اخبار هفتگي جهان اسلام/علماي مسلمان ؛ مسئول نوگرايي ديني در انديشه‌هاي اسلامي

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: اخبار هفتگي جهان اسلام/علماي مسلمان ؛ مسئول نوگرايي ديني در انديشه‌هاي اسلامي
خبرگزاري مهر - گروه دين و انديشه: طي هفته گذشته بيانيه دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي به مناسبت روز جهاني زن مبني بر تأكيد اسلام بر مسئوليت تربيت و هدايت بشر از سوي زن صادر شد و شركت‌كنندگان در همايش نوگرايي اسلامي گفتگو و احترام متقابل اديان را راهكار مبارزه با مشكلات امروز خواندند.

مؤسسه وقف و ميراث الاقصي از حفاري دو زيرگذر جديد در نزديكي مسجدالاقصي توسط صهيونيستها خبر داد كه به منظور تسهيل رفت و آمد يهوديان انجام مي‌شود.

صهيونيستها دو زيرگذر جديد براي اتصال به مسجدالاقصي حفر مي‌كنند

مؤسسه وقف و ميراث الاقصي طي اطلاعاتي جديد كشف كرد كه طول يكي از اين دو زيرگذر 56 متر و ديگري 22 متر است كه منطقه شرف فلسطين در قدس را - كه صهيونيستها ساكنانش را از سال 1967 وادار به مهاجرت كرده و خانه هاي آنها را تخريب كردند و اينك منطقه يهودي ناميده مي شود - به ديوار البراق مسجدالاقصي مرتبط كند. صهيونيستها تصميم دارند در اين زيرگذرها پله برقي نصب كنند.

اين مؤسسه يادآور شد: اين اقدامها با هدف تسهيل رفت و آمد يهوديان و گردشگران بيگانه براي حضور در ديوار البراق و مسجدالاقصي انجام مي شود تا ضمن يهودي سازي منطقه بتوانند بيشتر بر مسجدالاقصي و اطراف آن تسلط داشته باشند.
اين مؤسسه جهان اسلام، عرب و ملت فلسطين را به ضرورت مبارزه سريع با اين طرحهاي يهودي دعوت كرد و گفت: ما امروز بيانيه ها و محكوميتهاي بسياري را شاهد هستيم اما بايد اقدامي اجرايي براي نجات مسجدالاقصي و قدس داشته باشيم. اين زيرگذرها با هدف ارائه آثار تاريخي موهوم عبري براي گردشگران يهودي تعبيه مي شوند.

مؤسسه الاقصي نسبت به حمله فعاليتهاي افراطي يهوديان هشدار داد

پيروي حمله حدود 30 نفر از افراطيهاي يهودي به مسجدالاقصي در صبح روز دوشنبه، مؤسسه وقف و ميراث الاقصي با صدور بيانيه‌اي نسبت به هتك حرمت مسجدالاقصي هشدار داد. يكي از نگهبانان نزديك باب الرحمة مسجدالاقصي متوجه حضور جمعي از افراطيهاي يهودي شد كه راهي مسجدالاقصي مي‌شوند تا شعائر ديني خود را برگزار كنند.

اين نگهبان فوري مسئولان وزارت اوقاف فلسطين را در جريان قرار داد و پليس حاضر شد. در حالي كه يهوديان از تمامي بخشهاي مسجدالاقصي ديدن كردند و نگهبانان صهيونيست نيز از آنها حمايت به عمل آوردند.

همزمان با ميلاد حضرت محمد (ص) صهيونيستها مانع اقامه شعائر ديني مسلمانان شدند، اما افراطيهاي يهودي شعائر ديني خود را در مسجدالاقصي اقامه كردند به طوريكه مشاجره‌هاي كلامي ميان آنها رخ داد. با فرا رسيدن ميلاد حضرت محمد (ص) پليس صهيونيستي محدوديتهاي خود را براي شهروندان فلسطيني به‌ويژه جوانان تشديد كرد و ضمن بازرسي و تجسس هويت آنها، از وارد كردن غذا حتي براي كودكان به مسجدالاقصي ممانعت كرد. نيروهاي امنيتي تجسس دقيق شهروندان فلسطين را از ترس هجوم فلسطينيها به مناسبت عيد پوريم يهوديان انجام مي‌دهند.

ايستگاههاي راديويي محلي اعلام كردند كه صهيونيستها به مدت سه روز در مسجدالاقصي مراسم ويژه عيد پوريم برگزار مي‌كنند و در نوار غربي و قدس تدابير شديد امنيتي در نظر گرفته‌اند.

مؤسسه وقف و ميراث الاقصي نيز بيانيه‌اي فوري صادر كرده و طي آن نسبت به هتك حرمت مسجدالاقصي هشدار داد و از اهالي قدس و فلسطين خواست تا به مسجدالاقصي آمده و به صورت دائمي در مسجدالاقصي بمانند.

مفتي قدس تخريب خانه‌هاي فلسطينيها را محكوم كرد

محمد حسين اقدامات صهيونيستها به منظور يهودي‌سازي كامل قدس، تخريب خانه‌هاي فلسطينيها و در ادامه حفر دو زيرگذر در نزديكي مسجدالاقصي را محكوم كرد. شيخ محمد حسين مفتي اعظم سرزمين قدس و فلسطين با اشاره به اينكه طي طرح صهيونيستها بيش از 1 هزار و 500 نفر آواره و از خانه هاي خود طرد شده اند، اظهار داشت: طي اين اقدامات 55 خانه شهروندان فلسطيني تخريب شد تا امكانات و تسهيلات ويژه براي يهوديان جايگزين شود.

وي در ادامه حفاري و ساخت زيرگذر در نزديكي و در بخش زيرين مسجدالاقصي را كه بزرگترين تهيدد براي آن به شمار مي رود، محكو م كرد و گفت: اين اقدامات به منظور محاصره مسجدالاقصي و يهودي سازي قدس انجام مي شود .
مفتي اعظم قدس تمامي دولتها، سازمانها و مؤسساتي كه داعيه دار صلح هستند را مخاطب قرار داد و خواست تا براي نجات قدس و مسجدالاقصي بكوشند.

