جشن سال نو، مراسمي به وسعت تمام اديان

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: جشن سال نو، مراسمي به وسعت تمام اديان
ميراث‌ايران- معصومه پيروزبخت:
جشن آغاز سال در اديان مختلف جايگاه خاصي دارد، در برخي اديان با جشن‌هاي باشكوه همراه است و در برخي با آيين‌هاي مذهبي. هر ديني نوعي نگاه به اين مراسم دارد اما مبناي اكثر آنان واقعه‌اي مذهبي است.

سال نو در ميان مسلمانان

مبناي سال نو مسلمانان، تقويم 354 روزه قمري است و هر سال اولين روز محرم تغيير مي‌كند و سال قمري 11‌روز كوتاه‌تر از سال خورشيدي است‌. اولين روز از اولين ماه قمري، محرم، آغاز سال نو است. مردم با نماز و عبادت به پيشواز سال نو مي‌روند. مسلمانان‌ سال نو را جشن نمي‌گيرند اما 2 عيد بزرگ و مبارك، روز عيد فطر يا اول شوال و روز عيد قربان يا دهمين روز از ماه ذي‌الحجه را جشن مي‌گيرند. ولي گروهي از مسلمين در اول محرم در مساجد و ساير اماكن مذهبي به دور هم جمع مي‌شوند و روز بيعت با حضرت محمد(ص)، را گرامي مي‌دارند. گفتن داستان هجرت پيامبر اسلام، مهم‌ترين قسمت مراسم اين روز است كه از راديو تلويزيون نيز پخش مي‌شود.

مسلمانان شيعه آغاز سال نو قمري را جشن نمي‌گيرند زيرا ماه محرم، ماه عزاداري و زنده نگاه داشتن مصائب امام سوم شيعيان، امام حسين(ع)و خاندان گرامي‌اش است. مراسم سوگواري از اول ماه آغاز و تا دهمين روز كه روز به شهادت رسيدن امام حسين(ع) و ساير اعضاي خانواده ايشان در كربلا است، ادامه مي‌يابد. به‌طور كل ماه محرم براي مسلمانان ماه عزاداري است‌. مسلمانان سني مذهب نيز اين ماه را جشن نمي‌گيرند. شيعيان در اين ماه با برپايي مراسم عزاداري و تعزيه به سوگ مي‌نشينند و اوج مراسم مذهبي در دهمين روز يا روز عاشوراست. در اين روز بسياري از مردم به طبخ غذا و پخش كردن آن بين ديگران مي‌پردازند. مسلمانان شيعه ايراني نيز ضمن گراميداشت اعياد غدير، فطر و قربان‌، روز اول بهار را به‌عنوان روز سال نو جشن مي‌گيرند.

سال نوي مسيحيان

سال نوي مسيحي يا گريگوري، اول ژانويه است. كشور‌هايي كه از تقويم گريگوري پيروي مي‌كنند اين روز را به‌عنوان آغاز سال نو جشن مي‌گيرند. در سال 46 پيش از ميلاد مسيح، در زمان امپراتوري ژوليوس سزار، رومي‌ها تقويم ژوليان را تنظيم كردند. در سال 1582، پاپ گريگوري 13‌، تغييراتي در تقويم سزاري به وجود آورد. به تدريج تقويم گريگوري به‌دليل ايجاد تعادل بين فصول سال و فصول تقويم‌، از طرف تعدادي از كشور‌ها به رسميت شناخته شد.

آداب و رسوم و سنت‌هاي سال نو، به نوعي حس مسئوليت‌، اعتقاد، ايمان و اتفاق را در مسيحيان به‌وجود مي‌آورد. مسيحيان آداب و رسوم سال نو را با شادي و جديت
به جا مي‌آورند. سنت نوزاد سال نو به‌عنوان سمبل تولد روحاني يا تجديد حيات از باور‌هاي مسيحيان است. تصوير يك نوزاد به همراه نشان يا پرچم سال نو در هر خانه‌اي به معرض نمايش گذاشته مي‌شود. همه با هم آواز سنتي يا قديمي Lang Syne) Auld)به مفهوم روزهاي خوب قديم (good old days) مي‌خوانند.

بر‌اساس سنت‌هاي قديمي مردم اعتقاد دارند كه آنچه اولين روز سال نو خورده مي‌شود، سرنوشت هر كسي را تعيين مي‌كند. يك سنت ديگر‌، نيت انجام كار‌هاي خاص در سال جديد است. عموما مردم در آغاز سال نو نيت مي‌كنند كه در سال جديد كار خاصي را‌، مثل ترك كردن سيگار‌، كم كردن وزن‌ و... انجام دهند و تلاش مي‌كنند كه اين قصد و نيت تحقق پيدا كند. يكي ديگر از سنت‌ها نمايش‌هاي سال نو است كه همه مردم در آن شركت مي‌كنند. اين نمايش با مسابقات فوتبال، كه براي همه جاذبه خاصي دارد‌، آغاز مي‌شود و با آتش بازي و منفجر كردن ترقه ادامه مي‌يابد. مردم اعتقاد دارند كه انفجار ترقه ارواح پليد را مي‌ترساند و براي آنها خوشبختي و خوش اقبالي مي‌آورد. جشن‌هاي سال نو معمولا در شب سال نو آغاز مي‌شود.

