عملكرد سازمان حفاظت محيط زيست در يك نگاه

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: عملكرد سازمان حفاظت محيط زيست در يك نگاه

حقيقت اين است كه امروز مسئله محيط زيست به يك مسئله حاد تبديل شده است و اگر براي آن علاجي در نظر گرفته نشود، در آينده نه چندان دور به شكل يك بحران حقيقي، گريبان همه انسانها را خواهد گرفت. ما در سطح دولت و مسئولان، مسئله محيط زيست را يك مسئله اساسي مي دانيم و به طور جدي تصميم داريم تا با تخريب محيط زيست در داخل كشور خودمان مبارزه كنيم و مانع آن شويم.

مقام معظم رهبري

***

حفظ محيط‌زيست يكي از بنيادي‌ترين اصول فكري جوامع كنوني بشري به شمار مي رود. رشد بي‌رويه جمعيت، بهره‌برداري نامناسب و غيراصولي از منابع طبيعي، تخريب و دگرگوني كاهش يابنده تنوع زيستي، گسترش روزافزون آلودگي كه به طرق مختلف هوا، خاك، آب را متأثر از اثرات زيانبار و گاه نابود‌كننده قرار داده است و سرانجام نزول شرايط كيفي زندگي طبيعي انسانها در اثر برهم خوردن تعادل و متناسب محيط زيست، موجب شده دولت‌ها، سازمان‌ها و مجامع بين المللي مبادرت به تدوين و اجراي قوانيني نمايند كه در راستاي جلوگيري از آلودگي و تخريب منابع زيست‌محيطي مي‌باشد.

هر چند نمي‌توان انتظار داشت اجراي قوانين محيط زيست تمام مشكلات و معضلات زيست محيطي را حل نمايد، ولي نبايد اين موضوع را ناديده گرفت كه جلوگيري از آلودگي و تخريب و نابودي محيط زيست و تنظيم روابط انسان و محيط‌زيست بدون وجود قواعد حقوقي الزام‌آور، ميسر و ممكن نخواهد بود. شايان ذكر است كه سير تحول قوانين زيست‌محيطي در ايران و نيز سابقه‌ي قانون گذاري به‌معناي خاص از سه دهه تجاوز نمي‌كند ولي ايران از معدود كشورهايي مي‌باشد كه در قانون اساسي آن يك اصل (اصل پنجاهم قانون اساسي) منحصراً به توسعه محيط زيست اختصاص يافته است.

سازمان محيط زيست به تدريج با اجراي برنامه‌هاي توانمند‌سازي ساختاري و كمي و كيفي نيروي انساني , تجهيزات و امكانات تحقيقاتي و حفاظتي و ارتقاء سطح آموزشي و پژوهشي , از يك دستگاه منزوي و منفعل به دستگاهي علمي و تخصصي و تاثير گذار در همه سطوح تصميم‌گيري كشور با قدرت نظارتي و حاكميتي بالا تبديل‌شده و در چهار حوزه الف: محيط زيست دريايي، ب: محيط طبيعي و تنوع زيستي ج: محيط زيست انساني د: آموزش و پژوهش در سطح كلان فعاليت مي‌نمايد.

محيط طبيعي و تنوع زيستي

بر اساس بند الف ماده 3 قانون حفاظت و بهسازي محيط‌زيست ، عرصه‌هاي طبيعي با عنوان پاركهاي ملي، آثار طبيعي ملي، پناهگاه حيات وحش و منطقه حفاظت شده تحت حفاظت سازمان حفاظت محيط زيست قرار دارد كه هرگونه دخل و تصرف در اراضي مشمول اين مناطق ، تابع مقررات ويژه‌اي است و سازمان ، قائم‌مقام كليه سازمانها و وزارتخانه‌هاي ديگر در اين امر است. به غير از مناطق چهارگانه سازمان مي‌تواند به منظور حفظ حيات وحش ، برخي از مناطق ديگر را نيز براي مدتي محدود تحت حفاظت قرار دهد مانند مناطق شكار ممنوع، رودخانه‌ها ، تالابها و زيستگاه‌هاي دريايي . حفظ و ايجاد موزه‌ها نيز از ديگر فعاليت‌هاي سازمان محيط‌زيست محسوب مي‌شود.

حيات وحش و موزه‌هاي تاريخ طبيعي

- تدوين دستورالعملهاي مرتبط با حيات وحش از جمله: نحوة دفع و جبران خسارت ناشي از حملة حيوانات زيانكار، تكثير و پرورش پستانداران و پرندگان وحشي در اسارت، واگذاري مديريت قرق‌هاي اختصاصي به بخش خصوصي، نحوه سرشماري پستانداران ، نحوه مواجهه با تلفات پستانداران، كارگاه‌هاي پرورش ماهي و تمساح، آبزي‌دار كردن منابع آبي كشور ، برنامه مديريت تمساح ايراني در سيستان و بلوچستان، ايجاد سايت تكثير و احيا جمعيت گوزن زرد در زيستگاه مادري از جمله منطقه كرخه و دز در استان خوزستان، ايلام، كهگيلويه و بوير‌احمد و انتقال حدود 100 راس گوزن به اين زيستگاه‌ها و ....

- اجرا پروژه حفاظت از درناي سيبري و يوزپلنگ آسيائي

- ساماندهي گونه‌هاي در اسارت از جمله گوزن زرد، گور‌خر، جبير و مرال در كشور

- تهيه شرح خدمات برنامه مديريت سي‌گونه شاخص و در‌معرض تهديد كشور

- بررسي آخرين وضعيت پستانداران نادر و در خطر معرض انقراض كشور از جمله كاراكال، گربه شني و يوزپلنگ

- تدوين مديريت تمساح ايراني در سيستان و بلوچستان

- مطالعه و تهيه اطلس‌هاي در درست تدوين پرندگان و پستانداران، خزندگان ، دوزيستان و ماهيان آبهاي داخلي كشور

- مطالعه زيست شناختي ، پراكنشي ، ژنتيكي و رفتار‌شناسي روي گونه هاي اولويت دار از جمله : ماهي كورغار، ميش مرغ، زاغ بور ، خروس قفقازي ، لاك پشت دريائي و هوبره.

