تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837043856
سفرنامه
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سفرنامه (1)
سفرنامه‌ها گرچه از منابع جغرافیایی محسوب می‌شوند، اما حامل اطلاعات تاریخی درخصوص جوامع بشری هستند. برای سفرنامه‌ها گذشته از ارزش تاریخی، به‌عنوان آثاری كه منشأ یا دست كم تسریع كننده تحولات اجتماعی و فرهنگی شده‌اند، نیز نقش قائل هستند. به آسانی می‌توان تصور كرد كه اگر فناوری حمل و نقل، مسافرت را سهل و ساده نكرده بود؛ و فناوری ارتباطات، به‌ویژه سینما و تلویزیون، مشاهده سرزمین‌ها و مردمان دیگر را به تجربه‌ای روزمره و همگانی تبدیل نكرده بود، سفرنامه‌ها به‌عنوان تنها منبع اطلاعات دست اول از سرزمین‌ها و مردمان دیگر، اهمیت بسیاری داشتند. با این وجود، سفرنامه‌ها به انتقال تجربه‌های فردی مسافر مربوط می‌شود، و بیشتر كاركرد سرگذشتنامه خودنوشت را دارد. سفرنامه‌ها را به سه گروه حقیقی، تمثیلی، و خیالی تقسیم می‌كنند. سفرنامه حقیقی : شرح و گزارش سفری است كه به‌راستی در جهان خارج انجام گرفته است. تسكین یك روح آزمند به تعالی، یا اثبات و تبلیغ چنین سفری از فواید سفرنامه‌های تمثیلی است كه از نمونه‌های آن می‌توان به ارداویراف نامه؛ مصباح الارواح از محمد بردسیری (قرن6)؛ و سیرالعباد الی‌المعاد اثر سنایی غزنوی (قرن 6) اشاره كرد منظور از سفرنامه‌های خیالی : آن است كه نویسنده با استفاده از قوه وهم و خیال و با الهام از مشاهدات قبلی خویش به نگارش بپردازد. از نمونه‌های قابل ذكر سفرنامه‌های خیالی كتاب حاجی بابای اصفهانی اثر جیمز موریه و یا سیاحت‌نامه زین‌العابدین مراغه‌ای است. از سفرنامه‌های خیالی می‌توان به موارد ذیل اشاره كرد: الف) سفرنامه‌های فلسفی مانند حی بن یقظان اثرابوعلی سینا ؛ ب) سفرنامه‌های اخلاقی - مذهبی مانند «كمدی الهی » نوشته دانته یا سیاحت غرب اثرآقا نجفی قوچانی ؛ ج) سفرنامه‌های اجتماعی - سیاسی مثل «سفرهای گالیور»اثر جاناتان سویفت انگلیسی (1667-1745) كه با سبكی آمیخته با طنز و مطایبه از اوضاع زمانه انتقاد می‌كند؛ و د) سفرنامه‌های علمی - تخیلی مانند سفرنامه‌های ژول ورن و داستان‌های تخیلی او. سابقه سفرنامه‌نویسی در جهان. برخی از كهن‌ترین گزارش‌های سفر متعلق به مصریان است كه قدمت یكی از آنها به سده ششم پیش از میلاد می‌رسد، و آن سفرنامهكوسموس اسكندرانی است (حدود 548ق.م.) كه گزارش سفرهایش به اتیوپی، هند غربی، و سیلان است مگ استنس ، سفیر سلوكوس اول در هند در 295 ق.م.، با نوشتن كتابی درباره هندوستان، دنیای یونان را به شگفتی واداشت. مورخ یونانی پولوبیوس (208-290 ق.م.) كه تاكنون كسی در تاریخ‌نویسی با وسعت تحصیل و سفر و تجربه او پیدا نشده است، با افتخار از سفرهایی سخن می‌گوید كه در جست‌وجوی اطلاعات و اسناد و حقایق جغرافیایی كرده است در میان نویسندگان رومی، هوراس (65 ق.م.-8م.) گزارشی از سفر خود به بروندیسیوم ، شهری در ایتالیای كنونی، به یادگار گذاشته است. از دیگر گزارش‌های جالب، سفرهای گایوس سولینوس (سده سوم)، به بریتانیا و آسیاست. استرابون ، جغرافی‌دان معروف یونانی، بسیاری از مطالبش را بر پایه دیده‌ها و سفرهای خود آورده است.از كهن‌ترین سفرنامه‌های چینی‌ها باید از سفرنامه فا- هیان (حدود 399-414) در شرح سفرش به هند؛ و سفرنامه هوئن تسانگ، زائر چینی كه در اواخر روزگار ساسانیان به سرزمین‌های همسایه ایران سفر كرده بود، یاد كرد .
