واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: جواني و زيباييکلام امير کلام(3)
سلسه مباحث( کلام امير کلام) به شرح و توضيح برخي از سخنان برگزيده علي عليه السلام مي پردازد. در اين شماره بخشي از وظايف محبّين اهل بيت عليهم السلام را از منظر اميرالمومنين مورد بررسي قرار مي دهيم.اَعيُنوني بِوَرَع و اجتهادٍ وعِفَّة و سَدادٍ. مرا با ورع و تقوي، تلاش و كوشش، خويشتنداري و عفت، ثبات و استواري كمك كنيد. چگونه علي عليه السلام را ياري كنيم؟ پيوند معنوي انسان با پيشوا و مقتدا، ريشه امامت و پيشوايي است كه بدون آن، اساساً مفهوم پيشوايي و امامت، معني و مصداقي نخواهد داشت. تفاوت رابطه اي كه بين امام و ماموم ـ يعني پيشوا و پيرو ـ وجود دارد با ساير اقسام روابط ـ مانند رابطه استاد و دانشجو، والدين و فرزند، دو همسر يا دو دوست ـ در همين «پيوندِ فكري و عملي» است كه نقطه وصل معنوي ماموم و پيرو، با امام و پيشوا است. هر قدر استحكام و عمق اين پيوند بيشتر شود، پيروي از پيشوا، نتيجه و بازدهي متعالي تر و كامل تري خواهد داشت و قرب و نزديكي ماموم به امام بيشتر خواهد شد و نيل به كمال مطلوب و سعادت ابدي ـ كه جز در پرتو پيوند با خليفة الله و انسان كامل تحقق نخواهد يافت ـ حاصل خواهد گشت. از ديدگاه امام علي عليه السلام، هر مامومي، امامي دارد كه به او اقتدا مي كند و از تابش دانش وي بهره مي بَرد، و جوهره امامت و ولايت، همين پيوند عملي و علمي است. اما قله انديشه و چكاد عمل و رفتارِ امامي همچون اميرالمومنين علي بن ابيطالب عليه السلام، آنچنان بلند و باعظمت است كه براي پيروان عاشقِ او، دور از دسترس مي نمايد. اين واقعيتي است كه امير عاشقان خود بدان واقف است و صريحاً بيان مي كند كه: «شما نمي توانيد همچون رفتار من، عمل نمائيد» پس چه بايد كرد؟ رهنمود امام عليه السلام اين است كه: «مرا با ورع ، مجاهدت، عفت و استواري ياري كني * * * * * * * * 1- «ورع» يعني خداترسي، خودداري از انجام گناه، تقوي و پرهيزگاري. وَرَع ، شعار متقين و همراه و همگام تقوي و اساس و پايه آن است. زينت و زيبايي مومن و برترين صفتي كه يك انسان مي تواند داشته باشد، وَرَع و پرهيزگاري است: مراقبت و حفظ خويش از آلوده شدن به هر انديشه اي يارفتاري و يا گفتاري. وَرع موجب حيات و تحرك معنوي انسان و واسطه تزكيه و پاكشدن روح و جان انسان است و همين خصلت، انسان را از سطح ماديّت و حيوانيّت برمي كشد و به افق انسانيت ـ كه همان برخورداري از نفحه الهي وحركت در مسير خليفة اللهي است ـ مي رساند. بدون ورع و تقوي، هيچ تلاش و رفتاري نمي تواند زمينه سعادت و فلاح انسان را فراهم سازد. * * * * * * * * 2- «اجتهاد» يعني تلاش و كوشش سخت و مجدّانه، تمام سعي خود را بكاربردن براي رسيدن به تعالي و سعادت، همّت ورزيدن براي خودسازي و آمادگي مبارزه با كژي ها و كاستي ها. بدون اين تلاش و سعي، پيوند بين ماموم با امامش حاصل نخواهد شد. كسي كه تلاش و سعي را فرو گذارد و همّت و كوشش براي خودسازي و رشد نداشته باشد، به جايي نخواهد رسيد. اولين مرحله و مهم ترين گام درجهاد، جهاد با نفس است ـ به معني تلاش براي غلبه بر شهوات و خواست هاي نامحدود حيواني ـ و البته چنين جدّ و اجتهادي با تمرين، تكرار، مراقبت، استواري، محاسبه و عزم راسخ حاصل مي شود. * * * * * * * * 3- «عفّت» يعني پارسايي، پاكدامني، خويشتنداري در برابر شهوات و تمايلات حيواني و زمام نفس را در دست داشتن. بدون پاكدامني و خويشتنداري در برابر شهوات، مجال و فرصتي براي گرايش هاي عالي انساني و الهي فراهم نخواهد شد. به خصوص جواني و زيبايي، دو نعمت بزرگي است كه بدون «عفّت» نمي تواند در جهت تعالي و تكامل انسان بهره برداري شود، به همين جهت از منظر حضرت علي عليه السلام، زكات زيبايي، عفّت و حفظ خويش از دستبردِ نامحرمان است. كسي كه خُلق و خوي عفت را در خود بپرورد و ريشه دار كند، بار گناهش كم مي شود و ارزش او نزد خداوند بالا مي رود. درحقيقت عفاف وسيله اي است براي صيانت و حفظ نفس و پاك كردن آن ازپستي ها و زشتي ها. * * * * * * * * 4- «سداد» يعني استواري و درستي گفتار و كردار، بي عيب و نقص بودن و معقول و منطقي بودن رفتار و سخن. سفارش قرآن كريم نيز همين است كه در نظر و گفتار، استواري و درستي را در نظر بگيريد و گفتار شما «قول سديد» باشد. در هر كاري و هر سخني مراقبت كردن كه خلاف رضاي الهي نباشد و در هر اظهارنظري دقت كردن كه سُست و بي پايه و بيهوده نباشد، مقتضاي سَداد است. علي عليه السلام از پيروان خود مي خواهند كه اكنون كه نمي توانند به قله هاي عمل و رفتارِ آن حضرت برسند، آن حضرت را با اين چهار ويژگي كمك كنند و ورع ، كوشش، عفت و درستي كلام و عمل را رعايت كنند و بدين وسيله امام متقيّن و پيشواي مومنين را در راهي كه براي آن حضرت هدف نهايي وغايي است ـ كه همانا راه تعالي انسان ها و نزديكشدن آنان به تقوي و ايمان است ـ ياري و كمك رسانند. * * * * * * * * ادامه دارد ...منبع:ذوعلم، علي، کتاب چهل گام، با اندکي تصرف
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 322]