- آماربرداري از حيات وحش با استفاده از هواپيماي فوق سبك براي اولين بار در ايران

زيستگاهها و امور مناطق

- ارتقاء سطح حفاظتي مناطق واجد ارزشهاي اكولوژيك و افزايش مناطق چهارگانه تحت مديريت سازمان و افزايش 30 منطقه به شبكه مناطق چهارگانه تحت مديريت و افزايش سطحي معادل 903734 هكتار به سطح مناطق چهارگانه

- انجام مطالعات طرح مديريت (توجيهي – تفصيلي) مناطق چهارگانه تحت مديريت سازمان

- تدوين برنامه استراتژيك مديريت درياچه اروميه با رويكرد مديريت زيست بومي و با تشكيل كارگروه هماهنگي متشكل از سازمان محيط زيست، وزارت نيرو، جهاد كشاورزي، كشور و استانداري‌هاي آذربايجان شرقي و غربي و كردستان

- افزايش تالابهاي با اهميت بين المللي(رامسر سايت) و معرفي سه تالاب جديد به دبيرخانه كنوانسيون رامسر جهت ثبت در فهرست رامسر سايت ها

- معرفي 3 ذخيره‌گاه زيست‌كره جديد جهت ثبت در كميته انسان و كره مسكون يونسكو

- تهيه بانك اطلاعاتي هوشمند مناطق شكار ممنوع كشور و مناطق چهارگانه تحت مديريت سازمان

- برگزار نمودن اجلاس منطقه اي IUCN در تهران با حضور كشورهاي منطقه در تاريخ 4-1 خرداد 86

- برگزار نمودن نشست روز جهاني تالابها در بهمن ماه هر‌سال(مطابق با 2 فوريه2009)

- درحال حاضر از مجموع 191 منطقه تحت مديريت، 55 منطقه داراي برنامه مديريت زيست بومي در قالب فاز توجيهي با وسعت معادل 5/46 درصد كل مناطق و 30 منطقه در حال اتمام مطالعات يادشده در فاز تفضيلي مي باشد.

- همكاري با وزارت نيرو جهت نهايي شدن سند پروژه كاهش تخريب فرامرزي اكوسيستم رودخانه‌اي ارس- كورا

تنوع زيستي و ذخائر ژنتيكي

- راه اندازي بانك ژن مركزي تنوع زيستي ايران در دفتر تنوع زيستي و ذخاير ژنتيكي و منطقه‌اي در 5 استان كشور ، در راستاي ساماندهي و حفظ ژنوم گونه‌هاي گياهي و جانوري در معرض خطر

- برگزاري همايش و كارگاه آموزش تنوع زيستي در سه‌سطح دانشگاه دبيران آموزش و پرورش مربيان مهد كودكها

- تهيه و ساخت فيلم مستند تنوع زيستي ايران با عنوان سيمرغ فيروزه

- تهيه و تنظيم دو جلد از اطلس طبيعت‌گردي مناطق حفاظت شده كشور

- راه اندازي بانك عكس تنوع زيستي ايران

- برگزاري كارگاه بين المللي ديرينه شناسي مهره‌داران مراغه

- پيشرفت مراحل ساخت و راه اندازي مركز تحقيقات فسيلي ياران در مراغه

- جمع آوري بيش از 10 هزار نمونه از اجزاء تنوع زيستي بعنوان مستندات تاريخ طبيعي و تنوع زيستي

- احداث و تجهيز 26 موزه تاريخ طبيعي، تنوع زيستي و حيات وحش در كل كشور و 11 موزه در دست تكميل در استانها

- راه اندازي اولين بانك عكس و فيلم تنوع زيستي در كشور با بيش از 23 هزار قطعه عكس از تصاوير طبيعت بكر ايران

محيط زيست دريايي

جمهوري اسلامي ايران با برخورداري از 3500 كيلومتر خط ساحلي شامل 2500 كيلومتر در آبهاي خليج فارس و درياي عمان و حدود 1000 كيلومتر در درياي خزر از اين مزيت ويژه برخوردار است و بدين ترتيب نقش بسيار مهم و كليدي را در خاورميانه و جهان دارا مي باشد.

خليج فارس بعنوان بزرگترين و مهمترين منطقه تأمين انرژي جهان از طريق تردد ساليانه 000/30 تانكر بيش از 60% نفت خام صادراتي جهان را تأمين مي‌نمايد. درياي خزر نيز بعنوان بزرگترين درياچه جهان با برخورداري از ذخاير ارزشمند و منحصربفرد ماهيان خاوياري و نيز منابع نفت و گاز و تأمين ترانزيت كالا و فعاليت‌هاي وسيع صيد و صيادي و موقعيت استراتژيك و ژئوپولتيك از اهميت بالايي برخوردار است.

از طرف ديگر محيط زيست دريايي و سواحل اين گستره‌هاي آبي به دليل استحصال بي رويه منابع آبزي، ريزش نفت ناشي از اجراي عمليات اكتشاف و استخراج و حمل‌ونقل، كه به تنهايي در خليج فارس به حدود 2/1 ميليون بشكه در سال بالغ مي گردد و تحميل آلودگيهاي با منشاء خشكي نظير فاضلابهاي شهري و روستايي و پساب‌هاي صنعتي و كشاورزي، اجراي عمليات عمراني و توسعه ساحلي نظير خشك كردن دريا، احداث جزاير مصنوعي و ... با بحران زيست‌محيطي مواجه مي‌باشد. در اين بين حفظ تعادل زيست‌محيطي درياي خزر با توجه به محصور بودن آن و خليج فارس بدليل نيمه‌بسته‌بودن، عمق كم و فعاليتهاي گسترده نفتي نيازمند توجه و تلاش بيشتر تمامي كشورهاي پيرامون است.

پيش از پيروزي انقلاب اسلامي امور مربوط به محيط‌زيست دريايي در درياي خزر و خليج فارس توسط چند كارشناس در رديفهاي پستي تحت مديريت دفتر محيط زيست انساني رسيدگي مي گرديد.

در سال 1357 با تصويب كنوانسيون منطقه‌اي حفاظت محيط‌زيست دريايي در منطقه خليج فارس (برنامه عمل كويت يا KAP )، رياست وقت سازمان حفاظت محيط زيست به‌عنوان نماينده رسمي دولت جمهوري اسلامي ايران در شوراي وزيران و سازمان حفاظت محيط زيست به عنوان مرجع ملي تعيين شد. متعاقب با تشكيل اين كنوانسيون سازمان منطقه اي حمايت از محيط زيست دريايي (ROPME ) با مشاركت هشت كشور ساحلي منطقه (ايران، عراق، كويت، عربستان، امارات متحده عربي، قطر، بحرين و عمان ) در كويت تشكيل شد و مقرر گرديد كه كشورهاي عضو، مطالعات محيط‌زيست دريايي را در آبهاي ساحلي خود طرح ريزي كنند. اما متأسفانه اين اقدام با جنگ تحميلي مصادف گشته و آغاز آن تا پايان دفاع مقدس به تأخير افتاد .

در سال 1368 سازمان حفاظت محيط زيست اقدام به تشكيل گروهي از كارشناسان از دفاتر مختلف سازمان نمود تا تعهدات كشور را بعنوان يك عضو فعال در سازمان منطقه‌اي راپمي پي‌گيري نمايد. دراين سال نخستين اقدام جدي كشور در ارتباط با محيط زيست دريايي با اجراي برنامه پايش ملي (Nationl Monitoring Programme )، تحت عنوان طرح هيجده ماهه آغاز شد.

