آسيب شناسي شايعه ـ 4تبديل شايعه به رسانه‌اي تاثيرگذار در ايران/ ضرورت ايجاد مركز شايعه‌سنجي

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: آسيب شناسي شايعه ـ 4تبديل شايعه به رسانه‌اي تاثيرگذار در ايران/ ضرورت ايجاد مركز شايعه‌سنجي
تبديل شايعه به رسانه‌اي تاثيرگذار در ايران/ ضرورت ايجاد مركز شايعه‌سنجي
يك استاد علوم ارتباطات معتقد است شايعه به عنوان رسانه اي غير رسمي براي انتشار اخبار نادرست، به رسانه اي تاثيرگذار در ايران تبديل شده است.

محمد ايرانمنش در گفتگو با خبرنگار مهر با ارائه اين تعريف كه شايعه موضوعي است كه بر پايه هياهويي بي اساس پديد مي آيد، افزود: شايعه انتقال پيام و خبر از طريق شفاهي است بي آنكه منبع آن شناخته شود بنابراين از هرجهت غير دقيق، ناموثق و ناقص است.

اين استاد علوم ارتباطات افزود: اگرچه شايعه كسي را قانع نمي كند ولي چيزي را به زبان مي آورد كه عموم حاضرند آن را باور كنند حتي اگر شواهد عيني مبني بر آن نباشد؛ همچنين چون مردمي كه آن را مي شنوند، بازگو مي كنند افراد ديگر هم شايعه را تكرار مي كنند.

وي درباره تبعات انتشار يك شايعه در سطح وسيع گفت: نفرت، ترس و اميد از تبعات انتشار شايعه است كه در مدت زمان زيادي در جامعه گسترش مي يابد.

دكتر ايرانمنش با اشاره به دلايل بروز شايعه در كشور گفت: وجود ابهام در مورد يك رخداد مهم كه اين امر مي تواند ناشي از عدم وجود اخبار موثق در مورد يك حادثه مهم باشد و بيشتر در جوامعي اتفاق مي افتد كه سيستم انتقال اخبار و اطلاعات در اثر وجود سانسور فعاليت درستي نداشته باشد.

اين استاد علوم ارتباطات افزود: به عبارت ديگر هرگاه مسئله‌ ‌اى مهم در جامعه باشد و يا بروز كند، اما نسبت به آنها ابهام و پوشيدگى ايجاد شود و اخبار آن به درستى و صادقانه مطرح نشود، اهميت و ابهام افكار عمومى را وادار مى‌كند كه جوينده حقيقت و اطلاعات باشند، سپس فرصتى ايجاد مى‌شود تا فرصت‌طلبان و عنادورزان از آن بهره گيرند، لذا به طور عمده علت شايعه بى‌اطلاعى مردمان از وقايع ملموس است. علاوه بر اينكه در همه بحران‌ها شايعه وجود دارد يا بوجود مى‌آيد.

وي درباره "سرعت پخش شايعه " در جامعه بيان كرد: در دنياي امروز كه سرعت انتشار خبر، شاخص مهمي در خبر رساني است، "شايعه" را به عنوان رسانه اي غير رسمي جهت انتشار اخبار نادرست، به رسانه اي تاثيرگذار در ايران، در كنار ساير قالبهاي رسمي اطلاع رساني مبدل ساخته است؛ همچنين در برخي از جوامع توسعه يافته عمدتا از شايعه پراكني به عنوان تاكتيكي به منظور به دست آوردن بازخورد نظرات مردمي از سوي دولت ها جهت برآورد ميزان ريسك تصميمات عمومي شان ياد مي شود.

دكتر ايرانمنش با تقسيم شايعه به انواع خزنده،سريع، شناور،شيطاني و وحشت افزود: هر شايعه‌اي براي پخش و پذيرش نيازمند ارتباط با مخاطبان خود است. هر نياز انسان مي‌تواند به شايعه تحرك و پويايي خاصي ببخشد. دامن زدن به يك شايعه و ترويج آن در فواصل زماني كوتاه مستلزم دو شرط اساسي است يكي "اهميت "و ديگري "ابهام"؛ هرچه قدر اين دو شرط بيشتر باشد و حدت و شدت آن افزون باشد سرعت انتقال شايعه افزايش خواهد يافت.

وي پيشگيري، درمان و پاسخ شايعه با شايعه را از راه هاي مقابله با شايعه عنوان كرد و افزود: قبل از شيوع هر شايعه‌اى بايد خطرات و پيامدهاى شايعه را براى مردم تشريح كرد. شايعه وباى خطرناكى است كه به شدت و سرعت از يكى به ديگرى منتقل مى‌شود و افراد، گروه‌ها، جوامع و حتى كشورهاى مختلف را تحت تاثير شگرف خود قرار مى‌دهد؛ در آيات و احاديث متعدد هم نسبت به انجام غيبت، داشتن سوء ظن و پرگويى هشدار داده شده است. پس در جامعه اسلامى مردم بايد به دنبال حرف و مطلب مستند و موثق باشند. روزنامه‌ها نيز از درج اخبار بدون منبع و به نقل از “محافل خبري” يا “افراد مطلع” بايد خوددارى كنند تا جامعه از خطر شايعه مصون ماند.

اين استاد علوم ارتباطات اظهار داشت: براي درمان نيز بايد منابع و افراد شايعه ساز را شناسايي كرد و آنها را در نزد مردم بي هويت ساخت، همچنين به مردم تحت تاثير شايعه اطلاعات صحيح داد و يا به برخي از شايعات پاسخ غيرمستقيم ارائه كرد.

دكتر ايرانمش با تاكيد بر اينكه به پاسخ شايعه با شايعه كه درجنگ‌هاى روانى عليه دشمن به كار بسته مى‌شود گفت: براى كنترل و درمان هرچه بهتر شايعات مناسب است كه مركزى با عنوان مركز مطالعات شايعه يا “شايعه‌سنجي” در كشور ايجاد شود تا به تحقيقات علمى و آمارى اين موضوع و ارائه راههاى درمان شايعات بپردازند.

© 2003 Mehr News Agency .

سه|ا|شنبه|ا|11|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 183]