جمعه هرهفته فرصتي براي اعلام انزجار از تعرضات صهيونيستي است

مسلمانان شهر قدس روز جمعه هر هفته را فرصتي براي بيان خشونت و اعلام انزجار خود نسبت به تعرضات بي‌سابقه رژيم اشغالگر در شهر تاريخي و اسلامي قدس مي‌دانند. مسلمانان شهر قدس در روز جمعه هر هفته با سياست تعرض به خانه هاي فلسطينها، تاريخ و مقدسات مسلمانان مخالفت كرده و با مشاركت در فعاليتهاي اعتراضي انزجار خود را اعلام مي كنند. آنها در هر منطقه مقدس نشانه هاي مقاومت و پايداري ملت خود را مي بينند و عزم خود را براي احقاق حق خويش جزم مي كنند.

نماز جمعه نيز مناسبتي ويژه است كه هزاران نفر از شهروندان فلسطين از شهرها، روستاها و استانهاي مختلف به مسجدالاقصي آمده و در آن جمع مي شوند و تمام خطبه نماز جمعه را كه مانند بيانيه اي سياسي داراي ارزش و اعتبار است، مي‌شنوند، به طوريكه خيابانهاي قدس و اطراف مسجدالاقصي مملو از نمازگزاراني مي شود كه براي آزادي قدس و مسجدالاقصي تلاش مي كنند. با وجود انبوه نمازگزاران در اطراف مسجدالاقصي، صهيونيستها تمام تلاش خود را به كار مي برند كه بر ائمه و خطيبان مسجدالاقصي فشار آورند تا به مردم اطلاع رساني نكرده و واقعيتهاي اين شهر اسلامي را تبيين نكنند. چرا كه سياست يهودي سازي قدس با واكنشهاي بسياري همراه است.

صهيونيستها از ترس مسلمانان تدابير شديد امنيتي خود را طي اين ايام توسعه مي دهند و مانع كوچكترين حركت و واكنش آنان مي شوند و محدوديتهايي براي نمازگزاران ايجاد مي كنند. به طوريكه تنها افرد 40 سال به بالا مي توانند در مسجدالاقصي نماز بخوانند. زمانيكه صهيونيستها با وجود اشتياق مسلمانان به گروه جوان اين كشور اجازه نمي دهند در مسجدالاقصي نماز بخوانند آنها در خيابانهاي اصلي تجمع كرده و در اطراف آن نماز مي خوانند و با اين كار از يك سو بر حقانيت مسجدالاقصي و شهر خود تأكيد مي كنند و از سوي ديگر رسانه هاي گروهي را از تدابير شديد امنيتي صهيونيستها و ممانعت آنها از اقامه نماز با خبر مي كنند.

با اين حال ديگر نمازگزاران با راهپيماييهاي متعدد در اطراف مسجدالاقصي عليه نژادپرستي و اشغالگران انزجار خود را از صهيونيستها اعلام مي كنند. اما اينك تهاجم بي سابقه اشغالگران به قدس، خانه ها، ساكنان آن و خيابانهاي فلسطين در قدس افزايش يافته است كه وحدت همگان اعم از مؤسسات، شخصيتهاي رسمي و ملي، رهبران ديني مسلمان و مسيحي را مي طلبد. در حالي كه نهضت مقاومت فلسطين در همه زمينه‌ها ادامه دارد و اميدوارند تا جوامع بين المللي با همراهي مؤسسات مختلف مانع از ادامه تعرضات صهيونيستها در مسجدالاقصي و شهر مقدس قدس شوند.

قرضاوي خواستار موضعگيري جهان اسلام در مورد يهودي‌سازي قدس شد

رئيس اتحاديه جهاني علماي مسلمان نسبت به تأسيس شهري يهودي‌نشين در اطراف مسجدالاقصي هشدار داد و از رهبران جهان اسلام خواست تا با موضع‌گيري يكپارچه طرح صهيونيستها را متوقف كنند. شيخ يوسف قرضاوي رئيس اتحاديه جهاني علماي مسلمان ديروز طي درخواستي فوري از رهبران جهان اسلام خواست تا به سرعت و با بهره گيري از يك موضع واحد، فعاليتهاي رژيم اشغالگر در بيت المقدس را متوقف و از سوي ديگر بر مجامع بين المللي فشار آورند تا مانع از ادامه طرح يهودي سازي قدس شوند.

شيخ يوسف القرضاوي اظهار داشت: آنچه كه در منطقه بستان در قدس اشغالگي در حال وقوع است از طرحهاي گسترده يهودي سازي است كه طي دوره هاي اخير بي سابقه بوده است. صهيونيستها سعي در اخراج مسلمانان از منطقه بستان و تخريب باب المغاربه كه به ديوار غربي مسجدالاقصي چسبيده را دارند و در صدد ساخت شهري يهودي نشين هستند تا يهوديان را در آن اسكان دهند.

اسلام "زن" را مسئول تربيت و هدايت بشر مي‌داند

دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي به مناسبت 8 مارس (18 اسفندماه) روز جهاني زن به نقش اساسي و محوري زن در بنيان خانواده، تربيت و انسان‌سازي اشاره كرد و گفت: اسلام جايگاه ارزشمند و شايسته‌اي براي زن قائل است. اكمل الدين احسان اوغلو دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي در بيانيه اي به مناسبت 8 مارس (18 اسفندماه) روز جهاني زن، ضمن تبريك به تمامي زنان به اين مناسبت، اظهار داشت: زن نقش اساسي در بنيان خانواده دارد، اما گاهي اوقات نقش محوري او در جامعه ناديده گرفته مي شود. به طوريكه زن در موقعيت مادري نقش حساسي در تربيت و رشد كودكان دارد تا ارزشهاي معنوي و اخلاقي را در كودك ايجاد و به او بياموزد كه حق را از باطل و راه درست را از خطا تشخيص دهد.

احسان اوغلو در اين بيانيه آورده است: اگر چه در گذشته زنان تنها به عنوان خانه دار محسوب مي شدند، اما اينك در تمامي زمينه ها فعاليت مي كنند و نهادهاي بين المللي نيز به اين مسئله معترف هستند، علاوه بر اين قوانين و قانونگذاريهاي ملي در كشورهاي مختلف از زن و نقش او در جامعه حمايت مي كنند. متأسفانه قوانين گذشته و تصورات نادرست كه امروز هم در برخي از كشورها وجود دارد، به تبعيض ميان زن و مرد و تضعيف جايگاه او دامن مي زند كه اين خود خطرناك ترين مسئله و خشونت عليه او محسوب مي شود.

دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي با بيان اينكه اسلام نگاهي همه جانبه به زن دارد، گفت: تعاليم دين اسلام با تمام توان با خشونت عليه زن مبارزه مي كند. از اين رو سازمان كنفرانس اسلامي نيز از جايگاه زن و نقش آن حمايت كرده و يكي از اهداف مندرج در برنامه هاي خود را حمايت از جايگاه زن قرار داده است.

وي با تأكيد بر اينكه در برنامه هاي سازمان اطلاع رساني و آگاهي دهي نسبت به وضعيت زنان و در مجموع مبارزه با تعرضاتي كه زنان با آن رو به رو هستند، از اهميت بسياري برخوردار است، از همه نهادها و سازمانهاي مختلف به ويژه كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي درخواست كرد به تطبيق شايسته برنامه هاي خود با سازمان به منظور بيداري و اطلاع رساني به وضعيت زنان اقدام و با خشونت عليه زنان مبارزه كنند.

موانع نوگرايي در انديشه اسلامي بررسي شدند

بيست و يكمين همايش شوراي عالي امور اسلامي مصر با هدف بررسي موانع نوگرايي در انديشه اسلامي و راهكارهاي رفع آن از 15 اسفندماه در قاهره برگزار شد. طي اين همايش مسائل مرتبط با نوگرايي در انديشه اسلامي، مبارزه با افراط گرايي و ترور، افكار جديد در جوامع اسلامي، تأكيد بر اعتدال و ميانه روي، مذاهب اسلامي و وحدت مسلمانان، جايگاه شريعت اسلام در زمينه اهداي عضو مورد بررسي قرار گرفتند.

در اين همايش كه از 5 تا 8 مارس ( 15 تا 18 اسفندماه) در قاهره برگزار ‌شد، مفاهيم اجتهاد، تجدد و نوگرايي، ابداع، جمود و ضرورت نوگرايي در انديشه اسلامي، فقه، علم كلام، تصوف، خطابه هاي ديني و فلسفه اسلامي بررسي شدند. مسائل فلسطين و راههاي مبارزه با افراط گرايي جهاني، اشاعه تسامح ميان تمدنها و فرهنگها، ايجاد ارتباط ميان آنها و بررسي مسائل حقوق بشر و راههاي تحقق صلح از ديگر موضوعات مورد بررسي اين همايش بودند.

نوگرايي در انديشه‌هاي اسلامي بر عهده علماي مسلمان است

دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي با اشاره به اينكه نوگرايي در انديشه اسلامي را بايد به علما و متفكران سپرد كه با مسائل عصر و رسالت اسلام آشنا هستند، گفت: بايد علوم دين را همانگونه كه علماي پيشين چون امام محمد غزالي احيا كرده‌اند احيا كرد و خطابه‌هاي ديني را توسعه داد. اكمل الدين احسان اوغلو دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي در بيست و يكمين همايش سالانه شوراي عالي امور اسلامي در قاهره با عنوان "نوگرايي در انديشه اسلامي" اظهار داشت: تمدن اسلام جايگاه بسيار مهمي دارد، اما مسائل خارجي تعاليم و آموزه هاي اسلامي را مورد هدف قرار مي دهند.

وي با بيان اينكه رسالت اسلام توسعه و پيشرفت است، تصريح كرد: دين در زندگي مردم و جامعه مسلمانان نقش اساسي و اصلي دارد و شرايط زندگي، سنتهاي هستي و قوانين طبيعت را توسعه و گسترش مي دهد. از اين رو بقاي دين و ادامه آن با اهتمام به اين شرايط در حال توسعه است. بايد از بيداري اصول دين و مقاصد واقعي آن در حل مشكلات عصر بهره مند شد و علوم دين را همانگونه كه علماي پيشين چون امام محمد غزالي احيا كرده اند احيا و خطابه هاي ديني را توسعه داد. آنچه كه در قرآن و فقه آمده رفع مشكلاتي است كه با هدف تحقق تمدن و تجدد وضعيت مسلمانان و صلاح امور آنها و انسجام با اصول اعتقادي آنها انجام مي گيرد.

محمد سيد طنطاوي شيخ الازهر نيز در همايش مذكور اظهار داشت: اسلام با اشكال و انواع مختلف به نوگرايي دعوت مي كند، از اين رو تجدد در اندشه اسلامي مخالفت با اساس و تعاليم اسلامي نيست بلكه همه شرايع آسماني به علم، حق و مبارزه با جهل دعوت مي كنند. اديان آسماني مردم و امتهاي خود را بر اساس حق و اشاعه علم به نوگرايي دعوت مي كنند. مسلمانان در تمامي زمينه ها چون اقتصاد، سياست، كشاورزي، صنعت و مسائل ديگر بايد نوگرا باشند و به انسانها خدمت كنند.

پاپ شنوده سوم رهبر كليساي ارتدكس قبطي با اشاره به اينكه تجدد در انديشه اسلامي از آغاز اسلام وجود داشته و تا قيامت هم ادامه دارد، اظهار داشت: نوگرايي در انديشه اسلامي موضوعي جديد نيست بلكه نوگرايي در انديشه و زندگي و تمامي ابعاد مختلف و زمينه هاي متعدد را شامل مي شود.

نوگرايي ديني از عقلي حكيم و مدبر بر مي‌آيد

مديركل آيسيسكو با اشاره به اينكه اسلام به تفكر و انديشيدن فرا مي‌خواند و نوگرايي نيز از عقلي حكيم و مدبر بر مي‌آيد، گفت: دين تجديد پذير نيست، بلكه فهم مردم از دين، زندگي، تفسير و تأويل آنها از احكام شريعت اسلام نو مي‌شوند. عبدالعزيز بن عثمان تويجري مديركل سازمان تربيت، علوم و فرهنگ اسلامي (آيسيسكو) در بيست و يكمين همايش سالانه شوراي عالي امور اسلامي مصر با عنوان "نوگرايي انديشه اسلامي" با اشاره به اينكه نوگرايي در تمامي زمينه هاي زندگي ضروري است و بايد در زمينه تمدن نيز به منظور ارتقاي جايگاه امت اسلام نوگرايي صورت گيرد، اظهار داشت: در عصر معاصر استفاده از دستاوردهايي كه با دين مخالف نيست، مانند ريسمان محكمي است كه بايد به آن چنگ زد.

