علي عزتي مطرح كرد: رشته‌هاي دانشگاهي متناسب با نياز منطقه ايجاد شود

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري مجلس شوراي اسلامي: علي عزتي مطرح كرد: رشته‌هاي دانشگاهي متناسب با نياز منطقه ايجاد شود
عضو كميسيون كشاورزي آب و منابع طبيعي معتقد است كه رشته‌هاي دانشگاهي بايد متناسب با نياز كشور و هر استان و شهر طراحي شود و به طور مثال، در استاني كه معدن وجود ندارد، رشته مهندسي معدن نداشته باشيم.

خانه ملت؛ گروه اجتماعي؛ آموزش عالي از چند جهت داراي اهميت است يكي نقش اين بخش در گسترش دايره علوم و دانسته‌هاي بشري است به‌نحوي كه عمده اختراعات و اكتشافات جديد در دانشگاه‌هاي دنيا اتفاق مي‌افتند و بسياري از فعالان بخش‌هاي توليدي، كشاورزي، صنعتي و بازرگاني در سراسر دنيا جواب سؤالات علمي و اجرايي خود را در قالب قراردادهاي علمي و پژوهشي و تحقيقاتي از دانشگاه‌ها مي‌جويند از ديگر نقش‌هاي اين بخش كمك به رشد و بالندگي و افزايش كارايي و اثربخشي نيروي انساني است كه هم سطح درآمد و رفاه جامعه را بالا مي‌برد و هم ارزش آفريني در اقتصاد ملي را در بر دارد. براي بررسي برخي تكاليف مقرر در قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه در بخش آموزش عالي و تحقيقات، علي عزتي عضو كميسيون كشاورزي آب و منابع طبيعي و نماينده مردم شهرستان‌هاي دهلران، دره‌‌شهر و آبدانان در مجلس شوراي اسلامي گفت‌وگويي انجام داده است كه در ذيل مي خوانيد.

آقاي عزتي در جريان هستيد كه يكي از تكاليف مقرر در قانون برنامه تدوين نظام جامع نيازسنجي آموزش عالي و پژوهش توسط وزارتين بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و علوم تحقيقات و فناوري با همكاري كليه دستگاه‌هاي اجرايي تا پايان سال اول برنامه است فلسفه وجودي اين حكم از نظر جنابعالي چيست؟

آموزش عالي ما در حال حاضر شاهد رشد چشمگير مراكز آموزش عالي، رشته‌هاي دانشگاهي و ظرفيت پذيرش دانشجوست اين مسئله با وجود همه فوايدي كه براي گسترش سطح فرهنگ جامعه و ارتقاء فهم و دانش عمومي داشته در حال حاضر معضلاتي هم در بر داشته است. در حال حاضر براي بسياري از رشته‌هاي دانشگاهي و فارغ‌التحصيلان آنها كار مناسب و مرتبط با رشته دانشگاهي وجود ندارد و اين مسئله باعث مي‌شود انرژي و هزينه‌اي كه فارغ‌التحصيلان براي طي كردن دوره‌هاي آموزش عالي از دست داده‌اند هدر برود و منابع مالي كه دولت براي گسترش اين رشته‌ها صرف كرده به‌گونه‌اي تلف شود از سوي ديگر فارغ‌التحصيلاني كه كار هم پيدا مي‌كنند. به‌دليل اين‌كه ارتباط مناسبي بين دانشگاه‌ها و بخش‌هاي توليدي و خدماتي و بازرگاني وجود ندارد نمي‌توانند از دانش تئوريك خود به خوبي بهره ببرند. از اين‌رو در برنامه پنجم توسعه تكاليفي مقرر شد تا اين مشكلات مرتفع گردد كه يكي از آنها همين حكمي است كه شما اشاره كرديد.

اين نيازسنجي چگونه عملي خواهد شد؟

گرچه اين حكم براي ۲ وزارتخانه متولي آموزش عالي مقرر شده اما در همين حكم تاكيد شده كه ساير دستگاه‌ها هم بايد با اين ۲ وزارتخانه همكاري كنند. از اين گذشته اگر بخش غيردولتي يا به‌اصطلاح بازار كار هم در اين طرح نقش فعالي ايفا نكند حتي اگر يك نيازسنجي دقيق هم انجام شود ما به اهداف مورد نظرمان نمي‌رسيم ما قرار است به اين نقطه برسيم كه بخش دولتي و غيردولتي نيازهاي خود را براي رشته‌هاي مختلف و توانمندي‌هاي مورد انتظار و نيازهاي فني و علمي و پژوهشي خود را به دانشگاه‌ها اعلام كنند. و دانشگاه‌ها براساس اين نيازها كه به نوعي سفارش كار از دانشگاه‌هاست براي برنامه‌هاي آموزشي و پژوهشي خود تصميم‌گيري كنند. در اين صورت ما در تصويب رشته‌هاي دانشگاهي و توسعه كلاس‌ها و تعيين سرفصل‌هاي آموزشي و پژوهشي مي‌بايست به اين حلقه كه تاكنون اتصال آن با بخش آموزش عالي و تحقيقات مختل بوده وصل شود و آْموزش عالي بازار محور شود. اگر چنين اتفاقي بيفتد دانشگاه‌ها مي‌توانند در امور مالي خود از دولت مستقل شوند، بازار كار نيز مي‌تواند براي تامين نيروي زبده و آموزش ديده خود مطمئن شود و فارغ‌التحصيلان هم مي‌توانند با علم و اطمينان به آينده روشن و مطمئن خود با حداكثر انگيزه در كسب علوم نظري و عملي بكوشند.