با اجراي برنامه ذكر شده و همگرايي كارشناسان و متخصصان ذيربط در سازمان حفاظت محيط زيست از يكسو و قوت گرفتن اهميت اكولوژيك محيط زيست دريايي از ديدگاه مسوولان از سوي ديگر، اين تصميم اتخاذ گرديد كه ادامه فعاليت هاي پژوهشي و نظارتي در عرصه محيط‌زيست دريايي، در قالب يك دفتر ستادي با ساختاري منسجم پيگيري شود. لذا در سال 1373 دفتر محيط زيست دريايي براي حمايت از چنين فعاليتي شكل گرفت . اما ماهيت و گستره وسيع فعاليت‌هاي اين دفتر كه دربر‌گيرنده طيف وسيعي از مطالعات متنوع اعم از بررسي آلاينده‌هاي فيزيكي، شيميايي، ميكروبي، زيستگاه‌هاي حساس ساحلي – دريايي، شناسايي و حمايت گونه‌هاي دريايي آسيب پذير يا در معرض خطر با همكاري‌هاي منطقه‌اي و فراملي و تنظيم پيمان نامه‌هاي منطقه‌اي مي‌باشد، سبب شد كه دفتر محيط‌زيست دريايي از سال 1386 به عنوان معاونت محيط زيست دريايي شامل دفتر اكوبيولوژي دريايي ، دفتر بررسي آلودگي دريايي و مديريت سواحل و تالاب‌هاي ساحلي انجام وظيفه نمايد. سازمان حفاظت محيط زيست بعنوان مرجع ملي مسئول حفاظت و مديريت زيست محيطي و توسعه پايدار بخش دريا و مناطق ساحلي كشور مي باشد. لذا طيف وسيعي از مسئوليت‌ها و وظايف را بر عهده دارد كه به‌طور خلاصه عبارتند از:

1- هماهنگي و هدايت برنامه‌هاي حفاظت از محيط زيست دريايي مناطق مختلف خليج فارس، درياي عمان و درياي خزر از طريق ادارات كل استانهاي ساحلي

2- مسئوليت حفاظت از محيط زيست خط ساحلي از طريق راه‌اندازي گارد ساحلي

3- مسئوليت حفاظت از محيط زيست دريايي و ساحلي (مناطق حساس ساحلي، تالابها و زيستگاههاي وابسته) و تنوع زيستي در مناطق ساحلي و دريايي خليج فارس، درياي عمان و درياي خزر

4- مسئوليت كنترل، پايش و مقابله با انواع آلودگيهاي ساحلي و دريايي با توجه به شرح وظايف قانوني

5- هدايت و راهبري برنامه هاي منطقه اي حفاظت از محيط زيست دريايي خليج فارس و درياي عمان (ROPME) و محيط زيست درياي خزر (CEP) بعنوان مرجع ملي و اجراي كنوانسيون‌هاي كويت، تهران و لندن و پروتكلها و ضمايم الحاقي آن

6- همكاري و هماهنگي با سازمانها و ارگانهاي بين‌المللي بويژه برنامه محيط زيست سازمان ملل (UNEP) در‌زمينه حفاظت از محيط زيست دريايي و اجراي طرحهاي ملي و منطقه اي مشترك

7- مسئوليت ايجاد هماهنگي بين بخشي با نهادهاي دولتي و غيردولتي در راستاي اجراي پروژه‌هاي ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي و اجراي كنوانسيونها و پروتكلهاي ذكر شده

8- مسئوليت اجراي پروژه‌هاي زيست محيطي منطقه اي (همكاري با 11 كشور حاشيه خليج فارس، درياي عمان و خزر)

9- مسئوليت تعيين ضوابط، دستورالعمل‌ها و استانداردهاي زيست محيطي مناطق ساحلي و دريايي كشور

10- مسئوليت تعيين خسارات و ادعاي غرامت زيست محيطي ساحلي و دريايي

11- مديريت يكپارچه مناطق ساحلي با همكاري ارگانهاي ذيربط

12- حفاظت و مديريت بهره برداري پايدار از ذخاير شيلاتي و منابع آبزي با همكاري سازمان شيلات ايران

13- ظرفيت‌سازي و افزايش تواناييها و مهارت‌هاي تخصصي پرسنل بخش دريايي سازمان (ستادي و استانها)

14- افزايش آگاهيهاي عمومي در سطوح محلي و ملي در ارتباط با محيط زيست دريايي و ....

دولت نهم، نقطه عطف فعاليتهاي محيط زيست دريايي بوده است كه اهم اين فعاليتها به طور خلاصه عبارتند از:

* برگزاري گشت اقيانوس نگاري منطقه‌اي خليج‌فارس و درياي عمان (منطقه دريايي راپمي)، زمستان 1384

* اجراي پروژه‌هاي مطالعاتي ذيل در خليج فارس و درياي عمان با حمايت سازمان منطقه‌اي راپمي براي اولين بار در كشور:

- تعيين پوشش و پراكنش صخره‌هاي مرجاني در آبهاي ايراني خليج فارس با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي (تصاوير آيكونوس)

- بررسي آلاينده‌هاي نفتي، سموم، فلزات سنگين، PCB‌ها و آلاينده‌هاي آلي پايدار در بافت دو كفه ايهاي اويستر در سواحل ايراني خليج فارس

- شناسايي گونه‌اي، پراكنش و تنوع زيستي موجودات بسترزي در نمونه‌هاي رسوب خليج فارس و درياي عمان مربوط به گشت تحقيقاتي اقيانوس نگاري خليج فارس و درياي عمان

* اجراي طرحهاي جامع ملي شامل:

- اندازه‌گيري و پايش آلودگي هاي نفتي و غير نفتي در آبهاي ساحلي خليج فارس

- اندازه‌گيري و پايش منابع آلاينده با منشا خشكي در درياي خزر، خليج فارس و درياي عمان

- بررسي كمي و كيفي شاخصهاي ميكروبي اصلي و ثانوي در شناگاههاي ساحل درياي خزر

- بررسي و پايش آلودگيهاي ميكروبي درياي خزر

* تدوين پيش نويس پروتكلهاي الحاقي به كنوانسيون حفاظت از محيط زيست دريايي درياي خزر (كنوانسيون تهران) شامل: حفاظت از تنوع زيستي پروتكل آمادگي ، مقابله و همكاري منطقه اي در برابر آلودگي نفتي، جلوگيري از آلودگيهاي دريائي با منشا خشكي وهمچنين پروتكل ارزيابي اثرات زيست محيطي با ماهيت فرامرزي

* اجراي وظايف سازماني در طرح ساماندهي سواحل درياي خزر مطابق با مفاد بند الف ماده 2 آيين نامه اجرايي ماده 63 شامل تدوين ضوابط و استانداردهاي زيست محيطي به‌منظورجلوگيري از خسارات ناشي از فعاليت‌هاي گردشگري، بندري و فعاليتهاي صنعتي در سواحل از جمله پهنه‌بندي سواحل و مناطق حساس ساحلي، تدوين دستورالعملهاي جديد در زمينه احداث تاسيسات ساحلي، توسعه سواحل و لايروبي و ....

