واضح آرشیو وب فارسی:حيات نو: ُ؛؟نماز، نياز تربيت دينى دانش آموزان
در نظام آموزش و پرورش ما طى سال هاى اخير كمتر به مقوله پرورش پرداخته شده است در حالى كه دو وجه تعليم و تربيت، از نظر مكتب اسلام از يكديگر جدايى ناپذير بوده و چه بسا تربيت و پرورش از اهميت و جايگاهى به مراتب مهم تر برخوردار است. در اين ميان ترويج فرهنگ نماز در ميان دانش آموزان ضرورتى تربيتى در عرصه دينى است كه آنگونه كه شايسته و بايسته نظام اسلامى ماست مورد توجه قرار نگرفته است.مدير دفتر برنامه ريزى و توسعه مدارس علوم و معارف اسلامى صدرا با تاكيد بر اينكه يكى از راهكارهاى اقامه نماز در مدارس دعوت عملى به جاى دعوت كلامى است،گفت: عدم آشنايى دانش آموز با نماز، با وجود طى ۱۳ سال حضور در مقاطع مختلف تحصيلى نشانه ناكارآمدى نظام تربيتى ما است. حجت الاسلام على دارابى مدير دفتر برنامه ريزى و توسعه مدارس علوم و معارف اسلامى صدرا در گفتگو با مهر اظهار داشت: بحث برگزارى نماز جماعت يكى از زيباترين جلوه هاى برنامه هاى پرورشى است كه به لحاظ اهميت موضوع در مورد تنظيم رابطه نسل نوجوان با پروردگار است، بى ترديد متوليان برگزار كننده اين جريان مقدس، ناب و اصيل بايد برخى ظرافتها را در كار خود رعايت كنند.وى افزود: همانطور كه در جريان هدايتگرى پيامبر(ص) با دو جريان هدايت مستقيم و غيرمستقيم روبه به رو هستيم، به نظر مى رسد در جريان برگزارى نماز جماعت نيز يكى از كارهاى اساسى به جاى دعوت كلامى، دعوت عملى است. آنچه دانش آموزان از عملكرد مسئولين اجرايى مدرسه و معلمان در رابطه با اقامه نماز مى آموزند مى تواند عاملى براى حضور شايسته آنها در صفوف اقامه نماز باشد. مدير دفتر برنامه ريزى و توسعه مدارس علوم و معارف اسلامى صدرا يادآور شد: وقتى درباره مسائل مربوط به برگزارى نماز تامل مى كنيم در مى يابيم فرهنگ ما از وجود اميرالمؤمنين است كه مى فرمايد نماز را به جماعت بگذاريد ولو برسر نيزه ها، شايد مفهوم اين حديث شريف اين بوده كه در سخت ترين شرايط نيز نماز را بايد به صورت جماعت برگزار كرد.وى با تصريح بر اينكه برگزارى نماز جماعت در مدارس بايد به عنوان يك فعاليت اصلى، جدى تلقى شود اظهار داشت: اگر ما در ابتدا از مبانى نظرى و تئورى متناسب با دريافت كودكان استفاده كنيم به نتايج لازم دست خواهيم يافت. حجت الاسلام دارابى گفت: گاهى آنچه مى گوييم با برداشت دانش آموزان فاصله است بنابراين به نظر مى رسد اگر ما حقيقت نماز، تجليات و بركات متعدد آن را در عرصه زندگى فردى و اجتماعى براى دانش آموز روشن كنيم و انديشه او را با جريان نماز عميقا پيوند بزنيم، در برگزارى نماز جماعت با شيوه هايى كه جذابيت لازم برخوردار است مى توانيم به موفقيت دست يابيم.وى همچنين تاكيد كرد: دانش آموز از پيش دبستان تا پيش دانشگاهى، حدود ۱۳ سال در اختيار نظام تعليم و تربيتى ما است اگر نتوانيم دانش آموزان را طى اين مدت ۱۳ ساله با معارف دين و به خصوص نماز و فرهنگ عالى آن آشنا كنيم و او را يك انسان متدين تربيت نكنيم بى شك نشان از ناكارآمدى نظام تعليم و تربيتى ما دارد. فقدان خلاقيت در مدارسرئيس دانشگاه مطالعات و تحقيقات اديان و مذاهب قم با تاكيد بر اينكه اولين و مهمترين وظيفه آموزش و پرورش، تربيت دانش آموز و آشنايى وى با فرهنگ ملى، دينى و اخلاقى است، گفت: آموزش و پرورش اصل مهم تربيت را فراموش كرده است. در رابطه با ضرورت هاى اقامه نماز در مدارس اظهار داشت: در سردر تمام مدارس مسئله آموزش در كنار پرورش ذكر شده است. نماز هم از مقوله هاى تربيتى و پرورشى است . كودك اگر در خانه و مدرسه نمازخوان و با فرهنگ نمازخوانى تربيت شد، هرگز نمازخوانى را كنار نخواهد گذاشت. وى افزود: مدارس در راستاى ترويج فرهنگ نماز كار فوق العاده و فوق برنامه اى انجام نمى دهند، كار اصلى آنها پرورش است. آيا راهى بهتر از نماز وجود دارد كه مدرسه به آن بپردازد؟ نماز عامل بازدارنده كودكان در مقابل تمام انحرافهاى اجتماعى است . رئيس دانشگاه مطالعات و تحقيقات اديان و مذاهب قم گفت: مدرسه بايد كودك را به اخلاق دعوت و از سوء رفتار نهى كند. كودك عمده وقت نشاط و شادى خود را مدرسه مى گذراند و مدرسه با در اختيار داشتن اين فرصت بايد مسائل تربيتى و پرورشى را مورد توجه قرار دهد.وى با اشاره به اينكه مسئولان آموزش و پرورش، تربيت و پرورش را بخشى از وظيفه خود تلقى نمى كنند يادآور شد: مدرسه بايد روزهاى بدون درس براى كودكان تعيين كند تا تمام امور تربيتى را در بخشهاى مختلف زندگى دينى و اجتماعى به آنها بياموزد. كارهاى تربيتى و روشهاى تربيتى در مدارس ما كلا فراموش شده است. رئيس مركز مطالعات و تحقيقات اديان و مذاهب قم تصريح كرد: در آموزش و پرورش تا به مسائل فوق برنامه درسى اشاره مى شود همواره مسئله فقدان امكانات و كمبود بودجه مطرح مى شود، اما هيچ كس از خلاقيت خود استفاده نمى كند. وى اضافه كرد: نماز مهمترين ارزش، پايه و اساس دين ما و اساس مسائل تربيتى است، تصور نمى كنم جايى وجود داشته باشد كه مكلف باشد نماز آموزش دهد، كما اينكه ساير ادب و آداب را مدرسه بايد آموزش دهد. آموزش نماز را هم بايد داشته باشد. مدرسه محور تربيت است، آيا در تربيت براى يك فرد مسلمان، مربى يا تذكر دهنده اى بالاتر از نماز هست كه ما را به واقعيت برساند؟مديران مدارس بايد در نمازها حضور داشته باشند رئيس جامعه المصطفى العالميه با اشاره به اينكه انس با نماز در دوران كودكى عميق تر در روح و روان فرد نفوذ مى كند، گفت: همه توان آموزشى بايد بر محور نماز تنظيم شود و بايد نسل جوان را با اسرار نماز آشنا كرد، حضور مديران و معلمان مدارس در نماز مشوقى براى دانش آموزان است . حجت الاسلام عليرضا اعرافى رئيس جامعه المصطفى العالميه در گفتگو با مهر با اشاره به اينكه ضرورت اقامه نماز به ويژه در مدارس واضح است، اظهار داشت: اصل نماز بر اين است كه جايگاه برتر در ميان عبادات دارد و در آيات و روايات بسيارى بر اين مسئله تاكيد شده و سنت حضرت محمد (ص) نيز به برترى نماز در ميان عبادات اشاره كرده است. وى با بيان اينكه در روايات مختلف تاكيد شده نماز را بايد از كودكى شروع و كودكان را به آن ترغيب كرد، يادآور شد: كودك را بايد قبل از دوران بلوغ به نماز عادت داد و با آن مانوس كرد و به توسعه و ترويج فرهنگ نماز اهتمام ورزيد. اين مسئله در ميان روايات متعدد وارد شده است. اين انس و آشنايى در دوران كودكى و نوجوانى عميق تر در روح و روان كودك نفوذ مى كند و پذيرش اين مسئله در دوران كودكى از اهميت به سزايى برخوردار است.