وحدت اسلامي محور تعاليم اهل بيت پيامبر

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: وحدت اسلامي محور تعاليم اهل بيت پيامبر
پاسخ به يك استفتا در خصوص رفتار با وهابياني كه پيروان مذهب جعفري را كافر قلمداد مي كنند از سوي فقيه معاصر حضرت آيه الله وحيد خراساني انگيزه اي شد تا قدري در اين زمينه تامل نموده و جلوه اي از تعاليم مكتب اهل بيت عصمت و طهارت را كه در اين اظهارنظر فقهي نمودار شده مشاهده نماييم . اين پاسخ دقيقا مبتني بر آموزه هاي حياتبخش اسلام و معارف اهل بيت رسول خدا و گفتار و سيره عملي آنان است . توصيه هاي يك مرجع تقليد در اين پاسخ بار ديگر « حقانيت » و « مظلوميت » پيروان مذهب جعفري را در طول تاريخ يكجا به نمايش گذاشت .
علي رغم آنكه « اصل مقابله به مثل » اصلي عقلايي و منطقي در ميان همه اقوام و ملل است و هيچ كس را به خاطر مقابله به مثل سرزنش نمي كنند اما مسلمان به ويژه اگر پيرو مكتب اهل بيت عصمت و طهارت باشد به ارزش ها و اصولي بسيار مهمتر و اساسي تر از اصل مقابله به مثل اعتقاد دارد كه در صورت لزوم از حق مقابله به مثل خود مي گذرد تا اصول و ارزش هاي مهمتر باقي بماند و حتي گاه حق او در مقابله به مثل به خاطر مصالح اهمي رنگ مي بازد و اصولا در فرض تزاحم با مصالح و حقوق مهمتر حق مقابله به مثل ندارد.
امروز دشمنان اسلام در پي نابودي اسلام و قرآن و مسلمانان اند و آن قدر شاهد و نمونه براي آن وجود دارد كه ذكر همه آنها از حوصله يك مقاله خارج است . از اهانت به قرآن و پيامبران و فرشتگان الهي تخريب مساجد و احداث معابد به جاي آنها هتك حرمت مقدسات مسلمين و مبارزه روزانه با شعائر اسلامي و..... تا متهم كردن مسلمانان به خشونت و تروريسم و نقض حقوق بشر همگي حكايت از شرايطي خاص مي كند در چنين شرايطي تكفير پيروان مذهبي از مذاهب اسلامي از سوي عده اي « جاهل متنسك » كه اتفاقا مرامشان ساخته و پرداخته بيگانگان است درد بي درماني است كه فقط هوشياري قاطبه مسلمانان را مي طلبد. « مقابله به مثل » با چنين افرادي كه شيعيان را تكفير كرده و گاه قتل آنان را موجب سعادت اخروي و عمليات انتحاري در اجتماع شيعيان را بشهادت در راه خدا و فوز عظيم مي پندارند! چه فايده و دستاوردي جز برافروخته شدن شعله هاي آتش اختلافات مذهبي و بهره برداري اجانب و دشمنان كينه توز اسلام دارد هر چه باشد اين جماعت افراطي در ظاهر مسلمانند و آن قدر هم تظاهر به مسلماني دارند كه غير از خود را كافر و مشرك مي دانند!! فقهاي شيعه با الهام از سيره ائمه اطهار(ع ) كه كم و بيش با جريانات متحجر و نادان در زمان خود روبرو بوده اند با كياست و درايت از بروز فتنه و نزاع هاي مذهبي جلوگيري كرده اند و بدين وسيله جلو سواستفاده نامحرمان را از اختلاف ميان مسلمانان گرفته اند. شكي نيست كه مسلمان بدون موجبي كه در شرع مقدس اسلام به طور دقيق و منضبط معين شده و سبب ارتداد شخص مي شود نمي تواند كسي را كه شهادتين را بر زبان جاري كرده و خود را مسلمان معرفي نموده تكفير كند و جان و مال و عرض او را مورد تعرض قرار دهد. مسلمان پيرو هر مذهب و مسلكي باشد محترم است و اين از ابتدايي ترين تعاليم اسلامي است كه متاسفانه از سوي پيروان مسلك وهابيت زير پا نهاده مي شود. چه بسا آنان كه صحنه گردانان اصلي هستند و اين مستضعفان فكري و عقلي را به تكفير مسلمانان ديگر وامي دارند اصولا هدفشان تحريك مسلمانان و مقابله به مثل با يكديگر است . وقتي سني شيعه را تكفير كند و شيعه سني را كسي كه از بيرون مي نگرد چه قضاوتي خواهد كرد و برآيند اين تكفير دو جانبه چه خواهد بود جز افزايش اختلاف كينه و دشمني و زياد شدن فاصله ها و بهره برداري دشمنان اسلام و مسلمين
منشور رفتار شيعيان
اينك شايسته است از فرصت پيش آمده استفاده كرده و به چند نمونه از احاديث كه مبنا و مستند فتواي مورد بحث است اشاره كنيم تا معلوم شود كه اين فتوا دقيقا برگرفته از تعاليم اهل بيت پيامبر است .