سرگذشت سفر سلیمان تاجر ، قدیمی‌ترین وصف عربی از دیار چین است كه 425 سال قبل از ماركوپولو نوشته شده است .جووانی دو پیانو كارپینی در آوریل 1245 م. به دربار خان مغول در قرا قروم اعزام شد. مأموریت او توأم با كامیابی نبود، لكن پس از بازگشت به اروپا داستان سفر خویش را به‌رشته تحریر كشید. این مجموعه سلیس و دقیق، امروز در زمره كتاب‌های كلاسیك ادبی جغرافیا به‌شمار می‌رود . مشهورترین سفرنامه‌نویس اروپایی را باید ماركوپولو بدانیم. وی در 1254 در ونیز به‌دنیا آمد. كتاب «شرح جهان » یا همان «سفرنامه ماركوپولو» ، شرح سفر طولانی او به خاور دور و اقامت هفده ساله‌اش در چین است. پولو در هر نقطه، شرایط جغرافیایی، وضعیت و ثروت‌های طبیعی، راه‌ها، خلق و خوی مردم، آداب و سنن، و خلاصه آنچه را كه مفید می‌دانست شرح می‌داد وی در مسیر سفرش از فلسطین، ارمنستان، بین‌النهرین، خلیج فارس، ایران، بلخ، كاشغر، و ختن گذشت و دربازگشت از سوماترا (جنوب هند)، به ایران آمد و از راه قسطنطنیه به وطن بازگشت. قسمتی از راه سفر پولو همان راه قدیمی سیاح و مسافر معروف چینی هوئن تسانگ بود. در سده‌های شانزده و هفده، كاشفان و جهانگردان و حادثه‌جویان اروپایی خاور زمین را از نزدیك بررسی كردند و نتایج مشاهدات خود را به‌صورت سفرنامه برجای گذاشتند. برخی، این سفرها را دارای انگیزه‌های خبیثانه می‌دانند و می‌گویند این سفرها در پی اهداف استعماری صورت گرفته‌اند، زیرا در آنها مردم خاور زمین مورد تمسخر قرار گرفته و حقایق وارونه شده‌اند. بسیاری از بهترین آثار منثور نهضت رمانتیك به‌صورت سفرنامه است. گزارش گوته از سفرش به ایتالیا (1786-)1788 پرخواننده‌تر از سایر رمان‌های اوست. «نامه‌های یك مسافر روسی» از نیكولای كارامزین (1766-1826) و«كشتی پالادای» از ایوان گانچاروف (1812-1890) از این قبیل آثارند. ایران در آثار سفرنامه‌نویسان خارجی. هرودوت از قدیمی‌ترین جهانگردانی است كه به ایران سفر كرده و گزارش سفر خود را نوشته است. گزنفون ، مورخ آتنی (325-430ق.م.)، نیز به ایران مسافرت كرده و كتابی به‌نام «عقب‌نشینی ده هزار نفر یونانی» از خود برجای گذاشته است. در دوره سلطنت اردشیر دوم، كتزیاس ، پزشك یونانی به ایران آمد و هفده سال در دربار ایران خدمت كرد و كتابی به نام «پرسیكا» در مورد تاریخ ایران نوشت. آثار این مسافران در دوران باستان سهم بزرگی در معرفی ایران به مغرب زمینی‌ها و بعدها شناخت تاریخ این سرزمین داشت . نخستین جهانگرد غربی كه در دوران اسلامی به ایران سفر كرد، خاخام بنیامین بن خناح از اهالی تودلای اسپانیا بود كه