محبوبترینها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1855616378
مدارس و حوزههاي علمي قم
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مدارس و حوزههاي علمي قم
1. مدرسه فيضيهاين مدرسه از بناهاي عهد صفويه است كه در جنب صحن كهنه بنا شده و به طوري كه نوشته‌اند از بناهاي شاه طهماسب اول است؛ چنان كه بر سر در ايوان جنوبي مدرسه كه به طرف صحن كهنه باز مي‌شود، كتيبه آن به نام شاه طهماسب صفوي است .وجه تسميه آن را به فيضيه گويند از اين جهت است كه چندي محدث حكيم و فقيه عليم عالم رباني مولا محسن فيض كاشاني در اين مدرسه سكونت داشته و بعضي هم گفته‌اند چون در جنب مشهد فيض آثار معصومه عليهاالسلام است، بدين نام موسوم گشته است.به هر حال، بناي كنوني، اصلش از خاقان مغفور فتحعلي شاه است كه در سال 1213 و 14 ه بنا نمود و بناي سابق را خراب و مدرسه را بزرگ و رفيع نموده‌اند؛ به طوري كه نوشته‌اند به طول 75 ذرع در پنجاه، مشتمل بر چهل حجره تحتاني، و چهار ايوان رفيع بنيان، و در ايوان‌ها اشعاري كتيبه شده كه ما براي اختصار از ذكر آن خودداري نموديم.اين مدرسه در زمان مرحوم آيةالله حايري و آيةالله صدر و بالخصوص آيةالله بروجردي تعميرات اساسي و اضافاتي يافته و مجالس عظيم و جشن‌هاي بزرگ و سوانح عجيبي به خود ديده است. و اكنون اين مدرسه از بزرگ‌ترين مراكز و مجامع روحانيت شيعه است و در ظهر و شب در آن اقامه جماعت شده و فعلاً بالغ بر يكصد حجره دارد كه طلاب و محصلين از آنها استفاده مي‌كنند .2. مدرسه دار الشفاءدار الشفاء از بناهاي خاقان فتحعلي شاه است و متصل به مدرسه فيضيه است و آن با مدرسه، يك مرتبه ساخته شده است و بيش از بناي خاقان، مكان دار الشفاء صحن كوچكي بوده كه در هر طرف آن چهار اطاق بيش نبوده، معروف به صحن شادقلي از بناهاي ميرزا تقي خان اعتماد الدوله معروف به ساروتقي از وزراي شاه عباس دوم كه در سال 1055 با آب‌انبارش بنا كرده است.مرحوم فتحعلي شاه آن را خراب نموده، بناي عمارت فعلي دار الشفاء را نهادند كه در طرف جنب رودخانه آن هيجده حجره است.مرحوم آيةالله حايري پس از ورود به قم، چون مدرسه فيضيه گنجايش طلاب دينيه را نداشت، آنجا را هم طلبه نشين نمودند. در زمان مرحوم آيةالله صدر، بعضي از بازرگانان تهران حجرات فوقاني آن را بنا و مدت‌ها اين نويسنده در آنجا سكونت داشته و به تحصيل علوم اشتغال داشتم.در زمان مرحوم آيةالله بروجردي قسمت شرقي آن دو طبقه بنا شده و محل سكونت طلاب گرديد و امروز دومين مدرسه قم مي‌باشد.3. مدرسه مهدي قلي خان ديروز و بروجردي امروزاين مدرسه در قسمت شرقي ميدان آستانه و مقابل مدرسه فيضيه و جنب گذر خان واقع است. باني اوليه آن مهدي قلي خان نامي در دوره صفويه بوده كه در سال 1123ه بنا نموده، ولي كم كم رو به ويراني گذارده بود و چندان قابل سكونت نبود و بيش از چهارده حجره نداشت، آن هم مرطوب و خرابه؛ تا اين كه مرحوم آيةالله بروجردي تصميم به تجديد بناي آن گرفت و با طرز جالب تجديد نمود و آن را سه طبقه ساخت و اكنون يكي از بهترين مدارس قم مي‌باشد.بر سر در مدرسه نوشته است: «حسب الامر زعيم بزرگ شيعه حضرت آية الله العظمي آقاي حاج آقا حسين بروجردي (مد ظله العالي) در ماه رجب 1378ق مجدداً بنيان گذاري شد و در شوال 1379 پايان يافت.»4. مدرسه حجتيه بعد از شهريور، بيست [1320ش ] كه طلاب علوم ديني از هر سو، به منظور تحصيل روي به حوزه علميه قم آوردند و مخصوصاً بعد از آن كه مرحوم آيةالله بروجردي در قم رحل اقامت افكند.