معاويه بن وهب مي گويد : به حضرت امام جعفر صادق (ع ) عرض كردم : چگونه شايسته است بر ما كه با قوم خود و مردماني كه با ما معاشرت دارند (و شيعه نيستند) رفتار كنيم حضرت فرمود :
« تنظرون الي ائمتكم الذين تقتدون بهم فتصنعون ما يصنعون فوالله انهم ليعودون مرضاهم و يشهدون جنائزهم و يقيمون الشهاده لهم و عليهم و يودون الامانه اليهم »
به پيشوايان خود بنگريد كساني كه از آنان پيروي مي كنيد و همان رفتاري كه آنان با اهل سنت دارند شما هم همان رفتار را داشته باشيد. به خدا سوگند پيشوايان شما بيماران آنها را عيادت مي كنند و بر جنازه هايشان حاضر مي شوند و به سود و زيان آنان در محكمه شهادت مي دهند و امانت هاي آنان را باز پس مي دهند . (كافي ج 4 ص 448 ح 3586 )
آنچه در اين حديث اهميت دارد آن است كه امام (ع ) رفتار خود و ساير پيشوايان معصوم را كه مقتداي شيعيان هستند بازگو مي كند. چنين نيست كه در ميان آن مردم كه امام از رفتار خود با ايشان سخن مي گويد همه دوستدار آن حضرت يا پاي بند به اصول و ارزشهاي اخلاقي بوده و هرگز به اهل بيت رسول خدا بي مهري و بي ادبي نمي كردند.
در حديث ديگري عبدالله بن سنان مي گويد : از امام صادق (ع ) شنيدم كه مي فرمود :
« اوصيكم بتقوي الله عز و جل و لا تحملوا الناس علي اكتافكم فتذلوا ان الله تبارك و تعالي يقول في كتابه : و قولوا للناس حسنا »
شما را به تقواي الهي سفارش مي كنم و اينكه مردم را بر دوش خود حمل نكنيد (و آنان را به اجبار به پيروي از خود وادار نكنيد) كه ذليل مي شويد خداوند تبارك و تعالي در كتابش مي فرمايد : به مردم سخن نيكو بگوييد.
امام در ادامه سفارش هاي خود فرمود :
« عودوا مرضاهم واشهدوا جنائزهم واشهدوا لهم و عليهم وصلوا معهم في مساجدهم »
به عيادت بيمارانشان برويد و بر جنازه هايشان حاضر شويد و به نفع و ضررشان شهادت بدهيد و با آنان در مساجدشان نماز بگذاريد . (وسائل الشيعه ج 3 ص 382 ح 10726 )
امام در اين گفتار بي اعتنايي به اهل سنت و بدرفتاري با آنان را با توجه به اينكه شيعيان در اقليت بوده و بيشتر مردم تابع حكومت ها بوده اند موجب انزواي بيشتر پيروان اهل بيت و ذلت و خواري آنان دانسته كه بايد از آن برحذر بود.
