واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: بهترین قاضی تبریز(2)تبعید به بافت كرمان:
آیتالله قاضی در پی سخنرانی شدیداللحنی بر ضد اسرائیل در عید فطر 1347 و بردن نام امام خمینی، در 8 دی ماه همانسال دستگیر و به بافت كرمان تبعید شد. اما او در تبعیدگاه هم آرام ننشست و با ارسال نامه به شخصیتهای گوناگون و نگارش مقالات به زبان عربی برای مجلات لبنان، به فعالیتهای خود ادامه داد.پس از اتمام تبعید، اجازة عزیمت به تبریز به وی داده نشد. با وجود كنترل مكاتبات، او با مبارزان تبریز و علمای مبارز قم، شیراز، یزد و مشهد و با پیكهای مخفی انقلابیون نیز در ارتباط بود. قاضی طباطبایی پس از تبعید بافت، شش ماه دیگر نیز به اقامت در زنجان مجبور شد.با پایان یافتن این مدت آیتالله قاضی پس از گذشت یكسال، وارد تبریز شد اما از سوی برخی روحانیون مرتبط با یكی از مراجع شهر مورد تحریم قرار گرفت؛ به طوری كه یكی از وعاظ مخالف، در نامهای به آیتاللهالعظمی خویی، ضمن بدگویی، او را خمینی دوم و چشم راست و دست راست حضرت امام(ره) معرفی كرد.طرح مرجعیت امام خمینی:با شدت یافتن سركوبهای حكومت، از فعالیتهای علنی و آشكار قاضی طباطبایی كاسته شد، لیكن جلسات هفتگی روضة منزل وی هیچگاه تعطیل نگردید و همچنان كانون مبارزان باقی ماند. پس از رحلت آیتالله حكیم، وی به طرح مرجعیت امام خمینی در آذربایجان پرداخت و به همین مناسبت، تلگراف تسلیتی به ایشان در نجف اشرف و سایر مراجع تقلید حوزة علمیه قم ارسال كرد.آیتالله قاضی در همین ایام، به كمك تعدادی از بازاریان، «صندوق مجاهدین اسلام» را تأسیس كرد. عوامل ساواك در 10 دی 1354 در روزنامة رستاخیز مطالبی از زبان او در توصیه به شركت در انتخابات انجمن شهر درج كردند كه با عكسالعمل وی مواجه شد.اوجگیری نهضت اسلامی:
با ایجاد فضای باز سیاسی در سالهای 56ـ1357، جلسات روضة هفتگی او كه در واقع جلسة سیاسی ـ مذهبی بود گستردهتر شد. در روزهای تاسوعا و عاشورای سال 1356، در سخنرانیهای خود، رژیم شاه را مورد حمله قرار داد. پس از انتشار مقالة روزنامه اطلاعات در اهانت به ساحت امام خمینی(ره) در دی ماه آن سال، برپایی نماز جماعت خود را به نشانة اعتراض تعطیل كرد و در سخنرانیهایش این اقدام را محكوم نمود.به همت وی و دانشجویان مبارز مسلمان دانشگاه تبریز، چهلم شهدای قیام 19 دی ماه قم، در تبریز به قیامی گسترده تبدیل شد. پس از سركوب قیام 29 بهمن 1356، هیأتی به سرپرستی ارتشبد جعفر شفقت برای بررسی حوادث این روز، روانة تبریز گردید. علما و روحانیون شهر طی اعلامیهای علل و انگیزة قیام مردم تبریز را به اطلاع هیأت بازرسی رساندند. عوامل رژیم پهلوی برای جبران شكست خود در قیام تبریز، در 20 فروردین 1357 تظاهراتی را به طرفداری از حكومت ترتیب داد كه وی با اعزام نمایندگانی به شهرستانها و روستاهای اطراف تبریز، مردم را از شركت در آن منع كرد.