واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: علاوه بر استانبول، آنكارا به عنوان پايتخت تركيه و شهر ازمير سومين شهر بزرگ تركيه نيز در دوره جديد طرحهاي بزرگي را در توسعه سامانه ريلي شهري به اجرا گذاشته اند. شهرهاي بورسا، اسكي شهر، قيصري، قونيه و آدانا نيز از ديگر شهرهايي هستند كه مجهز به سامانه ريلي شهري بوده، ولي به علت قديمي بودن اين سامانه ها در شهرهاي مزبور تجربه اين شهرهاي كوچك و متوسط از نظر بهره وري سامانه هاي مختلف حمل و نقل شهر مي تواند مورد بررسي قرار گيرد. تاكيد بر لزوم بررسي جداگانه سامانه هاي حمل و نقل شهري كلان شهر استانبول با ساير شهرهاي تركيه را شايد بتوان با ذكر ارقامي به نقل از غدير توپباش شهردار اين شهر تاريخي و گردشگري به روشني تبيين كرد. شهرداري استانبول در كمتر از يكسال حدود 43 ميليارد ليرترك ( معادل تقريبي 21ميليارد يورو) در زمينه هاي متعدد اين كلانشهر تركيه سرمايه گذاري داشته كه با توجه به ميانگين نرخ دلار ( به عنوان ارز مرجع در تركيه ) در دوره گذشته در حدود 2/1 ليرترك رقمي بالغ بر 36 ميليارد دلار مي شود كه از بودجه سالانه شمار قابل توجهي از كشورهاي خرد و متوسط نيز بالاتر است. به گفته ديگر، شهرداري استانبول با اين سرمايه گذاريها كه بخش قابل توجهي از آن به توسعه سامانه حمل و نقل شهري اختصاص دارد، به تنهايي برابر 48 درصد كل سرمايه گذاري دو هزار و 950 شهرداري در تركيه را انجام داده است. طول سامانه ريلي شهري استانبول با جمعيتي افزون بر 13 ميليون كه در بين دو قاره اروپا و آسيا قرار دارد و به گفته استانبولي ها شهري است كه از وسط آن دريا عبور مي كند، در حال حاضر 78 كيلومتر است كه با احتساب 72 كيلومتر قطار شهري به 150 كيلومتر مي رسد. ساخت 54 كيلومتر خط ريلي ديگر نيز در دست اقدام است. مناقصه مربوط به احداث 5/24 كيلومتر خط متروي جديد در استانبول نيز به زودي انجام خواهد شد و مناقصه براي احداث پنج مسير جديد مترو به طول 85 كيلومتر نيز در دست بررسي است. دو مورد اخير از طرحهاي اولويت دار شهرداري استانبول است و قرار است در كوتاه مدت اجرايي شود كه انتظار مي رود با اتمام اين طرحها طول خط ريلي شهري در استانبول به 300 كيلومتر برسد. براساس گزارش هاي كارشناسي شركت حمل و نقل شهري كه يكي از شركتهاي بزرگ و مهم شهرداري استانبول مي باشد، اين شهر توريستي به 635 كيلومتر ديگر سامانه ريلي نياز دارد. شهراستانبول به علت بافت جغرافيايي خاص خود سرمايه گذاري در سامانه ريلي را پر هزينه كرده است و به رغم اين شهرداري توسعه سامانه ريلي را در اولويت هاي سرمايه گذاري خود قرار داده است. طرح عظيم موسوم به مرمره كه دوقاره آسيا و اروپا را با سامانه ريلي كه از زير تنگه مشهور بسفر عبور مي كند، نيز بخش مهمي از طرحهاي چند ميليارد دلاري در دست اجراي شهرداري استانبول است. تركيه اين طرح را با همكاري ژاپن اجرا مي كند و در جريان حفاري هاي عظيم به آثار باستاني نيز دست يافته شد كه تاريخ استانبول را بكلي تغيير داد. پيدايش اين آثار موجب تاخير جدي در اجراي طرح و بالارفتن قابل توجه هزينه اين طرح شد ولي رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه قول داده است اين طرح در سال 2013 ميلادي راه اندازي شود. طول ريلهاي اين طرح عظيم 77 كيلومتر است و با راه اندازي آن هم خط ريلي بين قطعه هاي اروپايي