در حديث زيباي ديگري كه مي تواند منشور رفتار شيعيان با اهل سنت باشد چنين مي فرمايند :
« صلوا في مساجدهم فاغشوا جنائزهم و عودوا مرضاهم و قولوا لقومكم ما يعرفون و لا تقولوا لهم ما لا يعرفون انما كلفوكم من الامرا ليسير فكيف لو كلفوكم ما كلف اصحاب الكهف قومهم ! كلفوهم الشرك بالله العظيم فاظهروا لهم الشرك واسروا الايمان حتي جاهم الفرج و انتم لا تكلفون هذا »
در مساجد آنان نماز بگذاريد و در تشييع جنازه هايشان شركت كنيد و به عيادت بيمارانشان برويد و با قوم خود سخني را كه مي دانند و ظرفيتش را دارند بگوييد و آنچه را كه با آن آشنا نيستند نگوييد. آنان چيز كمي از شما مي خواهند. پس چه مي كرديد اگر از سوي قوم خود به اموري ملزم مي شديد كه قوم اصحاب كهف آنان را ملزم ساختند قوم اصحاب كهف آنان را به شرك خدا وادار مي كردند و آنان مجبور بودند كه اظهار شرك كنند و ايمان خود را پنهان دارند تا آن كه گشايشي حاصل شد در حاليكه شما به چنين چيزي وادار نشديد.
(مستدرك الوسايل ج 12 ص 272 ح 14079 )
به راستي زندگي شيعيان در جمع اهل سنت و در محيط هايي كه اكثريت دارند چه نوع الزاماتي براي آنان دارد آيا بيشتر از الزامات و تنگنايي كه اصحاب كهف در آن بسر مي بردند در محيطي بسر بردن كه همگان به خداي واحد پيامبر واحد قرآن واحد قبله واحد ايمان دارند و داراي معتقدات فراوان مشترك و احكام يكسان بي شمارند و تنها در برخي از احكام و نيز پاره اي باورهايي كه اصول مذهب بشمار مي روند نه اصول دين چه الزاماتي در پي دارد جز اينكه مذهب يكديگر را محترم بشماريم اختلافات را در محيط هاي علمي مورد بحث و پژوهش قرار دهيم و به عالمان و انديشمندان واگذاريم و به مقدسات يكديگر احترام بگذاريم
آيا ائمه اطهار(ع ) كه ما مفتخر به پيروي آنان هستيم در محيط هايي كه حاكميت و اكثريت در اختيار پيروان مذاهب ديگر بود حتي با دشمنان خود چگونه رفتار مي كردند چه رسد به مستضعفان فكري و فرهنگي به منظور جلوگيري از طولاني شدن اين نوشته تنها به يك نمونه تاريخي بسنده مي شود.
عبدالله بن مسكان از امام صادق (ع ) نقل كرد كه حضرت فرمود : « من گمان مي كنم هرگاه كسي نزد تو ناسزايي به حضرت علي (ع ) بگويد اگر بتواني بيني او را بخوري (كنايه از اينكه او را به قتل برساني ) چنين مي كني . »
ابن مسكان مي گويد : گفتم : بلي فدايت شوم قسم به خاندانم كه چنين هستم .
امام فرمود : اين كار را نكن . به خدا قسم گاهي مي شود كه مي شنوم كسي به علي (ع ) ناسزا مي گويد در حالي كه بين من و او فقط يك ستون فاصله است پشت ستون مخفي مي شوم و پس از فراغت از نماز از كنارش گذشته به او سلام كرده و با او مصافحه مي كنم . (مستدرك الوسايل ج 12 ص 259 ح 14059 )
چنين رفتاري از رئيس مذهب جعفري در محيطي كه حاكميت در اختيار بني اميه و بني عباس بود و اكثريت مردم تحت تاثير تبليغات مسموم آنان الگويي براي شيعيان آنهاست كه در چنين محيط هايي تنها رفتاري كه مي تواند مسلمان جاهل و نادان و مستضعف را پشيمان كند و به رفتار زشتش واقف گرداند رفتاري محبت آميز و آگاهي بخش و بيداركننده است .
حال كه معلوم شد آنچه در فتواي كوتاه و پر معناي حضرت آيه الله وحيد خراساني در پاسخ به يك پرسش ملاحظه مي شود دقيقا برخاسته و برگرفته از تعاليم اهل بيت عصمت و طهارت است و ما موظف به پيروي آن هستيم . در پايان ذكر چند نكته را لازم مي دانيم .
