واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: دیوارهای سیمانی برای آیات قرآن(2)
تابلوهای تبلیغاتی برای محصولات خارجی،دیوارهای سیمانی برای آیات قرآنخبرگزاری ایكنا در گفتوگو با هنرمندان، مسئولان و صاحبنظران هنری و اجتماعی به بررسی پیشنهادات و انتقادات ایشان درباره چگونگی استفاده از هنر قرآنی برای زیباسازی و هویتبخشی به شهرها پرداخت كه ماحصل نظرات آنها این بود كه تا امروز به هنرهای قرآنی برای نصب در اماكن شهری توجه كافی نشدهاست. گزارش زیر دومین بخش جمعبندی نظرات این هنرمندان و مسئولان استلینک بخش اول دیوارهای سیمانی برای آیات قرآن(1) سبك در هنر قرآنی مهم نیست؛ هماهنگی محتوا و مكان ارائه اهمیت دارد «مسعود هنركار» هنرمند نگارگر در مورد ارائه سبك مناسب و قابل درك سریع در حوزه هنرهای قرآنی در سطح شهری اظهار داشت: در مورد آثار هنری سطح شهری نوع سبك بهكار گرفتهشده را میتوان به سلیقه هنرمند واگذار كرد ولی آنچه در استفاده سبكها از سوی هنرمند مهم است این است كه بین محتوای اثر و مكان ارائه اثر هماهنگی درست و مناسبی وجود داشتهباشد. «هنركار» در مورد هماهنگی محتوا و شیوه اجرای هنری اثر بیان كرد: مسلماً باید بین محتوا و پیام مدنظر اثر هماهنگی وجودداشتهباشد ولی این نكته از طرف هنرمند مورد توجه قرارگیرد كه با ایجاد تغییرات مناسب در اثر آنرا جذابتر و قابلفهمتر برای بیننده ارائه كند مثلاً میتوانیم آیه یا مطلب موردنظر را به صورت نقش برجسته در فرمهای مشبك، توخالی و در سایر قالبهای مناسب و در عین حال جذاب و مناسب ارائهدهیم. وی افزود: باید دقت كنیم كه نوع هنر قرآنی بهكاربرده شده در اثر، گویایی لازم را داشتهباشد و بتواند پیام خود را در سریعترین زمان ممكن به بیننده برساند همین امر دلیلی است برای انتخاب نوع هنری كه در اماكنی خاص استفاده میشود مثلاً در بعضی مكانها نقاشی از یك واقعه نقل شده در قرآن گویایی لازم را دارد و در بعضی اماكن، خوشنویسی آیات قرآن میتواند پیامی را به بیننده برساند، دریافتن این همخوانی بستگی به شناخت هنرمند از وضعیت شهری دارد و مسؤولان هم با كمك مشاوران امور اجتماعی و شهری در كنار هنرمندان میتوانند به كارشناسی و تشخیص این امر كمك كنند تا بتوان هرچه بیشتر با هنر قرآنی با مخاطب ارتباط برقراركرد. هنرهای قرآنی در سطح شهرها شعاری شدهاند؛ شهرداری به فكر نوآوری در هویتبخشی قرآنی باشد «بنفشه احمدزاده» هنرمند نقاش با تأكید بر دوری از رویكرد شعاری داشتن در آثار هنری قرآنی كه در سطح شهرها استفاده میشود، گفت: در بسیاری از كارهایی كه در گذشته با همین هدف اجراشده بیشتر به ظاهر قضیه توجه شده و این قبیل كارها دیگر جنبهی شعاری و مناسبتی پیدا كرده و كمتر دیدهشده كه برای انجام آنها به همان میزان كه به ظاهر توجه میشود به مفهوم نیز پرداختهشود. وی اظهارداشت: شهرداری به عنوان مجری اصلی زیباسازی شهرها اگر قصد دارد به فرهنگسازی، هویتبخشی و زیباسازی قرآنی در شهرهای ایران اقدام كند لازم است با آگاهی و شناخت كامل به این امر اقدام كند، تشخیص شهرداری از انتخاب اماكن پرتردد و فضاهایی كه برای اجرای پروژه مناسب باشد و همچنین شناسایی هنرمندان شناخته شده به هرچه بهتر انجام شدن كار كمك خواهد كرد. در حالی بهترین نقاط شهری را به محصولات بیگانه اختصاص دادهایم و شهروندان را به خرید آنها ترغیب میكنیم كه آیات قرآن در زیرپلها و روی ستونها و دیوارهای سیمانی نقش بستهاند و به مرور زمان هم رنگ و روی آنها رفته است. این به راستی نه در شأن كشور اسلامی است و نه در شأن قرآن؛ صد البته كه قرآن جایگاهی بسی بالاتر از آنچه ما در حق آن ادا كنیم دارد. هویت قرآنی باید به همه شهرهای ایران اختصاص یابد نه فقط شهرهای مذهبی «فرح كیمیاقلم» هنرمند نگارگر با بیان این مطلب كه در زیباسازی شهرها باید از آیاتی استفاده كرد كه بیشتر به مسائل اجتماعی میپردازند گفت: در زیباسازی شهرها انتخاب آیات یكی از عواملی است كه باید در درجهی اول اهمیت قرار بگیرد و برای این كار بهتر است از آیاتی استفاده شود كه بیشتر به بیان مسائل اجتماعی كه با زندگی افراد جامعه ارتباط مستقیم دارد میپردازد. وی در ادامه افزود: استفاده از آیاتی با این مضمون باعث میشود افراد جامعه با دیدن آیات در سطح شهر و اندیشیدن در مضمون آنها به راهحلهایی برای رفع مشكلات خود دست پیدا كنند و هرچه مردم با این مفاهیم قرآنی بیشتر در ارتباط باشند ماندگاری در ذهنشان بیشتر است. وی خاطرنشان كرد: استفاده از نمادهای قرآنی نباید منحصر به شهرهای مذهبی كه دارای بقعههایی هستند، شود بلكه تمام شهرهای ایران میتوانند به هنر قرآنی مزین شوند. تناسب بین موضوع قرآنی و محل ارائه آن در زیباسازی شهرها با نماد قرآنی مورد توجه نیست «فاطمه بروجنی» نقاش اصفهانی نیز گفت: برای زیباسازی شهرها با استفاده از آثار هنری چون تابلوهای نقاشی، خطاطی و مجسمهها نمیتوان از آثاری ضعیف استفاده كرد زیرا این كار نه تنها باعث زیبایی شهر نشده بلكه موجب ناهماهنگی و ناهمگونی بین مفاهیم زیبای قرآنی و ظاهر اثر ارائه شده و مخاطب را كه هر روز با این آثار روبهرو میشود دلزده میكند. «بروجنی» در مورد مناسب بودن محلی كه آثار هنری با مفهوم قرآنی در آنجا نصب میشود خاطرنشان كرد: تاكنون شاهد بودهایم كه بیشتر اوقات آثار با مفهوم قرآنی در محلهایی نصب میشوند كه هیچ تناسبی با آن محیط نداشته و نتیجه عكسی در زیبایی شهر دادهاند پس مسؤولان در این امر باید دقت بیشتری به خرج دهند. بهطور مثال در محلی كه رفتوآمد بسیار كم است اگر اثر هنر قرآنی نصب شود تاثیر كمتری خواهدداشت.
همانطور كه از نظرات این هنرمندان و مسؤولان برمیآید تا امروز ما در هویتبخشی و زیباسازی شهرهای ایران اسلامی به ویژه در تهران به عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران با نمادهای هنر قرآنی گامهای قوی، برنامهریزی شده و منسجمی برنداشتهایم و هنوز جای خالی نمادهای قرآنی در جایجای شهرهایمان احساس میشود و این در حالی است كه تابلوهای بزرگ و گرانقیمت تبلیغاتی در بهترین اماكن شهرهایمان به محصولات تجاری كه اكثراً نیز محصولات خارجی هستند اختصاص یافتهاست. در حالی بهترین نقاط شهری را به محصولات بیگانه اختصاص دادهایم و شهروندان را به خرید آنها ترغیب میكنیم كه آیات قرآن در زیرپلها و روی ستونها و دیوارهای سیمانی نقش بستهاند و به مرور زمان هم رنگ و روی آنها رفته است. این به راستی نه در شأن كشور اسلامی است و نه در شأن قرآن؛ صد البته كه قرآن جایگاهی بسی بالاتر از آنچه ما در حق آن ادا كنیم دارد. آنچه مسلم است اگر قصد داریم در عصری كه تمامی جهانیان برای تبلیغ دین و كتاب آسمانی خود به ابزارهای مختلف تبلیغاتی و هنری متوسل شدهاند، فرهنگ غنی قرآنی را در بین مردم خود و همچنین آنهایی كه به عنوان توریست و یا به هر عنوان دیگری پا به سرزمین ایران میگذارند ترویج كنیم، قطعاً لازم است كه مسوولان مرتبط با امر زیباسازی شهری در همگرایی با هنرمندان در یك اقدام برنامهریزی شده بلندمدت با بودجههای مناسب و با تمسك به قرآن به هویتبخشی هنری ایران با نمادهای قرآنی اقدام كنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 987]