محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827721119
تناقض سلیقه مخاطب در سریال ها
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تناقض سليقه مخاطب در سريال ها نگاهي به تناقض سليقه مخاطب در برخورد با مجموعههاي تلويزيونيگرايش غريب
اگر بيننده دائمي و پيگير برنامههاي تلويزيوني خصوصا مجموعههاي اين مديوم باشيد حتما ميدانيد که با توجه به تعدد شبکههاي پخش کننده اين قبيل برنامه‌ها در طول بازه زماني يک سال تعداد سريالهاي زيادي در ژانرهاي مختلف از ملودرام گرفته تا مجموعههاي پليسي و طنز و ... و به اشکال استاندارد سيزده قسمتي و بيست‌و‌شش قسمتي يا غيراستاندارد ده قسمتي و چهل و چند قسمتي يا هر شب و يک شب در ميان روي آنتن مي‌روند. اما از ميان اين تعداد کثير که حتي به خاطر سپردن نامشان هم ديگر دشوار شده تنها تعداد کمي هستند که مورد توجه فوق‌العاده بينندگان تلويزيوني قرار گرفته و پس از گذشت مدت زمان کوتاهي از شروع پخش از مرز يک مجموعه ساده تلويزيوني گذشته و به يک پديده فراگير اجتماعي بدل مي‌شوند. اگر براي دقت و سنديت بيشتر اين ادعا بازه زماني ده ساله امروز تا زمستان سال 77 را مورد بررسي قرار دهيم در عرصه سريالهاي هفتگي چهار شبکه يک تا سه و شبکه تهران که پخش مجموعههاي تلويزيوني را در دستور کاري خود دارند و در ميان خيل عظيم مجموعههاي پخش شده در اين بازه زماني تعداد مجموعه‌هايي که از محبوبيت عمومي برخوردار شده‌اند آن‌قدرها هم زياد نيست. مجموعههاي «خواب و بيدار» (مهدي فخيم زاده-1381) شب دهم (1380) و مدار صفر درجه (1386) هر دو از ساخته‌هاي «حسن فتحي»، «زير تيغ» (محمدرضا هنرمند) و «يوسف پيامبر» (فرج ا... سلحشور-1387) از شبکه اول سيما، سريال پربيننده «ميوه ممنوعه» که اين مجموعه هم نام «حسن فتحي» را به عنوان کارگردان بر خود داشت از شبکه دوم، سريالهاي «خط قرمز» و «مسافري از هند» (قاسم جعفري-1382) «نرگس» (سيروس مقدم- 1385) و «اولين شب آرامش» (احمد اميني- 1385)، «ترانه مادري» (حسين سهيلي‌زاده- 1387) و «روزگار قريب» (کيانوش عياري-1387) از محصولات شبکه سوم سيما و سرانجام مجموعه «مسافر» (سيروس مقدم-1379) نمونه‌هايي قابل اشاره هستند.مجموعههاي «خواب و بيدار» (مهدي فخيم زاده-1381) شب دهم (1380) و مدار صفر درجه (1386) هر دو از ساخته‌هاي «حسن فتحي»، «زير تيغ» (محمدرضا هنرمند) و «يوسف پيامبر» (فرج ا... سلحشور-1387) از شبکه اول سيما، سريال پربيننده «ميوه ممنوعه» که اين مجموعه هم نام «حسن فتحي» را به عنوان کارگردان بر خود داشت از برتري قابل ملاحظه شبکههاي يک و سه سيما بر ساير شبکه‌ها که البته جاي تامل بسياري هم دارد که بگذريم متوجه مي‌شويم که در ميان يازده مجموعه مذکور هفت مجموعه (خواب و بيدار، شب دهم، مدار صفر درجه، زير تيغ، ميوه ممنوعه، اولين شب آرامش و روزگار قريب) در رديف آثار سطح بالا و قابل قبول به لحاظ رعايت استانداردهاي مديوم تلويزيون و شش‌تاي ديگر در رديف مجموعههاي متوسط و زير متوسط جاي مي‌گيرند اما علي‌رغم وجود اين فاصله کيفي فاحش همه آنها در جذب مخاطبين ميليوني و تبديل شدن به يک پديده هرچند زودگذر و موقت اجتماعي موفق عمل کرده‌اند. حال سوال در اينجاست که از يک سو در حالي که بينندگان اين مجموعه‌ها يکسان بوده و از سوي ديگر در حالي که مضمون و دستمايه‌هاي متفاوت و متنوعي داشته‌اند چگونه مي‌توان به يک برداشت قابل قبول از ذوق و سليقه عمومي مخاطبين ايراني و نيز به يک فرمول قابل قبول سريال‌سازي در تلويزيون ايران دست يافت؟ آيا مخاطبين ايراني بيشتر به درام‌هاي خانوادگي گرايش دارند يا آثارتاريخي و جنايي- پليسي بيشتر از بقيه آنها را جذب مي‌کند؟ تاملي کوتاه بر مجموعههاي نامبرده ارجحيت بيشتر درام‌هاي خانوادگي را با تعداد 8 مجموعه در مقابل سه مجموعه تاريخي(شب دهم، مدار صفر درجه و روزگار قريب)، يک مجموعه پليسي(خواب و بيدار) و يک مجموعه پليسي- خانوادگي (اولين شب آرامش) نشان مي‌دهد. پس تا اينجاي کار مي‌توان چنين نتيجه گرفت که ميل و سليقه بينندگان تلويزيوني بيشتر به سمت و سوي درام‌هاي خانوادگي مي‌باشد. البته از اين واقعيت هم نبايد گذشت که تعداد مجموعههاي پليسي سيما با آثار تاريخي و پليسي آن قابل قياس نيست اگرچه آمار رسمي و دقيقي در اين باره در دست نيست يا دست کم نگارنده به آن دسترسي ندارد اما پرواضح است که مجموعههاي تاريخي به واسطه توليد پرهزينه و پليسي‌ها هم به علت دشواري‌هاي پرداخت فيلمنامه ومشکلات مربوط به جلوه‌هاي ويژه به هيچ عنوان قادر به رقابت با سريالهاي خانوادگي که مراحل توليد بسيار ساده‌تري دارند، نيستند و بنابراين، اين مقايسه در شرايط يکسان و برابري انجام نمي‌گيرد اما به هر حال تنها داشته قابل اعتمادي است که در حال حاضر در رابطه با مجموعههاي سيما وجود دارد.
حال همان‌طوري که در بالا اشاره شد سوال اساسي‌تر اينجاست که بالاخره رمز توفيق و مورد توجه قرار گرفتن يک مجموعه تلويزيوني در چيست؟ به عبارت بهتر چگونه مي‌شود که در مقابل مجموعههاي دقيق و فکر شده‌اي مانند «اولين شب آرامش» و «زير تيغ» که از همه لحاظ از نگارش فيلمنامه و کارگرداني گرفته تا بازيگري و... در سطوح بسيار بالايي (دست کم در تلويزيون ايران) قرار دارند مجموعههاي متوسطي مانند «نرگس» يا «ترانه مادري» که داراي روايتي بيش از حد ابتدايي و خطي و مبتني بر تکرار آزارنده موقعيت‌هاي مشابه بوده و با ظرفيتي چند برابر کششي که دارند ساخته مي‌شوند، چگونه در کشاندن بينندگان مقابل گيرنده‌ها موفق عمل مي‌نمايند.خوشبختانه هنوز سال‌هاي زيادي از پخش مجموعه «نرگس» نگذشته که بينندگان فيلمنامه بي‌انسجام و پرداخت بد و کار نشده و بازي گرفتن‌هاي ضعيف از بازيگران آن را از ياد برده باشند. فراز و فرودهاي غيرمنطقي و بي‌ربط شخصيت‌هايي که «مهدي سلوکي» و «عاطفه نوري» نقش آنها را ايفا مي‌کردند در کنار حضور موقتي و بي‌حساب و کتاب پرسوناژهايي مانند عموي خانواده دختر با بازي «بهزاد رحيم‌خاني» تنها چند خطا از خطاهاي آشکار و واضح آن مجموعه به شمار مي‌رفتند ولي «نرگس» علي‌رغم تمام اين اشکالات فاحش به بيننده‌اي در خور توجه و ميليوني دست پيدا کرد.