تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 7 آذر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):خداوند نماز بنده‏اى را كه دلش همراه بدنش نيست نمى‏پذيرد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1834797959




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

شیوه‏هاى ارتباط شیعه با امام صادق علیه السلام


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: شیوه‏هاى ارتباط شیعه با امام صادق علیه السلام

رابطه شیعیان با امام صادق علیه السلامالف- رابطه استاد و شاگردىوسعت دانشگاه جعفرىب- رابطه عادى1- از طریق سفر حج و عمره2- سفر جهت تعلیم مسایل شرعى3- برقرارى رابطه توسط وكیلانعصر امام صادق علیه السلام، یكى از دوران‌هاى پرشكوه و طلایى در تاریخ ‏تشیع است. در این عصر، تشیع گسترش چشمگیرى نمود و بر تعدد شیعیان افزوده گشت و در اثر آزادى نسبى روابط شیعیان با امام‏ صادق علیه السلام، آن حضرت توانست فقه و كلام شیعه را توسعه دهد و اصول و مبانى آن را روشن كند. نقش آن حضرت در معرفى مبانى شیعه به حدى‏ بود كه مذهب شیعه به نام آن جناب و «مذهب جعفرى‏» شهرت یافت.بعد از رحلت رسول اكرم صلی الله علیه و آله، دیگران در جایگاه آن حضرت نشستند و على علیه السلام در حاشیه ماند. با این حال تعداد زیادى از بزرگان صحابه ‏تنها آن جناب را امام برحق مى‏دانستند؛ حذیفه بن یمان مى‏گفت"هر كس كه طالب دیدار امیرالمؤمنین بر حق است، على را ملاقات‏نماید.» (1)عبدالله بن مسعود مى‏گفت: « در قرآن خلفا چهار تن هستند: آدم، هارون، داوود و على علیهم السلام»(2)این بزرگان كاملا با امامشان در ارتباط بودند ولى تشكل‏ جداگانه‏اى از سایر مسلمانان نداشتند. اما بعد از قتل عثمان و آغاز خلافت على علیه السلام همان طور كه طرفداران بنى‏امیه شكل حزبى به ‏خود گرفتند و عثمانیان نامیده شدند، شیعیان نیز صف خویش را از دیگران جدا نمودند و آزادانه تشیع خود را اعلام كردند. ولى این ‏وضع دیرى نپایید و با حاكمیت ‏بنى‏امیه، شیعه‏گرى جرمى سنگین به ‏شمار آمد؛ معاویه طى بخشنامه‏اى به عمال و فرماندارانش در سراسر كشور نوشت: «اگر دو نفر شهادت دادند كه شخصى از دوستداران على‏ و خاندان او است، اسمش را از دفتر بیت المال حذف كنید و حقوق و مقررى او را قطع نمایید.» (3) و با وجود حكمرانى سفاكانى‏ چون: زیاد، ابن زیاد و حجاج بن یوسف، ارتباط شیعیان با رهبرانشان به نهایت درجه كاهش یافته بود. لذا اخبارى بدین ‏مضمون به چشم مى‏خورد كه بعد از شهادت امام حسین علیه السلام تنها چهار تن ‏در كنار امام سجاد علیه السلام ماندند.(4) و شخصى چون سعید بن جبیر به ‏جرم رابطه داشتن با امام زین العابدین علیه السلام بالاى دار مى‏رود.(5) تا این كه با پایان یافتن قرن اول هجرى و شروع دعوت عباسیان و قیام‌هاى طالبیان، وضع عوض مى‏شود و توجه بنى‏امیه به جاى دیگر معطوف مى‏گردد و شیعیان نفس راحتى مى‏كشند و توان این را مى‏یابند كه با امامانشان رابطه برقرار نمایند كه این مطلب در عصر امام ‏صادق علیه السلام به اوج خود رسید.