اتمام حجت بر اختلاف افكنان
.1 با اين فتوا حجت بر آنان كه با بستن خود به بعضي از علما و مراجع بر طبل دشمني و اختلاف با اهل سنت مي كوبند و « وحدت اسلامي » را پاس نمي دارند و بهانه به دست بهانه جويان وهابي مسلك مي دهند و عرض خود مي برند و زحمت شيعيان اقليت را در كشورهاي اسلامي مي دارند تمام است . امروز هيچ مرجعي كه با شرايط جهاني و وضعيت مسلمانان كمترين آشنايي را داشته باشد به اختلاف و دشمني ميان پيروان مذاهب اسلامي رضايت نمي دهد و هرگز آن را تجويز نمي كند. امروز بايد پيروان اين مرجع بيدار و مراجع ديگر اين فتوا را سرلوحه رفتار خود قرار داده و عموم مردم را به آن فرابخوانند. مفاد اين فتوا سخن همه مراجع بيدار و هشيار در طول تاريخ تشيع بوده است .
دفاع عقلاني و منطقي از اصول مكتب تشيع هرگز به معناي زيرپا نهادن اصول و آرمان هاي اسلامي و تعاليم اهل بيت عصمت و طهارت (ع ) در راستاي وحدت امت اسلامي نيست .
سرزمين هاي اسلامي هميشه آبستن حوادث تلخ و تفرقه و دشمني ميان پيروان مذاهب اسلامي بوده و دو گروه دشمنان قسم خورده مسلمانان از بيرون و دوستان جاهل و نادان از درون عامل آن بوده اند و هرگاه مرجعي هوشيار بيدار و متعهد مراقب و نگهبان اصول و آرمان هاي اسلامي بوده از بروز حوادث تلخ جلوگيري كرده است .
نيازي نيست اقدامات فقهاي سلف همچون ميرزامحمدحسن شيرازي در فتنه سامرا يا شيخ محمدحسين كاشف الغطا در حوادث بغداد و نجف يا علامه سيد محمدحسين شرف الدين را يادآور شويم كافي است در سيره درخشان امام خميني (رضوان الله تعالي عليه ) پس از پيروزي انقلاب و استقرار نظام جمهوري اسلامي و نيز رفتار آيه الله سيستاني در سالهاي اخير عراق را كه به چشم خود ديده ايم تامل نماييم . هرقدر تلاش كردند در اين سرزمين جنگ شيعه و سني به راه اندازند بيداري و هوشياري و دشمن شناسي مرجعيت شيعه در حوزه علميه نجف مانع از بروز فاجعه شد. بارها و بارها شيعيان را به خويشتن داري در برابر سلفي هاي نادان دعوت كردند و به فضل الهي اين تدبير كارگر واقع شد و به مدد الهي شيعه و سني در سرزمين عراق با اتفاق كلمه و وحدت اسلامي اشغالگران را وادار به ترك سرزمين هاي مقدس اسلامي خواهد كرد.
دانشمندان اهل سنت در محكمه وجدان
2 ـ آيا وقت آن نرسيده كه آن دسته از عالمان اهل سنت كه فرياد تفرقه سر مي دهند و شيعيان را آماج اتهامات ناروا قرار مي دهند به خود آيند و اهداف و آرمان هاي اسلامي را قرباني اميال قدرت طلبان و فرصت طلباني كه آنان را به اتخاذ مواضع تفرقه انگيز مي كنند ننمايند
آيا نبايد از سماحت اخلاص و محبتي كه شيعيان و مراجع تقليد شيعه نثار اهل سنت مي كنند دريافته باشند كه راهبرد شيعيان همكاري و اخوت با پيروان مذاهب اهل سنت است رفتار معدود افرادي را كه يا نادانند و يا بازيخورده و جز هتاكي هنر ديگري ندارند نبايد به حساب مكتب تشيع و شيعيان بگذارند. مكتب تشيع را از گفتار و سيره رهبران فقيهان مفسران و مراجع تقليد شيعه بشناسند.