چون مدارس موجود گنجايش آن همه محصل را نداشت و احتياج به محل بيشتري بود، بدين لحاظ مرحوم سيدنا الاستاد آيةالله آقاي سيد محمّد حجت قدس سره كه آن روز از زعماي عاليقدر حوزه علميه قم بودند، در سال 1364ق «پارك» كامران ميرزا پس ناصر الدين شاه قاجار، كه از جهت اقامت ايام زيارتي خود در كنار رودخانه قم در دو طبقه ساخته بود، خريده و در روز بيستم جمادي الثاني سال مزبور - كه مصادف با روز ولادت حضرت زهرا عليهاالسلام بود، طي جشن با شكوهي كه عموم طبقات در آن شركت داشتند افتتاح نمودند و در اختيار طلاب علوم دينيه قرار دادند.كم كم بر اثر اجتماع روز افزون محصلين علوم ديني، لزوم تهيه مسكن براي نگاهداري آن بيشتر احساس شد. به همين جهت، مرحوم آيةالله حجت در صدد برآمد كه براي آسايش طلاب در حوالي مدرسه كوچك خود، يعني همان پارك كامران ميرزا، يك بناي عالي و مدرسه بزرگي تأسيس كند. پس با همتي بلند، نيت پاك خود را عملي ساخت؛ بدينگونه كه اول دو هزار متر زمين ملكي مجاور پارك قديم و مدرسه مزبور را خريداري نموده و سپس شش هزار متر ديگر، كه متصل به آن و متعلق به آستانه مقدسه حضرت معصومه عليهاالسلام بود، 99 ساله اجاره نمود و جمعاً هشت هزار متر مربع زمين را براي ساختمان يك مدرسه عالي مهيا ساخت.آنگاه در روز بيستم جمادي الثاني سال 1366ق در مثل همان روزي كه مدرسه را افتتاح نمودند، با حضور جمعي از علماء و فضلاء و طلاب علوم ديني، اولين كلنگ آن به دست آن مرحوم به زمين زده شد و سپس شروع به ساختن آن كردند.اين مدرسه، كه بعدها به نام باني آن معروف به «مدرسه حجتيه» گرديد، در شش قسمت دو طبقه مجزاي از هم بنا شده و جمعاً داراي 126 حجره روشن و آفتابگير است؛ به طوري كه تمام اطاق‌هاي آن مخصوصاً طبقات فوقاني به قدر كافي از هواي آزاد و روشنايي برخوردار مي‌باشد و از هر جهت، رعايت بهداشت و حفظ الصحه طلاب ساكنين آن شده است.چهار قسمت ساختمان مدرسه مقابل هم، در سمت شمال و جنوب حياط وسيع مدرسه قرار گرفته، دو قسمت شمالي در داخل مدرسه و دو قسمت جنوبي در كنار خياباني كه از فلكه صفائيه منشعب و به رودخانه متصل مي‌گردد، قرار دارد.قسمت ديگر در سمت غربي واقع است (كنار خيابان بهار). مقابل آن نيز در سمت مشرق مسجد زيباي مدرسه و صحن كوچك آن كه به هزينه مرحوم حاج احمد اتفاق از تجار آذربايجاني مقيم تهران بنا شده است.مقبره مرحوم آيةالله حجت نيز در كنار مسجد است. بالاي مقبره و كنار ديگر مسجد اطاق‌هاي مدرسه قرار دارد و بدينگونه ساختمان عمومي مدرسه، به شكل مربع مستطيل و طرزي دلپذير ساخته شده است، مخصوصاً باغچه‌هاي پر گل و درخت‌هاي سرسبز آن كه حوض بزرگ مدرسه را در برگرفته‌اند، نزهت و رونق خاصي به آن مركز علمي ديني بخشيده است.5. مدرسه رضويه يا مأموريه در بازار كهنه قم و خيابان آذر فعلي واقع و منسوب به حضرت رضا عليه السلام است و مي‌گويند زمان تشريف فرمايي حضرت به خراسان، از قم عبور نموده و مستقبلين هر يك از حضرتش تقاضا مي‌نمودند در خانه آنان فرود آيد. حضرت مي‌فرمايد «ناقتي مأمورة؛ شتر من خود مأمور است» و ناقه در اين مكان، كه ظاهراً متعلق به جناب زكريا