حجت الاسلام اعرافى با اشاره به اينكه در توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز هم مدارس و هم اوليا وظيفه اى سنگين برعهده دارند، افزود: كم توجهى آموزش و پرورش آسيبها و مشكلاتى را به دنبال دارد كه بخشى به مديريت و برنامه ريزى مدارس برمى گردد كه اهتمام لازم را در برنامه ريزى، تعيين وقت مناسب و جايگاه مناسب را ندارند و بخشى هم به امامان جماعت در مدارس كه بايد امتياز و توانمندى پاسخگويى به آنها را دارا باشند. وى با بيان اينكه عدم مشاركت مديران و معلمان در نماز مدارس آسيب ديگر اين حوزه به شمار مى رود، تصريح كرد: وقت و زمان موضوع مهم شركت مديران است. مكان و فضاى نماز، مناسب بودن جايگاه نماز، نظافت و شادابى در فضاى نماز از اهميت بسيارى برخوردار است كه به منظور رفع اين آسيبها بايد با برنامه اى جامع اين مشكل را رفع كرد. رئيس جامعه المصطفى العالميه مشاركت خوب معلمان، مربيان، مديريت آموزشى در نماز جماعت، انتخاب امام جماعت جوان، فعال، زمان شناس، آشنا به فضاى كودكى با درك جوانان و نوجوانان را از راهكارهاى توسعه فرهنگ اقامه نماز در مدارس خواند و ادامه داد: نمازخانه اى مناسب با امكانات متعارف و خوب مى تواند به ترويج اين فرهنگ كمك كند. وى ارتباط مدارس با خانواده ها، مشاركت اوليا در نماز مدارس، برگزارى مسابقات، تشويق كودكان، ارائه جزوه، فيلم، كارهاى هنرى توسط دانش آموزان را از ديگر عوامل تثبيت فرهنگ نماز خواند. حجت الاسلام اعرافى با اشاره به اينكه بايد همه توان آموزشى بر محور نماز تنظيم شود، افزود: فرهنگ نماز بايد با ادبيات مناسب كودكان و نوجوانان ارائه شود. چرا كه نشانه يك جامعه سالم نماد عمل محورى است كه بايد نسل جوان را با اسرار نماز آشنا كرد و همه بخشهاى ذيربط به كمك آموزش و پرورش آمده تا اين نقيصه را برطرف كنند.اقامه نماز در مدارس نبايد تحميلى باشد رئيس مركز مطالعات فرهنگى ايران و عرب با تاكيد بر اينكه اقامه نماز در مدارس براى پرورش و ايجاد فضاى روحى جمعى كارساز و مؤثر است يادآور شد: فضاى برگزارى نماز در مدارس بايد مفرح، به دور از تحميل و همراه بايادآورى حساب شده باشد. دكتر محمد على آذرشب رئيس مركز مطالعات ايران و عرب مجمع جهانى تقريب مذاهب اسلامى اظهار داشت: يكى از برنامه هاى اسلام ايجاد فضاى روحى در جامعه است كه اين برنامه مى تواند از راه نماز جماعت، دعاهاى جمعى و يا دعوت به حج اجرايى شود. اين فضاهاى روحى و عبادات جمعى مورد تاكيد اسلام است چرا كه جامعه را آكنده از فضاى روحى مى سازد. دكتر آذرشب گفت: در بين دانش آموزان به واسطه نماز در مدارس، نوعى همدلى و احساس اشتراك معنوى ايجاد خواهد شد و اين همنوايى روحى بايد بين افراد جامعه و به ويژه جوانان و نوجوانان مورد توجه قرار گيرد. رئيس مركز مطالعات ايران و عرب با اشاره به اينكه نماز در مدارس فرصتى براى يادآورى ها و تذكرهاى معنوى خواهد بود تصريح كرد: اگر به قرآن نگاه كنيد براى تذكر و يادآورى كلمه ذكر و تذكر بيشتر از علم و تعليم آمده است، چرا كه انسان در درجه اول نياز به يادآورى دارد. گاه انسان خيلى از موارد در ذهنش است اما اراده اجراى آن را ندارد. به همين جهت يادآورى ها بسيار مهم است. يادآورى ها بايد بسيار اصولى، حساب شده و فنى باشند نه تحميلى ، خسته كننده و ملال آور . وى يادآور شد: براى ايجاد فضاى عبادت جمعى، همراهى تعليم با تربيت و همدلى دانش آموزان در نماز مدارس ضرورى است و بايد مورد عنايت مسئولان آموزش و پرورش باشد.دكتر آذرشب گفت: نماز درمدارس بايد به دور از تحميل و زور و همچنين به دور از ريا باشد . فضاى نامطلوب نبايد فضاى برگزارى نماز را احاطه كرده باشد. فضاى برگزارى نماز بايد تميز، زيبا و مفرح باشد. مقدمات نماز بايد به بهترين نحو انجام شود. اين مقدمات بايد حساب شده و با رعايت مسائل روانى دانش آموزان مورد توجه قرار گيرند.
جمعه 22 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: حيات نو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 91]