* تدوين پيش‌نويس پروتكل حفاظت ازتنوع زيستي و ايجاد مناطق حفاظت شده دريايي الحاقي به كنوانسيون كويت

* كسب تاييديه شوراي وزيران منطقه خليج فارس و درياي عمان (كنوانسيون كويت) جهت ايجاد مركز منطقه‌اي تنوع زيستي دريايي در جمهوري اسلامي ايران.

كسب تاييديه شوراي وزيران كنوانسيون كويت جهت ايجاد مركز منطقه‌اي امداد و نجات دريايي (SAR) در جمهوري اسلامي ايران

* ايجاد بانك اطلاعات محيط زيست دريايي

* برگزاري دومين اجلاس كشورهاي عضو كنوانسيون حفاظت از محيط زيست دريايي درياي خزر(كنوانسيون تهران) (COP II) در آبان ماه 1387

* برگزاري بيش از 20 كارگاه و دوره آموزشي و جلسات كارشناسي منطقه‌اي در زمينه آلودگيها، مديريت و حفاظت از محيط زيست دريايي خليج فارس، درياي عمان و خزر جهت ارتقاء دانش كارشناسان كشور

* سياست گذاري و برنامه ريزي كلان در راستاي نهادينه شدن توسعه پايدار در بخش محيط زيست دريايي كشور

تلاش مستمر در راستاي حفاظت از زيستگاههاي حساس ساحلي دريايي

همكاري با سازمان‌هاي بين‌المللي نظير برنامه محيط‌زيست سازمان ملل (UNEP) ، صندوق تسهيلات جهاني محيط زيست (GEF) ، اتحاديه بين‌المللي حفاظت از طبيعت (IUCN) و ... به‌منظور حفاظت از محيط زيست دريايي كشور و منطقه اي

مطالعه ، پايش و حفاظت از گونه‌هاي در معرض خطر انقراض و همچنين زيستگاه‌هاي حساس ساحلي و دريايي در خليج فارس، درياي عمان و خزر

محيط زيست انساني

امروزه بشر تمام تلاش خود را به كار گرفته تا كره خاكي را دستخوش تغييرات ناهنجار كند؛ اما از طرف ديگر در سالهاي اخير او متوجه آسيب پذيري دنيايي كه در آن زندگي مي‌كند شده است اگر چه بسياري از فناوريهاي بشري براي محيط زيست زيان‌بار است ، اما كاهش زيانهاي ناشي از توسعه و طرح‌هاي عمراني و اقتصادي مورد توجه و بررسي قرار مي‌گيرد. به همين علت، ظرفيت قابل تحمل محيط در جهت بهره برداري معقول و مستمر از منابع محيط‌زيست و نظارت بر فعاليت‌هاي صنعتي و اقتصادي را به يكي از وظايف مهم دولتها تبديل شده است.

در جمهوري اسلامي ايران ، سازمان حفاظت محيط زيست متولي مستقيم حفظ محيط زيست است اين سازمان در ارتباط با حفاظت از زيستگاه‌هاي انساني 4 وظيفه مهم را مدنظر قرار داده است كه عبارتند از :

1- بررسي آلودگي هوا

2- بررسي آلودگي آب و خاك

3- ارزيابي زيست محيطي

4- پايش و اندازه گيري آلودگيها

بررسي و كنترل آلودگي آب، خاك و هوا

- مطالعات اوليه و گسترده آبخوان‌هاي داراي اولويت در كشور شناسايي و مطالعات پيشگيري ، كنترل و كاهش آلودگي آبخوان‌ها براي 36 آبخوان داراي اولويت

- مكان‌يابي محل دفن پسماندهاي خطرناك در هر 30 استان و در هر استان بين 3 تا 5 نقطه مناسب حائز شرايط زيست محيطي ، شناسايي گرديد.

- اجرايي نمودن برنامه فلزات سنگين با اولويت جيوه، سرب، كادميوم وتركيبات آنها در سطح كشور در چارچوب برنامه UNEP

- فهرست برداري و تهيه بانك اطلاعاتي پسماندهاي خطرناك براي 29 استان كشور

- اجراي كنوانسيون بازل، روتردام، استكهلم و استراتژي سايكم در كشور

- راه اندازي مركز منطقه اي بازل

- تهيه شيوه نامه صادرات و واردات پسماندهاي ويژه

- تدوين و تصويب ضوابط و روشهاي مديريت اجراي پسماندهاي پزشكي

- نظارت بر واردات و شماره گذاري خودروها به منظور اطمينان از رعايت استاندارد (از سال 1384 تاكنون )

- نظارت مستمر بر آزمون آلايندگي خودروها (1384 تاكنون)

- انتخاب واحدهاي خدماتي سبز، صنايع سبز و برگزيده طي مراسم ويژه

- برگزاري نشست كميته راهبردي به منظور تهيه پيش‌نويس برنامه 5 ساله مركز منطقه اي بازل

- برگزاري كارگاههاي آموزشي تحت عنوان پسماندهاي خطرناك و الكترونيك

- تهيه بانك اطلاعاتي متخصصان پسماند در كشور

تا سال 1375 تنها يك طرح جامع كاهش آلودگي هوا مربوط به شهر تهران موجود بوده ولي در سالهاي 1386- ‌1375 هفت طرح ديگر مربوط به هفت شهر آلوده كشور (كرج، اراك، تبريز، مشهد، اصفهان، شيراز، اهواز) نيز به طرح قبلي اضافه شده است.

در حال حاضر بخش ارزيابيهاي زيست محيطي سازمان علاوه بر وظيفه خطير خود براي مديريت و پيشگيري از بروز آثار منفي طرح هاي توسعه و عمراني طيف گسترده اي ازفعاليت هاي مختلف مهم سازمان را بر عهده دارد:

1- دبيرخانه برگزاري كميته علمي بررسي گزارشات ارزيابي طرح ها

- تشكيل كميته علمي بر اساس مصوبات شورايعالي حفاظت محيط زيست و هيات محترم وزيران و تصميم گيري در مورد گزارشات ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح هاي واصله بررسي شده و نظارت بر حصول تصميمات متخذه

2- دبيرخانه كارگروه نظارت و بازرسي طرح‌هايي كه گزارشات ارزيابي آنها به تصويب رسيده

- نظارت و پي‌گيري عملكرد ناظران معتمد

- تهيه دستورالعمل ناظرين معتمد سازمان و تصويب آن

- بررسي گزارشات واصله نظارت و بازرسي و پيگيري مراتب از طريق ناظران معتمد و ادارات كل

3- هدايت و راهبري ادارات كل محيط زيست براي اعمال ضوابط استقرار صنايع

- هدايت ادارات كل بمنظور تصميم گيري براي مكان‌يابي طرح‌ها و واحدهاي خدماتي

- همكاري با شوراي ساماندهاي مناطق براي اعمال ضوابط استقرار

- همكاري در اصلاح و تدوين ضوابط جديد و خصوصا تدوين ضوابط منطقه اي براي استقرار صنايع

4- دبيرخانه انتخاب صنايع و واحدهاي خدماتي سبز و برگزيده

- در راستاي جايگزيني سياست هاي تشويقي بجاي اعمال جريمه و تعطيلي، انجام ارزيابي و گزينش سالانه وبرگزاري همايش براي تقدير از واحدهاي صنعتي و خدماتي كه در راستاي حفظ محيط زيست، براساس معيارهاي مورد‌نظر ارزنده‌ترين اقدامات را انجام داده‌اند.

