واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: لندن ،خبرگزاري جمهوري اسلامي نشريه "نيوساينتيست" در يك بررسي ويژه به تحقيق درباره جنبههاي مختلف رفتارهاي نيرنگ آميز در ميان انسانها و حيوانها و نيز دروغگويي در جوامع انساني پرداخته و كوشيده است ريشههاي زيست شناسانه، روانشناسانه و نيز اجتماعي اين قبيل رفتارها را در سه مقاله جداگانه توضيح دهد. مقاله اول: حقايقي درباره دروغها //////////////////////////////// به اعتقاد راج پراسود روانشناس هنديالاصل انگليسي، دروغگويي كاربردهايي دارد و كساني هم كه ميتواند دروغها را كشف و آشكار كنند نقش مفيدي ايفا ميكنند. مشاهدات تجربي روشن ميكند كه بخش بزرگي از تعاملات اجتماعي بر مبناي تلاش افراد براي فريب يكديگر و نيز تلاش براي شناسايي اينكه آيا قرباني فريبكاري واقع شدهاند يا نه؟ شكل ميگيرد. كارفرمايي كه به كارمندش ميگويد واقعا دلم ميخواهد حقوق و مزايايت را افزايش دهم اما مضيقه هاي مالي امكان نميدهد، شوهري كه به همسرش مي گويد علت ديرآمدنش به خانه گرفتاريهاي اداري بوده، كودكي كه تقصير دعوا را به گردن كودك ديگر مياندازد و بسياري نمونه هاي ديگر ميتوانند در زمره مواردي باشند كه افراد در آن حقيقت را به مخاطب نميگويند و فريبكاري را شيوه خود ميكنند. . اما تشخيص اينكه آيا ديگران ما را فريب دادهاند و سرمان را كلاه گذاشته اند يا نه هميشه كار آساني نيست. با اين حال روانشناسان بتازگي به نكاتي پي بردهاند كه ميتواند به يك روش موثر براي شناخت و آشكار سازي دروغ و فريب و خدعه منجر شود. برخي از اين روانشناسان سرگرم مطالعه بر روي كساني هستند كه از مهارت بالايي براي تشخيص دروغگويي ديگران برخوردارند. اين مطالعه از آن رو انجام ميگيرد كه روشن شود آيا ديگران هم ميتوانند اين قبيل مهارتها را كسب كنند يا نه. محققان ديگر مشغول بررسي در خصوص مواردي هستند كه اشخاص به واسطه آن حس سوء ظنشان تحريك ميشود و به اصطلاح رادار دروغ سنج خود را روشن ميكنند. انسانها تنها موجوداتي نيستند كه بر انجام رفتارهاي خدعه آميز توانايي دارند. در مقاله دوم اين مجموعه شرح كوتاهي درباره شيوه هاي فريبكارانه ميمونها درج شده است. اما هوش بيبديل آدمي و توانايي او بر استفاده از ابزار زبان، دروغگويي را تا حد يك هنر در ميان آدميان ارتقا بخشيده است. اشخاص خواه در صدد جلب توجه جنس مخالف باشند يا در انديشه كسب ثروت يا شهرت و نظاير آن، در همه اين موارد دروغگويي ميتواند به عنوان يك استراتژي موثر مورد استفاده قرار گيرد. اهميت اين استراتژي آنگاه بهتر روشن ميشود كه توجه كنيم افراد نوعا در تشخيص دروغگويي و فريبكاري ديگران چندان مهارت ندارند. اما دانشمندان چگونه قابليت تشخيص دروغ را در افراد مورد سنجش قرار ميدهند؟ استاد تحقيق در اين زمينه محققي به نام پاول اكمن است كه در دانشگاه كاليفرنيا در سان فرانسيسكو روانشناسي تدريس ميكند و ۴۰سال است در زمينه فريبكاري سرگرم تحقيق است. يكي از آزمونهاي استاندارد او براي تشخيص توانايي اشخاص در شناسايي دروغگوها از اين قرار است. او از داوطلبان ميخواهد فيلم تعدادي از افراد را كه سرگرم بازگو كردن احساسات و حالات روحي خود هستند تماشا كنند و توضيح دهند كدام يك راست ميگويند و كداميك دروغ. كساني كه قرار است احساسات خود را بازگو كنند به دو دسته تقسيم شده اند. به يك دسته فيلم دلخراشي از جراحاتي كه بر بدن بيماران ناشي از سوختگي ظاهر شده نشان داده ميشود و به دسته ديگر فيلمي از طبيعت. به داوطلباني كه به سخن اين افراد گوش ميدهند گفته ميشود كه هر دو دسته شاهد تماشاي فيلم از طبيعت بودهاند. رشتهاي طولاني از اين قبيل آزمايشها روشن ساخته كه افراد از مهارت زيادي براي تشخيص دروغگويي ديگران برخوردار نيستند. حتي آن دسته از كساني كه شغلشان ايجاب ميكند دروغگويي و فريبكاري ديگران را تشخيص دهند، نظير قضات، ماموران گمرك، افسران پليس، كارآگاهان، روان-درمانگران و ... بر روي هم و بطور متوسط تنها اندكي بهتر از هنگامي عمل ميكنند كه صرفا و بدون به كار انداختن مهارتهاي خود، به حدس و گمان اكتفا ميكنند. يك بررسي از ۲۵۳مطالعه كه در اين زمينه به انجام رسيده نشان ميدهد كه ميزان دقت افراد در تشخيص دروغگويي و فريبكاري ديگران حدود ۵۳درصد است. يعني تنها اندكي از حد متوسط بهتر. به عبارت ديگر اين توانايي تفاوت چنداني با شير يا خط انداختن براي تشخيص دروغگويي ديگران ندارد. از اين بدتر اينكه دستگاههاي دروغ سنج كنوني نيز چندان كمكي در اين زمينه نميكنند. آمار نشان ميدهد اين قبيل دستگاهها كه مورد استفاده پليس است در ۴۷درصد موارد افراد بيگناه را دروغگو معرفي ميكند. ادامه دارد
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3077]