واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: حوصله ندارم جام جم آنلاين: امروزه، در جامعه نوجواناني را مشاهده ميكنيم كه سر در گريبان مبهوت، افسرده و عصبي هستند، چهرههاي در هم كشيدهاي دارند و هر كس به آنها ميرسد ميگويد مگر كشتيهايت غرق شده و يا انگار مادرش مرده، دنيا ديگه به آخر رسيده. آري اين علايم و علايم ديگري كه به آن اشاره خواهد شد، نشان از يك بيماري به نام افسردگي دارد. اگرچه افسردگي از ديرباز به عنوان يكي از نابسامانيهاي رواني عمده شناخته شده است؛ اما در دهه اخير اهميت اين بيماري، بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است. در 2 دهه اخير افسردگي جاي تشويش و اضطراب را كه در 2 دهه پس از جنگ بينالمللي دوم به عنوان مهمترين عارضه رواني تلقي ميشود، گرفته است. همچنين از آن به عنوان بيماري زكام رواني نيز ياد ميشود. امروزه ثابت شده است كه در دوره نوجواني انسان استعداد زيادي براي ابتلا به افسردگي دارد با اين تفاوت كه علايم و نشانههاي افسردگي در اين دوران بيشتر جنبه عملي دارد تا رواني. افسردگي از شايعترين اختلالات خلقي و عاطفي و بزرگترين بيماري رواني قرن حاضر است. در گذشته تصور ميشد كه افسردگي مربوط به دوره بزرگسالي است و كودكان و نوجوانان كمتر به آن مبتلا ميشوند. اما امروزه تحقيقات جديد نشان ميدهد افسردگي از مشكلات رايج بين نوجوانان و جوانان است. شناخت و تشخيص افسردگي در دورههاي نوجواني و جواني به دلايلي مشكل است. زيرا نشانههاي افسردگي از نظر باليني كمتر مشهود است. در ضمن نوجوانان و جوانان كمتر احساسات خود را بروز ميدهند و بيشتر مـســائــل را انـكــار مــيكـنـنــد. هـمـچـنـيـن نـوجـوانـان افتوخيزهاي خلقي زيادي از خود نشان ميدهند. اين افتوخيزها هم بويژه در آغاز نوجواني مشاهده ميشود. به دليل همين تشخيص افسردگي در نوجوانان كار نسبتا دشواري است. تعريف افسردگي افسردگي نوعي واكنش انفعالي نسبت به شرايطي است كه در آن فرد دچار محروميت و ناكامي ميشود يا فشاري از تعارضات بر او وارد ميشود. درجات افسردگي 1ـ افسردگي: به عنوان يك هيجان عادي بشري با علايمي مثل غمگيني، دل شكستگي، نوميدي ، ناكامي و... كه اختلال تلقي نميشود. 2ـ اندوه: واكنش واقعبينانه و مناسب به آنچه از دست رفته است كه بتدريج فروكش ميكند و ندرتا منجر به اختلال ميشود. 3ـ افسردگي خفيف: اندوهي كه بيدليل ادامه پيدا ميكند و خود فرد معمولا احساس ميكند پاسخ او افراطي است و علت زيربنايي را تشخيص نميدهد. 4ـ افسردگي شديد: بيمار رابطه خود را با واقعيت از دست ميدهد، دچار هذيان ميشود و غالبا به خودكشي دست ميزند. علايم افسردگي در نوجوانان افسردگي به صورت حالات هيجاني، بيقراري و نداشتن آرامش و قدرت در توجه و تمركز فكر و ناتواني در كنترل فعاليتهاي ذهني تجلي ميكند. نوجوان احساس خستگي ميكند و از دردهاي متناوبي گلهمند است. عقبماندگي درسي دارد و آن را معلول بيماري و زماني در اثر فقدان قدرت توجه و تمركز ميداند. افسردگي در نوجوانان را بايد بسيار مهم تلقي كنيم؛ چرا كه اگر از مدت خاص بگذرد، علايم عادي آن تبديل به علايم مرضي خواهد شد و ماندگاري رفتاري ناشي از تداوم