رابطه شیعیان با امام صادق علیه السلامارتباط شیعیان و مسلمانان را با امام صادق علیه السلام، مى‏توان به دو نوع كلى تقسیم كرد:الف- رابطه استاد و شاگردىعده‏اى از بزرگان شیعه چون هشام بن حكم، محمدبن مسلم، ابان بن ‏تغلب، هشام بن سالم، مؤمن الطاق، مفضل بن عمر، جابر بن حیان ‏و ... از شاگردان و تربیت‏شدگان محضر آن حضرت بودند كه تعداد شاگردان ایشان را عده‏اى از محققان و دانشمندان شیعه چهار هزار تن دانسته‏اند و تنها از جواب سوال‌هایى كه از آن حضرت مى‏شد، چهار صد رساله نگارش یافته است. (6) بعضى از شاگردان امام ‏صادق علیه السلام داراى آثار علمى و شاگردان متعددى بودند، به عنوان ‏نمونه هشام بن حكم سى و یك جلد كتاب نوشته (7) و جابر بن حیان ‏نیز بیش از دویست جلد كتاب در زمینه‏هاى گوناگون به خصوص‏ رشته‏هاى علوم عقلى، طبیعى، فیزیك و شیمى تصنیف كرده بود.(8) ابان بن تغلب در مسجدالنبى جلسه درس داشت و آنگاه كه وارد مسجد مى‏شد ستونى را كه پیامبر صلی الله علیه و آله تكیه مى‏داد، براى او خالى مى‏كردند.(9)وسعت دانشگاه جعفرىشاگردان امام صادق علیه السلام منحصر به شیعیان نبودند، بلكه پیروان سنت ‏و جماعت نیز از مكتب آن حضرت برخوردار مى‏شدند؛ پیشوایان ‏چهارگانه اهل‏سنت‏ بلاواسطه یا با واسطه شاگرد امام صادق علیه‌السلام بودند. ابوحنیفه در راس این پیشوایان قرار دارد كه به گفته ‏خودش، دو سال شاگرد امام بوده و اساس علم و دانشش از این دو سال است.(10)شاگردان امام از نقاط مختلف همچون: كوفه، بصره، واسط، حجاز و سایر مناطق و نیز از قبایل گوناگون مانند: بنى‏اسد، مخارق، طى، سلیم، غطفان، ازد، خزاعه، خثعم، مخزوم، بنى ضبه، قریش به ویژه ‏بنى‏حارث بن عبدالمطلب و بنى الحسن بودند كه به مكتب آن حضرت‏ پیوستند. (11) به گفته ابن حجر عسقلانى، فقها و محدثانى همچون: شعبه، سفیان ‏ثورى، سفیان بن عینیه، مالك، ابن جریح، ابوحنیفه، پسروى موسى، وهیب بن خالد، قطان، ابوعاصم و گروه انبوه دیگرى از آن حضرت‏ حدیث نقل كرده‏اند.(12) امام صادق علیه السلام هر یك از شاگردان خود را در رشته‏اى كه با ذوق و قریحه او سازگار بود، تشویق و تعلیم مى‏نمود و در نتیجه هر كدام ‏از آن‏ها در یك یا دو رشته از علوم مانند: حدیث، تفسیر و علم كلام‏ تخصص پیدا مى‏كردند.كوفه یكى از مهمترین كانون‌هاى تجمع شاگردان امام صادق علیه السلام بود؛ حسن بن على بن زیاد وشاء كه از شاگردان امام رضا علیه السلام بوده، نقل ‏كرده كه در مسجد كوفه نه صد نفر استاد حدیث مشاهده كردم كه ‏همگى از جعفر بن محمد علیه السلام حدیث نقل مى‏كردند.(13)ب- رابطه عادىكلیه شیعیانى كه توانستند خدمت امام صادق علیه السلام برسند و یا به ‏نحوى با آن حضرت رابطه برقرار نمایند، جزو شاگردان آن جناب ‏محسوب نمى‏شوند؛ زیرا تشیع در این عصر گسترش زیادى یافته و به ‏اكثر قلمروهاى اسلامى رسیده بود و شمار زیادى از مسلمانان از اهل‏بیت علیهم السلام پیروى مى‏كردند. با توجه به گزارش‌هاى رسیده ‏از آن عصر، روابط شیعیان با آن حضرت را مى‏توان به روش‌هاى زیر بیان كرد:

1- از طریق سفر حج و عمرهسفر مردم به حج كه براى توانگران واجب بود، وسیله خوبى به شمار مى‏آمد، تا شیعیان بتوانند، در مدینه خدمت امام صادق علیه السلام برسند و از محضر ایشان بهره‏مند شوند. همچنین آن حضرت در موسم حج، در مسجدالحرام جلسه درس تشكیل و به سوالات و مسائل شرعى پاسخ‏ مى‏دادند؛ شیخ مفید نقل مى‏كند در یكى از این جلسات عده‏اى به ابن ‏ابى‏العوجاء ملحد پیشنهاد كردند، از امام صادق علیه السلام كه به قول ‏آنها علامه زمان و داناى روزگار است و مردم اطراف او را گرفته‏اند. سوالاتى كند و آن حضرت را نزد مردم شرمنده و مفتضح ‏سازد كه با پاسخ‌هاى عالمانه امام صادق علیه السلام، ابن ابى‏العوجاء، نومید و ناراحت نزد یاران خود برگشت.(14)2- سفر جهت تعلیم مسایل شرعىاگرچه در روزگار قدیم، مسافرت براى تعلیم و یادگیرى مسایل عادى ‏كارى دشوار بود، با این حال مواردى در دست است كه نشان مى‏دهد بعضى از مومنان براى اخذ یك مسئله فقهى، رنج و مشقت مسافرت ‏طولانى را بر خود هموار مى‏كردند؛ چنان كه مرحوم قطب الدین راوندى ‏نقل كرد: «شخصى زنش را سه بار طلاق داده بود و در مورد جواز رجوع، از مطلقات شیعه پرسیده بود، جوابش را داده بودند ولى ‏همسرش راضى نشده، مگر این كه از امام صادق علیه السلام استفتا كند كه در این هنگام امام صادق علیه السلام به دستور خلیفه عباسى در حیره، تحت نظربه سر مى‏برد و مانع ملاقات مردم، با او بودند. لذا آن شخص خود را به قیافه «خیار فروشى‏» در آورد و به در خانه امام صادق علیه السلام آمد و مسئله‏اش را پرسید و جواب گرفت.»(15)3- برقرارى رابطه توسط وكیلانیكى از مهمترین راه‌هاى ارتباط مردم با امام صادق علیه السلام، از طریق‏ وكیلان آن جناب بود كه این روش از زمان امام صادق علیه السلام به جهت‏ گسترش مناطق شیعه‏نشین توسط ائمه اطهار علیهم السلام مورد استفاده قرار مى‏گرفت. شیعیان نیز توسط این وكیلان وجوهات شرعى‏ خویش را حضور ائمه اطهار علیهم السلام مى‏فرستادند و هم دستورات ‏و مسائل شرعى را از طریق آنان دریافت مى‏نمودند.پى‏نوشت‌ها:1-بلاذرى، احمدبن یحیى، انساب الاشراف، منشورات موسسه الاعلمى‏ للمطبوعات، بیروت، 1394 ه .، ج‏3، ص 115.2- ابن شهر آشوب، مناقب آل ابى‏طالب، دارالاضواء، بیروت، 1405 ه.، ج‏3، ص‏77 و 78.3- ابن ابى‏الحدید، شرح نهج البلاغه، داراحیاء الكتب العربیه، قاهره، 1961، ج 1، ص‏43- 45.4- شیخ طوسى، اختیار معرفه‏الرجال، معروف به رجال كشى، موسسه ‏آل‏البیت علیه السلام لاحیاء و التراث، قم، 1404، ج 1، ص 332.5- همان، ص 335.6- محقق المعتبر، ج 1، ص‏26.7- فتال نیشابورى، روضه‏الواعظین، موسسه الاعلمى للمطبوعات، بیروت ط 1،1406 ه .، ص ‏229/ طبرسى، اعلام الورى باعلام الهدى، منشورات المكتبه ‏الاسلامیه، ط‏3، ص 284.8- ابن ندیم، الفهرست المكتبه التجاریه الكبرى، قاهره، ص‏517- 512.9- اسد حیدر، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، دارالكتب ‏العربیه، بیروت، ج 1، ص 55.10- همان، ص 70.11- همان، ص‏37.12- تهذیب التهذیب، بیروت، دارالفكر، ط 1، 1404 ه .، ج 1، ص‏88.13- رجال نجاشى، دفتر نشر اسلامى وابسته به جامعه مدرسین، قم، ص‏39 و 40.14- شیخ مفید، الارشاد، ترجمه محمدباقر ساعدى خراسانى، كتابفروشى اسلامیه، ص 545.15- قطب الدین راوندى، الخرائج و الجرائح، ترجمه غلامحسن‏ محرمى، انتشارات جامعه مدرسین، ص‏459 و 460.منبع:ماهنامه كوثر، شماره 40 ، غلامحسن محرمى.





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 412]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن