راز فراموشي‌هاي مادربزرگ

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: راز فراموشي‌هاي مادربزرگ
علمي آموزشي. پزشكي. آلزايمر
از: مهري مير دريكوند- نوه‌ها بهترين و صميمي‌ترين دوستان پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها در دوران پيري هستند دوستاني كه در پاكي و صداقت و مهرباني نظير يكديگرند و زودتر از سايرين نارحتي‌هاي همديگر را احساس مي‌كنند.

و همين نقطه مشتركي است براي دوستي بيشتر بين آنها.

چند سالي هست كه پدر بزرگ فوت شده، بعد از مرگ او مادربزرگ خيلي تنها شد.

هر روز بعد از مدرسه به منزل مادربزگ مي‌رم و بيشتر شبها هم اونجا مي خوابم. نمي‌دونيد گوش دادن به قصه‌هاي مادربزرگ موقع خواب چه لذتي داره! از اون لذتبخش تر وقتيه كه از مدرسه برمي گردي و مادربزرگ برات خوراكي هاي خوشمزه مي‌آره و غذاهايي رو كه دوست داري برات درست مي‌كنه...

دو سالي هست كه بيشتر وقتم را پيش مادربزرگ هستم، بعد از ناهار من و مادربزرگ با هم نماز مي‌خونيم ، سجاده مادربزرگ يه شيشه كوچيك عطر داخلش هست، براي همين هميشه جانمازش بوي عطر گل محمدي مي‌ده. وقتي چادر سفيد و مقنعه گلدارش رو سر مي‌كنه ، تسبيح آبي‌اش را دست مي‌گيره و رو به قبله مي شينه، مثل يه فرشته مي‌شه، دلم مي‌خواد هزار تا ماچش كنم.

مادر بزرگ برا من هم يه سجاده ، چادر نماز و مقنعه دوخته. روي چادرم پر از شكوفه است، شكوفه‌هايي كه خودش درست كرده و به چادرم دوخته ...

نمي دونم چرا تازگي‌ها مادربزرگ يادش مي‌ره جانمازش رو كجا مي‌ذاره خيلي عجيبه !!! اون هميشه جانمازش رو داخل كمد مي‌ذاشت و هر وقت كه لازم مي‌شد يه راست مي‌رفت سراغش.

تازگي‌ها احساس مي‌كنم مادربزرگ يه تغييراتي كرده، خيلي فراموشكار شده گاهي حتي اسم من هم يادش مي‌ره ديروز حتي يادش رفته بود اجاق گاز رو خاموش كنه. شبا وقتي برام قصه ميگه، قصه نيمه كاره مي‌مونه، بقيه ش رو فراموش مي‌كنه. بعضي وقتا مي‌گه قراره با پدربزرگ بريم مشهد، اما پدربزرگ چند سالي هست كه فوت كرده...

امروز وقتي از مدرسه اومدم خونه، يه جوري بهم نگاه كرد كه انگار منو نمي شناسه ، انگاري يادش رفته كه من همون ساراي هميشگي هستم كه شبا منو بغل مي كنه و برام قصه مي‌گه. چند بار پرسيد تو كي هستي؟
موقع نهار هم يادش رفته بود داخل قورمه سبزي گوشت بريزه! ولي عيبي نداره چون من كه يادم نرفته مادريزرگ چقدر برام زحمت كشيده. من قورمه سبزي بدون گوشت مادربزرگ رو هم دوست دارم.

بعد از نهار مثل هميشه با هم نماز خونديم و بعد مادربزرگ كمي استراحت كرد و من مشغول انجام تكاليفم شدم چند دقيقه نگذشته بود كه مادربزرگ دوباره جانمازش رو پهن كرد تا نماز بخونه. گفتم: مادربزرگ شما كه نماز خوندي چند بار نماز مي‌خوني؟!!!
سارا هميشه با خودش مي‌گفت: نمي‌دونم چرا مادربزرگ اين طوري شده؟! يه روز كه از پيش مادربزرگ برمي گرده پيش مادرش، همين سوال را از مادرش مي‌پرسه در واقع ، سارا كه در كلاس سوم دبستان درس مي‌خواند، قبل از بقيه متوجه بيماري مادربزرگ خود مي‌شود، اما فقط اسم بيماري را نمي‌دانست. اما بعد از اينكه همراه با مادر و مادربزرگش به انجمن آلزايمر ايران مي‌رود، متوجه مي‌شود كه خيلي از پدربزرگ و مادربزرگ‌هاي ديگر هم دچار اين بيماري هستند و كودكان با آموزش‌هايي كه دريافت مي‌كنند، مي‌توانند به آنها كمك كنند.

* آلزايمر و لزوم آشنايي كودكان با اين بيماري:
عضو هيئت مديره انجمن آلزايمر ايران در گفت و گو با خبرنگار ايرنا، مي گويد: بچه‌ها با پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها ارتباط بيشتري دارند. از اين رو زودتر از سايرين، مي‌توانند تغييرات خلق و خوي آنها را متوجه شوند، تغييرات خلق و خويي مادربزرگ و يا پدر بزرگ ممكن است باعث نگراني كودكان شود، در حالي كه اگر اطلاعاتي در مورد آلزايمر به كودكان داده شود زودتر با اين مشكل كنار مي‌آيند.

بيماران مبتلا به آلزايمر خاطرات گذشته‌هاي دور را فراموش نمي‌كنند ممكن است در مواقعي با يادآوري همان خاطرات دور دست ، اطرافيان فكر كنند آنها دارند هذيان مي‌گويند.

اعظم حاج يوسفي مي‌افزايد: در صورت آشنايي با آلزايمر، با هر عملي كه اين بيماران انجام مي‌دهند مي‌توان عكس العمل مناسبي انجام داد.

از آنجا كه علايم اين بيماري بتدريج ظاهر مي‌شود، ممكن است مدت طولاني جلب توجه نكند و اشتباها تصور شود اين رفتارها بخشي از روند پيري است.

حاج يوسفي مراجعه به پزشك متخصص مغز و اعصاب با مشاهده علايم فراموشي را بسيار با اهميت مي‌داند.

به گفته اين كارشناس، كودكان معمولا ارتباط صميمانه و عاطفي نزديكي با پدر بزرگ‌ها و مادر بزرگها دارند و زمان بيشتري را با آنها مي‌گذرانند و زودتر از بقيه متوجه تغيير حالات آنها مي‌شود، بنابراين بهتر است اطلاعاتي در مورد اين بيماري به آنها داده شود تا پيش زمينه‌هايي داشته باشند كه ممكن است پدر بزرگ و يا مادربزرگ آنها نيز مبتلا به آلزايمر شود.

اين آگاهي را مي‌توان در قالب داستان‌هاي كودكانه براي كودكان تشريح كرد.

وي كه سردبيري فصلنامه خبري و پژوهشي فصلنامه انجمن آلزايمر با عنوان قاصدك را به عهده دارد، به برخي از فعاليتهاي انجمن آلزايمر ايران در اين زمينه اشاره مي‌كند و مي‌افزايد: تهيه جزوه و فصلنامه قاصدك از جمله تلاشهاي اين انجمن براي آشنايي كودكان با بيماري آلزايمر بزرگترها است.

اين انجمن علاوه بر اين، كتاب‌هايي را به زباني ساده و كودكانه به چاپ رسانده است كه در آن به زباني ساده به معرفي بيماري آلزايمر و در مواردي هم به كارها و فعاليت‌هاي يك بيمار مبتلا به آلزايمر مي‌پردازد.

حاج يوسفي در اين‌باره اظهار مي‌دارد: براي آشنايي كودكان با آلزايمر مي توان اين بيماري را به زباني ساده و با تعريف كردن تجارب عملي ديگران كه در مواجهه با آلزايمر كسب كرده‌اند و گفتن همان‌ها به صورت قصه‌هاي كودكانه هم اين بيماري را براي كودكان تشريح كرد و هم اينكه به كودكان آموزش داده شود كه با يك فرد مبتلا به آلزايمر چگونه رفتار شود.

وي، هدف از اين آموزش‌ها را افزايش ارتباط بين نسل‌ها مي‌داند تا به آنها اين آگاهي داده شود كه در مواقعي كه پدر بزرگ و مادربزرگ دچار تغييرات خلق و خويي مي‌شوند، كودكان علاوه براينكه زودتر از بقيه متوجه اين تغييرات مي‌شوند چه رفتاري داشته باشند بهتر است.

* نحوه ارتباط برقرار كردن با يك بيمار مبتلا به آلزايمر
حاج يوسفي در اين زمينه مي‌گويد بهتر است با بيمار رو در رو صحبت شود و هنگام صحبت به طور مستقيم به صورتش نگاه شود و حركات به آرامي صورت گيرد چرا كه حركات ناگهاني باعث وحشت زدگي در بيمار مي‌شود.

عضو هيات مديره انجمن آلزايمر ايران مي‌گويد هنگام صحبت كردن، بهتر است جملات را يك به يك و شمرده بيان نمود، بعد زمان لازم به او داده شود تا جمله را درك كند سپس جمله بعدي گفته شود.

همچنين بايد توجه داشت براي دريافت پاسخ بايد فرصت كافي به بيمار داده شود، زيرا جمع كردن حواس و افكار براي بيمار وقت گير است.

