واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: دنيايش را کوچک نکنيم
دنياي کودکان در بازي شکل مي گيرد . کودکان در بازي نقش هاي مختلف را تجربه مي کنند و حتي ميزان انتظارات اطرافيان را محک مي زنند. بازي دنيايي است براي نمود خلاقيت ها و گستره تخيلات کودکي . حتي مي توان گفت در بازي است که کودکان اهداف خود را هرچند که ممکن است اصولي نباشد، مشخص مي کنند. لذا در روانشناسي کودک بازي از جمله مقوله هاي با اهميت و قابل بررسي است. اما گاه اين نياز کودک ناديده گرفته مي شود و حد اقل خيلي جدي محسوب نمي شود. در سطور زير مي توان اين موضوع را مورد بررسي قرار داد. دلايل ممانعت برخي پدر و مادران از بازي کودکاندلايل گوناگوني وجود دارد که پدر و مادر مانع بازي کودکان ميشوند و اجازه نميدهند آنها به دلخواه خود بازي کنند. امام موسي بن جعفر(ع) شايسته است کودک به هنگام خردسالي، بازيگوش و پر جنب و جوش باشد، تا در بزرگسالي صبور و شکيبا و باهوش شود.ناآگاهي پدر و مادر يکي از اين دلايل، ناآگاهي از آثار مثبت بازي در رشد شخصيت و سلامت رواني کودک و ناآشنايي از ديدگاه اسلام درباره بازي کودکان است. والدين اگر بدانند که بازي يکي از نيازهاي اصلي کودک است و اسلام درباره آن سفارش کرده است، به گونهاي ديگر رفتار خواهند کرد. پيامبر اسلام (صلياللهعليهوآله) فرمود: «دع ابنک يلعب سبع سنين»؛(1) فرزند خود را آزاد بگذار تا سن هفت سالگي بازي کند و حتي در سنين بالاتر هم کودکان را به بازي توصيه ميکرد. محمد غزالي ميگويد: بازي اختصاص به دوره کودکي ندارد، بلکه در دوره نوجواني نيز پس از مطالعه کتاب، بايد بازي کند تا خستگي ناشي از مطالعه از تن او جدا گردد. الزام کودک به مطالعه دائمي و خواندن درس موجبات کندي ذهن را فراهم خواهد ساخت، لذا کودک در صدد رهايي و فرار از مطالعه و درس خواهد شد. (2)انعکاس محروميتهاي دوران کودکي پدر و مادر برخي از پدر و مادرها، به اين دليل به فرزندانشان اجازه و فرصت بازي نميدهند، که در دوران کودکي با خود آنان بدرفتاري شده، از اين رو، با کودکانشان همان گونه رفتار ميکند.
کمبود فضاي کافي براي بازي کمبود فضاي کافي، يکي ديگر از علل محروميت کودکان از بازي است. همه خانوادهها فضاي کافي در اختيار ندارند تا بخشي از آن را به بازي کودکان، جايي که آنها بتوانند اسباب بازيهاي خود را به دلخواه خود بچينند، اختصاص دهند. بي حوصلگي پدر و مادر هنگامي که هم پدر و هم مادر و يا يکي از آن دو بيحوصله باشند و تحمل شلوغ بازي کودکان را نداشته باشند، آسايش کودکان را از آنها سلب و از بازي آنها جلوگيري ميکنند. پيامبر اسلام (صلياللهعليهوآله) به پدران و مادران گوشزد ميکند که هرگاه در کودکان خود فزون کنشي و به اصطلاح شيطنت و شلوغ بازي مشاهده کردند، مانع بازي و تحرک و فعاليت آنها نشوند؛ زيرا ممکن است همين شلوغ بازيها و جنب و جوشها که گاه موجب به هم ريختگي اسباب و وسائل و ناراحتي و عصبانيت والدين ميشود، به اخلاق فاضله و رفتارهاي بهنجار آنان در بزرگ سالي بينجامد. «شيطنت و لجاجت در کودکي، نشانه زيادي عقل او در بزرگسالي است.» روانشناسان هم منع کودک از بازي را باعث اختلال در رشد، سرکوب غرايز و پيدايش عقدههاي رواني ميدانند. در روايت ديگر از امام موسي بن جعفر (عليهالسلام) نقل شده است که فرمود: «يُستحبُ عرامةُ الغلام في صغره ليکون حليما في کبره. ثم قال: ما ينبغي الا أن يکون هکذا».(3) مرحوم مجلسي در ذيل اين روايت، «عرامه» را به شيطنت، بازيگوشي و علاقه بيش از حد کودک به بازي معنا کرده است. بنابراين، معناي روايت اين ميشود که: شايسته است کودک به هنگام خردسالي، بازيگوش و پر جنب و جوش باشد، تا در بزرگسالي صبور و شکيبا و باهوش شود. سپس فرمود: البته انتظار نميرود که کودک غير از اين باشد. پس بازي، شيطنت، شکستن و به هم ريختن، حق طبيعي کودک و نشانه هوش و زيرکي او در بزرگسالي است. والدين بايد به آثار تربيتي بازي توجه کنند و با الهام از سيره عملي معصومين (عليهمالسلام) که به فرزندان خود اجازه بازي و تفريح ميدادند، به کودکان خود اجازه دهند تا به تفريح و سرگرمي مشغول باشند. پي نوشتها: 1ـ سفينةالبحار، ج 8، ص 579. 2ـ محمد غزالي، احياء علوم الدين، تهران، انتشارات علمي و فرهنگي، 1364، چاپ دوم، ص 144. 3ـ بحارالانوار، ج 14، ص 279. سايت حوزهتنظيم براي تبيان: کهتري روزنه اي رو به تخيل ايده آل ترين تنبيه بگذاريد تا برويد توانمند ترين فرزند را داشته باش حتما بخوانيد اسباب بازي هاي آينده خراب کن زلزله اي با پس لرزه هاي مداوم وقت بازي است
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 228]