واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس منتشر كرد:رقص اوپك با بازار نفت
خبرگزاري فارس: پژوهشگر موسسه مطالعات انرژي آكسفورد طي گزارشي تحليلي از مجموعه كنش ها و واكنش هاي اوپك در برابر بازار نفت نوشت: اين سازمان همچنان حرف اول را در بازار نفت مي زند.
به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از ميس، دكتر فتوح، پژوهشگر موسسه مطالعات انرژي آكسفورد، و نيز عضو دپارتمان تحقيقات مالي و مديريت دانشگاه لندن در مقالهاي به بحث در مورد قدرت اوپك و واكنشهاي آن به شرايط مختلف بازار پرداخته است.
*اوپك همچنان حرف اول را در بازار نفت مي زند
بر اساس اين گزارش در سه نشست اضطراري اوپك تصميم گرفت سقف توليد خود را 2/4 ميليون بشكه در روز كاهش دهد.
بعد از اين نشست ها، رييس اوپك و وزير نفت الجزاير، شكيب خليل، اعلام نمود كه اين كاهش، بهطور 100 درصد براي تثبيت قيمتها موثر است.
اما پاسخ بازار به اين اقدام منفي بود. قيمتها در بازار وست تگزاس اينترمديت به زير 40 دلار رسيد.
اين تصميم اوپك ميتوانست حاوي اين پيام براي همه مصرف كنندگان نفت باشد كه افت شديد قيمت باعث كندي اجراي برخي پروژههاي توسعهاي، و لغو برخي ديگر شود و همين امر در ميان مدت باعث كاهش عرضه نفت به بازار ميشود.
از سوي ديگر اقدام مذكور پيامي ديگر براي كشورهاي توليد كننده غير اوپك بود كه اين سازمان نمي تواند به تنهايي ثبات را به بازار برگرداند.
اوپك با اين تصميم همچنين ميخواست به تجار و ديگر مصرف كنندگان اعلام نمايد كه تنها در صورت تصميم دست جمعي اقدام به كاهش توليد خود ميكند و اين كار را نيز با بررسي دقيق نياز بازار انجام ميدهد. قبل از اين هم ميشد كاهش سقف توليد اوپك را پيشبيني كرد هر چند كه برخي از خبرنگاران سكوت عربستان پيش از اجلاس را نشانهاي از عدم تمايل اين كشور به كاهش ميزان توليد خود تعبير ميكردند.
بازار امروز بيش از آن كه نيازمند پيامهاي ارسالي اوپك مبني بر تغيير سقف توليد براي تنظيم قيمتها باشد، به اقدام عملي اين كارتل بزرگ نياز دارد.
البته اين موضوع نشان دهنده عدم تاثير تصميمات اوپك بر بازار نيست چه اين كه اين سازمان از اوايل دهه 1970 نفوذ قابل توجهي بر بازار و قميتها داشته است.
*رقص ناموزون اوپك با بازار نفت
اين مقاله مي افزايد: بهترين روش براي بررسي و توصيف اقدامات اوپك، بررسي از طريق روند است. نقش اوپك در بازار هر از چندگاهي از يك بازيگر فعال به بازيگري منفعل تغيير مييابد. واكنش اين سازمان به تغييرات قيمت نفت، نامتوازن است. زماني كه قيمتها در حال افزايش هستند، اين سازمان اغلب نقشي منفعل و كم اثر دارد و از سوي ديگر هنگام كاهش قيمتها، تلاش زيادي براي كاهش سقف توليد مينمايد.
اين پاسخهاي نامتوازن ميتواند نشاندهنده خطر بسيار زياد نوسانات شديد قيمت نفت براي اعضا باشد.
تا سالها قبل از اين، به طور سنتي، همواره اين تفكر وجود داشت كه بين قيمت نفت و ميزان تقاضا براي آن رابطهاي معكوس وجود دارد.
به اين ترتيب كه هر چه قيمت نفت بيشتر شود، تقاضا براي آن كاهش يافته و تاثيري منفي بر روي اقتصاد جهاني ايجاد ميشود.