مديركل آيسيسكو با تأكيد بر اينكه نوگرايي به منظور توسعه و پيشرفت زندگي امت اسلام قابل استفاده است، گفت: اسلام به تفكر و انديشيدن درباره هستي به منظور فهم و درك امور تشويق مي كند و مي خواهد كه در زندگي به صورت مستمر نوگرايي رخ دهد، زيرا عقل نيرويي نوگرا است و نوگرايي از عقلي حكيم و مدبر بر مي آيد و ضرورت زندگي است. از سوي ديگر هدف از اجتهاد دستيابي به مفاهيم غربي نيست، بلكه استفاده مثبت و سازنده از آن در چارچوب ويژگيهاي ديني، فرهنگي و تمدني اسلام است .

مدير كل سازمان آيسيسكو با تأكيد بر اينكه جوامع اسلامي به اجتهاد و نوآوري نياز بسياري دارند و اجتهاد زمينه هاي فقهي، سياسي، اقتصادي، فرهنگي، علمي، تمدني را شامل مي شود، تصريح كرد: دين تجديد پذير نيست، يعني نمي توان در آن نوگرايي ايجاد كرد بلكه فهم مردم از دين، زندگي، تفسير و تأويل آنها از احكام شريعت اسلام نو و جديد مي شوند. حال آنكه دين همان دين است.

گفتگو و احترام متقابل اديان راهكار مبارزه با مشكلات امروز است

شركت‌كنندگان در همايش شوراي عالي امور اسلامي در مصر خواستار ايجاد پل گفتگو و تفاهم ميان فرهنگهاي شرق و غرب بر اساس احترام متقابل و درك مشترك براي مبارزه با مشكلات بين‌المللي شده و انتساب اسلام به ترور و خشونت را ظلمي بزرگ در حق اسلام خواندند.

محمود حمدي زقزوق وزير اوقاف مصر خواستار ايجاد پل گفتگو و تفاهم ميان پيروان فرهنگهاي شرقي و غربي بر اساس احترام متقابل و درك مشترك براي مبارزه با تغييرات بين المللي شد و اظهار داشت: جهان امروز با بحرانهايي چون بحران اقتصادي مواجه است كه نبايد بر مسائل ديگر تأثيرگذار باشد .

احمد طيب رئيس دانشگاه الازهر نيز در اين همايش ضرورت گفتگو ميان شرق و غرب بر اساس احترام متقابل را مورد توجه قرار دارد و افزود: تمدن اسلام در ساخت تمدنها تشريك مساعي كرده و غرب نيز بايد به آن اعتراف كند. علت كينه ميان شرق وغرب درگيري سياسي در گذشته و حال حاضر است كه صورت ذهني نادرستي از مسلمانان در ميان غربيها ارائه كرده و رسانه هاي گروهي غرب نيز به اين امر دامن زده اند.

وي ضمن انتقاد از وضعيت تعامل غرب با فرهنگ اسلام و شرق و انتساب آن به ترور و خشونت، آن را ظلمي بزرگ در حق اسلام خواند و خواستار مبارزه با اين مسئله و فعال سازي گفتگو و تصحيح افكار نادرست از اسلام شد.

شيخ شكرالله بن همت پاشازاده رئيس شوراي عالي مسلمانان قفقاز در آذربايجان نيز گفتگوي فرهنگها را وسيله اي براي از بين بردن آثار منفي در زمينه هاي اجتماعي و اقتصادي جوامع اسلامي خواند و تصريح كرد: اسلام بر اشاعه مشورت، حقوق بشر، مساوات، تحكيم همكاري براي مبارزه با فقر و خشونت تكيه مي كند.

جهان اسلام از ضعف اطلاعاتي برخي مبلغان و به روز نبودن آنها رنج مي‌برد

شركت‌كنندگان در همايش سالانه شوراي عالي امور اسلامي مصر مهمترين مشكل امروز جهان اسلام را ضعف برخي علما و به روز نبودن آنها عنوان كرده و گفتند: هدف از تجدد و نوگرايي نگاه به واقعيتهاي حال حاضر و اجتهاد در شريعت اسلام است. دكتر نصر فريد واصل مفتي سابق مصر در همايش سالانه شوراي عالي امور اسلامي مصر با عنوان "نوگرايي انديشه اسلامي" با اشاره به اينكه تجدد انديشه اسلامي يعني تجدد در فهم متون شريعت اسلام، اظهار داشت: هدف از تجدد و نوگرايي نگرش واقعيتهاي حال حاضر و اجتهاد در شريعت اسلام است.

حمدان مزروعي رئيس شوراي كل امور اسلامي و اوقاف كويت طي اين همايش با اشاره به اينكه امت اسلام نياز شديدي به نوگرايي انديشه دارد، اظهار داشت: ما در همه زمينه ها چون اقتصادي، اجتماعي، سياسي، فكري و فرهنگي به سرعت در حال پيشرفت هستيم و هدف ما تمسك به دين و رضايت خداوند است. هدف از بيان تجدد خطابه ديني انتخاب خطابه اي است كه با زندگي در زمان معاصر ما متناسب باشد. نوگرايي در خطابه ديني تنها در خطبه هاي نماز جمعه و يا مساجد مورد بهره برداري نيست بلكه اهميت آن بيشتر است زيرا وسيله ارتباطي با امت بوده و كوتاهي درباره آن جايز نيست. شبكه هاي ماهواره اي و اينترنت از وسايل جديد هستند كه جزئي از تجدد خطابه هاي ديني به شمار مي روند.

علماي مسلمان از انديشه‌هاي طلايه‌داران نوگرايي اسلامي استفاده كنند

شركت‌كنندگان در همايش شوراي عالي امور اسلامي مصر از علما و انديشمندان مسلمان خواستند تا در علوم اسلامي و فقه از انديشه‌هاي طلايه‌داران تجدد اسلامي چون سيد جمال الدين اسد آبادي و محمد عبده استفاده كنند. بيست و يكمين همايش سالانه شوراي عالي امور اسلامي مصر با عنوان "نوگرايي انديشه اسلامي" در حالي 18 اسفندماه به پايان رسيد كه بيانيه‌اي نيز صادر شد و در آن

شركت‌كنندگان با تأكيد بر ضرورت توسعه تدريس علوم اجتماعي و انساني در دانشگاههاي كشورهاي اسلامي با استفاده از گنجينه‌هاي ميراث اسلامي، از علماي مسلمان خواستند تا به منظور توسعه و گسترش مفاهيم شهروندي و همزيستي مسالمت آميز ميان ملتها و دولتها از اسناد علمي اسلامي و آثار تارخي كشورهاي اسلامي كه در مراحل مختلف تاريخي به دست آمده استفاده كنند.

