محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803896882
ادبیات عاشورا 1
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: ادبیات عاشورا 1
از صاحب بن عباد تا محتشم کاشانیمدح مذهبی و مرثیهسرائی در قرنهای ششم تا هشتم هجری قمری در ادبیات فارسی، شعلههای تابناک مرثیههای مذهبی در قرون ششم تا هشتم به خوبی ملاحظه میگردد، به بیانی دیگر:در قلمرو شعر کهن این سه قرن کمتر شاعری را میتوان یافت که قصیده یا ترکیببند و ترجیعبندی را در ستایش پیامبر اسلامصلی الله علیه وآله و ائمه معصومینعلیهمالسلام نسروده باشد و چنین به نظر میآید که شاعران، این کار را زکاة طبع و قریحه خود به شمار میآوردهاند، و از انجام آن، به عنوان یک وظیفه محتوم دینی غفلت نداشتهاند، نعت رسول اکرمصلی الله علیه وآله و مدح ائمه معصومینعلیهمالسلام (که غالباً پس از توحیدهای آغازین در منظومههای شاعران قدیم وجود دارد) و تجلیلهای خردمندانهای که سرایندگان راستین ما، از مکارم اخلاقی بزرگان دین و دانش به عمل آوردهاند، مبین حق دوستی و کمالطلبی آنان میتواند باشد در آثار شعر کهن فارسی، بعد از حضرت محمدصلی الله علیه وآله ، از حضرت امام علیعلیه السلام، به عنوان عالیترین نمونه تربیتی و اخلاقی اسلام و جامع جمیع صفات پسندیده انسانی یاد شده و با سرودههای نغز و آموزنده، تجلیل به عمل آمده است. غیر از منظومههای مزبور که دورنمای آنهارا نعت رسول اکرمصلی الله علیه وآله و ستایش ائمه معصومینعلیهمالسلام تشکیل میدهد، در مرثیههائی که بعضی از شاعران گذشته ما، درباره وفات و شهادت بزرگان اسلام به خصوص در سوگ واقعه جانسوز کربلا، و شهید شدن مظلومانه حضرت امام حسینعلیه السلام سرودهاند، سعی کردهاند تا پایگاه راستین مردان حق و پاسداران عدالت و مردمی را در برابر جباران روزگار مشخص سازند و فضائل و آزادگیها و مجاهدات آنان را در راه تامین بهروزی انسان شرح و نشر دهند.پیروان مذهب تشیع در این دوره نیز به تبلیغ و ترویج مذهب خود پیش از آن چه در عهد آل بویه شروع کرده بودند، اشتغال داشتند.چنانکه در روز عاشورا رسم عزاداری را برگزار میکردند و خاطره مصیبتشهدای کربلا را تازه مینمودند، علمای دین نیز بر منبرها ذکر مصائب اهل بیت مینمودند و بزرگان مذهب هم سر خود را برهنه میساختند و دیگر مردم هم جامه چاک میزدند و زنان مویهکنان روی میخراشیدند و بعضی از علمای اهل سنت نیز به پیروی از اعتقاد شافعی و ابوحنیفه در این امر با شیعیان همراه میشدند. روی هم رفته باید گفت برگزاری اینگونه مجالس در غالب بلاد معمول شده بود، مگر در آن نقاطی که خوارج و مشبهه غلبه داشتند.مرثیه سرائی ساختن مراثی و سرودن قصائد در مناقب اهل بیتعلیهمالسلام از امور عادی شاعران شیعه مذهب و از دیرباز معمول بوده است، زیرا شیعیان برای تبلیغ عقائد خویش شیوههایی اختیار کردهاند، که علاوه بر نتیجه کلی و نهایی، به حفظ مناقب هم، کمک شایانی کرده است. با این همه تا عصر صفوی به اشعار زیادی در آن زمینهها برنمیخوریم، زیرا تعصبات و مشاجرات مذهبی قرن پنجم و ششم هجری که قسمتهائی از ایران را در بر میگرفت، آنچنان با کشاکشهای جاهلانه همراه بود و چنانکه در قبل هم اشاره شد، شاعران شیعه، یا شعری در این زمینه نمیسرودند، یا اگر شعری میگفتند، برای آنکه دستخوش خشم عوام متعصب و سختگیریهای حکام نشوند، آن را ثبت و ضبط نمینمودند. یکی از راههائی که شیعیان پس از کسب قوت (در قرن پنجم و ششم) برای نشر مذهب خود انتخاب کرده بودند، استفاده از «مناقب خوانان» یا «مناقبیان» بود، مناقبیان، ظاهرا از دوره آل بویه در عراق عجم، وجود داشتهاند زیرا درست در آغاز دوره سلجوقی که شیعیان در نهایت ضعف به سر میبردند، مناقبیان در طبرستان و در بعضی نواحی دیگر ایران، سرگرم کار بودند و در کوی و برزن و بازار قصائدی را در مدح حضرت علی و سائر ائمه اطهارعلیهمالسلام میخواندهاند، (در قرن ششم بیشتر از اشعار قوامی رازی استفاده مینمودند).مهمترین مأخذی که ما را از وجود مناقبیان و نحوه کار آنان آگاه میکند، کتاب «النقض» تالیف عبدالجلیل قزوینی رازی میباشد. بنابر اطلاعاتی که در این کتاب ارزشمند آمده است، مناقبخوانان، قصیدههای شیعه را که در مدح حضرت علیعلیه السلام یا سایر ائمه بود، میخواندند. در این قصائد علاوه بر ذکر منقبت آل علیعلیهمالسلام از بعضی اصول عقائد شیعه نیز سخن گفته میشد. بر گرد این مناقبیان، حلقههایی از شیعیان و گاه اهل سنت تشکیل میشد، و در هر دیار که شیعیان بودند، محلههای معینی هم برای این کار اختصاص یافته بود.رفتار متعصبان اهل سنت (بیشتر حنفیها) گاهی با این مناقبیان بسیار شدید بود، چنانکه «دختر ملکشاه سلجوقی» زبان یکی از آنان را به نام «ابوطالب مناقبی» برید با توجه به این احوال مناقبیان بیش از دییگر شیعیان در خطر تعرض متعصبان قرار داشتند. از اواسط قرن پنجم تا اوائل قرن هفتم هجری وضع مناقبخوانان بر همین شیوه بود.شاعران قرن ششم هجری که درباره حضرت امام حسینعلیه السلام اشعاری دارند (به غیر از معزی نیشابوری و حکیم سنائی غزنوی که قبلا معرفی گردیدند) عبارتند از:مسعود سعد سلمان، عمیق بخارائی، ادیب صابر ترمذی، سید حسن غزنوی، امیر قوامی رازی; سوزنی سمرقندی; رشید الدین محمد وطواط; فلکی شروانی; اثیرالدین اخسیکتی; انوری ابیوردی; جمال الدین بن عبدالرزاق اصفهانی; کمال الدین بن جمال الدین اصفهانی; خاقانی شروانی; ظهیر الدین فاریابی و ابوالمفاخر رازی نمونه اشعار این شاعران در شمارههای بعدی ارائه میگردد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 423]
-
گوناگون
پربازدیدترینها