واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > دانش، مهرزاد - مهرزاد دانش لابد وقتی عنوان مطلب حاضر را میخوانید، تصور میکنید نگارنده قصد دارد از فیلمهای مبتذل و نازل دفاع کند. خوشبختانه چنین نیست. منظور از فیلمفارسی در این عنوان نه فیلمهای این چنینی که خود واژه فیلمفارسی است. میگویند دکتر هوشنگ کاوسی، منتقد پیشکسوت که حق بزرگی بر ادبیات سینمایی در حوزه تحلیل فیلم در ایران دارد این عبارت را ابداع کرده است. این روزها هم از جانب متولیان امر و هم از سوی برخی سینماگران که عمدتا مبتذلسازها هستند، این واژه مورد حمله قرار میگیرد و حتی مبدع آن نیز توسط برخی سفلگان فرهنگی که تمامیت صبغه فرهنگیشان را مفتخر و معتبر به جیب مبارکشان میدانند مورد اهانت واقع میشود. حضرات معتقدند به کار بردن واژه فیلمفارسی برای تحقیر فیلمهای ایرانی هم مفهوم فارسی و ایرانی را مخدوش میسازد و هم بضاعتهای سینمای ایران را کوچک برمیشمارد. شاید چنین توجیهی برای کسانی که نه آشناییای با پیشینه این عبارت دارند و نه چندان واقف به تفاوت فیلم خوب و بد هستند مستدل بنماید، ولی واقع امر چنین نیست. دکتر کاوسی با این واژهسازی هوشمندانه، اصطلاحی را به ادبیات سینمایی ما افزود که روشنگر مناسبات فاسد و نابخردانه سینمای زمانهاش بود. در دهههای سی و چهل که ابتذال تا عمق جان سینمای ما نفوذ یافته بود، مروجان ابتذال با استناد به این که ما داریم فیلم«ایرانی» و «فارسی» میسازیم تا به عنوان یک سرمایه ملی در برابر سینمای خارج مطرح باشد، تلاش داشتند کوتهبینی و کجسلیقگی سینمایی خود را در پشت مفاهیم محترم و بلکه مقدس پنهان سازند و تصاویر آکنده از لودگی و سبکسریهای آثارشان را مستند به ایران و ایرانی و فارسی و غیره کنند. فرهیختهای همچون کاوسی به فراست این دغلکاری را دریافت و با هوشمندی کلمه فیلمفارسی را برای فیلمهای این دسته از افراد به کار برد تا نشان دهد «فیلم فارسی» با «فیلمفارسی» تفاوت دارد. منظور او از فیلمفارسی نه حمله به ایران و ایرانی و سرمایههای مادی و انسانی سینمایش بلکه اعتراض به ریاکاریهای متعفنی بود که در پشت نقاب ایران و ایرانی، مزخرفترین و شنیعترین الفاظ و حرکات و سکنات را در فیلمهایشان به خورد خلقالله میدادند و دو قورت و نیمشان هم باقی بود. این واژه به عنوان میراثی از آن بزرگوار در ادبیات سینمایی ما باقی ماند تا به امروز که وارثان همان مبتذلسازها مجددا طلبکارانه جلوهگری میکنند و به استناد استقبال «مردم» از فیلمهای جلفشان، خدا را هم بنده نیستند. در چنین زمانهای که ابتذال مجددا ظهور و بروزی عینی یافته و انگار تاریخ دوباره تکرار شده، استفاده از واژه فیلمفارسی و طرد ریاکاریهای این چنینی (که تماشاگران فیلمهای مبتذل را همان کسانی میانگارد که در راهپیماییهای رسمی شرکت دارند) بدین وسیله از مهمترین وظایف منتقدان معاصر است. در نوبتهای آینده در این باره باز هم سخن داریم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 469]