قضيه در مورد مجموعه «ترانه مادري» که همين تابستان گذشته هر شب پخش مي‌شد يا مجموعه‌هايي مانند «مسافر» و «خط قرمز» که در اوايل دهه جاري روي آنتن بودند نيز دقيقا مشابه است. کش دادن بيش از حد و غيرضروري داستان و سکانس‌هاي مشابه و تکراري که هيچ حرف تازه‌اي براي گفتن نداشتند دقيقا در اين دومجموعه هم به شدت به چشم مي‌آمد. با اين حال هر دوي آنها در زمان پخش خود جو قابل توجهي در جامعه ايجاد کرده بودند و بحث آنها نقل مجلس و محافل بود.به راستي چه عنصري در ساختار اين سه مجموعه و آن سه سريال متوسط ديگر وجود داشت که علاوه بر پوشش تمام نقايص آنها را به کارهايي پربيننده هم مبدل مي‌کرد؟ آيا مخاطبين ايراني بيشتر به درام‌هاي خانوادگي گرايش دارند يا آثارتاريخي و جنايي- پليسي بيشتر از بقيه آنها را جذب مي‌کند؟ تاملي کوتاه بر مجموعههاي نامبرده ارجحيت بيشتر درام‌هاي خانوادگي را با تعداد 8 مجموعه در مقابل سه مجموعه تاريخي(شب دهم، مدار صفر درجه و روزگار قريب)، يک مجموعه پليسي(خواب و بيدار) و يک مجموعه پليسي- خانوادگي (اولين شب آرامش) نشان مي‌دهد.اگرچه مي‌توان پاسخ‌هاي زيادي براي اين پرسش نه چندان ساده ارائه کرد اما به اعتقاد نگارنده (و البته با کمال‌تاسف) علي‌رغم گذشت سه‌دهه از تغيير نظام سياسي و به تبع آن دگرگون شدن فضاي کلي حاکم بر عرصه‌هاي هنري و به رغم تمام پيشرفت‌هاي حاصله و بردن ده‌ها و صدها جايزه در جشنواره‌هاي بين‌المللي و تمام تلاش‌هايي که از سوي نهادهاي مسئول براي بالا بردن سطح فرهنگ و علايق و سلايق جامعه انجام گرفته هنوز که هنوز است مخاطبين عام رسانه مهمي مانند تلويزيون که بخش بسيار بزرگي از کل مخاطبين اين رسانه را هم شامل مي‌شوند چندان ارزش و احترامي براي کيفيت و ميزان رعايت استانداردهاي برنامه نمايشي که به آنها ارائه مي‌شود نبوده و فاکتورهايي مانند حضور چهره‌هاي جوان و جذاب و خوش سيماي تلويزيوني و نيز داستان‌هاي کشدارعشقي (آن‌هم نه در سطحي نه چندان بالا) خيلي بيشتر از فاکتورهاي ديگري مانند ميزان سواد و درايت کارگردان يا تلاش او براي خلق يک اثر متفاوت و عميق نظرشان را جلب مي‌کند. دو مجموعه «نرگس» و «ترانه مادري» دقيقا واجد چنين ويژگي‌هايي بودند و قسمت عمده‌اي از داستان پيرامون فراز و فرودهاي عشقي همان جوان‌هاي خوش‌سيمايي مي‌شد که پيشتر از آنها ياد شد و در حين پخش سريال عکس آنها در فيگورهاي مختلف ميان جوانان دست به دست يا به عبارتي بلوتوث به بلوتوث مي‌شد. البته بينش يک طرفه و نگاه منفي صد درصد به اين‌گونه سليقه‌هاي غالب جامعه هم نمي‌تواند آنچنان صحيح و درست باشد و بي‌گمان بايد با نگاه همه‌جانبه‌تري به اين موضوعات نگاه کرد. وقتي طبق آمارهاي رسمي منتشره درصد قابل توجهي از جامعه را جوانان و نوجوانان تشکيل مي‌دهند طبيعي است که نمي‌توان يک نگاه پخته و يک بينش ژرف و عميق از آنها آن‌هم در حوزه‌هايي مانند سينما و تلويزيون که جذابيت‌هاي خاص خود براي اين گروه سني را دارند طلب کرد و چنين واکنش‌ها و جرياناتي که در ميان اين نسل به وقوع مي‌پيوندد تا حدود زيادي طبيعي و به اصطلاح همان اقتضاي سن مي‌باشد اما نکته تاسف‌آور در آنجاست که در اکثر موارد سريال‌هايي مانند همين چند سريالي که از آنها نام برده شد در نظرسنجي‌هاي مردمي در رديف بهترين آثار قرار گرفته و بينندگان تفاوت عمده‌اي ميان آنها مثلا سريال «اولين شب آرامش» که