بین سال‌های 560-569 ق. در روزگار سلجوقیان از كشور ما دیدن كرد. او نخستین جهانگرد غربی است كه بعد از دوران باستان درباره خلیج فارس مطالبی از خود به‌جای گذاشته است. پس از او باید ماركوپولو را نام برد كه بخش‌های نسبتآ زیادی از سفرنامه‌اش درباره ایران است. از سیاحان معروف عصر تیموری روی گونزالس دو كلاویخو ، فرستاده هانری سوم است كه در 706ق. به سمت دربار تیمور حركت و سفرنامه دقیقی تهیه كرد .جوزافا باربارو در اواخر قرن نهم از سوی دولت ونیز به ایران اعزام شد. وی در سفرنامه خود درباره شهرها، جشن‌ها، و بازی‌های ایرانی سخن گفته است . جهانگردانی كه در دوران صفوی به ایران سفر كردند، سیاحت‌نامه‌هایی درباره ایران نوشته‌اند كه در مواردی از منابع مهم ایران‌شناسی و آگاهی از اوضاع و احوال اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی دوران صفوی به‌شمار می‌روند. به‌جرأت می‌توان گفت در هیچ عصری از اعصار تاریخی ایران، سیاحان خارجی به اندازه دوران صفوی درباره كشور ما از خود مطلب برجای نگذاشته‌اند. در 1038ق. یك هیئت نمایندگی انگلیسی برای به‌دست آوردن منابع جدید تجارت وارد ایران شد. یكی از اعضای این هیئت به‌نام توماس هربرت در سفرنامه خود اطلاعات كاملی درباره مسائل اجتماعی و اقتصادی ایران، شهرها، باغ‌ها، تاریخ، جغرافی، باستان‌شناسی، و جز آن در اختیار می‌گذارد. ژان باتیست تاورنیه ، یكی از بزرگ‌ترین سیاحان قرن 11 هجری است كه در فاصله سال‌های 1041 تا 1075ق. حداقل شش بار به ایران سفر كرد. او با نظری دقیق به امور بزرگ و كوچك بسیاری پرداخته و در بیشتر گزارش‌های خود از تعریف اغراق‌آمیز از ایران خودداری كرده است. او از جامعه ایران عهد صفوی و عادات و رسوم و افكار و عقاید آنها شناخت عمیقی به خواننده می‌دهد . ژان شاردن در 1076 به ایرن آمد و تا 1082 دوبار دیگر به ایران سفر كرد. گفته می‌شود هیچ فرد اروپایی به اندازه او غربی‌ها را با ایران دوران صفوی آشنا نساخت. سیاحت‌نامه ده جلدی او باعنوان «سفرنامه شاردن» ، در شمار مفصل‌ترین و بهترین سفرنامه‌هایی است كه درباره ایران نوشته شده است .پس از سقوط صفویه مسافرت اروپاییان به ایران رونق خود را از دست داد و تا روی كار آمدن قاجاریه به‌جز مواردی پراكنده از ورود ایشان به ایران اطلاعات زیادی در اختیار نداریم، به‌جز ویلیام فرانكلین كه از 1200 تا 1202ق. به ایران سفر كرد. سفرنامه او از این جهت حائز اهمیت است كه مربوط به سال‌های آخر دوره زندیه و آغاز سلسله قاجاریه است. او دورنمای مبهم و تاریكی از اوضاع ایران در این دوره نشان می‌دهد .
