محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830658825
آيين شب يلدا در كهن شهر همدان همچنان پابرجاست
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا شب يلدا يا چله آخرين شب پاييز و شب اول زمستان و كلمه يلدا سرياني و به معناي ميلاد ، تولد و زايش است. يكي از آيين هاي شب يلدا در ايران، تفال به ديوان حافظ است مردم ديوان اشعار لسان الغيب را با نيت شادكامي مي گشايند و فال دل خويش را از او طلب مي كنند. شاهنامه خواني، بازگويي خاطرات و قصه گويي پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها نيز يكي از مواردي است كه يلدا را براي خانواده ايراني دلپذيرتر مي كند. اين برنامه ها تدبيري است كه خانواده هاي ايراني گرد يكديگر جمع شوند و طولاني ترين شب سال را با شادي و خرسندي به طلوع صبح پيوند بزنند. در مناطق مختلف ايران، بر اساس منطقه جغرافيايي و آداب و رسوم آن منطقه گونه هاي تنقلات و خوراكي هايي مورد استفاده قرار مي گيرد، اما هندوانه تنها ميوه اي است كه در خانواده هاي همه مناطق مختلف آن را مصرف مي كنند زيرا شمار زيادي از مردم بر اين باورند كه اگر مقداري هندوانه در شب يلدا خورده شود در تابستان آن فرد در ميان گرماي سوزان تشنه نخواهد شد. شب يلدا در تفكر مردم كهن پرور همدان به چله معروف است طولاني‌ترين شب سال در آستانه فصلي سرد كه همواره جلوه‌اي فرهنگي و تاريخي داشته است. اين آيين ديرين ايرانيان مانند بسياري از آداب و رسوم فرهنگ ايراني در كهن شهر تاريخي استان همدان همه ساله با شيوه هاي خاص خود برگزار مي شود. يك محقق فرهنگ عامه همدان گفت: بنا به يك سنت ديرينه در كهن شهر همدان يك هفته قبل از شب يلدا، بزرگ فاميل مقدمات اين مناسبت را فراهم كرده و همه اعضاي خانواده در شب يلدا به خانه بزرگ فاميل رفته و اين آيين دل انگيز را بر پا مي‌كردند. مرحوم عباس فيضي در كتاب هاي خود در زمينه آيين هاي شب يلدا آورده است:شام ويژه شب يلدا شام محبت نام دارد و اگر بين دو خانواده اختلاف و رفت و آمد قطع مي‌شد در شب يلدا بزرگ فاميل آن دو خانواده‌اي را كه با هم كدورت داشتند را به خانه خود دعوت مي‌كردند. وي اضافه كرد: كله و پاچه شام شب يلدا بود كه براي برقراري صلح و صفا بين دو خانواده كه با يكديگر كدورت داشتند، پخت مي‌شد از اين رو به آن شام محبت مي‌گفتند. وي گفت: شام فقط ويژه افرادي بود كه قهر بودند و ساير فاميل خانواده با گذشت پاسي از شب به خانه بزرگ خانواده آمده و آيين شب يلدا را آغاز مي‌كردند. بنابر يك رسم كهن در همدان ، متل گفتن قصه گويي ، شاهنامه‌خواني و سخنوري از آيين‌هاي شب يلدا است. در شب چله بعد از اينكه تمامي اقوام در خانه پدربزرگ گرد هم جمع مي شدند اولين مرحله شب‌نشيني فصل زمستاني از شب يلدا و در خانه پدر بزرگ آغاز مي‌شود. اغلب كساني كه داراي طبع شعر بودند در مشاعره شركت مي‌كردند و اين آيين نيز در شب‌هاي بلند زمستان در بيشتر خانه‌ها اجرا مي‌شد. بعد از آيين قصه‌گوي و شاهنامه خواني، سخنوري و مشاعره نوبت به بازي‌هاي سرگرم‌كننده فصل زمستان مي‌رسيد زيباترين بازي مخصوص شب يلدا، بازي جذاب و شيرين مهره ريزان بود اين بازي قشنگ ساعت‌ها افراد شركت كننده را سرگرم و همه