واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تحلیل پتنت راهی برای گذر از جهان سوم قسمت اولشدت و پیچیدگی رقابت های تکنولوژیکی، روشهای جدیدی را برای استخراج اطلاعات لازم برای تصمیمگیری بهتر مطرح کرده است. یکی از این روشها که دانش و مهارت خاصی را میطلبد، تحلیل اطلاعات پتنت است.
اهمیت و ضرورت تحلیل پتنتمعنای لغوی پتنت در واقع حق انحصاری است که در قبال اختراع ثبت شده به مخترع یا نماینده قانونی او به مدت 20سال اعطا می شود.اطلاعاتی كه در پتنتها گردآوری و دستهبندی شدهاند، با تقریب خوبی بیانگر وضعیت تكنولوژیكی زمینه مورد نظر در سطح جهانی است كه با تحلیل این پتنتها میتوان اطلاعاتی دربارة فرصتهای موجود و میزان ریسك هر كدام در مقایسه با عملكرد سایر رقبا بدست آورد كه چنین اطلاعاتی در منابع اطلاعاتی دیگر از قبیل مقالات موجود نیست.مساله دیگر ضرورت تحلیل پتنت توسط موسسات تحقیقاتی كشورهای در حال توسعه میباشد. تحولات عصر انقلاب فناوری، کشورهای در حال توسعه را با چالشهای جدیدی مواجه کرده است. موج فناوری باعث شده که پس از این، برخورداری از منابع عظیم طبیعی در عرصه رقابت شدید بینالمللی، مزیت چشمگیری به شمار نیاید. در حقیقت امروزه کسب مزیت رقابتی برای حضور قدرتمند در بازارهای بینالمللی فقط از طریق نوآوری و پیادهسازی هوشمندانه و سریع پیشرفتهای فناوری در عرصه عمل فراهم میشود.عدم هماهنگی با این تحولات باعث میشود که محصولات تولیدی کشورهای در حال توسعه به علت بهرهگیری از فناوری های قدیمی، نتوانند در بازارهای جهانی (ویا حتی در بازارهای داخلی خود) بصورتی رقابتی ظاهر شده و عرصه را بطور کامل به محصولات کشورهای صنعتی واگذار نمایند. بعبارتی این کشورها ناچارند هر روز منابع طبیعی بیشتری بفروشند تا محصولات مصرفی مورد نیاز خود را خریداری کنند.دلایل توجه خاص به تحلیل اطلاعات پتنت و منافع حاصل از این كار را میتوان در سه سطح بررسی نمود، که بطور خلاصه در ذیل آورده شده است:تحلیل پتنت در سطح استراتژیكانجام تحقیقات در همه جای دنیا، فعالیت بسیار پرهزینه و گرانقیمتی است. از سوی دیگر، معمولاً تحقیقات در مرزهای دانش و بر روی فناوری هایی صورت میگیرد كه عمدتاً در مرحله طفولیت سیكل عمر خود بسر میبرند. همین امر، عدم قطعیت و ریسك نهفته در پروژههای تحقیقاتی را بشدت افزایش میدهد. تركیب این ریسك و عدم قطعیت با هزینهبری فراوان، خطر شكست پروژههای تحقیقاتی را به حد شكنندهای میرساند. لذا سیاستگذاری فناوری و انتخاب هوشمندانه پروژههای تحقیقاتی (در قالب جهتگیریهای بلندمدت)، تنها گزینه ممكن برای كاهش احتمال شكست است.اما تعیین جهتگیریهای بلند مدت تحولات تكنولوژی و انتخاب پروژههای مناسب تحقیقاتی در این مسیر، كاری بسیار تخصصی و پیچیده است. این امر مستلزم وجود تخصص و تبحر در حوزههای مختلف دانش مدیریت فناوری (Technology mangment) از جلمه پیشبینی فناوری(Technology Forcast)، آیندهنگاری فناوری(Technology Forsight) ، نگاشت فناوری( Technology mapping)و نهایتاً تدوین استراتژی فناوری (Technology strategy) میباشد.اما تخصصهای فوق در كشورهای در حال توسعه بخوبی شكل نگرفته یا به دلایل مختلف (از جمله عدم وجود محیط رقابتی)، جدی گرفته نمیشوند. لذا انتخاب پروژههای تحقیقاتی صرفاً براساس حدس و گمان یا با استناد به سخنان مقامات عالی صنعت صورت میگیرد. همین امر باعث افزایش ضریب شكست پروژههای تحقیقاتی و به هدر رفتن سرمایههای ملی میشود:اما انجام تحلیل پتنت، این نقیصه را پوشش داده و سه دسته اطلاعات استراتژیك را قابل استخراج میسازد (با توجه به فاصله زمانی 18 ماهه ثبت و انتشار اطلاعات پتنت و طول عمر متفاوت پتنتها، بهترین استفاده از این اطلاعات در همین سطح استراتژیك صورت میگیرد)تعیین روند تحولات فناوری های مهم صنعتبا انجام نوع خاصی از تحلیل پتنت با عنوان نگاشت پتنت، میتوان روند تحولات فناوری های مختلف را بصورت تقریبی ترسیم نمود. این اطلاعات با تعیین تقریبی جایگاه فناوری بر روی سیكل عمر آنها، میتواند به یكی از مهمترین شاخصهای تصمیمگیری در انتخاب و پیشبرد پروژههای تحقیقاتی تبدیل شود.تعیین مسیر حركت شركتهای عمده در هر كدام از حوزههای فناوری با انجام تحلیل پتنت، میتوان به نقطه تاكید تحقیقات شركتهای معتبر دارنده فناوری در حوزههای مختلف پی برد و روند حركتی آینده آنها را برآورد نمود. سپس با الگوبرداری مقایسهای از روند حركتی آنها (كه استراتژی فناوری خود را براساس تمام دانشهای فوقالذكر استخراج میكنند)، میتوان به اطلاعات دقیق و قابل اطمینانی دست یافت.انتخاب شركای مناسب برای مشاركتهای استراتژیك فناوری با تحلیل پتنت، میتوان به اطلاعات بسیار ارزشمندی در مورد عمق فعالیتهای تحقیقاتی و جهتگیری آینده شركتهای معتبر جهانی پی برد. مطمئناً این اطلاعات بسیار دقیقتر و معتبرتر از اطلاعات منعكس شده در بروشورهای معرفی و تبلیغاتی این شركتها است. لذا انتخاب شركای استراتژیك از این روش، با اطمینان و شناخت بیشتر (و با توجه به مسیر حركت آینده و اهداف بلندمدت) صورت میگیرد.لازم به ذكر است كه استفاده استراتژیك از اطلاعات پتنت در كشورهای توسعه یافته نیز صورت میگیرد. نویسنده:مهندس شیرین علیخانی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 633]