5- هدايت طرح مطالعه شناخت محيط زيست كشورSOE و ساير طرحهاي مطالعاتي

آموزش و پژوهش

ماهيت فرابخشي محيط زيست ايجاب مي نمايد كه افراد حقيقي و حقوقي از سطوح خرد تا كلان از آگاهي و نگرشي مناسب جهت حفظ محيط زيست يا به عبارتي فرهنگ حفاظت محيط زيست، برخوردار باشند. مخاطبان فرهنگ‌سازي، تمام افراد از سنين كودكي تا بزرگسالي را در برميگيرد. كتابهاي دوران پيش‌دبستاني تا رسانه‌هاي ملي، عرصه جولان فرهنگ سازي زيست محيطي است. همچنين آموزه‌هاي مذهبي دين مبين اسلام كه تأكيد خاصي بر حفظ طبيعت دارد، بستر پويايي است كه با آموزش و نگرش سازي ميتوان به فرهنگ‌سازي در محوريت محيط زيست اميدواربود. مخاطبان آموزش همگاني محيط‌زيست و فرهنگ‌سازي جمعيت چند ميليوني كشور از سنين كودكي تا بزرگسالي صاحبان صنايع بزرگ، زنان خانه‌دار و ... هستند.

امور پژوهشي

از وظايف اصلي سازمان حفاظت محيط زيست ،پژوهش و تحقيقات در زمينه هاي ذي ربط است .بنابر اين سازمان با هدف

جهت گيري ،توسعه و پيشبرد تحقيقات،گسترش همكاري با دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي ونظارت بر كيفيت پژوهشها در دفتر پژوهش و برنامه ريزي اقدامات ذيل را انجام داده است:

تشكيل شوراي پژوهشي سازمان:

اين شورا از اواخر سال 1376 با هدف تعيين راهبردها، خط مشي‌ها و اولويت‌هاي مربوط به فعاليتهاي پژوهشي سازمان،تصويب آيين نامه و دستور العملهاي اجرايي و نظارتي مربوط به عملكردهاي مطالعاتي و تحقيقاتي و نيز تصويب طرح‌ها وپروژه‌هاي تحقيقاتي پيشنهادي از سوي معاونت‌ها و يا ادارات كل حفاظت محيط زيست استان ها تشكيل شده است.

راه‌اندازي پايگاه تحقيقات سي ساله سازمان حفاظت محيط زيست

چاپ پژوهشنامه سازمان حفاظت محيط زيست

بخش تكنولوژي آموزشي

انجام هماهنگي‌هاي لازم براي توليدات راديويي و تلويزيوني درزمينه محيط زيست از طريق شبكه هاي مختلف صدا وسيما

- تدوين طرح مسابقه عكس زيست محيطي براي همكاران سازمان و جمع آوري وطبقه بندي عكس‌هاي دريافتي

- برنامه ريزي وانجام اقدامات لازم براي برگزاري پنجمين جشنواره فيلم سبز

- برنامه ريزي وانجام هماهنگي لازم براي توليد13 انيميشن به صورت تيزر تلويزيوني با موضوعات زيست محيطي

- تكثير 4 عنوان انيميشن از توليدات سازمان به تعداد 80000 لوح فشرده جهت توزيع به ادارات كل حفاظت محيط زيست استاني وسازمان بهزيستي كشور

- توليد مجموعه بسته هاي نرم افزاري (مولتي مدياي) مدرسه سبز،پاسدار محيط زيست(چهار مقطع) ومديران سبزانديش

- ارايه 4 عنوان نماهنگ (با عنوان‌هاي مدرسه سبز، مديران سبز انديش، خواب سفر، پارسا)

- ايجاد سايت اينترنتي دفتر مشاركت و آموزش همگاني – تهيه جزوه آموزشي درماه مبارك رمضان براي ائمه جمعه

بخش مشاركت هاي مردمي

برنامه ريزي جهت اجراي طرح اوقات فراغت جوانان در استان‌هاي كشور وابلاغ اعتبار به استانها

-حمايت مالي از طرح هاي سازمان هاي مردم نهاد محيط زيست استان‌هاي مختلف كشور

- برنامه‌ريزي جهت برگزاري كارگاه‌هاي توانمند‌سازي اعضاي سازمان‌هاي مردم نهاد محيط زيست كشور(تدوين تقويم آموزشي)

- برنامه ريزي جهت اجراي طرح پاكسازي مشاركتي سواحل( شمالي و جنوبي )كشور

- برنامه ريزي وبرگزاري مراسم هفته محيط زيست

- برگزاري جلسات هسته مشورتي سازمان‌هاي مردم‌نهاد محيط‌زيست

- برگزاري دوره دوم كارگاه هاي توانمند سازي زيست محيطي اعضاي شوراهاي اسلامي شهروروستا ودهياران در تمامي استان‌هاي كشور و ارايه گزارش

- انتشار خبرنامه الكترونيكي سازمان‌هاي مردم نهاد محيط زيست ايران

- برنامه ريزي جهت برگزاري دوره سوم كارگاه هاي توانمند سازي زيست محيطي اعضاي شوراهاي اسلامي شهروروستا ودهياران در تمامي استان هاي كشور

- برگزاري نشست هاي استاني سازمان هاي مردم نهاد محيط زيست در11استان كشور(درمجموع 109تشكل فعال گزارش عملكرد خود راارايه دادند.)

- بررسي برنامه مشاركت هاي مردمي طرح هاي تفضيلي مديريت مناطق حفاظت شده(4مورد)

- تكميل وبه روز نمودن بانك اطلاعاتي سازمان هاي مردم نهادمحيط زيست كشور

- تدوين مجموعه قوانين ومقررات مرتبط با سازمان هاي مردم نهاد زيست محيطي

- اجراي طرح آموزش زيست محيطي حاشيه‌نشينان مناطق حفاظت شده دراستان همدان به عنوان پايلوت

- اجراي طرح آموزش زيست ياران بسيج

بخش آموزش همگاني(رسمي وغيررسمي)

تدوين پيك هاي دانش آموزي با موضوعات محيط زيستي

- تدوين10عنوان بولتن مديران سبزانديش

- برنامه‌ريزي جهت تدوين محتواي آموزشي با رويكرد آموزش زيست محيطي اعضاي شوراهاي اسلامي شهر و روستا و دهياران ، دولت سبز، قضات، زنان