در چهلم شهدای یزد و جهرم، منزل برخی آیات عظام از جمله آیتالله گلپایگانی در قم مورد هجوم قرار گرفت كه شهید قاضی طباطبایی به همراه سایر علمای تبریز و آذربایجان این اقدام رژیم را محكوم نمود. حوادث خونین 18 اردیبهشت 1357 دانشگاه تبریز نیز او را به انتشار اعلامیهای اعتراضآمیز واداشت.سفر پرهیاهوی نمایندة تبریز در مجلس شورای ملی، احمد بنیاحمد، به تبریز، برای انحراف نهضت، با اقدام بهموقع آیتالله قاضی خنثی شد و بدون نتیجه پایان یافت. آیتالله قاضی به مناسبت درگذشت شیخ احمد كافی، مجلس ترحیم اعتراضآمیزی بر ضد رژیم در تبریز منعقد كرد. در 21 رمضان 1398. ق/1357. ش، مسجد مقبره كه مملو از جمعیت بود، مورد هجوم نیروهای انتظامی قرار گرفت. ساواك با اطلاع از برنامههایی كه وی جهت برگزاری نماز عید فطر در مسجد فوق در دست داشت، با اقدامات پیشگیرانه از برگزاری آن جلوگیری كرد.دوران انقلاب:
پس از كشتار 17 شهریور آن سال در میدان ژالة تهران، آیتالله قاضی دستور اعتصاب و تعطیلی عمومی بازار را صادر نمود. با محاصرة منزل امام خمینی توسط نیروهای امنیتی عراق، وی به همراه آیتالله سید حسن انگجی، تلگراف شدیداللحنی به سفارت عراق در تهران مخابره كرد. پس از هجرت امام(ره) به پاریس، وی به همراه تعدادی از علماء طی تلگرافی به رئیسجمهور فرانسه، مبنی بر توصیه به گرامیداشتن قدوم امام، ارسال نمودند. در 24 مهر 1357، آیتالله قاضی به مناسبت چهلم شهدای میدان ژاله كه با سالگرد شهادت حاجآقا مصطفی نیز مقارن بود، مجلس بزرگداشتی منعقد نمود و با ارسال تلگرافی، وقایع 24 مهر مسجدجامع كرمان را نیز محكوم كرد. در همین ایام، مخالفان نهضت، برای انحراف مبارزات مردم مسلمان آذربایجان، تلگرافی جعلی مبنی بر وابستهبودن شهید قاضی طباطبایی به حكومت پهلوی از زبان امام خمینی منتشر كردند؛ كه امام پس از اطلاع، ضمن تكذیب با ارسال نامهای حمایت كامل خود را از وی اعلام كرد.با ورود آیتالله سید اسدالله مدنی به تبریز، آیتالله قاضی برای پیشبرد سریعتر انقلاب به همكاری نزدیك با وی پرداخت. با تشدید مبارزات مردم مسلمان در جهت سرنگونی رژیم شاه، منزل آیتالله قاضی به محل برگزاری جلسات متعدد، سازماندهی تظاهرات و همچنین تهیه، تكثیر و توزیع اعلامیههای انقلابی تبدیل شد. به دعوت وی وعاظ مبارز به تبریز دعوت میشدند كه این دعوتها تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشت.تظاهرات عظیم عاشورای 1357 تبریز، با هدایت و برنامهریزی او انجام گرفت. چند روز پس از ورود امام(ره) به كشور در بهمن آن سال، وی به اتفاق چند تن از نزدیكانش به دیدن حضرت امام خمینی رفت و به دستور ایشان بدون فوت وقت به تبریز بازگشت. با پیروزی انقلاب اسلامی در تهران، به فاصلة چند روز انقلاب در شهرستانها نیز به پیروزی رسید. با تصرف پادگان تبریز توسط مبارزان مسلمان، انقلاب در این شهر نیز به پیروزی رسید. بلافاصله كمیتة موقت انقلابی در منزل وی