واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: راه باز شدن چشم بصيرت!

آثار ذكر در سازندگى روحى و اخلاقى - قسمت دوماشارهذكر و ياد خدا آثار سازنده روحى و اخلاقى فراوانى دارد كه ياد متقابل خدا از بنده، روشنى دل، آرامش قلب، ترس از(نافرمانى) خدا، بصيرت و شناخت شيطان، بخشش گناهان، و علم و حكمت از جمله آنهاست.يكى از زيباترين جلوه هاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسىترين راههاى سير و سلوك، ذكر است؛ يعنى مترنم بودن زبان و قلب انسان به اسمإ حسناى الهى و شاداب نگه داشتن گل روح در زير باران ياد حق.ذكر خدا ارتباط معنوى عبد سالك با رب مالك است و اين انسان است كه نبايد خود را وقف زندگى مادى كند و مقصد را در خود و دنياى خود محدود سازد، بلكه بايد خود را براى سفر پر فراز و نشيب ابديت آماده و مهيا كند. ذكر خداوند آثار و ثمرات اعجابآور و با شكوهى دارد كه هريك از آنها در سازندگى روحى و اخلاقى انسان تإثير به سزايى دارد. عمدهترين اين آثار و ثمرات به شرح زير است: آنچه گذشت: قسمت اول- آثار ذكر در سازندگى روحى و اخلاقى: 1. ياد خدا نسبت به بنده - 2. روشنى دل - 3. آرامش قلب 4. خشيت و ترس از خدااز جمله آثار ياد خدا براى مومنان، خداترسى و خشيت مىباشد. قرآن در اين زمينه مىفرمايد: «انما المومنون الذين اذا ذكر الله و جلت قلوبهم.... [1] تنها مومنان هستند كه هرگاه يادخدا به ميان آيد، دلهايشان ترسان شود». كه اين ترس از درك عظمت و علم ايشان سرچشمه مىگيرد؛ لذا خداوند در قرآن تنها عالمان را متصف به خشيت مىداند و در سايه خشيت از خداوند است كه انسان از ارتكاب معاصى اجتناب مىورزد.ذكر باعث فروزان شدن قوه ادراك انسان و جوشش فكر و انديشه مىشود5. بصيرت يافتن و شناخت شيطانيكى از عوامل اصلى سقوط انسان و سيهروزى او، افتادن به دامهاى ناپيداى شيطان است و ذكر حق به انسان بصيرتى مىدهد كه وسوسههاى پنهان و دامهاى ناپيداى شيطان را به سهولت بشناسد و در دام او نيفتد: «ان الذين اتقوا اذا مسهم طائف من الشيطان تذكروا فاذا هم مبصرون. [2] اهل تقوا آن هنگام كه دچار وسوسه گروهى از شياطين شوند به ياد خدا مىافتند و در آن وقت است كه بينا مىگردند».اى بندگان من كه با ارتكاب گناه بر خود زيادهروى نموديد از رحمت خدا نوميد نباشيد6. بخشش گناهاناز آثار و ثمرات اخروى ياد خداوند، مغفرت الهى مىباشد كه شامل حال يادكنندگان خدا مىگردد و اضافه بر آن، خداوند وعده اجر و پاداش بزرگ نيز به ايشان داده است. قرآن مجيد در اين باره مىفرمايد: «... و الذاكرين الله كثيرا و الذاكرات اعد الله لهم مغفره و اجرا عظيما. [3] مردان و زنانى كه بسيار ياد خدا كنند، خداى متعال براى آنان آمرزش و پاداش بزرگ آماده نموده است».انسان مومن بر اثر لغزش هايى كه در مدت عمر داشته است، در اندوه و نگرانى به سر مى برد و دائم به دنبال انجام كارهايى است كه باعث آمرزش گناهان وى گردد، از طرفى خداى غفار، باب توبه و آمرزش خود را بر روى بندگان خود گشوده و فرموده است: «قل يا عبادى الذين اسرفوا على انفسهم لا تقنطوا من رحمه الله ان الله يغفر الذنوب جميعا...[4] بگو اى بندگان من كه با ارتكاب گناهان بر خود زياده روى نموديد از رحمت خداوند نوميد نباشيد؛ زيرا خداوند متعال جميع گناهان را مىآمرزد».از طرف ديگر؛ خداوند كارها و راههاى متعددى را براى آمرزش بندگان قرار داده است و هركس با وسيله اى مىتواند براى خود آمرزش طلب كند و از آن جمله است ذكر بسيار خداى متعال.تنها مومنان هستند كه هرگاه يادخدا به ميان آيد، دلهايشان ترسان شود7. حكمت و علميكى ديگر از ثمرات ذكر، پختگى عقل و كمال و حكمت است. ذكر باعث فروزان شدن قوه ادراك انسان و جوشش فكر و انديشه مىشود. جان فرد شايستگى اين را پيدا مىكند كه منعكس كننده حقايق غيبى در خود گردد و خداوند به انديشه و عقل اين افراد مدد رساند. اين حقيقت را اميرالمومنين عليه السلام صريحا بيان نموده و بزرگانى هم آن را تجربه كردهاند. شيخ الرئيس ابن سينا و صدرالمتإلهين تصريح دارند كه گاه در يك مسإله علمى و فلسفى به بنبست رسيده و قادر به حل آن نبودهاند و به ذكر و نماز پرداخته اند و مطلب برايشان آشكار شده است.حضرت على عليه السلام مىفرمايد: «...و ما برح لله - عزت آلاوه- فى البرهه بعد البرهه و فى ازمان الفترات عباد ناجاهم فى فكرهم و كلمهم فى ذات عقولهم فاستصبحوا بنور يقظه فى الابصار و الاسماع و الافئده...». [5] و همواره براى خداى تعالى -كه نعمتهايش بزرگ است - در هر برههاى بعد از برهه ديگر و در دورانهاى نبودن پيامبران و سستى دين، بندگانى بودهاند كه خداوند در انديشههايشان با آنان راز گفته و در عقلهايشان با آنان سخن مى گفته است. اينان چراغ هدايت را به روشنايى بيدارى در ديده ها و گوشها و دلها افروختند...».

آنچه در شمارههاي آتي خواهيد خواند: قسمت سوم- آثار ذكر در سازندگى روحى و اخلاقى: 8. باطن بينى - 9. افزايش هدايت - 10. عدم از خودبيگانگى - 11. مقبوليت وپذيرش قسمت چهارم- آثار ذكر در سازندگى روحى و اخلاقى: 12. كنترل قواى فكرى - 13. زدودن غم و اندوه - 14. نجات از غفلت 1. انفال، 2. - 2. اعراف، 201. - 3. احزاب، 35. - 4. زمر، 53. - 5. نهجالبلاغه: خطبه 222 / 3 و 4.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 5586]