مردم بهترين لباس خود را به تن مي‌كنند‌. زماني كه ساعت 12‌شب يعني نيمه شب را اعلام كرد، همه مردم با فرياد‌هاي شادي شروع سال نو را جشن مي‌گيرند و با گفتن (سال نو مبارك)به يكديگر تبريك مي‌گويند. طلوع روز اول سال نيز براي مسيحيان اهميت زيادي دارد و با وجود اينكه تمام شب را به پايكوبي و شب زنده‌داري گذرانده‌اند، صبح روز اول به كليسا مي‌روند.

سال نوي يهودي

سال نو، مهم‌ترين پيشامد يا رويداد براي يهوديان است. بر‌اساس تقويم گريگوري ماه سپتامبر يا اكتبر براي پيشواز و خوشامد‌گويي به سال نو است و همه با روحيه‌اي شاد خود را براي جشن‌ها آماده مي‌كنند. اين جشن و سرور با روش هاشانا (Rosh Hashanah) آغاز و با يام كيپور (YomKippur)خاتمه مي‌يابد.آرزوي سلامتي و عمر طولاني و موفقيت‌، آرزوي همه يهوديان است. اعتقاد يهوديان اين است كه خداوند در اين روز سرنوشتشان را دوباره رقم مي‌زند. در كتاب مقدس آمده است كه بيش از هزار سال است كه يهوديان
سال نو را در ماه تيشري (براساس تقويم گريگوري ماه سپتامبر يا اكتبر) جشن مي‌گيرند.

اين جشن‌ها 10 روز طول مي‌كشد و از غروب اولين روز تا غروب دهمين روز ادامه پيدا مي‌كند. در 2 روز اول، به روش هاشانا جشن گرفته مي‌شود كه براساس آداب و رسوم يهوديان معناي آن سال نو است. يوم كيپور در دهمين روز تيشري جشن گرفته مي‌شود و زمان بين اين دو، شبت شووا (‌Shabbat‌ Shuva) ناميده مي‌شود. روش هاشانا و يوم كيپور 2 جشنواره بزرگ يهوديان است كه در اين 10روز جشن گرفته مي‌شوند. جشنواره روش هاشانا با روشن كردن شمع آغاز مي‌شود. عرف اين است كه اعضاي خانواده و فاميل دور هم جمع شوند و غذاهاي سنتي بخورند‌. يكي از غذاهاي سنتي سيب شناور در عسل است كه شيريني زندگي را به ياد مي‌آورد. عبادات در اين روز نقش مهمي را ايفا مي‌كنند. مردم در اين روز دعاي كيدوش را مي‌خوانند.

روش هاشانا ارتباط بين خداوند و انسان را وصف مي‌كند. يكي ديگر از مراسم‌، دميدن درشوفار (‌Shofar) يا شاخ قوچ است. اين كار براي توبه كردن از گناهان است. يوم كيپور يا روز كفاره، روز جشن نزديكي به خداست كه در روز دهم تيشري برگزار مي‌شود. اعتقاد اين است كه در اين روز خداوند به بندگانش فرصت يا مجال توبه از گناهان را عطا مي‌كند. مردم با توجه به سالي كه گذ‌شت، برنامه سال آينده خود را مي‌ريزند و اين روز را روزه مي‌گيرند، غذاي ويژه سال نو را مي‌خورند‌، حمام مخصوص مي‌كنند و خيرات مي‌دهند. در اين روز 5 نماز يا عبادت ويژه نيز تقديم خداوند مي‌كنند.

سال نوي سيك‌ها

جشنواره بيساكي كه ويساكي نيز ناميده مي‌شود، اهميت زيادي براي سيك‌ها و كشاورزان پنجابي دارد. براساس تقويم نانكشاهي بيساكي، مقارن با اولين روز سال نو، برابر با 13‌يا 14 آوريل است. اين روز براي سيك‌ها، روز يادبود دهمين معلم مذهبي آنان‌، گورو گوبيند سينگ است. بيساكي در سال 1669 گورو ناند سينگ را براي رفع تبعيض بين اقشار هند، آيين كالسه پنت را به وجود آورد. براي جامعه بزرگ ايالت پنجاب وهاريانابيساكي زمان درو است‌. كشاورزان كه اين زمان محصول خود را برداشت كرده و به فروش رسانده‌اند، جشن بزرگ و باشكوهي برگزار مي‌كنند و زن و مرد فرياد (جاتاايي بيساكي‌) سر مي‌دهند.

سيك‌ها نسبت به انجام آيين و رسوم بيساكي، تعصب شديدي دارند. پس از انجام مراسم مذهبي‌، مردم به‌صورت دسته جمعي به خارج از معبد مي‌آيند و كتاب مقدس سيك‌ها را بيرون مي‌آورند. جمعيت با شور و هيجان زياد، از نقاط مختلف شهر عبور مي‌كنند. بعضي جنگ‌هاي دونفره يا دوئل را به نمايش مي‌گذارند. مراسم جشن با خواندن سرود‌هاي مذهبي ادامه پيدا مي‌كند. نمايش جنگ با شمشير، طبل كوبيدن و تركاندن ترقه نيز بخشي از مراسم سال نو است‌. در پايان روز مردم با يكديگر پيمان برادري و اتحاد مي‌بندند.

چهارشنبه|ا|21|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 185]