به گفته اين كارشناس، در گوش كردن به آنچه سعي دارد بگويد بايد دقت و حوصله به خرج داد، با لحن صداي خود مي‌توان به بيمار فهماند كه حمايتش مي كنيد و در صورتي كه احساس مي‌كنيد بيمار وحشت زده و يا عصباني است بهتر است وانمود شود كه احساساتش را بخوبي درك مي‌كنيد.

اگر به نظر مي‌رسد بيمار مبتلا به آلزايمر دلواپس و تحت فشار است با او صحبت كنيد. از موارد خوشايند آشنا يا شبيه به آنها برايش بگوييد. با اين كار بيمار احساس ايمني و آسودگي بيشتري مي‌كند.

* روند رو به رشد سالمندي در ايران و خطر آلزايمر
ايران داراي جمعيتي حدود هفتاد ميليون نفر است سالمندي در اين كشور رو به افزايش است و سالمندان بيشتر در معرض ابتلا به آلزايمر قرار دارند.

طبق آمارهاي جهاني حدود پنج تا ده درصد از افراد بالاي ‪ ۶۵‬سال به نوعي تحت تاثير اين بيماري قرار دارند.

* بيش از ‪ ۳۰۰‬هزار نفر در ايران مبتلا به آلزايمر هستند
در كل دنيا ‪ ۲۴‬ميليون و ‪ ۳۰۰‬هزار نفر مبتلا به آلزايمر هستند و در ايران نيز تخمين زده مي‌شود بين ‪ ۳۰۰‬تا ‪ ۴۰۰‬هزار نفر مبتلا به اين بيماري باشند.

رييس انجمن آلزايمر ايران در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا مي‌گويد:
براساس برآورد انجمن جهاني آلزايمر، آمار كل مبتلايان به اين بيماري در ‪ ۵۰‬سال آينده، به صد ميليون نفر در كل دنيا مي‌رسد.

معصومه صالحي يادآور مي‌شود: انجمن آلزايمر ايران به منظور كاهش عوامل بالقوه موثر در ايجاد بيماري آلزايمر ، اقدام به اجراي طرح حساس نموده است كه هم اكنون در مناطق مختلف تهران اجرا مي‌شود.

وي در توضيح اين طرح بيان مي‌دارد: در اين طرح با شركت افراد سالمند بالاي ‪ ۵۰‬سال ، برنامه‌هاي آموزشي مختلفي از جمله برگزاري كلاس زبان، ورزش، تورهاي تفريحي، جشن‌هاي تولد و جمع‌هاي خاطره گويي به منظور پيشگيري از افسردگي و آلزايمر برگزار مي‌شود.

رييس انجمن آلزايمر ايران تاكيد مي‌كند: بطور كلي افراد بايد به فعاليت هاي اجتماعي و گروهي توجه داشته باشند و با پرهيز از تنهايي و شركت در كارهاي اجتماعي همواه مغز خود را فعال نگه دارند.

* بيماري آلزايمر چيست؟
يك متخصص مغز و اعصاب در خصوص تعريف علمي بيماري آلزايمر مي‌گويد: در نتيجه آسيب ديدگي سلول‌هاي مغزي، رفتارهاي شخص و نوع زندگي وي عوض مي‌شود ، بيمار از لحاظ روحي، احساسات، رفتار و توانايي جسمي تغييراتي مي‌كند كه اين تغييرات در افراد مختلف متفاوت است.

به گفته دكتر مريم نوروزيان ، آلزايمر بر توانايي‌هايي مثل درك كردن، فكر كردن، به ياد آوردن و گفت و گو كردن فرد تاثير مي‌گذارد و ممكن است فرد مبتلا از انجام ساده‌ترين كارها هم ناتوان شود.

عضو كميته علمي انجمن آلزايمر ايران ادامه مي‌دهد: مهمترين علامت اين بيماري اختلال در حافظه است به اين صورت كه فرد ممكن است آدرس منزل خود را در راه برگشت به منزل گم كند ، حتي به ياد آورن نام مردم هم برايش مشكل مي شود و ممكن است توانايي درك زمان ، مكان و لغات را از دست بدهد.

وي خاطر نشان مي‌كند: در همين شرايط ممكن است هنوز داراي توانايي شنيدن باشد و متوجه احساسات و نوازش كردن هم بشود.

چه كساني بيشتر به آلزايمر مبتلا مي‌شوند؟

بيماري آلزايمر به جنسيت ، قوميت و يا چگونگي وضع اقتصادي محدود نمي‌شود، بزرگترين عاملي كه خطر ابتلا به اين بيماري را بالا مي‌برد دوره سالمندي و بالا رفتن سن است. هر چند نمي‌توان گفت آلزايمر قسمتي از روند پيري است
شنبه 28 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 242]