واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مولانا جهان را به گونهی حكایت میخواند .
محمد مجتهد شبستری در نشست بخش عرفان و دین كنگرهی بزرگداشت هشتصدمین سال تولد مولانا دربارهی «قرائت مولانا از جهان» سخن گفت. مجتهد شبستری با بیان این مطلب كه من مولویپژوه نیستم و بر حسب علاقه و ارادت شخصی كه به این انسان بزرگ دارم، به مطالعهی او پرداختهام و بهصورت شخصی با آثار مولانا بویژه «مثنوی معنوی» مأنوس شدهام و آنچه را كه ارائه میكنم، خاطرههایی از سالهای تدریس و تتبع در «مثنوی معنوی» است، اظهار كرد: مولانا از جهان یك قرائت دارد. یك وقت انسان دربارهی جهان خیلی چیزها را میداند و میخواهد به این سؤال پاسخ دهد كه جهان چگونه است؟ یك وقت انسان جهان را مانند یك متن میخواند، كه از آن بهعنوان قرائت یاد میكنیم. او در ادامه خاطرنشان كرد: در «مثنوی معنوی»، مولوی جهان را به گونهای میخواند. مهمترین مطلبی كه او تبیین میكند، همهی پدیدهها را صورتهایی میداند كه معنا دارند. تعبیر معنا در آثار مولوی بسیار بهچشم میخورد و این تعبیر صورت و معنا بیش از تعبیر ظاهر دیده میشود و این دو متفاوت است. وی همچنین تأكید كرد: معنا در جایی معنا پیدا میكند كه معنادهندهای باشد و همچنین خوانندهای. متن اگر خوانده نشود، نمیشود گفت معنادار است. مسلم است كه چنانچه خوانندهای باشد، معنا هم هست. وقتی مولانا پدیدهها را صورتهایی میداند كه دارای معنا هستند؛ یعنی آنها را میخواند، و چون میخواند، از معنای صورتها سخن میگوید. اشعار مولانا دربارهی معنادار بودن جهان متعدد است. مجتهد شبستری در پاسخ به این پرسش كه خواندن مولانا چگونه است، تصریح كرد: مولانا جهان را به گونهی حكایت میخواند. حكایت، تعریف كردن و شرح حوادث است و همچنین معنا بخشیدن به آن حوادث، سرگذشتها و جاودانه كردن آنهاست. در حكایت دربارهی موجودی سخن نمیگوید؛ از خود آن كس و چیز سخن میگوید. از نسبتی كه با آن كس پیدا كرده است، سخن میگوید، از كاری كه او با حكایتكننده میكند. درواقع از مهر و وفا و خشم و غضب آن كس در حكایت میگوید. این محقق و پژوهشگر فلسفه گفت: شیوهی خواندن مولانا از جهان، حكایت است و ما در اولین بیت از اولین دفتر «مثنوی» با تعبیر حكایت روبهرو میشویم؛ چنانچه میگوید بشنو از نی چون حكایت میكند. تمام این كتاب، حكایت است و اینكه در آغاز از مفهوم حكایت استفاده میكند، طلیعهی خوبی است. شیوهی این حكایت، شكایت است و آن شكایت عشق است. او در ادامه با استناد به بیتهایی از «مثنوی معنوی» تأكید كرد: مولانا در جاهای گوناگون گفته است آنقدر حكایت گفتهایم كه خود حكایت شدهایم. مجتهد شبستری در ادامه باطن حكایات را حضور دانست و افزود: آنجا كه حضور است، سرگذشتها معنای سرگذشت بودنشان را از دست میدهند. این استاد دانشگاه در ادامه اظهار كرد: چرا مولانا در «مثنوی» از داستان استفاده كرده است. گفته میشود مولوی این داستانها را میگوید كه در فضای لطیفی معارف عرفانی را مطرح كند؛ اما من عرض میكنم وقتی مولانا فضای داستانی میسازد، در نظر او، آنچه در بطن داستان میگوید، غیر از داستان نیست. عرفان مولانا یك عرفان داستانی است و اگر این را قبول كنیم، میتوانیم بپذیریم مولانا جهان را بهصورت حكایت قرائت میكند. مجتهد شبستری در پایان با تبیین مفهوم جان آدمی در نزد مولانا یادآورد شد: آنجا كه مولانا شكلگزاری فلسفی و یا حكمتی را بیان میكند، آنجا نیز او دارد اتفاقات را بیان میكند، كه در واقع چه اتفاقی در عالم دارد میافتد و همواره ذهنش مشغول اتفاقهاست. منبع : ایسنا مطالب مرتبط :احمدینژاد: مولوی متعلق به همه بشریت است «خرمشاهی» برگزیدههای غزلیات شمس را برشمرد گزارش تصویری کنگره بزرگداشت هشتصدمین سال تولد مولانا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 270]