واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: پوسيدگي دندان شايعترين بيماري عفوني در كل جهان محسوب ميشود. شايد خيليها ندانند كه پوسيدگي دندان يك بيماري عفوني است، ولي بايد گفت اين مشكل در اصل بهوسيله عملكرد باكتريهاي حفره دهان ايجاد ميشود. همانطور كه تقريباً همه ميدانند عامل اصلي در بروز پوسيدگي دندان، حضور مواد غذايي بهخصوص مواد قندي است. اين مواد، غذاي مناسبي براي باكتريهاي حفره دهان هستند. باكتريها با مصرف مواد قندي، اسيد توليد ميكنند كه اين اسيد آرامآرام ميناي دندان را حل ميكند و باعث تهاجم باكتريها به عاج دندان ميشود. نكته مهم اين است كه مينا سختترين بافت بدن انسان و مقاومت آن ده ها برابر بيشتر از استخوان و اصليترين سد مقاومت دندان در برابر پوسيدگي محسوب ميشود. اما در زير اين بافت بسيار سخت عاج قرار دارد كه مقاومت آن در برابر پوسيدگي به مراتب کمتر از ميناست. بنابراين در صورتي كه پوسيدگي از مينا وارد عاج شود، با سرعتي چندين برابر در عاج نفوذ ميكند و اگر در اين مرحله جلوي گسترش آن گرفته نشود، بهراحتي پالپ دندان (يا همان بافت مركزي دندان كه شامل عروق و اعصاب است) را درگير ميكند. آن وقت است كه دردهاي شديد دندان آغاز ميشود و چارهاي جز درمان ريشه يا حتي در مواردي كشيدن دندان باقي نميگذارد. بنابراين براي جلوگيري از پوسيدگي چند راه بيشتر وجود ندارد: 1- يكي از بين بردن باكتريهاي مولد پوسيدگياست. برخي محققان آزمايشهايي براي توليد واكسن ضدپوسيدگي انجام دادند، اما نتايج آن چندان اميدواركننده نبود. حذف كامل باكتريهاي مولد پوسيدگي كار بسيار دشوار يا شايد غيرممكني باشد كه عوارض مصرف داروها براي دستيابي به اين هدف به مراتب بيشتر از مزاياي آن است. 2- راه ديگر حذف مواد قندي از رژيم غذايي است كه كاري دشوار، اما عملي است. تغذيه صحيح با مصرف كم شيريني، شكلات، قند و شكر، و مصرف زياد ميوه و سبزيجات ميتواند مواد قندي لازم براي ايجاد پوسيدگي را كاهش دهد. اما در بسياري موارد اين امر امكانپذير نيست و طيف وسيعي از افراد جامعه قادر نيستند مواد قندي را در رژيم غذايي خود كاهش دهند. يك روش موثر براي كم كردن اثر مواد قندي، مصرف نكردن يا كم مصرف كردن اين مواد در فواصل بين وعدههاي غذايي است. توصيه ميشود افراد و بهخصوص كودكان، مواد قندي را بلافاصله بعد از مصرف وعده غذايي اصلي مصرف كنند و در ميانوعدههاي غذايي از ميوه و سبزيجات استفاده كنند. اين روش بهخصوص زماني موثر است كه هر فرد بلافاصله بعد از مصرف مواد غذايي مسواك بزند تا خردههاي غذا، از حفره دهان پاك شود تا هم مواد قندي در دسترس باكتريها قرار نگيرد و هم عامل مهم زمان از باكتريها گرفته شود. زمان يكي از اصليترين عوامل ايجاد پوسيدگي است. تحقيقات نشان ميدهد كه در صورت وجود مواد قندي، در عرض مدت 20 دقيقه حفره دهان كاملاً اسيدي ميشود. بنابراين حذف مواد قندي از حفره دهان با روش هاي مكانيكي، يعني مسواك و نخ دندان بايد در مدت كوتاهي بعد از صرف غذا صورت گيرد. يكي از نكات مهم در اين زمينه استفاده دقيق از نخ دندان است. مسواك بهطور طبيعي سطوح جونده و گونهاي و زباني را پاك ميكند، اما قادر به تميز كردن سطوح بين دنداني نيست. معمولاً پوسيدگي در سطوح بين دنداني بيسر و صدا شروع ميشود و حتي ممكن است بيمار متوجه اين پوسيدگي هم نشود، چون قابل ديدن نيست و علامت خاصي هم ندارد. زماني بيمار متوجه مشكل ميشود كه اغلب پوسيدگي بسيار پيشرفت كرده و حتي به پالپ دندان رسيده است. برخي از دندان پزشكان حتي معتقدند اگر بنابر انتخاب باشد، نخ دندان بر مسواك ارجحيت دارد. اما بهرغم مطالب فوق، اغلب امكان مسواك زدن بعد از مصرف هر وعده مواد قندي وجود ندارد. بهترين كار، همان محدود كردن مصرف مواد قندي است. در صورتي كه بعد از صرف مواد قندي به مسواك دسترسي نداشتيم، خوردن چاي گرم براي حل كردن و شستن مواد قندي ميتواند موثر باشد. حتي چند بار گرداندن آب در دهان هم ميتواند مفيد واقع شود. به هر حال مسواك زدن دستكم دو بار در روز براي پيشگيري از پوسيدگي امري قطعي است. بهترين زمان براي مسواك زدن شب پيش از خواب (پس از شام) و صبح پس از صرف صبحانه است. دكتر عليرضا آشوري
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 270]