- انعقاد تفاهم نامه همكاري با سازمان بهزيستي كشور

- تدوين 18 عنوان كتاب آموزشي محيط زيستي ويژه كودكان پيش دبستاني

- طرح تجهيز كتابخانه هاي مدارس به منابع وكتب محيط زيستي

- انجام هماهنگي هاي لازم در خصوص ايجاد رشته كاردانش محيط زيست دروزارت آموزش وپژوهش

كميته ملي توسعه پايدار مصوب جلسه مورخ 2/6/72 شورايعالي حفاظت محيط زيست

به منظور سياستگذاري و هماهنگي برنامه هاي توسعه اقتصادي و اجتماعي با اهداف حفاظت محيط زيست و دستاوردهاي اجلاس زمين ريو 1992 در كشور، كميته اي تحت عنوان كميته ملي توسعه پايدار تشكيل گرديده كه اهم وظايف آن عبارت از بررسي پيش‌نويس چارچوب استراتژي توسعه پايدار و محيط زيست ؛ ايجاد و گسترش بانك اطلاعات و مراكز اسناد درخصوص برنامه‌هاي دستور كار 21 و كنوانسيون هاي تغيير آب و هوا و حفظ گونه‌هاي زيستي و بررسي اقدامات انجام يافته به منظور اجراي استراتژي توسعه پايدار و محيط زيست مي باشد

تعيين ارزش اقتصادي منابع محيط زيستي

هدف از انجام مطالعات ارزش گذاري اقتصادي و تخمين هزينه‌هاي اقتصادي ناشي از تخريب محيط زيست در سايت‌هاي مطالعاتي، دستيابي به اطلاعات و ارقام مورد نياز در تهيه حساب هاي اقماري محيط زيست است. علاوه بر آن، يافته‌هاي حاصله زمينه خوبي براي اجراي ساير تكاليف قانوني مندرج در ماده (59) قانون برنامه چهارم ايجاد كرده و دستگاههاي دولتي ذيربط و به خصوص سازمان حفاظت محيط زيست را در تحقق حفظ منابع محيط زيستي با رويكردي اقتصادي ياري خواهد داد. درحال حاضر مطالعات ارزشگذاري اقتصادي 7 سايت زيست محيطي منحصر‌به‌فرد در كشور به نامهاي پارك ملي كوير، حوزه آبخيز هراز، منطقه حفاظت شده اشترانكوه، جنگل‌هاي بلوط سنندج، مناطق ساحلي فريدونكنار، درياچه هاي ارژن و پريشان، تالاب شادگان انجام‌شده و 5 مورد ديگر نيز در حال اجرا مي باشد. تخمين هزينه‌هاي اقتصادي تخريب حوضه آبريز رودخانه جاجرود، ارزشگذاري اقتصادي جنگل‌هاي بلوط و بنه اطراف ياسوج، پناهگاه حيات وحش ميانكاله و خليج گرگان، تالاب‌هاي سه گانه هامون و حوضه كليبرچاي- اكوسيستم‌هاي ارسباراني از ديگر فعاليتها مي باشد

يكي ديگر از فعاليت هاي مربوطه، توانمندسازي مديران و كارشناسان بخش هاي مختلف كشور در زمينه دانش اقتصاد محيط زيست مي‌باشد كه در اين راستا تاكنون كارگاه هاي آموزشي مختلفي براي وزارتخانه هاي نيرو، جهادكشاورزي، نفت، اموراقتصادي و دارايي، بانك مركزي، بانك هاي دولتي برگزار شده است

كتابخانه، چاپ و نشر

1- مجموعه سازي: شامل انتخاب، سفارش و خريد منابع چاپي و غير چاپي زيست محيطي فارسي و لاتين و نيز بانكهاي اطلاعاتي مرتبط در راستاي نيل به اهداف توسعه و تجهيز كتابخانه.

2- سازماندهي و طبقه بندي كليه منابع گردآوري شده: شامل فهرست نويسي كتب، نمايه سازي مقالات، گزارشها و منابع غير چاپي و نيز كاردكس نشريات.

3- اشاعه اطلاعات: شامل جستجو و تفحص در بانكهاي اطلاعاتي و ارائه كليه منابع بازيابي شده به مراجعين در راستاي پاسخ گويي به نياز اطلاعاتي محققان و پژوهشگران

- تدوين وانتشار4 شماره فصلنامه علمي محيط زيست

- انجام اقدامات لازم جهت تجديد چاپ برخي از انتشارات سازمان كه در حال حاضر ناياب مي‌باشند، (از جمله راهنماي صحرايي پستانداران ايران، پاركداري و مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران،پرندگان ايران).

- طراحي واجراي 10 مورد بروشور با موضوعات مختلف زيست محيطي

- ساماندهي امور چاپ و نشر در سازمان از جمله تدوين دستور العمل تدوين و چاپ كتاب ويژه انتشارات سازمان، فرم‌هاي درخواست چاپ، داوري، قرارداد مولف و...

- برگزاري همايش حقوق محيط زيست و تعالي همه‌جانبه

بخش برنامه ريزي

برنامه ريزي در خصوص محوريت بخشيدن به حفظ محيط زيست در الگوي توسعه پايدار و برنامه عزم ملي با استفاده از تجارت و دستاوردهاي كلان زيست محيطي كشور و نيز جمع‌آوري، تلفيق و تدوين برنامه‌هاي بلند و ميان مدت سازمان با توجه به اهداف، اولويتها و خطي مشي‌هاي اجرايي دولت و بخش محيط زيست و تدوين اصول سياستها و اولويتهاي تحقيقاتي سازمان مي باشد.

آمار و انفورماتيك واطلاع رساني

درقسمت اطلاع رساني، اجرا و بهره برداري از بانك اطلاعات زيست محيطي و روزآمد كردن آن، ايجاد شبكه هاي ارتباطي در سازمان مركزي و واحدهاي خارج از مركز، ايجاد ارتباط با شبكه هاي جهاني جهت بهره برداري از تجارب و اطلاعات آنها و تعيين سياستها و اولويتهاي سخت افزاري و نرم افزاري مورد نياز سازمان و تدوين دستورالعملهاي لازم در جهت استفاده از خدمات رايانه اي را بر عهده دارد.

تشكيل شوراي انفورماتيك:

در راستاي توجه به امور داده ورزي و همچنين استفاده از ابزار و فناوري هاي جديد در انجام امور و فعاليتها و پيرو مصوبه دستورالعمل نحوه تشكيل شوراي داده ورزي، سازمان حفاظت محيط زيست در تاريخ 28/5/1377 اقدام به تشكيل اين شورا كرد.

شوراي انفورماتيك با هدف سياست گذاري، برنامه ريزي و به كارگيري سيستم هاي سخت افزاري و نرم افزاري لازم با رعايت استانداردهاي مناسب،همچنين ايجاد هماهنگي، توجيه و جلب مشاركت فعال كليه دفاتر و ادارات و مراكز ذيربط سازمان و نظارت عاليه بر نحوه انجام اين مهم در جهت پيشبرد هرچه بهتر نظام جامع داده‌ورزي در سازمان تشكيل شد.