تشكیل گردید و در هماهنگی با كمیتههای انقلاب مركز كنترل و حفظ امنیت شهر را به دست گرفت. قاضی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تثبیت و استحكام پایههای آن، به سازماندهی نهادهای انقلابی پرداخت و شاخه حزب جمهوری اسلامی را در تبریز تأسیس كرد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دستور امام خمینی وی به سمت امام جمعة تبریز منصوب شد و اقامة اولین نماز جمعه را برای ایجاد وحدت بیشتر به آیتالله مدنی محول نمود. دومین نماز جمعة تبریز، در روز 22 رمضان 1399. ق / 27 مرداد 1358. ش، در روز جهانی قدس به امامت وی برگزار شد. آیتالله قاضی سرانجام پس از عمری تلاش، در شامگاه عید قربان 1399. ق / 10 آبان 1358. ش پس از اقامة نماز مغرب و عشا توسط گروه فرقان به شهادت رسید.آثار و تالیفات:آیتالله قاضی طباطبایی علاوه بر فعالیتهای سیاسی، دارای تالیفات متعددی بود كه بعضی از آنها به چاپ رسیده و بخش دیگری متاسفانه هنوز به صورت دستنوشته باقی مانده است. مهمترین آثار چاپشدة وی عبارتند از: تعلیقات بر كتاب الفردوسالاعلی (تالیف شیخ محمدحسین كاشفالغطاء)، گردآوری و تدوین كتاب جنةالمأوی (از كاشف الغطاء)، تعلیقات بر كتاب الانوارالنعمانیة (تالیف سید نعمتالله جزایری)، مقدمة مفصل شامل تحقیقات و تصحیحات بر تفسیر جوامعالجامع طبرسی، تعلیقات بر دو فصل از كتاب اسلام صراط مستقیم، مقدمه و تعلیقات تحقیقی بر ترجمة كتاب علم امام(ع) (اثر شیخ محمد حسین مظفر)، مقدمه و تعلیقات و تصحیحات بر كتاب انیسالموحدین (اثر حاج ملامهدی نراقی)، تصحیح و تعلیق كتاب تاریخالائمه(ع) (تالیف ابن ابیالثلج بغدادی)، تحقیق دربارة اربعین اول حضرت سیدالشهدا(ع)، تحقیق در ارث زن از دارایی شوهر، تصحیح و تعلیق كتاب اللوامعالالهیة فی المباحثالكلامیة (اثر جمالالدین مقداد)، مقدمه بر كتاب صحائفالابرار (اثر كاشفالغطاء)، مقدمه بر كتاب تنقیحالاصول (اثر حاج میرزا محمدرضا طباطبایی)؛ مقدمه بر كتاب علم امام علیهالسلام (اثر علامه طباطبایی)، مقالات دیگر در مجله العرفان و المواهب و رسالةالاسلام. همچنین مهمترین آثار دستنوشتة او عبارت است از: خاندان آل امیر عبدالوهاب، سفرنامة بافت، كتاب الفوائد و فیها الفوائد و النفایس، رسالة فی اثبات وجود الامام فی كل زمان، فصل الخطاب فی تحقیق اهل الكتاب، السعادة فی الاهتمام علی الزیارة، حدیقةالصالحین، قضا در اسلام، رساله در نماز جمعه، رساله صدقات اهل بیت علیهمالسلام، رساله در دلالت آیه تطهیر بر اهل بیت(ع) و . . . جالب توجه اینكه آخرین تالیف شهید قاضی طباطبایی چكیدة خطبههای نماز جمعهای است كه در شهر تبریز ایراد نموده بود. پینوشت:این مقاله تلخیصی است از كتاب زندگانی و مبارزات شهید آیتالله قاضی طباطبایی، نوشتة رحیم نیكبخت و صمد اسمعیلزاده (نگارندگان مقاله) منبع:تبیان آذربایجان شرقی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 366]