و آسيايي استانبول بهم وصل شده و هم خط ريلي بين چين و لندن وصل خواهد شد. با احتساب اينكه هزينه احداث هر كيلومتر خط ريلي شهري در استانبول 65 ميليون دلار برآورد شده است، مي توان به هزينه بسيار هنگفت توسعه سامانه ريلي شهري در استانبول پي برد. شايان ذكر است مديريت همه سامانه هاي ريلي اعم از ترامواي، مترو، متروي سبك، تله فريك و فونيكولرها به عهده شركت حمل و نقل شهري است. * تامين مالي و بازدريافت سرمايه گذاريها ترافيك سنگين شهر استانبول استفاده از سامانه ريلي را به عنوان بهترين گزينه حمل و نقل شهري اجتناب ناپذير كرده است و خود شهرداري نيز با مديريت خوب اين سامانه مستحق دريافت تحسين شهروندان استانبولي شده است. هزينه استفاده از اين سامانه ها با توجه به هزينه هنگفتي كه براي احداث آن تخصيص يافته رقم قابل توجهي نيست و اصولا شهرداري كه با كمك دولت دست به چنين سرمايه گذاريهاي هنگفتي مي زند، به سامانه ريلي به عنوان يك سرمايه گذاري حدمات عمومي غيراهداف تجاري نگاه مي كند. بليط استفاده از مسيرهاي مختلف سامانه ريلي در استانبول متفاوت است و شهرداري براي تشويق استفاده بيشتر مردم از اين سامانه در بليط هاي الكترونيك كه بصورت ماهانه و يا خريد يكجا صورت مي گيرد هم تخفيف هايي در نظر مي گيرد و هم دارندگان كارتهاي الكترونيكي مي توانند دو مسير را با يك بليط طي كنند كه هزينه آن براي يك نفر نزديك به دوليرترك معادل تقريبي يكهرهزار و 400 تومان است. شهرداري كارتهاي ويژه تخفيفي نيز تدارك ديده كه دانشجويان و آموزگاران نيز مي توانند با ارائه كارت ويژه اي كه پيشتر از شهرداري دريافت كرده اند، از اين تخفيف ها كه در برخي مواد تا نصف بهاي بليط است، استفاده كنند. در اين ميان استفاده از وسائط نقليه عمومي براي خبرنگاران داراي كارت زردي صادره از اداره كل انفورماتيك و مطبوعات نخست وزيري تركيه، نيروي پليس و مامورين پست رايگان است. * مترو در آنكارا آنكارا نيز به عنوان پايتحت تركيه نيز مجهز به سامانه ريلي است و علاوه بر چند مسير موجود، طرح احداث دست كم 40 كيلومتر ديگر نيز در حال اجراست كه انتظار مي رود تا سال 2013 ميلادي راه اندازي شود. آنكارا دو سيستم فعال ريلي به نام هاي مترو و آنكاراي دارد كه علاوه بر آن يك قطار شهري نيز در آن فعال مي باشد. در اين ميان شهرداري آنكارا كه به لحاظ مشكلات مالي نتوانست طرح احداث متروي جديد را پي گيري كند و بيش از 50 درصد طرح نيمه تمام ماند، با امضاي قراردادي اجراي اين طرح ها را به وزارت ارتباطات تركيه محول كرد كه انتظار مي رود اين وزارتخانه از طريق برگزاري مزايده اجراي اين طرح ها را به شركتهاي جديد واگذار كند. درحال حاضر مترو – آنكاراي گره مهمي را از مشكل ترافيك آنكارا بعنوان دومين شهر بزرگ تركيه بازكرده است و دارندگان كارتهاي ويژه حمل و نقل شهري شهرداري مي توانند از اين كارتها هم براي سوار شدن به مترو – آنكاراي و هم براي سوار شدن به اتوبوسهاي شهرداري استفاده كنند. مقررات تخفيف براي دانشجو، استفاده رايگان براي بازنشستگاني كه از استعداد مالي ضعيفي هستند در ساعات غيراداري روز – خبرنگاران – پليس و مامورين پست در آنكارا نيز معتبر است. در اين ميان خط ريلي 80 كيلومتري جديدي نيز طي هفته گذشته در ازمير راه اندازي شد كه نخست وزير تركيه و رهبر حزب مخالف جمهوريخواه خلق بطور مشترك در مراسم افتتاح