اين شورا همچنين به بررسي نيازهاي نرم افزاري و سخت افزاري واحدهاي مختلف سازمان پرداخته و در زمينه طراحي استقرار، توسعه و يكپارچگي امورنرم‌افزاري و سخت افزاري سياستگزاري لازم را مي‌نمايد.

راه اندازي پورتال زيست محيطي كشور:

به منظور توسعه اطلاعات زيست محيطي و سهولت دسترسي كاروران به اين اطلاعات طرح پورتال زيست محيطي كشور با اهداف كلان زير ارائه شده است:

جمع‌آوري، سازماندهي و يكپارچه‌سازي كليه اطلاعات زيست محيطي دفاتر ستادي و ادارات كل استانها

امكان دسترسي و جستجوي آسان به اطلاعات زيست محيطي و بانك هاي اطلاعاتي از طريق وب و برقراري ارتباط آسان تر با كاربران

رفع مشكلات سخت افزاري و نرم افزاري كليه كاربران سازمان

واحد GIS

واحد GIS در دفتر طرح برنامه و اطلاع رساني از مرداد ماه سال 1385 با دستور رياست سازمان ايجاد شده و تا كنون موفق به انجام اقدامات ذيل گرديده است:

- نصب و راه اندازي"سيستم رايانه‌اي اطلاعات جغرافيايي" به همراه سرويس شبكه

- تهيه و تدوين پروپوزال" طراحي و پياده سازي سيستم اطلاعات مكاني جامع سازمان حفاظت محيط زيست"

- يكسان سازي اطلاعات مكاني و طراحي جداول و لايحه‌ها در بانك اطلاعاتي GIS

- افتتاح و راه اندازي شبكه خارجي GIS سازمان به‌منظور ارتباط با ادارات كل استان

اين دفتر با تنظيم چارچوبهاي مورد نياز واحد سازماني، اعمال نظارت تخصصي بر جمع آوري و تنظيم اطلاعات و آمار واحدهاي خارج از مركز و ساير دفاتر را بر عهده گرفته و با تهيه، تنظيم، تجزيه و تحليل آمار و اطلاعات مورد نياز و تهيه و تنظيم گزارشات عملكرد به خدمات مشاوره اي براي فعاليتهاي آنان مي پردازد.

آموزشكده محيط زيست

با بيش از 35 سال سابقه، اولين مركز آموزش تخصصي محيط زيست در كشور و تنها مركز آموزش عالي وابسته به سازمان حفاظت محيط زيست است اين مركز از سال 1384 مطابق برنامه چهارم توسعه زير نظر هيأت امناي مستقل در چارچوب قوانين اداري و مالي دانشگاه و موسسات آموزش عالي اداره مي‌شود و هم‌اكنون در مقطع كارشناسي در سه رشته مهندسي كنترل آلودگيهاي محيط زيست، بازيافت و مهندسي تكنولوژي (عمران ، آب و فاضلاب ) و در مقطع كارداني در چهار رشته تكنولوژي محيط زيست، روابط عمومي، عمران آب، فاضلاب و ايمني و بهداشت در واحدهاي صنفي از طريق كنكور سراسري و بصورت متمركز و نيمه‌متمركز دانشجو مي‌پذيرد.

همكاريهاي بين المللي

جمهوري اسلامي ايران با اعتقاد راسخ به باورهاي ژرف دين مبين اسلام با پيوستن به معاهدات زيست محيطي بين المللي تلاش خود را براي تمدن زيست محيطي آغاز نموده و محيط زيست را هم براي مصالح ومنافع مردم اين سرزمين و هم براي مردم ساير مناطق جغرافيايي با ارزش مي‌داند . در اين راستا نقش موثري در مسائل زيست محيطي جهاني ايفا نموده وتاكنون 16كنوانسيون و پروتكل بين المللي و منطقه‌اي را به تصويب رسانده وعلاوه بر ارتباط تنگاتنگ با برنامه عمران سازمان ملل(UNDP )،برنامه محيط زيست سازمان ملل(UNEP ) صندوق بين المللي تسهيلات جهاني( GEF)وبانك جهاني ، درسطح دوجانبه نيز يادداشت تفاهم‌هايي در زمينه همكاري‌هاي زيست محيطي با كشورهاي مختلف داشته و چندين پروژه بين‌المللي را اجرا نموده ويا درحال اجرا دارد.

الف: يادداشت تفاهم زيست محيطي

جمهوري اسلامي ايران با كشورهاي كوبا، جمهوري فدرال نيجريه، فيليپين، جمهوري كره جنوبي، جمهوري تاجيكستان، جمهوري آذربايجان، پادشاهي مغرب، جمهوري خلق چين، اسلواني، لبنان، جمهوري آفريقاي جنوبي، تونس، جمهوري دمكراتيك مردمي الجزاير، لهستان ، ارمنستان، دولت پادشاهي عربستان سعودي، هلند، سوئد، اندونزي، كنيا، سلطنت عمان، دولت بحرين، جمهوري فدرال آلمان، پادشاهي نروژ، جمهوري عراق، جمهوري فدرال اتريش، پاكستان، ونزوئلا، امارات متحده عربي، جمهوري سوسياليست دمكراتيك سريلانكا، غنا، نيجريه، و برنامه محيط زيست سازمان ملل(يونپ)، يادداشت تفاهم و برنامه اجرايي زيست محيطي به امضاء رسانده است . از جمله عناوين موضوعات همكاري در زمينه مبادله داده‌ها و اطلاعات در زمينه سياستگذاري زيست محيطي، كيفيت استانداردها و محدوديت آلودگي هاي آب، هوا، خاك _ برگزاري كارگاه ها و سمينارهاي منطقه اي- همكاري در زمينه برنامه هاي كاربردي براي مانيتورينگ و كنترل آلودگي دريا ها و مناطق ساحلي و مانيتورينگ و كنترل آلودگي كلانشهرها- مبادله اطلاعات در زمينه محيط زيست با موضوعات تغييرات آب و هوا- همكاري در زمينه مناطق حفاظت شده ، اكوتوريسم، حفاظت تنوع زيستي، همكاري منطقه‌اي تحت برنامه اجرايي زيست محيطي اكو، مبادله دانشجو و استاد در زمينه محيط زيست، همكاري‌هاي ملي و منطقه‌اي، مبادله اطلاعات و تجارب در زمينه انرژي، صنايع، مانيتورينگ و كنترل گازهاي خروجي وسائط نقليه مي‌باشد.