به راستي تاسيس نظام جمهوري اسلامي به همت و اراده ملت شجاع ايران كه اكثريتشان پيرو مكتب تشيع هستند با هدايت و رهبري مرجعيت شيعه چه خدمت بزرگي به اعتلاي اسلام و مسلمين در عصر حاضر نمود. آيا فراموش كرده اند كه سرزمين پهناور ايران قبل از تاسيس جمهوري اسلامي پايگاه امريكا و صهيونيسم بين المللي بود آيا از ياد برده اند كه رژيم منحوس پهلوي هم پيمان اسرائيل و دشمن خونين اعراب بود آيا نبايد اين نعمت بزرگ الهي را كه پشتيباني جدي و واقعي براي اعراب و مسلمانان در برابر آمريكا و اسرائيل است قدر بدانند آيا نبايد حرمت ملت ايران و نظام برخاسته از اراده آنان را كه با هشت سال مقاومت دليرانه و قرباني كردن فرزندانش شر حزب بعث عفلقي و صدام ملعون را از سر ملت هاي منطقه كوتاه كرد و مانع تجاوزهاي بعدي او به كشورهاي اسلامي خاورميانه شد پاس بدارند آيا مزد ملتي كه با عشق به اسلام و مكتب مدافع بي منت اسلام و سرزمين هاي اسلامي است آن است كه تكفير شود و از سوي بعضي از ساده لوحان يا مزدوران اجانب خطرناكتر از اسرائيل خوانده شود و علما و روشنفكران مسلمان در كشورهاي اسلامي و عربي شاهد ساكت آن باشند و دم برنياورند از سياستمداران سرسپرده حاكم بر كشورهاي اسلامي انتظاري جز اين نيست چون آنان بهاي ماندن بر تخت هاي پادشاهي و امارت خود را به استعمارگران مي پردازند اما علما و روشنفكران عرب و مسلمان چه حجتي نزد خدا دارند آيا مكتب تشيع و پيروان اين مكتب در طول تاريخ جز خدمت خالصانه و بدون هزينه به اسلام و مسلمانان و سرزمين هاي اسلامي در كارنامه خود دارند
به راستي قدرت جمهوري اسلامي در زمينه هاي علمي فن آوري انرژي هسته اي و حتي سياسي و نظامي در منطقه خاورميانه به نفع كيست آيا به نفع اسلام و مسلمين كشورهاي اسلامي است يا امريكا و اسرائيل آيا پيروان مكتب تشيع حداقل در سه دهه اخير پشتيبان مسلمانان در برابر اجانب نبوده اند چرا بايد علماي اسلام در كشورهاي اسلامي در برابر انواع هجوم ها و تهمت ها به اين ملت و خدمتگزارانشان سكوت كنند نكند علماي جهان اسلام هم مانند سياستمدارانشان وابسته اند و از جاي ديگري دستور مي گيرند ما هرگز نسبت به علما و روشنفكران مسلمان چنين تصوري نداريم . بلكه معتقديم كه آنان قدري از حكومت هايشان بيم دارند و قدري دچار سو تفاهم شده اند و قدري هم دچار خودسانسوري .
آيا شما هم يك نمونه مانند فتواي مرجع تقليد شيعيان آيت الله وحيد خراساني را داريد كه به پيروانتان ارائه دهيد و آنان را به اخوت و برادري با برادران مسلمان و حتي آنان كه از روي جهالت يا احساسات سخن ناروايي بر زبان مي رانند دعوت كند آيا علامه شيخ محمود شلتوت از شما نبود ما هنوز هم به مانند آيت الله بروجردي در حوزه هاي علميه فراوان داريم . رهبرمان حضرت آيت الله خامنه اي مانند رهبر كبيرمان آيت الله العظمي امام خميني و مراجعمان مانند آيت الله بروجردي علامه كاشف الغطا و علامه شرف الدين همچنان منادي وحدت اسلامي اند. آيا شما هم نبايد همچون شيخ محمد عبده شيخ شلتوت شيخ مراغي و شيخ عبدالمجيد سليم ها منادي وحدت اسلامي باشيد آيا خطري كه امروز جهان اسلام را تهديد مي كند كمتر از ديروز است آيا ضرورت وحدت اسلامي در آن روز بيشتر از امروز بود آيا رواست كه عالمي سني به خاطر تشيع فرزندش يا هر دليل ديگري طاقت از كف بدهد و مانند بعضي از سران سرسپرده كشورهاي اسلامي شيعيان را آماج حملات خود قرار دهد و عالمان اهل سنت نيز بشنوند و سكوت كنند و از مظلوم دفاع نكنند.