به نظر مي‌رسد صرف نياز سنجي كافي نباشد به‌عنوان مثال اگر تجمع نيروي انساني مورد نياز از يك رشته در يك شهر يا استان باشد و داوطلباني از شهرهاي ديگر وارد اين رشته شوند زمان فراغت از تحصيل ممكن است نيروي تربيت شده علي‌رغم وجود نياز به كارش به‌دليل بعد فاصله بين بازار كار و شهر محل سكونت داوطلب از اشتغال به كار استنكاف نمايد در اين صورت چاره چيست؟

يك مفهوم كليدي در دانش توسعه وجود دارد كه از آن با عنوان آمايش سرزمين ياد مي‌شود. مفهوم آمايش سرزمين اين است كه براي رشد و توسعه متوازن و متعادل كشور مي‌بايست به استعدادها، شرايط خاص و ويژگي‌هاي هر منطقه توجه خاص نمود و طوري برنامه‌ريزي نمود كه استعداد هيچ منطقه‌اي زايل نشود و منابع در هيچ منطقه‌اي تلف نشود. اگر با نگاه آمايش سرزمين براي بخش آموزش عالي برنامه‌ريزي كنيم ديگر ضرورت چنداني وجود ندارد در استان يا منطقه‌اي كه خالي از معدن است دوره‌هاي مختلف آموزش عالي درخصوص معدن برگزار كنيم يا اگر منطقه‌اي قطب كشاورزي است بايد به‌گونه‌اي برنامه‌ريزي كرد كه از نظر آموزش عالي كشاورزي نيز به يك قطب علمي تبديل شود. اگر با اين نگاه برنامه آموزش عالي و تحقيقات را تدوين و اجرا نمائيم پراكندگي دانشگاه‌ها و رشته‌هايي كه توسط آنها ارائه مي‌شود به نوعي پراكندگي بازار كار رشته‌هاي دانشگاهي را نشان مي‌دهد.

در حال حاضر كه در بازار كار، رقابت شديدي بين فارغ‌التحصيلان براي به دست آوردن كار وجود دارد بسياري از كارفرمايان، نيروهاي جوان تازه فارغ‌التحصيل را ترجيح نمي‌دهند و عمدتا از آنان تقاضاي سابقه كار مفيد مي‌خواهند چرا چنين اصراري از سوي كارفرمايان وجود دارد؟

دليل عمده اين است كه دانشگاه‌هاي ما تاكيد و تمركز فوق‌العاده‌اي بر آموزش‌هاي تئوريك دارند و از آموزش‌هاي عملي و متناسب با نيازهاي بازار كار تقريبا غافلند. اين مسئله باعث مي‌شود حتي كوشاترين دانشجوي ما بعد از ورود به بازار كار مجبور باشد زماني را براي يادگيري كارهاي عملي صرف كند. بنابراين اگر ارتباط بازار كار با دانشگاه برقرار شود دانشگاه مي‌تواند در طول دوره آموزش دانشجويان را به محل كاري كه قرار است بعدها جوان دانشجو در آن مشغول باشد ببرد. و از نزديك و ضمن ادامه تحصيل خود با كار عملي و واقعي آشنا شود اين مسئله ۲ فايده دارد اول اين‌كه فارغ‌التحصيل را آماده كار و تلاش مي‌كنند و دوم اين‌كه دانشجو را در فراگيري سريع و مداوم مفاهيم علمي ياري مي‌رساند و از اين نظر اقدامي در راستاي ترويج را علم خواهد بود.

ما در كشورمان ۲ نمونه بارز از اين ارتباط را شاهد بوده‌ايم كه در نوع خود موفق بوده‌اند يكي آموزش پزشكي و ديگري مراكز تربيت معلم وزارت آموزش و پرورش كه ما مي‌بينيم اين ۲ گروه از فارغ‌التحصيلان از روز اول فارغ‌التحصيلي بدون استفاده از راهنما يا سرپرست يا استادكار مي‌توانند وظايف خود را ايفا نمايند.

پايان پيام

دوشنبه|ا|24|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري مجلس شوراي اسلامي]

[مشاهده در: www.icana.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 230]