واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، شهروندان نوش آبادي كه دهه سوم ذيحجه را با سقاخواني، به استقبال كاروان حسيني رفته اند، با برپايي آيين خيمه كوبي درعصر هشتم محرم، ورود قافله اباعبدالله الحسين(ع) را به كربلا بازآفريني مي كنند. خيمه كوبي، آييني است كه قدمتي بيش از يك قرن دارد و هرساله، بيش از يك هزار نفر در اجراي آن نقش آفريني مي كنند. در ابتداي مراسم، جماعتي كه لباس سبز پوشيده اند، سوار بر اسب و شتر در نقش اوليا به دعوت مردم كوفه به حركت مي آيند، در ميانه راه است كه جماعتي در نقش اشقيا كه يادآور لشكريان يزيد است با تجهيزات و نفرات دو چندان، راه را بر كاروان حسيني مي بندند و آنها را به ناحيه اي بياباني رهنمون مي كنند. با حضور دو كاروان تعزيه خوان اوليا و اشقيا كه با تشريفات خاص درحركت هستند، تعدادي از كودكان كه لباس فرشتگان را پوشيده اند، قبيله عشق را بدرقه مي كنند. كاروان شبيه خوانان، مسير خيابان اصلي شهر را به طرف ضلع غربي امامزاده محمد(ع) طي مي كنند تا به جايگاه مخصوص خيمه هاي حسيني مي رسند و آنگاه هريك از شبيه خوانان با رجز خواني، خيمه اي را برپا مي كنند. ترتيب خيمه ها نيز به اين شكل است كه بر بالاي يك بلندي، خيمه هاي حسيني به شكل نيم دايره قرار دارد و در ديگر سو در كنار نهرعلقمه، خيمه هاي شبيه خوانان اشقيا. نكته قابل تامل در اجراي مراسم خيمه كوبي، آن است كه از رقابتهاي مرسوم در برخي شهرها، خبري نيست و پنج هيات عزادار نوش آباد و حتي تعزيه خوانان، مناطق هم جوار نيز در اجراي آن مشاركت دارند. خيمه گاه و علقمه در اين روزها و شبها، مامن عاشقاني است كه رازي در سينه دارند و به اميد اجابت به راز و نياز مشغولند. اما خيمه كوبي روز هشتم، مقدمه اي است براي مراسم خيل عرب عصر يازدهم محرم. در اين روز انبوهي از جمعيت را مي توان ديد كه از صبح در ميدان 20 هكتاري تعزيه بر روي پشته هاي خاك نشسته اند تا بعداز ظهر شود و شبيه خوانان به تعزيه خواني بپردازند. مراسم خيل عرب به اين صورت است كه تعزيه شهادت حضرت اباعبدالله الحسين(ع) اجرا مي شود و چون سر از تن فرزند رسول خدا (ص) جدا شد، لشكريان يزيد، سواره و پياده به ميدان مي آيند، ابتدا كشته هاي خود را در گوشه اي جمع كرده و بر آنها نماز مي گذارند، در حالي كه قلب قبله را به خنجر جهل دريده اند.آنگاه در اوج شقاوت به خيمه هاي اهل بيت مي تازند، با گرزهاي آتشين، خيمه ها را به آتش مي كشند، زنان و كودكان را با تازيانه مي نوازند و حرم حسيني را به اسارت مي برند كه نمادي از سرهاي بريده، پيشاپيش آن در حركت است. پس از هجوم اشقيا و خارج شدن آنها از ميدان تعزيه، از گوشه اي ديگر، گروهي را مي بيني كه سر و روي خود را با پارچه هاي سياه پوشانده اند و قطعه هايي از چوب ني را از بالاي سر با شيوه اي خاص، برهم مي زنند و دور ميدان مي گردند و مي گريند و مي خوانند: خسرو دين، كشته اشرار شد زينب غمديده گرفتار شد دست علمدار حسين شد جدا خون به دل حيدر كرار شد و پس از آن به تشييع كشته ها مي پردازند و هريك را بر دست گرفته و مي سرايند: اي خيل عرب، خيل عرب، حرمت از اين كشته بداريد هرچند شهيد است، غريب است به خاكش بسپاريد اين گروه، حماسه زنان بني اسد را به نمايش مي گذارند كه چون بي وفايي مردان را ديدند، به ياري حسين بن علي (ع) برخاستند اما زماني مي رسند كه جنگي نابرابر پايان يافته است، پس پيكرهاي بي سر را به دست گرفته و با احترام به خاك مي سپارند و آنگاه است كه خورشيد در غربتي غريب به محاق غروب نشسته است. *** كُتَل خانواده هاي نوش آبادي، بنا به سنتي ديرين، به قصد ادب به آستان اهل بيت (ع)، نذر مي كنند كه فرزند خردسال خود را كتل كنند و اين آيين نيز آداب خاصي دارد. كتلداران، كودك خود (ع) را لباس سفيد عربي پوشانده، برسرش، سربندي با يكي از اسما مقدس ائمه مي بندند، گونه هاي او را قرمز كرده و براسبي آذين كرده، سوار مي كنند. اسب كتل، معمولا به رنگ سفيد انتخاب مي شود كه قاليچه اي بر روي آن مي اندازند. بر قسمت جلوي زين اسب، دو كارد يا چاقو بصورت ضربدري مي بندند و براي حفاظت كودك، تيغه آنرا با پارچه مي پوشانند و بر سر كاردها نيز ميوه هاي سيب و پرتقال قرار مي دهند. بر پيشاني اسب دو آيينه مي بندند و بر قسمتهايي از بدن اسب، كه پوشيده نيست، رنگ قرمز مي زنند. در دو طرف اسب، سه نوجوان كه لباس مخملين پوشيده اند و چوب در دست دارند، حركت كرده و يك نفر نيز سوار بر اسب، با يك دست كودك را در بغل گرفته و با دست ديگر چتري بر سر او نگه مي دارد. پدر كودك نيز به همراه كتل، تنگي از شربت در دست گرفته و از مردم پذيرايي مي كند. كاروان كتل ها، در روز عاشورا، از حسينيه هر محل تا امامزاده محمد(ع) كه محل تجمع و عزاداري است پيشاپيش هيات سينه زني حركت مي كنند. و درپايان مراسم عزاداري كه در صحن امامزاده انجام مي شود، خانواده صاحب كتل از همسايگان و ميهمانان پذيرايي مي كند. مردم نوش آباد، كودك خردسال خود را كتل مي كنند تا بگويند، ايكاش در كربلا بوديم و كودكان مظلوم اهل بيت (ع) را احترام مي كرديم، تا آنها را با تازيانه نزنند. ايكاش به جاي جماعت بيوفا، دركربلا بوديم و با تمام وجود، ازميهمان خود پذيرايي مي كرديم، كه آب را از آنها دريغ نكنند.ايكاش در كربلا بوديم و برعزيزان خدا، چتري مي شديم تا آفتاب بر آنها نتابد. ايكاش... *** هيات سادات از ويژگيهاي عزاداري مردم كاشان، اين است كه سادات، شالهاي سبز به گردن انداخته و در مجالس سوگواري شركت كنند، علاوه براين، سادات نوش آباد، در صبح روز يازدهم محرم، هيات سادات را برگزار مي كنند. رسم بر اين بوده است كه، اين مراسم ازمركز هيات حسيني درحسينيه شهيد بهشتي شروع شده به مركز هيات ابوالفضلي منطقه شهيد مطهري رفته و از آنجا به مركز هيات قاسمي منطقه شهيد رجايي و سپس به مركزهيات علي اكبري و هيات ابوالفضلي منطقه شهيد منتظري مي روند و سرانجام در امامزاده محمد (ع) مراسم خاتمه پيدا مي كند. در اين مراسم، مردان با شال سبز و زنان با روسري سبز شركت مي كنند. *** پنجه بندي از ديگر آيين هاي سنتي عزاداري نوش آباد، پنجه بندي است كه توسط زنان انجام مي شود. پنجه، دو قطعه چوب به شكل صليب است كه يك ماكت مسي شبيه دست بر روي چوب عمودي نصب مي شود. چوب عمودي پنجه، 5/1 متر و چوب افقي، نيز 5/0 متر اندازه دارد كه بوسيله پارچه هاي رنگي تزيين شده و آيينه اي بر روي آنها نصب مي شود. در ايام محرم و صفر، پنجه، در گوشه هاي حسينيه نصب مي شود و پس از آن باز شده تا محرم سال بعد در صندوقخانه صاحب آن نگهداري مي شود. *** توغ برداري توغ، يك تيغه فولادي شامل دو قسمت است. قسمت بالايي آن، شبيه تيغه مياني علم است كه با تصاوير زيبا قلمزني شده است و قسمت پاييني آن يك ميله آهني به اندازه تقريبي 5/ا متراست كه چند روز مانده به محرم، توسط افرادي خاص و به طرز ماهرانه اي با پارچه هاي گران قيمت آذين شده و به حسينيه محل آورده مي شود. توغ برداري از مراسم مخصوص روز عاشورا است كه توسط چند نفر از افراد در جلو هيات حمل مي شود. امروزه توغ برداري روبه فراموشي نهاده و تعداد توغ بندان، كمتر از انگشتان يك دست است.هرچند كه توغ به شكل ايستاده و عمودي حمل مي شود اما در منطقه كاشان، توغ را خميده برمي دارند و دليل آن، ناظر بر روايتي است كه در روز عاشورا، امام حسين(ع) به هنگام شهادت حضرت اباالفضل العباس(ع) فرمود: الآن انكسر ظهري و اعتبار اين سخن، توغ را خميده حركت مي دهند. و بدين سان مردم خطه كويري نوش آباد با اقامه عزا سالار شهيدان حضرت اباعبدالله حسين (ع) بزرگترين كاروان تعزيه خواني در اين منطقه از كشور را بر پا مي كند. 1724/ گزارش از: سيد جلال جليلي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 811]