به همين دليل در اوايل سال 2000 اوپك به اين فكر افتاد تا براي خود يك محدوده قيمتي تعيين كند؛ به اين معني كه اگر قيمتها به مدت 20 روز متوالي بالاي 28 دلار و يا 10 روز زير 22 دلار در هر بشكه بود، اين سازمان به تغيير سقف توليد خود بپردازد و يا واكنشي مناسب انجام دهد.
اما در اواخر سال 2007 و اوايل سال 2008 كه قيمتها به شدت افزايش يافته بودند، واكنشهاي اوپك در نوع خود جالب توجه بود. اين سازمان با اعمال خود در آن زمان نشان داد كه تنها هدف آن ممانعت از نزول قيمت نفت، به ارقام پايينتر از سطوح قابل قبول براي اعضا است.
در واقع اين سازمان مقابلهاي با افزايش قيمت نميكند. اعضاي اوپك معمولا به هنگام افزايش قيمتها، تمايل چنداني براي وارد كردن ظرفيت مازاد توليد نفتشان به بازار ندارند.
واكنشهاي اخير اوپك را ميتوان اين گونه تحليل نمود كه اين كارتل پي برده است كه همانطور كه قبلا تصور ميشد، قيمتهاي بالاي نفت تاثيري منفي بر رشد اقتصادي جهان و يا ميزان تورم ندارند. اوپك به اين نتيجه رسيده است كه تقاضاي نفت، چندان تاثيري از قيمتها نميپذيرد.
اعضاي اوپك معتقد بودند در آينده نزديك هيچ پاسخ سياسي و يا اقتصادي سختي از سوي كشورهاي عضو سازمان توسعه و همكاريهاي اقتصادي، دريافت نخواهند كرد و ميتوانند بدون دردسر با قيمتهاي بالا هم به فروش نفت بپردازند.
اما برخي از كارشناسان معتقدند، اوپك نگران قيمتهاي بالاي نفت است، اما توانايي لازم براي كاهش آن را ندارد.
به خصوص اين كه بازار متوجه شده كه ظرفيت مازاد توليد اين كارتل كمتر از مقادير اعلام شده و آن هم با كيفيت پايين است.
برخي ديگر از تحليلگران معتقدند اين سازمان ميتواند با ابزارهاي موجود به كاهش قيمت نفت در بازار بپردازد اما اقدام هر يك از اعضا براي كاهش قيمت نفت ميتواند منجر به آشوبها و اعتراضات داخلي مردم و حتي ساير اعضاي سازمان شود.
بر اساس اين گزارش يكي از زمانهايي كه اوپك با قدرت وارد عرصه شد، در سال 2007 بود. زماني كه آمارها نشان دهنده رشد شديد ذخاير نفت در كشورهاي مصرف كننده بود.
بالا بودن ذخاير نفت در كشورهاي مصرف كننده ميتواند بسيار خطرناك بوده و يكباره منجر به كاهش شديد قيمتها در بازار شود. به خصوص اگر سوداگران بازار نفت بخواهند به يكباره تمام موجودي انبارهاي خود را وارد بازار كرده و عنان آن را در دست بگيرند.
به اين ترتيب با وجود آن كه در سال 2007 نرخ تقاضا براي نفت در جهان مثبت بود، اوپك با كاهش سقف توليد خود، نرخ توليد نفت را منفي نمود. لذا كشورهاي مصرف كننده مجبور شدند از ميزان ذخاير خود بكاهند و قيمتها باز هم افزايش پيدا كرد.
اما بار ديگر در نيمه نخست سال 2008 كه قيمتها به شدت در حال افزايش بودند، نقش اوپك از يك سازمان فعال، به يك كارتل تاثيرپذير و منفعل تبديل شد. به اين معني كه اوپك بر اساس قيمتهاي بازار، ميزان توليد خود را تنظيم ميكرد.
اوپك سعي نكرد كه با عرضه ظرفيت مازاد خود به بازار و يا ارائه تخفيف بر روي فروش نفت سنگين و ترش به پالايشگاه، قيمتها را در بازار كاهش دهد.
با اين وجود رشد بيش از اندازه قيمتها در همين مدت، باعث ايجاد نگرانيهايي درباره تاثير اين رشد بر كشورهاي عضو سازمان توسعه و همكاريهاي اقتصادي شد. كشورهايي كه آمارها حاكي از آغاز ركود اقتصادي و مشكلات مالي در آنها داشت.
تقاضا براي نفت آمريكا در ماه آگوست 2007 منفي شده و از همان زمان رو به كاهش نهاده بود. اما حتي اين شرايط هم منجر به كاهش قيمتها نشد زيرا سوداگران سعي كردند به خاطر كاهش ارزش دلار، قيمتهاي بالاي بازار را حفظ كنند.
در اين بين عربستان سعودي تمايل خود را براي برگزاري يك اجلاس در ماه ژوئن در جده بيان نمود و مسئولان نفتي اين كشور اعلام كردند توليد خود را خارج از سهميه بندي اوپك 500 هزار بشكه در روز افزايش ميدهند. اين در حالي بود كه عربستان خود بارها بر كافي بودن عرضه نفت به بازار تاكيد نموده بود.
اما اين اقدام هم چندان كارساز نبود و بعد از اجلاس جده، قيمتها به بالاترين مقدار خود رسيدند. حتي با وجود كاهش رشد تقاضا براي نفت در جهان، باز هم خبري از رشد ذخاير نفت در كشورهاي مصرف كننده نبود.
به همين دليل عربستان هم تا سپتامبر بار ديگر به سياست قبلي خود بر مبناي «هر چه مشتري بخواهد» بازگشت.
مجموعه كنشها و واكنشهاي اوپك با بازار نفت را ميتوان، رقص اين سازمان با بازار دانست.
*پايبندي به كاهش سهميه ها رمز بقاي اوپك
اين گزارش در مورد تاكتيك اوپك براي كنترل بازار مي افزايد: در وهله اول سوداگران در مورد ميزان كاهش سقف توليد سخن گفته و اعلام ميكنند كه هر مقداري كمتر از اين رقم بيارزش خواهد بود. آنها به اين ترتيب ميخواهند انتظار رشد قيمتها را در ذهن خريداران به وجود بياورند.
در مرحله بعدي اوپك اعلام ميكند قصد دارد يك ميليون بشكه از ميزان توليد نفت خود را كاهش دهد. اگر پاسخ بازار به اين عمل مثبت بود و قيمتها افزايش يافتند، ديگر نيازي به كاهش سقف توليد نيست. البته سيگنالهاي اوپك تاكنون موفقيت چنداني در ايجاد پايداري در بازار نداشتهاند.
همين موضوع را ميتوان در اجلاس اخير اوپك در الجزاير نيز مشاهده كرد. با وجود اين كه قبلا اعلام شده بود كه اين سازمان اقدام به كاهش يك ميليون بشكهاي توليد خود مينمايد، اما نهايتا اين رقم به بيش از 4ميليون بشكه در روز رسيد.
تا جولاي سال 2008 سوداگران تصميمات خود را بر اساس اخبار ميزان ذخاير نفت كشورهاي مصرف كننده، احتمال ايجاد مشكل در عرضه نفت و كاهش ارزش دلار، استوار ساخته بودند.
اما امروزه ديگر شرايط فرق كرده است و آنها با توجه به سيگنالهاي مرتبط با ميزان تقاضا و همچنين شرايط اقتصادي جهان ،تصميمگيري ميكنند.
به اين ترتيب سيگنالهاي اوپك مبني بر كاهش سقف توليد، به دليل اخبار اقتصادي دنيا و وخامت شرايط مالي، موثر نبودند.
خريداران متوجه شدهاند كه برخي سيگنالهاي اوپك در مورد كاهش سقف توليد، هنگامي كه قيمتها در حال افت هستند، تنها صحبتهايي بينتيجه هستند.
از سال 1998 كه قيمت نفت دوبي به بشكهاي 10 دلار رسيد، بسياري به اين نتيجه رسيدند كه ديگر زمان مرگ اوپك فرا رسيده است و اين سازمان كنترلي بر بازار ندارد.
به همين دليل اگر اوپك اين بار هم نتواند كاهش توليد وعده داده شده خود را اعمال كند، شرايطي مشابه براي اين سازمان به وجود خواهد آمد.
انتهاي پيام//نت
يکشنبه 15 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 164]