شركت‌كنندگان اهميت تلاشهاي علمي نوگرايان اسلامي و طلايه داران تجدد انديشه اسلامي چون سيد جمال الدين اسد آبادي و محمد عبده را ياد آور شده و گفتند كه علما و انديشمندان بايد از شيوه و روش آنها در بررسي علوم اسلامي و فقه و علم بهره‌مند شوند و با اعتدال و ميانه‌روي مسائل و مشكلاتي كه امت اسلام با آن مواجه است را رفع كنند.

گفتگوي فرهنگها و تمدنها اخلاق انساني را ارتقا مي‌بخشد

شركت‌كنندگان در همايش بين‌المللي "گفتگوي تمدنها" در عربستان، ايجاد گفتگو ميان تمدنها، فرهنگها و اديان مختلف را مقدمه‌اي ضروري براي ارتقاي اخلاق انساني خوانده و يادآور شدند: گفتگو خدمت‌رساني به بشر و اهتمام به كرامت انساني را افزايش مي‌دهد.

خالد محمد عنقري وزير آموزش عالي عربستان به نيابت از عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه عربستان در همايش "گفتگوي تمدنها" كه از شنبه 17 اسفندماه در رياض آغاز شد اظهار داشت: دعوت به گفتگو با پيروان اديان و تمدنهاي مختلف تبعات مثبت و سازنده اي به همراه دارد. به طوريكه در گفتگو تفاهم، تقريب و شناخت تمدنها ايجاد مي شود و زمينه هاي توسعه صداقت، همبستگي، مساوات، حفظ كرامت انساني و مكارم اخلاقي را فراهم مي آورد. نياز به گفتگو به عنوان وسيله اي براي خدمت رساني به بشر افزايش يافته است.

وزير آموزش عالي عربستان با تأكيد بر اينكه حقوق بشر به دين و اعتقادات ديگران احترام مي گذارد، افزود: در اين ارتباط نتايج مثبتي به دست مي آيد كه تبيين چهره واقعي اسلام، تحقق اعتدال و ميانه روي به منظور رفع مشكلات انسان و تحقق صلح و آرامش از آنها خواهند بود.

سعيد بن فايز سعيد رئيس دانشكده گردشگري و آثار باستاني دانشگاه ملك سعود عربستان ايجاد گفتگو را آغاز انسجام اخلاقي خواند و تصريح كرد: جوامع انساني بر اساس عدالت و فرهنگ شكل گرفته اند و مسئله صلح و كرامت انسان و مبارزه با خشونت، ترور و افراط كه كرامت انساني را تهديد مي كند، اهميت بسياري دارد.

همايش بين‌المللي "گفتگوي تمدنها" با هدف تحكيم تفاهم و تقريب ميان ملتها و تأكيد بر ارزشهاي مشترك از 17 اسفندماه در عربستان آغاز شد و تا سه روز ادامه دارد. كارشناساني از كشورهاي مختلف به ويژه فرانسه محورهايي چون صلح و آينده، جلوگيري از خشونت و ترور و افراط را بررسي مي كنند.

مبارزه با بحران تمدني كنوني نيازمند نهادهايي قوي است

شركت‌كنندگان در همايش بين‌المللي "گفتگوي تمدنها" در عربستان، تشويق بر حمايت و ادامه گفتگوي تمدنها را جهت تفاهم ميان اديان و تمدنها يادآور شده و گفتند: تأسيس شورا يا مؤسسه‌اي دائمي براي رفع تهديد تمدنها و بحرانهاي كنوني آن ضروري است. شارل سان پرو مدير مركز رصد ژئوپوليتيك فرانسه در همايش "گفتگوي تمدنها" كه از شنبه 17 اسفندماه در رياض آغاز شد با اشاره به اينكه اين همايش زمينه‌اي براي درك و شناخت اسلام و تمدن اسلامي به شمار مي‌رود، اظهار داشت: تشويق بر حمايت و ادامه گفتگوي تمدنها جهت تحكيم و تثبيت تفاهم ميان اديان و همكاري ميان تمدنها امري اساسي به شمار مي‌رود.

وي با بيان اينكه مردم فرانسه با جهان اسلام از قرون وسطي رابطه مستحكمي داشته‌اند، تصريح كرد: همكاري ميان تمدنها و حمايت از تنوع ملتها و فرهنگ ضرورت تأسيس شورا يا مؤسسه‌اي دائمي را يادآور مي‌شود تا بحرانهاي كنوني را كه تهديدي براي تمدنها به شمار مي‌رود رفع كند.

عبدالله عثمان مدير دانشگاه ملك سعود عربستان افزود: تشويق به گفتگو و فعال سازي آن با ديگران در ايجاد پل ارتباطي و تبادل فرهنگي ميان ملتها و دولتها اهميت بسياري دارد.

برتران سفير فرانسه در عربستان به نيابت از نيكولا ساركوزي رئيس جمهور فرانسه در اين همايش اظهار داشت: كشورهاي اسلامي از كشورهايي هستند كه بر دين تمركز كرده و سعي در اعتدال و ميانه روي و تبيين جايگاه اسلام دارند. از سوي ديگر بحرانهاي مالي بين المللي نيازمند بازنگري ارزشها و اخلاق است تا جبران شوند. در حالي كه همه ملتها نيازمند ايجاد نظامي اقتصادي هستند كه بر ابعاد انساني، اخلاقي و احترام به كرامت انساني تكيه دارد.

تركي فيصل سخنگوي اصلي همايش با اشاره به اينكه اين همايش تلاشي براي تحكيم و تثبيت تفاهم و گفتگو و تقريب ميان ملتها است، از آن به عنوان فرصتي براي اشاعه صلح، تسامح، عدالت، حفظ كرامت انساني ياد كرد و افزود: تبادل فكري و فرهنگي بسياري ميان مسلمانان و فرانسويان وجود دارد كه بايد بيش از گذشته تعميق يابند.