اين خط شركت كردند. گفته مي شود هزينه احداث اين خط بيش از 350 ميليون دلار هزينه در برداشته و مدرن ترين خط ريلي است كه تاكنون در تركيه ساخته شده است. * نگاهي به وضعيت ترافيك استانبول به زبان آمار براساس آماري كه شهرداري استانبول در اختيار خبرنگار ايرنا در آنكارا قرار داد، سهم سامانه ريلي در حمل و نقل شهري استانبول منتهي به سال 2010 ميلادي برابر 2/13 درصد است. سهم حمل و نقل جاده اي 5/83 درصد و حمل و نقل دريايي 3/3 درصد است. در دوره 2010 - 2004 ميلادي تعداد خودروي وارد شده به ترافيك استانبول با 38 درصد رشد به دو ميليون و 828 هزار و 359 دستگاه رسيد. جابجايي روزانه مسافر در همين دوره از شش ميليون نفر به 21 ميليون نفر در روز رسيد كه نشاندهنده رشدي به ميزان 85 درصد است. در سال 2004 براي هر هزار نفر 51 خودرو در استانبول موجود بود كه اين رقم در سال 2010 ميلادي به 224 نفر رسيد و به رغم اين زمان انتقال مسافرين شهري از 53 دقيقه به 49 دقيقه كاهش يافت. در سال 2004 ميلادي طول سامانه ريلي در استانبول 1/45 كيلومتر بود كه روزانه 402 هزار مسافر از آن استفاده مي كرد. در سال 2010 ميلادي طول سامانه ريلي به مرز 80 كيلومتر رسيد و تعداد حمل مسافر روزانه به يك ميليون و 214 هزار و 107 نفر رسيد كه مويد رشد 202 درصدي است. در اين ميان طول قطار شهري كه مديريت آن در اختيار سازمان راه آهن دولتي تركيه است در اين دوره تغييري نداشت و همان 72 كيلومتر ماند ولي قطارهاي مورد استفاده در اين مسير در سال گذشته از خدمت باز ايستاد و قطارهاي جديد و مدرن كه داراي راحتي و امنيت و سرعت بيشتري است به سرويس گذاشته شد. تعداد حمل مسافر در اين مسير در دوره يادشده از روزانه 118 هزار و 124 نفر به 144 هزار و 801 نفر رسيد. * مقايسه سامانه ريلي استانبول با شهرهاي مهم جهان استانبول با 153 كيلومتر سامانه ريلي و جمعيتي بالغ بر 7/12 ميليون نفر روزانه افزون بر 2/1 ميليون نفر را حمل مي كند. طول سامانه ريلي در لندن با جمعيتي بالغ بر 5/7 ميليون نفر، 408 كيلومتر است و روزانه 5/3 ميليون مسافر در اين شهر از اين سامانه استفاده مي كنند. طول سامانه ريلي در رم 76 كيلومتر است و روزانه 870 هزار نفر از جمعيت سه ميليوني اين شهر از اين وسيله استفاده مي كنند. طول سامانه ريلي توكيو كه جمعيتي در حدود جمعيت استانبول دارد، 880 كيلومتر است و روزانه هشت ميليون نفر از آن بهره مند مي شوند. شهرداري استانبول در نظر دارد طول سامانه ريلي را تا سال 2013 ميلادي به 5/204 كيلومتر برساند كه اين عدد در مقايسه با شبكه ريلي درون شهري شهرهاي بزرگ عدد قابل ملاحظه اي است . اين شهرداري همچنين تاكيد دارد كه شبكه ريلي شهري ( مترو، تراموا و ...) در اين شهر صرفا براي خدمات رساني به مردم توسعه خواهد يافت و توسعه آن از هر نظر براي كسب درآمد از نظر مسوولان امر منتفي است . بر اين اساس مترو و به طور كلي سامانه شبكه ريلي در تركيه وسيله اي مطمئن، راحت و ارزان همچنان باقي خواهد ماند و روز به روز نه تنها بر ظرفيت آن افزوده خواهد شد، بلكه ميزان استقبال مردم از آن به علت حمايتهاي مادي كه از سوي دولت براي ارزان ماندن آن انجام مي شود، افزايش مي يابد تا به اين ترتيب مترو همچنان سهم بالايي در حمل و نقل تركيه داشته باشد. خاورم/2011**230
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 678]