واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: دانش اختر شناسی کهن ترین دانش بشری است به گونه اي که انسان اولیه نيز بر اساس خصیصه کنجکاوی خود، به تفاوت شب و روز و حرکت اجرام آسمانی توجه مي کرد. مسلماً با شواهد و قرائن بعدی و به دور از هر گونه حس ناسيوناليستي به جرات می توان گفت که ایرانیان سرآمد روزگار خود بوده اند و با وجود برخی تصورات مبنی بر امپراطوری علمی ایران و یونان در ادوار گذشته،شايد اینگونه می توان اصلاح نمود که امپراطوری علمي نزد شرقیان و بین ایران و چین در قرون قبل از میلاد مسیح جا داشته است. با ورود دین مبین اسلام به سرزمین پهناور ایران، دانشمندان نجوم اسلامی ظهور نمودند که بي ترديد پرچمداران و پیشتازان رنسانس علمي عصر نوين هستند و سخن گهربار پیامبر اعظم(ص) نیز با جمله معروف "علم اگر در ثریا باشد مردماني از سرزمین فارس بدان دست خواهند یافت" مهر تاییدی بر دانش اندوزی و توانمندی علمی ایرانیان از گذشته هاي دور است. متاسفانه بعد از حدود 7 قرن تلاش بی وقفه در حوزه دانش های گوناگون از جمله بخش های مختلف اختر شناسی از نور و اپتیک گرفته تا محاسبات بسیار دقیق نجومی، طی قرون اخیر شاهد کم کاری و در حاشیه قرار گرفتن منجمان ایرانی بودیم. اما امروز در ايران يک نهضت علمي شکل گرفته و انديشمندان ايراني براي دست يافتن به اقتدار علمي تاريخي خود خيز برداشته اند و گام هاي اساسي تري نيز براي عملي ساختن اين مهم برخواهند داشت. در اين رابطه مدير انجمن نجوم آماتوري ايران خاطر نشان کرد: پیش از پيروزي انقلاب اسلامي، در ایران تنها تعداد انگشت شماری رصدخانه فعال يا نيمه فعال وجود داشت که شمار آنها به اندازه انگشتان یک دست هم نمي رسيد. مهندس "مسعود عتيقي" افزود: همچنين پيش از پيروزي انقلاب اسلامي تنها همایش منجمان به سال 1353 خورشیدی باز مي گشت اما با پیروزی انقلاب و در میانه دهه 60 خورشیدی منجمان آماتور و حرفه اي ايران شاهد برگزاري کنفرانس های متعددی در دانشگاه های تبریز، شهید بهشتی و ديگر دانشگاهها بود. عتيقي تاکيد کرد: حصراقتصادی عاملی شد که منجمان ايراني به ساخت تجهیزات نجومی از جمله انواع تلسکوپ روی آورند که مقالات کنگره ها و کارگاه های کاربردی در آن زمان بعضاً حول این محور قرار داشتند. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران گفت: کم کم با روی آوری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برخی مجموعه های علاقه مند گام هایي در این زمینه برداشته شد. عتيقي با اشاره به کسوف کامل اما بسیار کوتاه سال 1374 و بدنبال آن خورشید گرفتگی کامل 1378 (آخرین کسوف قرن 20) گفت: اين پديده ها به این کاروان شتاب مضاعفي دادند و به نحوی باعث ايجاد دو انجمن در کشور يکي در حوزه نجوم آکادميک و ديگري در زمينه نجوم آماتوري شد که پيش از آن جايگاه تعريف نشده اي داشتند. وي خاطر نشان کرد: با تاسیس انجمن نجوم آماتوری ایران به عنوان مرکزی رسمی، قانونمند و دارای اساسنامه مدون راه برای تاسیس گروه های منطقه ای در تهران و سراسر ایران هموار شد و هم اکنون بيش از 100 مرکز، گروه، انجمن، شاخه و موسساتي از اين دست در کشورمان فعال هستند. با گسترده شدن دهکده کوچک جهانی اینترنت، پایگاه های اينترنتي داخلي بسیاری نيز ایجاد شده اند که برخی محوریت اخبار و گزارشهاي نجومی را به خود اختصاص داده اند. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران با اشاره به وب گاه اين انجمن گفت: پایگاه انجمن نجوم آماتوری با رویکرد معرفی دانشمندان نجوم اسلامی و اساتید امروزی، بیشتر به توانمندی های داخلی و حرکت های رو به رشد کشورمان در کنار تحقيقات و اکتشافات جهاني توجه نشان داده است. برگزاری صدها همایش اختر شناسی بویژه در یک دهه اخیر بصورت کشوری، منطقه ای وحتی بین المللی نيز از ديگر رويکردهاي کشور در اين شاخه از علم است که با خود باوري آماتورهاي ستاره شناسي ايران همراه بوده است. عتيقي با تاکيد بر اهميت نقش آموزش هاي تئوري و عملي افزود: اجراي صدها دوره و کارگاه آموزش ستاره شناسي را بايد بر اين فعاليت ها 30 ساله اضافه کرد که نقش عمده اي در توانمند سازي جامعه جوان کشور داشته اند. وي افزود: از سوي ديگر نزديک به20 رصدخانه و مرکز اختر شناسي دانشگاهي و عمومي طي سه دهه اخير در کشور فعال شده که از جمله در استان های همدان، اصفهان، بوشهر و خراسان رضوی با تکيه بر دانش فني بومي سازي و راه اندازی شده اند. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران افزود: قريب به 20 آسمان نماي کوچک و بزرگ و 50 آسمان نماي سيار نيز در سراسر ايران بنیان نهاده شده که در هفته و روز جهاني نجوم، مراسم ويژه اي براي عموم مردم و هم صدا با ديگر ملل جهان برگزار مي کنند. عتيقي خاطر نشان کرد: خوشبختانه در زمينه استهلال نيز علي رغم رويکرد نسبتاً جواني که کشورمان به صورت جدي داشته است رکوردهاي جهاني را از رصد گران ايراني شاهد بوده ايم که مورد توجه مجامع علمي جهان قرار گرفته است. بجز پژوهش ها ومقالات آماتوري که داراي رشد چشمگير بوده اند، ارایه مقالات تخصصي متعدد توسط اساتید و دانشگاه هيان نيز بسیار رشد داشته که در جای خود قابل بحث است. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران گفت: ملی شدن المپیاد نجوم در ایران و حضور رسمي دانش پژوهان کشورمان از سال 1383 خورشيدي (2004 ميلادي) يکي ديگر از اين افتخارات طي ساليان اخير است . عتيقي افزود: تا کنون 8 حضور رسمي انجام پذيرفته که در سال جهانی نجوم(2009-1388) کشورمان ميزبان اين رقابت هاي علمي بود و اين گام حرکت روبه رشد دیگری در جهت احیا افتخارات در محدوده این دانش کهن و جذاب به حساب مي آيد. وي حضور ايرانيان در عرصه هاي علمي خارجی و کسب عناوین کوچک و بزرگ و دریافت مدال های متعدد در المپیادهای جهانی نجوم از جمله 13 مدال طلا،20نقره و 18 مدال برنز و 3 ديپلم افتخار را از جمله اين افتخارات عنوان کرد. در بخش نشريات نوشتاري نيز صرف نظر از ده ها خبرنامه و بولتن که در انجمن ها و مراکز فعال کشور منتشر مي شوند، امروز دارای دو مجله اختصاصی در رشته نجوم هستيم، در حالي که پيش از پيروزي انقلاب اسلامي حتي يک نشريه اختصاصي در زمينه نجوم در ايران وجود نداشت. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران گفت: افزايش اگاهي هاي عمومي مردم و توسعه اخبار نجومي و حتي پخش زنده برخي رويدادهاي مهم آسماني در شبکه هاي درون و برون مرزي صدا و سيما که از جمله آن مي توان به اولين پخش زنده عبور سياره تير از مقابل خورشيد در شبکه خبر در سال 1382 اشاره کرد، در کنار اصلاح خطاهاي خبري و تجزيه و تحليل وقايع نه در يک شبکه سيما بلکه در بخش هاي مختلف خبر و حتي برنامه هاي اجتماعي تمامي شبکه هاي راديويي و تلويزيوني داخلي يکي از ده ها تلاش کشور در اين زمينه است . عتيقي افزود: به موازات اين انعکاس، ايجاد بخش هاي ويژه در روزنامه هاي کثير الانتشار معتبر و حتي اخبار کوچک و بزرگ نجومي در رسانه هاي نوشتاري درترويج اين علم حائز اهميتند که حاصل اين پژوهش ها بطور مثال در زمينه رويت هلال حتي درمجلات معتبر اخترشناسي غربي نيز انعکاس يافته است. رشد بي سابقه تاليف و ترجمه کتب متعدد نجومي طي سه دهه اخير بر غناي علمي اين دانش تاثير بسزايي گذاشته و کار بر روي نرم افزار هاي جديد نجومي آنهم به زبان شيرين پارسي تاحدودي نو اما به سرعت در حال ارتقا کيفيت است. طرح رصد خانه ملی نيز يکي ديگر از تلاش هاي کاربردي کشورمان در زمينه علم اختر شناسي است. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران گفت: طرح رصد خانه ملي در آغاز راه بسیار کند و حتي با تغییرات مکانی همراه بود اما اکنون با بودجه و اعتبار خاص و تقريباً با اجماع بر روي مکان واحدی که طی چند سال پارامترگیری از آن انتخاب شده است، رو به سوي نهایي شده دارد و با احداث آن کشورمان در عرصه پژوهش های رصدی آکادمیک و در کنار آن مطالعات آماتوري بیش از پیش به سوی قله های پیشرفت و عظمت علمی تاریخی خود سوق خواهد يافت. حضور در عرصه رقابت هاي فضايي دستاورد مهمي است که از ديگر فناوري هاي امروز کشور درجه اهميت کمتري نداشته و حتي مي توان آنرا پر اهميت تر ارزيابي کرد. اعلام موجوديت در فضا چشم انداز جديدي است که حاصل تلاش نخبگان ايراني محسوب مي شود و با انجام چند آزمايش، پرتاب و حتي قرار دادن مدار گرد در مدار زمين، بستر مناسب براي حضور قدرتمند در زمينه علوم فضايي و اکتشافات مرتبط با آن فراهم گرديده تا انشاالله در آينده نه چندان دور از اين حيث نيز داراي جايگاه ويژه اي باشيم. وي در نتيجه گيري اعلام کرد: با استفاده از نیروی جوان و نوجوان کشور که قطعاً سرمایه های آینده ساز ایران هستند، امروز شاهد گسترش کمی و کیفی نجوم در ايران و در عرصه های داخلی و بین المللی هستیم که مسلماً با نظارت عالمانه بر فعاليت گروه ها، توجه و تکیه بر جامعه جوان و کمک به گروه ها و مراکز از یک سو و سیاست گذاری صحیح نظیر استاندارد سازی تجهیزات نجومی، دوره های آموزشي و گشت های رصدی کاربردی و نظاير آن از سوی دیگر به همراه جانمایی مناسب نجوم آماتوری که ریشه در عامه مردم دارد، مي توان سبب ساز شکوفایی و نوآوری بیش از پیش اين دانش در عرصه توليد علم داخلي و مشارکت جهاني باشيم. مدير انجمن نجوم آماتوري ايران تاکيد کرد: اين چشم انداز دور نبوده و با استفاده از تمام آرا و انديشه هاي توانمند و ايجاد فرصت هاي مساوي قابل تحقق خواهد بود. علمي**2038**1544
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 451]