عربستان نبايد تاريخ اسلام را به بهانه مبارزه با خرافات از بين ببرد

در پي تصميم عربستان مبني بر تخريب و از بين بردن آثار تاريخي مسلمانان به منظور مبارزه با خرافات و بدعت، مفتي مصر از بين بردن آثار تاريخي نبوي را به شدت رد كرد و گفت: آثار تاريخي اسلام در اين كشور ارزشمند و نادر بوده و نشانه تاريخ اسلام و مسلمانان هستند. علي جمعه مفتي مصر از بين بردن آثار تاريخي حضرت محمد (ص) در عربستان را به شدت رد كرد و گفت: برخي علماي اين كشور درخواست كرده اند اماكن تاريخي اين شهر به علت مبارزه با خرافات و بدعت تخريب شوند.

وي خواستار باقي ماندن اماكن تاريخي و ديني امت اسلام شد و تصريح كرد: هيچ‌كس انديشه از بين بردن آثار نبوي را قبول نمي كند، زيرا آنها آثار بزرگ، ارزشمند و نادري هستند كه نشانه تاريخ امت و اسلام به شمار مي روند. بايد همه ما مسلمانان متحد شده و به جاي آنكه آنها را از بين ببريم، از آنها حفاظت كنيم.

علي جمعه با بيان اينكه همه مسلمانان اماكن تاريخي را محترم مي دارند اما كسي جز خداوند تقديس نمي شود، افزود: علماي مسلمان به ويژه در عربستان بايد چگونگي برخورد و تعامل با اين آثار را تشريح كنند تا از تقديس آنها جلوگيري به عمل آيد نه آنكه به منظور مبارزه با بدعت و خرافات، تاريخ امت اسلام را از بين ببرند. ما بايد آثار تاريخي نبوي را براي نسلهاي آينده حفظ كنيم.

احمد عمر هاشم رئيس كميته ديني پارلمان مصر انديشه از بين بردن آثار تاريخي نبوي در عربستان را رد كرد و خواستار حفظ آثار ارزشمند اسلامي و حمايت از تاريخ و تمدن اسلامي شد.

چندي پيش شيخ احمد غامدي رئيس شوراي امر به معروف و نهي از منكر منطقه مكه در عربستان خواستار از بين بردن 6 مكان تاريخي كه جنبه بدعت دارند، شد. علماي عربستان با بيان اينكه اين اماكن محلي براي افزايش بدعت و خرافات شده اند، خواستار تخريب و يا مسدود شدن آنها در طول سال شدند. حال آنكه برخي ديگر از علماي اين كشور به كار گرفتن كارمندان متخصص در نزديكي اين اماكن و اطلاع‌رساني و تبيين و روشنگري از سوي آنها را عاملي براي كاهش جنبه‌هاي خرافي اين اماكن خواندند.

استقبال از كتابهاي محمد عابد الجابري در نمايشگاه كتاب عربستان

كتابهاي محمد عابد الجابري در نمايشگاه بين‌المللي كتاب رياض با استقبال رو به رو شده و پيش‌بيني مي‌شود آنها در اين نمايشگاه از پرفروش‌ترين كتابها باشند. نمايشگاه بين‌المللي كتاب عربستان كه از سه‌شنبه 3 مارس (13 اسفندماه) آغاز شده، در آن آثار متنوع فرهنگي، ديني و انديشه اي به نمايش در آمده‌اند.

امسال نمايشگاه بين‌المللي كتاب عربستان در رياض دوازده ساعت در شبانه روز يعني از ساعت 10 صبح تا 22 شب باز است و 650 ناشر عربي و بين‌المللي از 27 كشور با حدود 250 هزار عنوان كتاب در آن شركت كرده‌اند.

عبدالعزيز سبيل معاون وزارت فرهنگ و ارتباطات امور فرهنگي عربستان با اشاره به اينكه كتابهاي نمايشگاه با موضوعات فرهنگي تاكنون با استقبال خوبي رو به رو شده‌اند، گفت: برجسته‌ترين موضوعات اين نمايشگاه درباره قدس است كه اين شهر امسال به عنوان پايتخت فرهنگي جهان عرب انتخاب شده است. جوان و فرهنگ كتاب، زن و تأليفات اسلامي، انديشه از منظر اسلام و ارتباط فرهنگي ميان اسلام و اروپا از محورهاي ديگر اين نمايشگاه است.

در كنار توجه به كتابهاي نظري، كتاب "تجربه تأليف من" به قلم محمد عابد الجابري انديشمند مراكشي با استقبال روبه رو شده است.

شوراي امر به معروف عربستان توزيع كتابهاي جابري را محكوم كرد

در پي استقبال از كتابهاي انديشمند مراكشي در نمايشگاه بين‌المللي كتاب رياض، شوراي امر به معروف و نهي از منكر عربستان كتابهاي وي را عامل انحرافات فكري خواند و گفت كه آنها مورد تأييد نيستند. نمايشگاه بين‌المللي كتاب رياض كه از 3 مارس ( 13 اسفندماه) به مدت ده روز فعاليتهاي خود را آغاز كرده، مجالي براي جدال ميان فرهيختگان به شمار مي‌رود.

برگزاري نمايشگاه بين‌المللي كتاب رياض زمينه‌اي براي جدالهاي فرهنگي شده است، به طوري كه هر ساله نمايشگاه با محدوديتها و جمع آوري برخي از كتابها رو به رو مي‌شود. اين در حالي است كه كميته سازماني نمايشگاه پيش از توزيع كتابها در نمايشگاه آنها را بررسي و تأييد مي‌كند. اما برخي از آثاري كه از سوي كميته سازماني نمايشگاه مورد تأييد است، از سوي شوراي امر به معروف و نهي از منكر عربستان تأييد نمي‌شود و اين مشكلاتي را ايجاد مي‌كند.

قيروان؛ بخش مهم تمدن اسلام در شمال آفريقا

شهر قيروان بخش مهمي از تمدن اسلام و آغازگر اشاعه تمدن و فرهنگ اسلامي در آفريقا است و در تاريخ اسلام به عنوان شهري ديني و علمي شهرت دارد كه امسال به عنوان پايتخت فرهنگي جهان اسلام انتخاب شده است. قيروان شهري است در تونس كه در 160 كيلومتري تونس پايتخت اين كشور قرار دارد و در دوران فتوحات اسلامي نقش استراتژيكي ويژه اي داشت.