ب:كنوانسيون ها و پروتكلهاي زيست محيطي :

جمهوري اسلامي ايران با عضويت در كنوانسيونهاي زيست محيطي ، متعهد به اجراي مفاد آن در كشور گرديده است از جمله كنوانسيونهاي زيست محيطي مي توان از كنوانسيونهاي حفاظت ازگونه هاي جانوري مهاجر وحشي ( كنوانسيون بن )، حفاظت از لايه ازن (وين)، جلوگيري از آلودگي دريا ناشي از تخليه مواد زائد و ديگر مواد (لندن) ‌به همراه پروتكل لندن، تجارت بين المللي گونه‌هاي جانوري و گياهي وحشي در معرض خطر انقراض(سايتيس) ، تالاب‌ها (رامسر)، حمل و نقل تجارت مواد شيميايي (روتردام)، آلاينده‌هاي آلي پايدار (استكهلم)، حفاظت از محيط زيست دريايي منطقه خليج فارس و درياي عمان(كويت) به همراه چهار پروتكل در زمينه‌هاي :

* همكاري منطقه‌اي براي مبارزه با آلودگي ناشي از نفت و ساير موارد مضر در موارد اضطراري (1978)‌

* حفاظت از محيط زيست دريايي در برابر آلودگي ناشي از منابع مستقر در خشكي (1990)

* حفاظت از آلودگي دريايي ناشي از اكتشافات و استخراج از فلات قاره (1989)

* كنترل انتقال برون مرزي مواد زايد خطرناك و ديگر ضايعات در دريا (پروتكل تهران) (1998)

حمل و نقل مواد زائد خطرناك ( بازل) ، تغييرآب وهوا UNFCCC به همراه پروتكلهاي كيوتو و مونترال ، حفاظت از محيط زيست درياي خزر(تهران)، تنوع زيستي به همراه پروتكل ايمني زيستي (كارتاهنا)

ج: سازمانهاي بين المللي

سازمان بين المللي در راستاي تحقق و نيل به اهداف زيست محيطي و به منظور گسترش همكاريهاي چندجانبه و همچنين امكان استفاده از تواناييهاي مالي و فني ساير سازمانهاي منطقه اي و بين المللي با سازمانهايي همچون همكاريهاي اقتصادي اكو، آيسسكو ، برنامه عمران ملل متحد و ... همكاري نزديك مي نمايد.

د: پروژه‌هاي بين المللي سازمان حفاظت محيط زيست

1- پروژه بيانيه ماله براي كنترل و جلوگيري از آلودگي هوا و اثرات احتمالي فرامرزي آن در كشورهاي جنوب آسيا

2- پروژه تدوين استراتژي و برنامه اقدام ملي حفاظت از تنوع زيستي

3- پروژه تقويت و بهبود مديريت كيفيت هوا درتهران بزرگ

4- پروژه توانمندسازي و تقويت اداري براي هماهنگي اجراي پروتكل مونترال در كشور

5- پروژه توسعه مناطق تالابي و شبكه هاي پروازي به منظور حفاظت از درناي سيبري و ديگر پرندگان آبزي در آسيا

6- پروژه حفاظت از تالاب هاي ايران

7- پروژه حفاظت از تنوع زيستي در اكوسيستم كوهستاني زاگرس

8- پروژه حفاظت و مديريت تالاب انزلي

9- پروژه ادعاي خسارت وارده بر محيط زيست درياي جمهوري اسلامي ايران ناشي از جنگ عراق و كويت 1991

10- پروژه مطالعه مشترك حفاظت از گيلانشاه خالدار

11- پروژه توانمند سازي براي قانون ملي ايمني زيستي

12- پروژه پايش كيفيت هوا در شهر شيراز

13- برنامه زيست محيطي درياي خزر (CEP)

14- پروژه توانمند سازي جمهوري اسلامي ايران در ارائه اولين گزارش ملي تغيير آب وهوا به سازمان ملل متحد

15- پروژه بازنگري زيست محيطي انرژي در جمهوري اسلامي ايران

16- پروژه توانمند سازي مديريت زيست محيطي

17- پروژه پايش آلودگي هوا و آب

18- پروژه ظرفيت سازي وتقويت بنيادي ارزيابي اثرات زيست‌محيطي در ايران(EIA )

19- پروژه استراتژي توسعه پايدار وظرفيت سازي براي ارزيابي زيست محيطي استراتژيك( SIA)

20- پروژه حفاظت از يوزپلنگ آسيايي

هـ : همايش ، اجلاس و كنفرانس بين المللي

1- برگزاري كنفرانس صلح، محيط زيست و گفتگوي تمدن‌ها در سال 1384

2- همايش اسلام و محيط زيست در سال 1380

3- برگزاري دو دوره اجلاس وزراي محيط زيست اكو.

4- برگزاري مراسم‌هاي بزرگداشت روز خزر به‌مناسبت لازم‌الاجرا شدن كنوانسيون حفاظت از محيط زيست درياي خزر (مرداد ماه 1386 و 1387)

5- برگزاري دومين اجلاس اعضاء متعاهد كنوانسيون حفاظت از محيط زيست درياي خزر به‌ميزباني سازمان حفاظت محيط زيست و با حضور كشورهاي عضو در تهران (آبان ماه 1387)

و: نمايشگاه‌هاي بين المللي

برگزاري هشت دوره نمايشگاه بين‌المللي محيط‌زيست

***

در مجموع مي‌توان گفت كه سازمان حفاظت محيط زيست در طي سي‌سال گذشته، ساختار زيست محيطي كلاني را در سطح جامعه ايران ايجاد كرده است. در اين ساختار، از عناصر تصميم گيرنده و دست اندركاران حاكميتي جامعه تا عناصر اجتماعي و توده آحاد مردم جامعه ايران، حول قوانين و مصوبات زيست محيطي به گونه اي سازماندهي شده اند كه همه به نوعي حفاظت محيط زيست را بعهده گرفته‌اند. بي شك عامل پيوند و اتحاد عمل اين عناصر زيست محيطي است كه مستقيماً از بدنه تصميم گيرنده تا هدايت گر سازمان حفاظت محيط زيست سرچشمه گرفته است. از اين منظر ميتوان چارچوب ذهني اين رفتار را به موارد زير خلاصه كرد:

1- سازمان حفاظت محيط زيست، سازمان حاكميتي است كه وظيفه تدوين استانداردها و راهبردهاي زيست محيطي و نظارت بر اجراي مصوبات را دارد.

2- سازمان حفاظت محيط زيست، سازماني پژوهشي است كه وظيفه شناسايي شيوه‌هاي روز آمد، حفظ و احياي محيط‌زيست را برعهده دارد.

3- سازمان حفاظت محيط زيست، سازمان فرابخشي است كه وظيفه هدايت‌گري فعاليتهاي سازمانها و نهادهاي مختلف دولتي و خصوصي را در راستاي توسعه پايدار و حفظ محيط‌زيست برعهده دارد.

4- سازمان حفاظت محيط زيست، سازمان فراملي است كه وظيفه برطرف‌كردن معضلات زيست محيطي را در قالب كلان و همكاري با ديگر كشورهاي جهان را برعهده دارد.

5- سازمان حفاظت محيط زيست، سازمان مردمي است كه وظيفه تقويت مشاركتهاي كارشناسان زيست‌محيطي و نيز مشاركت توده‌هاي مردم را براي نيل به اهداف زيست محيطي خود بر‌عهده دارد.

دوشنبه|ا|21|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 3544]