اين حالت ميتواند زيانهاي جبران ناپذيري بر آينده آنان به وجود آورد. هشياري بيش از اندازه والدين و حساسيت نسبت به علايم و نشانههاي افسردگي در نوجوان بسيار طبيعي است، اما سعي كنيد به گونه اي متعادل رفتاركنيد. با آن كه بهتر است به هر تغييري در رفتار نوجوان هشيار باشيد، اما نبايد بسرعت نتيجهگيري كنيد. به خاطر داشته بـاشـيـد هـيچ رفتار واحدي به خودي خود، لزوما نشاندهنده بروز افسردگي در فرزندان يا نيازمند توجه فوري نيست، مگر افكار، بيانات يا اعمالي كه حاكي از وجود تمايل به خودكشياند. عوامل ايجاد افسردگي در نوجوانان الـف) وراثـت: افـسـردگـي را ميتوان تا حدودي به مسائل ارثي مرتبط دانست، زيرا در ميان اعضاي يك خانواده شايع است. ب) استرس: افسردگي در ميان نوجوانان و جواناني كه با مسائل و مـشـكـلات مـادي و استرسهاي روزانه روبهرو هستند، نسبت به ديگران بيشتر است. همچنين تغيير در مدرسه و ورود به دوره تحصيلي از سطحي به سطح ديگر از عوامل ديگر افسردگي است. ج) جنسيت: تحقيقات نشان ميدهد نرخ افسردگي در دختران بسيار بيشتر از پسران است و عامل جنسيت در افسردگي نقش مهمي دارد. با وجود اين كه درصد تشخيصهاي افسردگي پيش از بلوغ در پسران بيشتر است، ولي اين رقم بعد از سن بلوغ در ميان دختران افزايش مييابد و نهايتا آمار دختران افسرده به 2 برابر پسران ميرسد. د) افكار مربوط به خود: اين طرز تفكر براي نوجوانان و جوانان ايجاد شده است كه با سعي و تلاش هم نميتوان بر مشكلات فائق آمد. توان مقابله با مشكلات را ندارد و در حقيقت به درماندگي آموخته شده رسيده است. (يعني كاري ديگر نميتوان انجام داد و نااميد از همه جا ميشود) هـ) عوامل زمينهساز: عواملي كه شكست مهم در زندگي براي نوجوانان داشته باشد، از عوامل زمينهساز افسردگي هستند. و) هويت نقش جنسي: نوجوان و جواني كه هويت نقش جنسي زنانه دارند، بيشتر به افسردگي مبتلا ميشوند. ي )عوامل ديگر: مواقع ديگري كه نوجوان مستعد افسردگي است، عبارتند از: وقتي نوجوان شما از طرف دوستان پذيرفته نميشود، شما با همسرتان بيش از حد از او حمايت يا او را طرد كنيد، اگر فشارهاي اقتصادي يا مشكلاتي در خانواده وجود داشته باشد، اگر مشكلات شديد خانوادگي (مثل طلاق) بر او اثر كرده باشند، اگر دچار مشكلات تحصيلي شده باشد يا اگر به بيماريهاي طولاني مدت و مزمني دچار باشد. با توجه به مطالب عنوان شده، ميتوان نتيجه گـرفـت عـوامـل زيـادي در ايـجاد افسردگي نوجوانان دخالت دارد. تحقيقات نشان ميدهد اختلافات خانوادگي عامل اصلي افسردگي نوجوانان است؛ اما بـه گفته يك روانشناس معروف (بك) كه تست افسردگي نيز از اوست، علت اصلي ايجاد افسردگي طرز تفكر افراد است. فرد افسرده به اين دليل دچار افسردگي ميشود كه استدلال و منطق او در خصوص مسائل، اشتباه و نارساست. بك در يك مطالعه روي بيمارانش مشاهده كرد كه آنان بيشتر اتفاقات ناگوار را كه برايشان پيش ميآيد، به نوعي فاجعه، مصيبت و بدبختي تفسير و خود را سرزنش ميكنند. آثار منفي افسردگي افـســردگــي نـگــرانــيهــاي روزمـره زيـادي بـراي نوجوانها به وجود ميآورد؛ از قبيل تنهايي، نداشتن دوست يا نامزد، گيجي و سردرگمي درباره تغييرات