پيامي به دشمنان اسلام
3 ـ اين فتوا جنبه ديگر هم دارد و آن اينكه دشمنان اسلام و مسلمانان بي جهت به تشديد اختلاف و دشمني ميان مسلمانان دلخوش نكنند چرا كه اين هدف در صورتي محقق مي شود كه طرفين دعوا و نزاع از مصالح خويش و مفاسد اختلاف و تفرقه غافل باشند و به چيزي جز مغلوب كردن طرف مقابل نينديشند. اما اگر در يك سو كساني باشند كه به مصالح امت اسلامي واقفند از مفاسد تفرقه و جدايي ميان مسلمانان آگاهند از ترفندهاي دشمنان كينه توز اسلام و مسلمين مطلعند از ناداني و غفلت مسلماناني كه برادران مسلمان خود را تكفير مي كنند رنج مي برند و از اينكه آنان فريب عمروعاص پشت صحنه را خورده اند خشنود نيستند و اصول و آرمان هاي اسلامي را در مسلخ اختلافات مذهبي قرباني نمي كنند دشمن طرفي نخواهد بست .
دشمنان اسلام كه همه توان خود را به كار گرفته اند واز به صدا درآوردن ناقوس جنگ صليبي هم ابايي ندارند و قرآن و پيغمبر و شعائر اسلامي همچون حجاب را به عنوان نماد مسلماني ـ نه تشيع و تسنن ـ نشانه گرفته اند نمي توانند علما و شخصيت هاي آگاه بيدار و هوشيار جهان اسلام را فريب داده و مسلمانان را در برابر يكديگر قرار دهند. هنوز طعم تلخ ناكامي در به راه انداختن جنگ مذهبي را در سرزمين عراق به خاطر درايت و كياست مرجعيت شيعه احساس مي كنند. مرجعيت در سرزمين هاي ديگر نيز بيدار و هوشيار و مراقب است و دشمن را در رسيدن به اهداف خود ناكام خواهد گذاشت .
وقتي سني شيعه را تكفير كند و شيعه سني را كسي كه از بيرون مي نگرد چه قضاوتي خواهد كرد و برآيند اين تكفير دوجانبه چه خواهد بود جز افزايش اختلاف كينه و دشمني و زياد شدن فاصله ها و بهره برداري دشمنان اسلام و مسلمين
فقهاي شيعه با الهام از سيره ائمه اطهار(ع ) كه با جريانات متحجر و نادان در زمان خود روبرو بوده اند با كياست و درايت از بروز فتنه و نزاع هاي مذهبي همواره جلوگيري كرده اند
فتواي كوتاه و پرمعناي حضرت آيت الله وحيد خراساني در پاسخ به يك پرسش دقيقا برخاسته و برگرفته از تعاليم اهل بيت عصمت و طهارت است و ما موظف به پيروي از آن هستيم
دشمنان هر قدر تلاش كردند در سرزمين عراق جنگ شيعه و سني راه اندازند بيداري و هوشياري و دشمن شناسي مرجعيت شيعه در حوزه علميه نجف مانع از بروز فاجعه شد و امروز به مدد الهي شيعه و سني در سرزمين عراق با اتفاق كلمه و وحدت اسلامي اشغالگران را وادار به ترك سرزمين هاي مقدس اسلامي خواهند كرد
آيا وقت آن نرسيده كه آن دسته از عالمان اهل سنت كه فرياد تفرقه سر مي دهند و شيعيان را آماج اتهامات ناروا قرار مي دهند به خود آيند و اهداف و آرمان هاي اسلامي را قرباني اميال قدرت طلبان و فرصت طلبان ننمايند آيا نبايد از سماحت اخلاص و محبتي كه شيعيان و مراجع تقليد شيعه نثار اهل سنت مي كنند دريافته باشند كه راهبرد شيعيان همكاري و اخوت با پيروان مذاهب اهل سنت است
دوشنبه 11 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]