عقبة بن نافع سر دار مسلمان، اين شهر را در سال 50 هجري/ 670 ميلادي كه آغاز فتوحات اسلامي در آفريقا بود، فتح كرد. وي اين شهر را به منظور استقرار مسلمانان ساخت تا بتواند اسلام را در آفريقا اشاعه دهد. از اين رو اين شهر مهمترين و قديمي ترين شهرهاي اسلامي بلكه نخستين شهر اسلامي در آفريقا است كه در واقع آغازگر تاريخ تمدن اسلام در مغرب عربي است. وي زماني كه وارد اين شهر شد اهالي قيروان را جمع كرد و گفت: "خداوند اين شهر را سرشار از علما و فقها گرداند و با اسلام عزت يابد. پروردگارا اين شهر را از هتك حرمت و آتش برحذر دار."

از ويژگيهاي اين شهر مي توان به ساخت بيت الحكمه به عنوان نخستين دانشگاه اسلامي كه مركز تجمع انديشمندان و علماي بزرگ جهان بود اشاره كرد كه فعاليتهاي علمي و فكري بسياري در آن شكل مي گرفت. به طوريكه شيخ سحنون و مالك بن انس علماي بسياري را پرورش و رشد دادند.

هر چيزي در قيروان با عظمت و بزرگي اسلام ساخته شد. به ويژه مسجد عقبة بن نافع به عنوان بزرگترين آثار اسلامي در آفريقا به شمار مي رود. اين مسجد تاريخي با برخورداري از تزئينات زيبا و برجسته يكي از آثار باستاني و مفاخر مهم جهان اسلام است كه نه تنها الگويي براي ساخت مساجد آفريقايي بود، بلكه بسياري از معماران غربي نيز از آن الهام مي گرفتند. مساحت مسجد در ابتدا بسيار كوچك بود، اما با گذشت زمان و با اهتمام خلفا و امرا در مراحل مختلف تاريخ اسلام تغييرات زيادي در آن ايجاد كردند.

همانطور كه كوردوبا (قرطبه) در اندلس و فاس در مراكش نقشي اساسي و مركز علمي بودند، قيروان نيز از نخستين مراكز علمي در آفريقا بود و نقش كليدي در تدريس و پرورش و اشاعه علوم ديني داشت. معماري اين شهر در دوران فاطميها به اوج خود رسيد به طوريكه بناهاي تاريخي به منظور ارائه ابعاد معنوي علمي و معرفتي اين شهر ساخته شد كه در قرن 12 به شهري ديني تبديل شد كه فعاليتهاي ديني آن در ماه مبارك رمضان و ميلاد پيامبر اكرم (ص) بسيار برجسته بود.

با توجه به جايگاه برجسته اسلامي و تمدني قيروان، زين العابدين بن علي رئيس جمهور تونس دستور دارد براي نگهداري و حفاظت از شهر تاريخي و ديني قيروان طرحي ارائه دهند تا از بافت عمراني آن محافظت كرده و از دستاوردهاي تاريخي، تمدني و اسلامي اين شهر به خوبي حفاظت شود. همچنين طي اين طرح مسجد عقبة بن نافع را بازسازي و ترميم كرد.

مراسم "قيروان؛ پايتخت فرهنگي جهان اسلام" آغاز شد

در پي انتخاب قيروان(در تونس) به عنوان پايتخت فرهنگي جهان اسلام در سال 2009، برنامه‌ها و مراسم خاص اين سال همزمان با ميلاد پيامبر (ص) از يكشنبه 18 اسفندماه آغاز شد. مراسم ويژه اين سال عصر ديروز يكشنبه 18 اسفندماه مراسم ويژه پايتخت فرهنگي قيروان پايتخت فرهنگي جهان اسلام در سال 2009 با حضور رهبران سياسي و ديني آغاز شد. در اين مراسم عبدالله بن عبدالعزيز عثمان تويجري مديركل سازمان تربيت، علوم و فرهنگ اسلامي (آيسيسكو)، شيخ يوسف القرضاوي رئيس اتحاديه جهاني علماي مسلمان، شيخ تيسير تميمي قاضي القضات فلسطين و ديگر علماي مسلمان حضور داشتند.

در پي انتخاب قيروان(در تونس) به عنوان پايتخت فرهنگي جهان اسلام در سال 2009، برنامه‌ها و مراسم خاص اين سال جهت تبيين و تقدير از نقش قيروان در توسعه فرهنگ و تمدن اسلام همزمان با ميلاد پيامبر (ص) با بيش از 70 مراسم فرهنگي، ديني و علمي در قالب همايش، نشست، اجلاس و نمايشگاههاي بين‌المللي در قيروان برگزار مي‌شود.

مبلغان برزيل با شيوه صحيح معرفي پيامبر اسلام آشنا شدند

طي نشستي كه از سوي مركز بين‌المللي معرفي حضرت محمد (ص) برگزار شد، مبلغان مسلمان برزيل با شيوه معرفي پيامبر و تبيين اسلام براي غيرمسلمانان آشنا شدند. در اين نشست كه در شهر سائوپائولوي برزيل برگزار شد، بيش از 120 مبلغ، امام جماعت و مسئول مراكز اسلامي برزيل شركت كردند.

با توجه به اينكه اقليت مسلمان نياز به گردهماييهاي ويژه و نشستهاي اسلامي دارند، اين نشست به عنوان دوره آموزشي فرصتي براي ارائه چهره واقعي اسلام و معرفي حضرت محمد (ص) براي غيرمسلمانان نيز بود.
اين نشست طي 3 جلسه برگزار شد، جلسه اول با عنوان "مسائل معاصر در سايه سيره نبوي"، جلسه دوم با عنوان "حوادث و عبرتها از سيره نبوي" و جلسه سوم با عنوان "چگونه سيره نبوي را براي غير مسلمانان تبيين كنيم؟" 15 اسفند ماه برگزار شد.

با توجه به نياز مسلمانان به دروس شرعي در كشورهاي غير اسلامي، اين نشست با هدف برآورده كردن بخشي از نيازهاي آنها برگزار شد. انجمن جهاني مسلمانان كميته بين المللي معرفي حضرت محمد (ص) را به منظور هماهنگي و انسجام ميان مؤسسات اسلامي كه به معرفي اسلام در ميان غير مسلمانان فعاليت مي كنند تأسيس كرد تا ضمن معرفي چهره واقعي اسلام در جوامع اسلامي و غير اسلامي، از آن در تمامي زمينه ها و با زبانهاي مختلف دفاع كنند.