بن آدم بوده، خوابيد و حضرت در آنجا نزول اجلال فرمود. پس از تشريف بردن حضرت در اين مكان، مسجد و مدرسه ساختند و معروف شد به رضويه و مأموريه و از مؤيدات آن حدود هم معروف است به محله شاه خراسان و از كتاب فرحة الغري سيد بن طاووس هم استفاده مي‌شود كه حضرت از قم عبور فرموده و مرحوم حاج سيد حسن صابوني، در اوايل دولت ناصرالدين شاه آن را تعمير و آب‌انباري مقابل آن بنياد نهاد و در عصر مرحوم آيةالله بروجردي مدت‌ها بود به صورت مخروبه در آمده و چندان قابل سكونت نبود؛ تا اين كه در سال 1376ق از طرف مرحوم آية الله بروجردي تعمير و مرمت شده و اينك مورد استفاده طلاب حوزه علميه است.6 . مدرسه جاني خاناين مدرسه، واقع در پايين شهر قم مقابل مسجد جامع عتيق است. باني آن جاني خان يا جهانگيرخاني در عهد صفويه بوده و بعد در زمان سلطنت مرحوم ناصرالدين شاه حاجي ميرزا نصرالله مستوفي گرگاني تعميراتي در آن نموده و موقوفاتي بر آن قرار داده است و چون روي به ويراني مي‌رفت، در سال 1373ق از طرف مرحوم آيةالله بروجردي تجديد بنا شد و به صورت آبرومندي درآمد.
7. مدرسه مهديه اين مدرسه در خيابان بهروز قم واقع است. مدرسه با روح و زيبايي است مربع شكل و دو طبقه كه در چهار طرف آن حجرات فوقاني و تحتاني دارد كه از طرف حضرت آيةالله آقاي نجفي مرعشي (مد ظله) بنا شده و مسكن بالغ بر يكصد نفر از طلاب و محصلين مي‌باشد.8 . مدرسه مؤمنيه آيةالله العظمي مرعشي نجفي اين مدرسه از مدارس قديمي شهر قم و بنايش بسيار متين و محكم بوده كه در سال 1113ق از ناحيه امير محمّد مؤمن خان شاملو از امراي بزرگ شاه سلطان حسين صفوي ساخته شده؛ ولي محمود افغان، در هنگام حمله به ايران و تصرف قم، اين مدرسه را مركز آذوقه و عليق خويش گردانيده. از آن روز به مدرسه تحويلخانه معروف گرديد؛ چه مركز تحويل علوفه دواب افغاني‌ها بوده. از آن روز، اين مدرسه رو به خرابي نهاد و چنان كه مرحوم ناصرالشريعه در تاريخ قم چاپ دوم در صفحه 163 نوشته است، باني مدرسه شخصي به نام محمّد مؤمن از طايفه شاملو بوده كه در عهد شاه سلطان حسين صفوي بنياد نموده است؛ ولي از ظاهر اشعاري كه در كتيبه مدرسه وجود داشت، چنين برمي آيد كه بناي مدرسه به دستور شاه انجام پذيرفته و محمّد مؤمن مزبور مباشر ساختمان بوده است و نيز داراي كتابخانه مهم و قابل توجه بوده كه به نقل تاريخ مزبور و شايد با اخذ از تاريخ فيض به مرور ايام يا در وقايع مختلفه از بين رفته است.مساحت اين مدرسه، از حيث عرض و طول سه هزار متر است. مي‌خواستند ديگران اين مدرسه را متصرف شده و مركز فسادش گردانند كه حضرت آيةالله العظمي مرعشي نجفي در روز سيزدهم رجب المرجب روز ولادت مولاي متقيان حضرت علي عليه السلام آنجا را به تصرف آورده و كلنگ ساختمان آن را زده و در روز نيمه شعبان 1347 خاتمه پيدا كرده و افتتاح گرديد. اين مدرسه دو طبقه به شرح زير است:1. طبقه تحتاني داراي چهل حجره و انباري براي اثاث محصلين و يك مدرس براي تدريس.2. طبقه دوم فوقاني داراي سي و دو حجره و كتابخانه‌اي به قدر كفايت محصلين و سالني براي مطالعه.3. فضاي مدرسه باز داراي حوض و چهار باغچه مشجر به شكل مسدس است.4. حجرات مدرسه از حيث عرض و طول با صندوقخانه آن، هر كدام پنج متر طول و سه متر و نيم عرض كه به نحو احسن ساخته شده و هر حجره داراي فرش و پرده