زنـدگـي، كـه هـمـه ايـنـها در ذهن نوجوان به طور اغراقآميزي بزرگ ميشوند و ممكن است به احساس دلشكستگي، نا اميدي، بيارزش بودن منجر شوند. خلق افسرده ميتواند به ميزان قابل توجهي در رشد طبيعي نوجوانان اختلال ايجاد كرده و عملكرد آينده آنها را در زمينه ازدواج، خانواده و شغل مختل كند. همچنين در افراد نوجوان افسرده معمولا علاقه به كارهاي معمولي زندگي كم ميشود. ممكن است احساس خستگي كنند. از خانواده يا دوستان فاصله ميگيرند، اشتهايشان كم ميشود، عادتهاي خواب آنها تغيير ميكند. به طور خلاصه، به نظر ميرسد كه نمي توانند از زندگي روزمره لذت ببرند. درمان افسردگي براي درمان افسردگي بهتر است ابتدا پيشگيري به عمل آيد و با برخوردي سنجيده با نوجوان از بروز افسردگي جلوگيري شود. حال اگر بخواهيم با افسردگي ايجاد شده در نوجوان مقابله و در بهبودي آن تلاش كنيم، اقدامات زير را بايد انجام داد. 1ـ به عنوان اولين قدم، مشكلات نوجوانتان را قبول كـنـيـد. بـه او كـمـك كـنـيد كه اين مشكلات را به چند قسمت قابل حل تقسيم كند و هر بار به يك قسمت آنها بپردازد در تمام اين فرآيند بايد از طريق در آغوش گرفتن، لمس كردن و حالتهاي دلسوزانه، عشق حمايتكننده خودتان را نثار او كنيد. 2ـ او را تشويق كنيد كه فعاليتهاي جسمي بيشتري داشته باشد. برخي مطالعات نشان ميدهد ورزش كـردن مـيتـوانـد بـه درمـان افـسـردگـي كـمـك كند. شنا كردن، دوچرخه سواري، آهسته دويدن و شكلهاي ديگر ورزش همگي ميتوانند آثار مثبتي داشته باشند. 3ـ منبع افسردگي را شناسايي كنيد و موانع و مشكلات را تشخيص دهيد و براي رفع آنها اقدام كنيد. 4ـ پس از تشخيص بايد خود نوجوان نسبت به وضع زندگي، شناخت حاصل كند و درك واقعبينانهتري نسبت به زندگي به دست آورد. 5 ـ وقتي نوجوان ياد ميگيرد كه نسبت به مسائل و مشكلات با ديد بازتري نگاه كند، ميتوان به او كمك كرد تا دلايل شكستهاي خود را به دست آورد و روشهاي درست با مقابله با مشكلات را بياموزد. 6 ـ درمانهاي روانشناسي گرچه مفيد است؛ اما بايد با نوع افسردگي هم متناسب باشد. در بعضي موارد، دارو هم توصيه ميشود؛ اما نبايد طولانيمدت باشد و بايد با تجويز روانپزشك باشد. 7ـ براي گرفتن راهنمايي به سراغ پزشك، مشاور يا روانپزشك مراجعه كنيد. 8 ـ ايجاد اميد از طريق باز كردن راه گفتگو ميان فرزند و والدين. 9ـ اختلافات خانوادگي را حلوفصل كنيم. 10ـ كمك خانواده در محبت كردن به فرزند. البته اين محبت نبايد زياد باشد زيرا شما ممكن است با او درگيري عاطفي پيدا كنيد و نه اين كه مثل بچهها با او رفتار كنيد. 11ـ نوجواني كه قصد خودكشي دارد. بايد تحت مراقبت قرار بگيرد تا اين طرز تفكر از ذهن او خارج شود. سخن آخر همان طور كه قبلا هم ذكر شد، افسردگي يك بيماري پيچيده با دلايل متعدد است. اگر نوجوانتان شديدا افسرده است، به اين معنا نيست كه شما والدين بد يا سهلانگاري بودهايد. همان طور كه ذكر شد، در افـسـردگـي نـوجـوان عـوامـل مـختلفي دخيل است. به هر حال، علايم افسردگي را ناديده نگيريد و فراموش نكنيد. افسردگي مخصوصا وقتي زود تشخيص داده شود، يك بيماري قابل درمان است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 501]