واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: شهرستان نهبندان با بيش از 59 هزار نفر جمعيت و 26 هزار كيلومتر مساحت و دارا بودن بيش از يكصد كيلومتر مرز مشترك با كشور افغانستان، از شمال و غرب به شهرستان بيرجند، از جنوب به استانهاي سيستان و بلوچستان و كرمان و از شرق به كشور افغانستان و شهر زابل محدود ميشود. هر چند در اين شهرستان، آثار تاريخي با ارزشي چون قله شاهدژ وجود دارد، اما هر كس كه حداقل يك بار به اين شهرستان سفر كرده باشد، نهبندان را بواسطه جاذبه اكوتوريستي آن مي شناسد و خاطرات خوش تالاب كجي در ذهنش جاودان مانده است. تالاب كجي نمكزار نهبندان با دارا بودن چشم اندازي بسيار زيبا، در 75 كيلومتري نهبندان و در حاشيه محور اين شهرستان به بيرجند قرار گرفته است. مساحت اين تالاب 22 هزار هكتار و 765 متر مربع مي باشد و با وجود خشكسالي هاي چند سال اخير در اين شهرستان، اما همچنان زنده و پايدار مانده است. اين تالاب شوره زاري وسيع است كه به خاطر پايين بودن از سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف و با توجه به شوري زياد خاك آن به درياچهاي پوشيده از نمك و به رنگ سفيد تبديل شده است. از آنجا كه در فصلهاي پاييز و زمستان اين تالاب داراي آب مي باشد، لذا به محل امني براي پرندگان آبزي تبديل شده و همه ساله پذيراي پنج هزار پرنده مهاجر و برخي از نوع ناياب كشور است. البته گونههاي پرندگان مهاجر آبزي و كنار آبزي اين تالاب 14 گونه برآورد شده و از اين پرندگان مهاجر ميتوان به عقاب طلايي، زاغبور، دال، زاغي، كنجشك درختي، پرستو، هدهد، دم جنبانك ابلق، چكاوك كاكلي، هوبره، سبزه قبا، جغد كوچك، بلدرچين معمولي و زاغ نوك قرمز اشاره كرد. پرنده زاغبور منحصربه فردترين و پرنده آندميك ايران (تنها در ايران وجود دارد) به شمار ميآيد و تالاب كجي نمكزار نهبندان زيستگاه اين پرنده زيبا است. زاغبور جز آن دسته از پرندگاني است كه فقط در ايران و آن هم در استانهاي سمنان و يزد و بويژه در خراسان جنوبي و شهرستان نهبندان زندگي ميكند. از زاغبور به عنوان جواهر كمياب و نادر كوير ياد ميكنند همچنين اين پرنده با زيباييهاي خاص خود يكي از قابليتهاي گردشگري كشور و شهرستان نهبندان محسوب ميشود. اين پرنده 24 سانتيمتر طول دارد و شبيه هدهد اما بدون تاج سر و داراي دم و منقارسياه و بلند با اندكي خميدگي به پايين و بالهاي پهن است. رنگ پر و بال آن نخودي مايل به قهوهاي، صورت كمرنگتر و از قاعده منقار تا چشمها لكه سياه رگه مانند و نيز لكه سياه بزرگي در بالاي سينهاش مشاهده ميشود. پاهاي آن بلند و سياه مي باشد و براي دويدن در بيابان تكامل يافته و در حقيقت بيشتر به هدهد و چكاوك هدهدي شبيه است. اين پرنده بسيار فريبنده و زرنگ و دمش را اندكي به صورت پره مانند نگه ميدارد و بيشتر روي زمين راه رفته و به سرعت ميدود تا از مقابل ديدگان پنهان شود. اين پرنده را در مناطق استپي، بياباني، بيابانهاي ماسهاي با گياهان پراكنده و دشتهاي پوشيده از گياه قيچ ميتوان مشاهده كرد و زاغبور در ميان بوتههاي مختلف نظير قيچ آشيانه ميسازد و در ارديبهشت ماه حدود چهار تا شش تخم ميگذارد. همچنين اين پرنده از حشرهها و دانههاي گياهان تغذيه ميكند. هوبره يكي ديگر از پرندگان خاص اين تالاب مي باشد كه از حدود 60 سانتيمتر طول برخوردار است و تقريبا هم اندازه ميش مرغ و از زنگوله بال بسيار بزرگتر است. هوبره از نظر ظاهري شبيه بوقلمون است و به طور كلي پر و بال قهوهاي زير تنه خاكستري و دسته پرهايش سياه و سفيد بلند كه از دو طرف گردنش آويزان و حالت دامن مانندي دارد. زيستگاه اصلي اين پرنده در مناطق دشتي، تپه ماهورها، ريگزارها، بيابانها، نواحي كويري با بوتههاي پراكنده يا علفهاي كوتاه و حاشيه گند مزارع است. حدود 32 نوع پرنده هوبره در دنيا وجود دارد و جنس نر و ماده آن شبيه يكديگرند اما پرنده نر در حدود 10 درصد از پرنده ماده بزرگتر است. تالاب كجي همچنين زيستگاه 14 گونه پستاندار نظير پامسواكي بزرگ، گرگ، روباه، تشي، خرگوش، خارپشت، كفتار و پايكا مي باشد و علاوه بر اينها اين تالاب زيستگاه 10 گونه خزنده نظير دشتي، جعفري، پلنگي و مارهاي قيطاني مي باشد. اين تالاب همچنين با برخورداري از برآمدگيهاي خشكي همراه با پوشش گياهي مناسب براي تخمگذاري پرندگان محسوب ميشود. قيچ، تاغ و گز از گياهان و پوشش گياهي مهم و عمده تالاب كجي نمكزار نهبندان به شمار ميرود و اين گياهان از پوشش نسبتا خوبي در اين منطقه برخوردار هستند. به دليل بارندگيها و رحمت الهي در شهرستان اين تالاب از آب پر و مواج شده كه در كنار آن بوتههاي فراوان گز، آتريپلكس، هالوكنموم و ني به چشم ميخورد. تخريب زيستگاه به دليل گسترش فعاليتهاي كشاورزي، قطع درختان و بوتهها، حضور دام و چراي بيرويه از عوامل تهديد كننده زيستگاه اين پرنده نادر است و نيازمند مراقبت و حفاظت ويژه مي باشد و از آن ميتوان به عنوان استعداد بالقوه گردشگري ياد كرد. 666 /665/ 1645
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 482]