از ابتدا تا انتها مملو از جزئيات ريز و دقت و درايت و تدبير کارگردان است، قائل نيستند. قضاوتي که بي‌گمان مولفه‌هاي زيادي در شکل‌گيري تدريجي آنها نقش داشته و يک روزه و خلق‌الساعه ايجاد نشده‌اند. شايد يکي از مهم‌ترين همين مولفه‌ها خود رسانه صدا و سيما باشد که تعداد کارهايي که براي کارگرداني به کارگردانان عادي مي‌سپارد در مقايسه با مجموعه‌هايي که نام‌هاي بزرگ را به عنوان کارگردان برخود دارند که بسيار زياد و حتي در حد چندين و چند برابر است. به هر حال اتخاذ سياست‌هاي اين‌گونه و کار خواستن از مجموعه‌سازاني که به اين کار همچون يک کار روزمره نگاه مي‌کنند و مانند کارمنداني هستند که وظيفه دارند از صبح تا شب تعداد دقايق مشخصي را ضبط کنند، مي‌تواند در درازمدت چنين پسرفتي را در نگرش عمومي جامعه موجب شود.البته بديهي است که يک جامعه از اقشار متفاوت که سطوح فرهنگي مختلفي هم دارند تشکيل شده و ابدا نمي‌توان انتظار داشت همه داراي درک و دريافتي يکسان از مجموعههاي تلويزيوني باشند اما در ضمن نبايد از ياد برد که اگر درک و سليقه عمومي حاکم بر جامعه اينچنين است بخش عمده‌اي از اين سليقه و درک از خوراکي بوده که تلويزيون ظرف عمر چهار دهه‌اي خود به آنها داده و اين چيزي جز بازتاب خيل عظيم مجموعه‌هايي نيست که طي ساليان سال روي آنتن رفته است.کش دادن بيش از حد و غيرضروري داستان و سکانس‌هاي مشابه و تکراري که هيچ حرف تازه‌اي براي گفتن نداشتند دقيقا در اين دومجموعه هم به شدت به چشم مي‌آمد.ضمنا به نظر مي‌رسد ديگر زمان آن رسيده که تلويزيون بر نظرسنجي‌هاي عمومي خود که هرساله منتشر کرده و با آب و تاب و برگزاري جشنواره‌هاي پرطمطراق نتايج آنها را اعلام مي‌کند يک بازنگري جدي و عميق صورت دهد. وقتي که پخش شبکه سه سيما با تبليغات و افتخار از ميزان گرايش مخاطبين به سريالي در حد و اندازه‌هاي سريال «نرگس» که چندان با استانداردهاي مجموعه‌سازي تطبيقي ندارد تعريف کرده و حتي چند برنامه مختص اين حجم عظيم استقبال روي آنتن مي‌برد. ديگر چه توقعي مي‌توان از بينندگان بخت‌برگشته داشت که اکثريت آنها نه از سابقه کارحرفه‌اي در عرصه مديوم تلويزيون برخوردارند و نه تحصيلاتشان مرتبط با اين زمينه بوده است. اين اصل درست است که براساس اصول دموکراسي توجه به آراي اکثريت پسنديده، منطقي و نشانه تمدن است اما نمي‌توان در پس چنين توجيه و تحليلي به مجموعه‌هايي که از هيچ منظري شايستگي نشانده شدن در يک جايگاه و رقابت با يکديگر را ندارند سنگر گرفته و فقط و فقط به اتکاي آراي نظرسنجي‌هاي عمومي ميزان محبوبيت و جوايز برندگان رشته‌هاي مختلف از کارگرداني گرفته تا بازيگري و... را تعيين و اعلام کرد. بي‌ترديد تا زماني که سيما اين‌گونه و بي‌توجه به ارزش کيفي و تاثير درازمدت مجموعه‌ها اين چنين همه آنها را با هم و در يک قالب و به عبارت بهتر به صورت فله‌اي ارزيابي مي‌کند داشتن انتظار و توقع بيشتر چندان بجا نيست. ياد همان ضرب‌المثل قديمي افتادم که مي‌گويد: از ماست که برماست.منبع : فرهنگ آشتي تنظيم براي تبيان : مسعودرضا عجمي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 358]
-
گوناگون
پربازدیدترینها