از اين بازي بهره‌مند مي‌شدند. مهره‌ريزان نوعي بازي بود كه يك هفته قبل از شب يلدا در خانه‌اي كه بنا بود افراد قوم و خويش براي آيين آن شب جمع شوند ، دختر خانمي از آن خانواده كوزه سفالي را پر از آب كرده به درب خانه افرادي كه بنا بود در آن شب در خانه پدر بزرگ جمع شوند، مي‌برد. افراد آن خانه با انداختن سنگ و مهره‌هايي چون انگشتر، سكه، سنجاق، دكمه، مهره شركت خودشان را اعلام مي‌كردند اين كوزه در تمامي خانه‌ها برده شده و افراد خانواده‌اي كه بنا بود در شب يلدا شركت داشته باشند با انداختن وسيله اي در آن آمادگي خود را براي شركت مهره‌ريزان اعلام مي‌كردند. صاحب خانه‌ها كوزه را از سقف خانه آويزان و منتظر شب يلدا مي‌شدند و با فرا رسيدن اين شب و گذشتن پاسي از شب كوزه مهره را پايين آورده و در بغل دختر بچه‌اي نابالغ قرار داده و توري قرمزي سر دختر بچه كشيده و به آن عروس مي‌گفتند. بعد تمام افراد شركت‌كننده به دور عروس حلقه زده و با خواندن ابياتي از اشعار دلنشين بوستان براي هر وسيله اي يك بيت خوانده و بعد از عروس مي‌خواستند آن را بيرون آورد. بيت شعر همراه هر شي به عنوان فال صاحب شي تلقي شده و توسط بزرگ خانواده تفسير و نتيجه فال و نيت شركت‌كننده معلوم مي‌شد. تاك يا جفت و پر يا پوت و بازي مهره نيز از ديگر بازي‌هاي شب يلدا در همدان بود. پس از بازي هاي كودكان رسم كهن چنين بود كه خوراكي‌هاي ويژه يلدا يك هفته پيش توسط خانم‌هاي هنرمند و با سليقه همداني تهيه و در آن شب براي مصرف در سيني‌هاي مسي بزرگي قرار داده مي‌شد و در جلوي ميهمان‌ها گذاشته مي‌شد و ساعت‌ها آنها را مشغول مي‌كرد. انار ، انجير خشك، شاهدانه، نخود، گردو ، بادام، گز، مويز، شاني (شاهاني)، كشمش سبز، انگور بند، توت خشك، گندم، تخمه هندوانه و خربزه بو داده از تنقلات و خوراكي‌هاي خوشمزه‌اي بود كه مردم همدان در ظرف‌هاي ويژه ريخته و در جلوي ميهمانان قرار مي‌دهند. اينها همه آيين و سنني هستند كه از سالهاي ديرين در همدان كهن برگزار مي شد اما با وجود اين همه زيبايي در اين آداب و سنن متاسفانه بيشتر اين رسم و آداب به ورطه فراموشي سپرده شده است. گستردگي خانواده ها در زمان هاي نه چندان دور در كهن شهر همدان موجب نزديكي بيشتر اعضاي خانواده ها به هم شده بود و شايد شب يلداي آنان باصفا تر و جذاب تر از زمان حال برگزارمي شد. گسترش ارتباطات جمعي، كوچك شدن خانواده ها و ماشيني شدن زندگي مردمي و گاهي چشم و هم چشمي و اختلاف بين خانواده ها در اين سالها موجب شده آيين هاي شب يلدا به آن زيبايي سالهاي گذشته برگزار نشود. يك بانوي سالمند همداني در اين خصوص گفت: ميهماني شب يلدا در گذشته با مقدمات و تشريفات خاصي همراه بود اما در حال حاضر انجام سنت‌ها نسبت به ايام قديم كمرنگ شده است. فاطمه ايزدي افزود: سالهاي گذشته به دليل نبود تلويزيون ، جوانان در كنار كرسي پاي صحبت‌ها، قصه و احاديث بزرگترها مي‌نشستند و از مصاحبت با بزرگترها لذت مي بردند. وي اظهار داشت: امروزه با افزايش وسايل ارتباط جمعي و تلفن‌هاي همراه به يك معضل تبديل شده و در دست همه وجود دارد و جوانان به جاي استفاده از قصه‌ها و متل‌هاي ميانسالان براي يكديگر پيامك ارسال مي‌كنند و علاقه اي به