ميلاد پيامبر اسلام در مصر با آيينهاي سنتي خاصي همراه است

بسياري از كشورهاي اسلامي از جمله مصر به مناسبت سالروز ولادت پيامبر اسلام، حضرت محمد(ص) برنامه‌هاي ويژه‌اي پيش‌بيني و اجرا مي‌كنند . مصر نيز چون ديگر كشورهاي اسلامي مراسم ميلاد حضرت محمد (ص) را از امروزسه شنبه با همكاري وزارت اوقاف مصر و با مشاركت علماي مسلمان برگزار مي كند.

شركت كنندگان در اين مراسم به ارائه چهره صحيح اسلام در ميان كشورهاي غير اسلامي پرداخته و ابعاد مختلف تمدن و فرهنگ اسلامي را مورد توجه قرار مي دهند. برگزاري نشستهاي ديني، كلاسهاي درس در مساجد و برگزاري شبهاي شعر ديني بزرگ به اين مناسبت از اهميت بسياري برخوردار است و تمامي مردم سعي مي كنند از اين سخنرانيها بهره مند شوند.

مسلمانان مصر در اين روز داراي آداب و رسومي هستند كه ويژه اين ايام است. از جمله اينكه در تمامي خيابانها و معابر مصر به مناسب ميلاد خاتم الانبياء شيريني و حلواهاي خاصي توزيع مي كنند. مسلمانان از چند روز قبل خيابانها را آذين كرده و چراغاني مي كنند. پاكيزگي در اين روز در خيابان بسيار به چشم مي خورد. تمامي مردم از مدتها قبل خود را براي برگزاري اين روز آماده مي كنند. جشنهاي عروسي از رونق بسياري برخوردار است. شيريني ويژه اي كه در اين روزها تهيه مي شود، شيريني ولادت نام دارد كه بيشتر به وسيله زنان خانه دار تهيه و در خيابانها و معابر مصر در استانها، شهرها و روستاها توزيع مي شود.

غذاهايي كه در اين ايام به مناسبت ميلاد حضرت محمد (ص) طبخ مي شود نيز ويژه است. غذاي اين روز از گوشت و سبزيجات است و با طعم و ادويه خاصي تهيه مي شود. خانواده هاي مصري از اين غذا و شيريني براي دخترانشان كه تازه ازدواج كرده اند، مي فرستند.

مراسم ميلاد پيامبر اسلام در قدس برگزار ‌شد

با وجود افزايش سيطره صهيونيستها بر شهر تاريخي قدس و مسجدالاقصي، اما مسلمانان اين شهر مصمم‌تر و باشكوه‌تر از پيش ميلاد پيامبر خدا (ص) را از 19 اسفندماه برگزار كردند. اگرچه خانه هاي شهروندان فلسطيني تخريب شده و بناهاي جديدي جايگزين آنها مي شوند، مسلمانان آواره و از سرزمين خود طرد شدند، زيرگذرهاي جديد در زير مسجدالاقصي حفر شده و خطر تخريب و فروپاشي اين بناي مقدس را افزايش مي دهد و اگرچه اشغالگران سيطره خود را بر مسجدالاقصي و شهر اسلامي قدس افزايش داده اند، اما اينها دليلي بر عدم برگزاري مراسم ميلاد رسول خدا (ص) نمي شود.

مسجدالاقصي به عنوان نخستين قبله مسلمانان و محل معراج پيامبر اكرم از اهميت بسياري نزد مسلمانان برخوردار است. به طوري‌كه تمامي اشغالها و سيطره ها چيزي از عشق به پيامبر اكرم (ص) نمي كاهد و مانع ابراز احساسات مسلمانان شهر قدس به خاتم الانبياء نخواهد شد. مسلمانان شهر قدس از دوشنبه 19 اسفندماه مراسم ويژه ميلاد پيامبر اكرم (ص) را برگزار كردند.

همايش "گفتگوي تمدنها" در كويت برگزار مي‌شود

همايش "گفتگوي تمدنها" به منظور دستيابي به نقاط مشترك با وجود اختلافات فرهنگي از 11 مارس (21 اسفندماه) طي 2 روز در كويت برگزار مي‌شود. همايش "گفتگوي تمدنها" از سوي ژاپن با همكاري وزارت اوقاف و امور اسلامي كويت تنظيم شده كه حدود 70 نفر از فرهيختگان جهان اسلام، خاورميانه، اروپا و جنوب شرقي آسيا در آن شركت مي كنند.

شركت كنندگان در اين همايش موضوعاتي چون ميراث فرهنگي، چالشهاي محيط زيست، راههاي همكاري و ايجاد راه حل براي رفع بحرانها را بررسي مي كنند. اين همايش به تثبيت و تحكيم تفاهم متقابل ميان ژاپن و كشورهاي اسلامي پرداخته و ضمن تأكيد بر نقاط مشترك، چگونگي دستيابي به همزيستي مسالمت آميز با وجود اختلافات فرهنگي را بررسي مي كند.

نشست كميته بين‌المللي معرفي اسلام برگزار شد

پنجمين نشست كميته بين‌المللي معرفي اسلام وابسته به انجمن جهاني مسلمانان با هدف بهره‌گيري از تكنولوژي جديد براي معرفي اسلام در كشورهاي غير اسلامي، شنبه 17اسفندماه در عربستان برگزار شد. پنجمين نشست كميته بين المللي معرفي اسلام وابسته به انجمن جهاني مسلمانان به رياست عبدالله بن عبدالمحسن تركي دبيركل انجمن و در مقر كميته در مدينه منوره برگزار شد.

معرفي اسلام، ضرورت معرفي اسلام و تبيين رسالت خاتم الانبيا، اصول و ارزشهاي عظيم اسلام از موضوعات مورد بررسي در اين نشست بودند. چگونگي تحقق تفاهم، همكاري، صلح، عدالت، امنيت براي بشر و همچنين بهره گيري از وسايل و تكنولوژي جديد به منظور معرفي اسلام و مسلمانان در جهان نيز طي اين نشست بررسي شد.

چهارشنبه|ا|21|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 244]