در اوایل قرن 13 سیاست‌های نظامی ناپلئون و موقعیت جغرافیایی ایران، راه را بر گروه‌های سیاسی و نظامی و مسافران خارجی گشود. اینان موجب شدند كه ایرانیان از فرهنگ و شیوه حكومت اروپا بیشتر آگاه شوند. برخی از این مسافرانسر جان ملكم ، جیمز موریه (1780-1849)، كنت گوبینو (1816-1882)، و مادام دیولافوا بودند .گوبینو در كتاب «سه سال در آسیا» با قلمی شیرین ازدیدگاه یك نویسنده هنرشناس و تاریخ‌دان، اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران را در نیمه قرن نوزدهم بررسی می‌كند. نظریات گوبینو مشاهدات یك مسافر است كه چه بسا با دیدگاه‌های تحقیقی تفاوت داشته باشد و نباید آنها را مستند و رسمی تلقی كرد. او مشاهدات و نظریات شخصی خود را ابراز كرده است و طی سه سال اقامت در ایران، دیده‌ها و شنیده‌های خود را كه تا حدی جنبه تفنن داشته، با زبانی گیرا نوشته است. گوبینو بر اساس عقاید نژادپرستانه خود كه به‌هیچ‌وجه با تعالیم اسلامی و اصول انسانی هماهنگی ندارد، در چند مورد ملت‌های آسیایی و افریقایی را تحقیر كرده است. وی درباره مسائل مذهبی نیز گاه اظهار نظرها یا نقل قول‌هایی كرده است كه با حقیقت مغایر است. از سوی دیگر اشتباهات تاریخی نیز در این كتاب دیده می‌شود .مادام دیولافوا همسر مارسل دیولافوا (مهندس و باستان‌شناس)، در مسافرت‌های علمی و تحقیقاتی همسرش در سال‌های 1881-1886، به فرانسه، تركیه، قفقاز، ایران، و بین‌النهرین او را همراهی می‌كرد. او از هنگام حركت از فرانسه تا مراجعت به آنجا، وقایع روزانه مسافرت و مشاهدات و تحقیقات شوهر خود را یادداشت كرده و به‌صورت كتابی با نام «مسافرت دیولافوا در ایران و شوش و كلده» به چاپ رسانیده است. مطالعه این كتاب عظمت و شوكت ایران و سربلندی ایرانیان را در ازمنه تاریخی مجسم می‌سازد و از سوی دیگر سلطنت استبدادی؛ اوضاع اداری، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زراعتی و تجاری؛ راه‌ها و وسایل نقلیه؛ و به‌طور كلی وضع زندگی ایرانیان در دوره شاهان قاجار را به‌طور كامل و دقیق، روشن می‌سازد و نیز درباره آثار تاریخی و ابنیه ایران اطلاعات مفید و دقیقی در اختیار خوانندگان می‌گذارد .از جدیدترین سیاحان اروپایی كه به ایران سفر كرده باید از ابراهام جكسون ، استاد دانشگاه كلمبیا و مدرس زبان‌های هند و ایران نام برد، كه در 1282ش./1903 به ایران آمد. حاصل مطالعات او كتابی است با نام «ایران، گذشته و حال »كه در آن شرح دل‌انگیز سفر خود به ایران را با مطالب تحقیقی تاریخی و باستان‌شناسی به هم آمیخته است وی دوباره در 1907 و 1910 به این نواحی سفر كرد و در بازگشت به امریكا كتاب «از قسطنطنیه تا زادگاه عمرخیام» را نوشت. وی در سفرنامه اولش توضیحات ارزشمندی درباره طاق‌بستان، معبد كنگاور، تخت جمشید، و سایر آثار باستانی ایران داده است. پگاه خدیشتهیه و تنظیم : بخش ادبیات تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22685]
-
گوناگون
پربازدیدترینها