قصه هاي بزرگترها نشان نمي دهند. به گفته يكي از كارشناسان مسايل اجتماعي دور شدن از سنت‌هاي قديم و رايج شهرها و روستاها خود معضل بزرگي است كه با حمايت مردم و مسوولان بايد احيا شود. مرضيه يوسفي افزود: مسوولان و متوليان فرهنگي جامعه بايد براي احياي سنت هاي گذشتگان كه خود يك نوع ارزش محسوب مي شود تلاش كنند و نسل جوان را با اين مسايل بيشتر آشنا كنند. يكي از كارشناسان مركز اختر شناسي ابن صلاح همداني در مورد علت علمي پيدايش بلندترين شب سال يلدا گفت: در بين صورفلكي شناخته شده، 12صورت فلكي مهم وجود دارد كه صورفلكي دايره البروج ناميده مي شوند كه مسير حركت ظاهري خورشيد در آسمان است. اكرم باقرپور امامي روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ايرنا افزود: وقتي زمين خورشيد را دور مي زند به نظر مي رسد كه در زمينه ستارگان آسمان حركت كرده و هر ماه در يكي از اين صور فلكي قرار مي گيرد. وي اضافه كرد: صور فلكي دايره البروج به ترتيب شامل حمل، ثور، جوزا، خرچنگ، اسد، سنبله، ميزان، عقرب، قوس، جدي، دلو و حوت است. وي افزود: استواي سماوي تصوير استواي زمين بر روي كره سماوي است يعني دايره اي فرضي كه آسمان را به دو نيمكره شمالي و جنوبي تقسيم مي كند. باقر پور امامي خاطرنشان كرد: خطوط فرضي دايره البروج و استواي سماوي كره آسمان را در دو نقطه قطع مي كنند نواحي بالاي استواي سماوي نيمكره شمالي و نواحي زيرين آن نيمكره جنوبي محسوب مي شود. وي اظهار داشت: هنگامي كه خورشيد روي منحني دايره البروج از نيمكره جنوبي آسمان صورت فلكي حوت وارد نيمكره شمالي صورت فلكي حمل مي شود نقطه تقاطع اوليه دو خط اعتدال بهاري، يعني زماني كه طول مدت شب و روز با هم برابر است. كارشناس مركز اخترشناسي ابن صلاح همداني گفت: در اين هنگام زاويه ميل خورشيد صفر است و در تمام نقاط روي سطح زمين طول روز 12ساعت و طول شب نيز 12ساعت است. باقرپورامامي افزود: هنگاميكه خورشيد به تدريج صور فلكي بهاري را پشت سر مي گذارد ميزان كشيدگي آن بيشتر شده تا به نقطه انقلاب تابستاني مي رسد كه بيشترين كشيدگي را نسبت به استواي سماوي دارا است. وي اضافه كرد: به همين دليل در اين زمان ميزان ساعات تابش خورشيد در نيمكره شمالي به بيشترين مقدار خود مي رسد، بنابراين بلندترين روز سال يعني اول تير را خواهيم داشت. وي بيان كرد: پس از آن به تدريج كشيدگي خورشيد كاهش يافته تا دوباره از نقطه تقاطع بعدي عبور كند در اعتدال پاييزي باز هم برابر بودن ساعات روز و شب را شاهد خواهيم بود. باقرپورامامي گفت: در اين زمان خورشيد وارد نيمكره جنوبي آسمان مي شود بنابراين در نيمكره جنوبي تعداد ساعات تابش نور خورشيد بيشتر و در نيمكره شمالي عكس اين حالت اتفاق مي افتد تا اينكه خورشيد در نيمكره جنوبي به بيشترين كشيدگي رسيده و بلندترين روز سال در اين نيمكره و بلندترين شب سال را در نيمكره شمالي خواهيم داشت اين نقطه انقلاب زمستاني است كه آن را با نام شب يلدا مي شناسيم. وي افزود: خورشيد ساليان سال است كه اين نظم خاص را بي وقفه دنبال مي كند و اين تنها گوشه اي از نظم جهان هستي است. 7523/551
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2003]
-
گوناگون
پربازدیدترینها