مادي‌هاي اصفهان نقش مهمي در تكوين بناهاي عصر صفوي داشتند

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: مادي‌هاي اصفهان نقش مهمي در تكوين بناهاي عصر صفوي داشتند
اصفهان - يك استاد دانشگاه با اشاره به اينكه مادي‌هاي اصفهان نقش بسيار مهم و قابل توجهي در شكل گيري بناهاي عصر صفوي در اين شهر داشتند، گفت: مادي‌ها يك عنصر طراحي شهري محسوب مي شوند.

به گزارش روز سه شنبه ايرنا،"فرشته احمدي"در نشست تخصصي "نقش مادي‌ها در شكل گيري ساختار فضاي شهر اصفهان"افزود: مادي‌ها در شهر اصفهان بر اساس شرايط خاصي شكل گرفته است كه مي‌توان عوامل محيطي و اقليمي، معيار كشاورزي، آبادشدن زمينهاي باير و شكل گيري باغات بزرگ را از جمله عوامل فلسفه پيدايش مادي‌ها در اصفهان دانست.

به گزارش روابط عمومي پژوهشكده هنرهاي سنتي اسلامي،وي بااشاره به اينكه اولين مقسم آب زاينده رود"اردشير بابكان"معرفي شده است، گفت:"حمزه اصفهاني" نيز موضوع تقسيم آب زاينده رود را به پيش از اسلام نسبت مي‌دهد،البته اين موضوع در زمان صفويه نيز بر اساس تومار شيخ بهايي پذيرفته شد.

اين استاد دانشگاه افزود: بطوركلي 154 نهر يا مادي از زاينده رود جدا شده كه در تومار شيخ بهايي تعداد اين نهرها 78 شاخته ذكر گرديده است.

وي درباره نحوه تقسيم بندي اين مادي‌ها اظهار داشت: نزديك به 47 نهر از سمت چپ و 38 نهر از سمت راست زاينده رود منشعب مي‌شود و درواقع اين تقسيم بندي براساس33 سهم اصلي زاينده رود صورت مي‌گيرد و در هر سهم به نوبه خود تقسيمات فرعي ديگري هم وجود داشته است.

احمدي تصريح كرد:ازاين تعداد در زمان حاضر تنها10 مادي دربافت كنوني شهر اصفهان جاريست كه جهت حركت آنها از جنوب غرب به سمت شمال شرق است.

اين پژوهشگر گفت:براساس يك تقسيم بندي فرعي به نام"لت"، تمام باغات،اراضي و خانه‌هاي شخصي از اين انشعابها سيراب مي‌شده است.

وي بااشاره به اينكه درگذشته زاينده رود در حد جنوبي شهر بوده و در زمان حاضر محله‌هايي كه در گذشته مادي از آن عبور مي‌كرده تبديل به شهر شده است، نام برخي از مادي‌هاي شهر اصفهان را ذكر كرد و گفت: مادي نياصرم، فرشادي، فدن، تيران، قميش در سمت شمال زاينده رود و در سمت جنوبي رودخانه مادي‌هاي شايج، نايج، عبدالله خان واقع شده‌اند.

وي به نقش مادي‌ها در سطح شهر اصفهان نيز اشاره كرد و گفت:مادي‌ها در درجه اول عملكرد آبرساني داشته‌اند كه البته اين موضوع سالهاست كه نقش خود را از دست داده است.

وي، اهميت رابطه اين شبكه با بخش‌هاي مختلف شهر را نيز مهم ارزيابي كرد و افزود: در واقع مادي‌ها نقش مهمي در بافت و سازمان شهر ايفا مي‌كرده اند.

احمدي يادآور شد: اين شبكه با گسترش از جنوب غرب به شمال شرق در واقع خارج از اينكه بعنوان محور اصلي و مركزي شهر تلقي مي‌شد بعنوان راحت ترين محورهاي فرعي در شبكه بافت شهري عمل مي‌كرد.

وي گفت:اهميت مادي‌ها در بخش زيست محيطي نيز قابل توجه است زيرا اين شبكه در محلات مركزي است و اغلب آنها داراي تراكم جمعيتي بالاست و درواقع نقش مهمي در پالايش رواني و جسمي اين شبكه در درون آلودگي‌هاي صوتي و بصري و ازدحام جمعيت دارد.

اين استاد دانشگاه به تاثير مادي‌ها بر بافت و مرفولوژي شهر اصفهان نيز اشاره كرد و گفت: در واقع مادي‌ها به دو شكل در طرح كالبدي شهر اصفهان مورد استفاده قرار مي‌گرفت كه يكي از آنها بر اساس فضاي شهري و هندسه خطي بوده كه نمونه آن در محور چهارباغ قابل مشاهده است.

وي نمونه ديگر را نيز در ساير معابر و كوچه‌ها دانست كه به صورت مارپيچ طي طريق و از شهر خارج مي‌شود.

احمدي خاطرنشان كرد: اغلب مادي‌ها با عبور از بافت تاريخي شهر اصفهان ضمن تاثيري كه بر بافت و محدوده اطراف خود گذاشته اند از ويژگي كالبدي، تاريخي و اجتماعي محل عبور خود نيز تاثير پذيرفته‌اند.

وي تصريح كرد:بطوركلي يك مادي با گذر از محله‌هاي مختلف كه ويژگي‌هاي اجتماعي و فرهنگي متفاوتي داشته، در هر قسمت رنگ و طرح ويژه‌اي را در بدنه خود نمايان كرده‌ است.

اين استاد دانشگاه همچنين به نقش مادي‌ها در فضاي سبز شهري اشاره كرد و افزود: مادي‌ها در بافت ارگانيك شهر اصفهان در كوچه‌ها و معابر آن،محورهاي سبزي را تعريف كرده‌اند.

اين پژوهشگر تصريح كرد: مادي‌ها با عبور از داخل فضاي شهري و سيراب كردن باغها و منازل باعث ايجاد فضاي سبز پايدار در اطراف خود مي‌ شوندكه اوج آن را در خيابان چهارباغ اصفهان مي‌توان ديد.

510/1011

انتهاي خبر / خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) / كد خبر 30759037

سه|ا|شنبه|ا|20|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 250]