و چوب رختي و بخاري فردي و چراغ و مهتابي مي‌باشد.5. مدرسه مذكور داراي رخت شويخانه، كاشي‌كاري بسيار زيبا، داراي چهل شير آب گرم و سرد، و بيست عدد حوض كوچك براي شستن لباس به انضمام آب گرمكن فوري.6. داراي ده عدد توالت بسيار عالي كاشي‌كاري، هر يك داراي شير آب و چراغ برق، نظيف و در فضاي آن حوض غير مسقف براي شستن بدن و ظروف و امثال آن موجود است.7. آشپزخانه بسيار عالي و شير و حوض و چراغ برق و اثاث لازم آشپزي و مدرسه داراي دو در شرقي و غربي مي‌باشد.اين مدرسه در سال 1378ق با شكوه و جلالي با شركت هزاران نفر از علماء و دانشمندان و طبقات مختلف افتتاح گرديده و مورد استفاده محصلين و طلاب حوزه قرار گرفت و يكي از مدارس منظم حوزه علميه است.9. مدرسه حاجي در محله گذر قاضي. از بناهاي ميرزا آقاخان صدر اعظم نوري است كه زمان صدارتش در سلطنت ناصرالدين شاه به سال 1273 براي مرحوم حجة الاسلام حاج ملا محمد صادق مجتهد قمي با مسجدي ساخته است و اين مدرسه دو طبقه است و در ايوان مدرسه اشعاري از مرحوم حاج رشيد خان بيگدلي است كه مصرع آخر آن ماده تاريخ است: صدر امجد را مبارك باش اي نيكي بنا (1273)10. مدرسه ستيّه واقع در ميدان مير، در جنب مدرسه حاجي مذكور. اين مدرسه كه به امر و همت حضرت آية الله حاج سيد رضا گلپايگاني (مد ظله) تكميل گرديده است، در قسمت جنوبي آن حجره‌اي است كه در آن محراب حضرت فاطمه معصومه عليهاالسلام است و مي‌گويند هنگامي كه در قم نزول اجلال فرمود، در اين مكان عبادت مي‌نمودند و از اين جهت، اين محل و مدرسه را ستيه گفته‌اند و عوام آن را تنور حضرت معصومه مي‌خوانند و آن وجهي ندارد.11. مدرسه حاج سيد صادق اين مدرسه در محله سلطان محمد شريف در مقابل منزل مرحوم آيةالله حاج سيد صادق مجتهد و جنب مسجد آن مرحوم واقع است كه بعضي از مؤمنين و ارادتمندان آن جناب براي معظم له بنا كرده‌اند و آن ناقص بود؛ تا اين كه اخيراً به اهتمام فرزندزاده و همنام آن مرحوم، حضرت آية الله حاج سيد صادق روحاني (سلمه الله) بناي آن تكميل و در آن عده‌اي از طلاب علوم و محصلين ساكن و اشتغال دارند.12. مدرسه حقّاني اين مدرسه كه در جنب قبرستان حايري (حاج شيخ) و مقبره ابوحسين واقع است، موسوم به مدرسه منتظريه (و معروف به حقاني) از سال 1384ق برابر 1343ش تأسيس شده، ساختمان آن توسط دو نفر از نيكوكاران به نام آقاي حاج علي حقاني و آقاي حاج حسن بنا شده است.مخارج اجراي برنامه تحصيلي آن از همان ابتداء با كمك حضرت آية الله العظمي ميلاني بوده و بعدها نيز آقايان مراجع ديگر هم مساعدت نموده‌اند.اين مدرسه حدود 150تا 200 نفر ظرفيت محصلين را دارد. برنامه مدرسه مزبور، مركب از درس‌هاي قديم حوزه و درس‌هاي جديد مورد نياز يك فرد روحاني است كه با همكاري حدود بيست نفر از اساتيد و فضلاي حوزه و چند نفر دبير متدين شهرستان قم اجراء مي‌گردد.برنامه مدرسه منتظريه، منحصر به محصلين ابتدايي نيست؛ بلكه برنامه با عنايات خاصه حضرت بقية‌الله (ارواحنا له الفداء) به نحوي تدوين شده كه افرادي كه در اين مدرسه فارغ التحصيل مي‌شوند، واجد مقام شامخ اجتهاد و تحقيق در رشته‌هاي مختلف علوم اسلامي مي‌باشند. لذا محصلين، كه در تمام اين دوره نه ساله شروع به كار كرده و توانسته‌اند از عهده امتحانات برآيند و از جهت اخلاقي نيز مورد رضايت اولياي مدرسه بوده‌اند، كماكان در برنامه مدرسه شركت دارند و در نتيجه مراتب معلومات از ابتدايي‌ترين مرحله تحصيلي، تا مرحله نهايي (درس خارج اصول و فقه) در مدرسه تدريس و در حال پيشرفت است و مجموع برنامه تحصيلي مدرسه را گروه‌هاي متعددي تشكيل مي‌دهند كه به شرح زير عبارت‌اند:
گروه اخلاق و انضباط؛ گروه فقه و اصول؛ گروه قرآن كريم (تفسير، تجويد، حفظ قرآن، مفردات قرآن)؛ گروه ادبيات عرب (صرف و نحو، معاني، بيان، لغت)؛ گروه ادبيات فارسي و املاء و انشاء، قرائت، خط؛ گروه زبان (انگليسي، عربي)؛ گروه رياضي (حساب، هندسه، جبر، هيئت)؛ گروه منطق و فلسفه و كلام؛ گروه علوم طبيعي (فيزيك و شيمي و طبيعي)؛ گروه حديث‌شناسي (تاريخ حديث، درايه، رجال)؛ گروه دين شناسي و تاريخ اديان، ملل و نحل)؛ گروه علوم انساني (روانشناسي، جامعه شناسي، اقتصاد اسلامي تاريخ و جغرافياي اسلامي).13. مدرسه آية الله نجفي اين مدرسه در خيابان ارم، مقابل كتابخانه معظم له واقع و سه طبقه بسيار با روح و جالب مي‌باشد. مساحت آن بالغ بر پانصد متر مربع، داراي 37 حجره و يك مدرس و رخت شويخانه و وضوخانه مي باشد. دروس سطوح عالي فقه و اصول در آن تدريس مي‌شود. در روز عيد سعيد غدير سال 1386ق با شركت هزاران نفر از مراجع بزرگ و شخص آيةالله العظمي نجفي مرعشي و علماء و مدرسين و محصلين و طبقات ديگر مردم افتتاح گرديد و شعراي قم و تهران اشعاري راجع به عيد سعيد غدير و مناقب حضرت علي عليه السلام و خدمات آيةالله سرودند. 14. مدارس آية الله گلپايگاني بعد از فوت مرحوم آيةالله العظمي بروجردي كه سرپرستي و زعامت حوزه علميه عهده سه زعيم عاليقدر: آقاي گلپايگاني و آقاي نجفي و آقاي شريعتمداري قرار گرفت و جمعيت طلاب و محصلين رو به افزايش و فزوني گذارد و مدارس مذكوره ديگر گنجايش پذيرفتن نداشت، آيةالله العظمي گلپايگاني براي طلاب مبتدي، مدارسي در نقاط مختلف شهرستان قم: خيابان تهران و خيابان چهارمندان و خيابان صفاييه تهيه نمود. و در اين مدارس، گذشته از دروس قديمي عربي صرف و نحو و منطق و غيره، دروس جديد ادبيات فارسي و علوم روز هم به انضمام دروس اخلاق و عقايد و تفسير تدريس مي‌شود و افرادي كه در اين مدارس دوره كامل را مي‌بينند، افرادي خواهند بود كه به علم جديد و علم روز آشنايي دارند و هم به علوم قديمه ديني آگاهي دارند.15. مدرسه آيةالله وحيدي اين مدرسه در ميدان كورش كبير قم، در اول خيابان ايستگاه راه آهن واقع و جديد البنيان و سه طبقه داراي 25 حجره و يك مسجد و يك كتابخانه و قرائت‌خانه و رختشوي‌خانه براي طلاب مدرسه است.اين مدرسه در روز پنجم ذي حجة الحرام سال 1392ه با شركت هزاران نفر از علماء و محصلين و مردم ديگر و حضور آيةالله حاج سيد محمّد وحيدي، باني و مؤسس مدرسه مزبور، افتتاح گرديد و بعضي از فضلاء اشعاري به اين مناسبت سروده و تقديم محضر داشته‌اند.16. مدرسه آيةالله آملي اين مدرسه در كوچه آقازاده و جنب دارالتبليغ اسلامي مقابل منزل شخصي آيةالله آقاي حاج ميرزا هاشم آملي واقع، داراي چندين حجره تحتاني و فوقاني مي‌باشد و عده‌اي از محصلين گيلان و مازندران، كه واجد شرايط انضباط و اخلاق حميده هستند، در آن ساكن و اشتغال دارند. منبع:گنجينه دانشمندان، ج 1، ص 2 - 62.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 314]
-
گوناگون
پربازدیدترینها