در حاشيه سفر رئيس جمهوري روسيه به آمريكايي لاتين؛ چالش هاي پيش روي واشنگتن

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: در حاشيه سفر رئيس جمهوري روسيه به آمريكايي لاتين؛ چالش هاي پيش روي واشنگتن
گروه تحليل و تفسير خبر- مريم زباندان : سفر "سرگئي مدوديف" رييس جمهوري روسيه به كشورهاي آمريكاي لاتين نوعي زورآزمايي ديپلماتيك در محدوده حياط خلوت آمريكا محسوب مي شود، حياط خلوتي كه حضور قدرت هاي چپگرا مفهوم آن را كم رنگ تر ساخته است.

*** اهداف سفر مدوديف و واكنش واشنگتن
سفر رييس جمهوري روسيه به چند كشور آمريكاي لاتين در آينده اي نه چندان دور و در عرصه سياست خارجي، رييس جمهوري آتي آمريكا را با چالشي بزرگ روبه رو خواهد كرد.
هدف رييس جمهوري روسيه از اين سفر نوعي مبارزه غير رسمي مقامات كرملين با دولت رو به پايان "جرج بوش" رييس جمهوري آمريكا تلقي مي شود. به گفته تحليلگران روسي، تلاش مسكو براي برقراري روابط با كشورهاي آمريكاي لاتين، مقابله با نفوذ آمريكا در جمهوري هاي سابق شوروي در شرق اروپا، منطقه قفقاز و آسياي مركزي به حساب مي آيد.
بدنبال سرد شدن روابط آمريكا و روسيه بدلايلي چون تلاش واشنگتن جهت نصب سپر دفاع موشكي و سامانه راداري در اروپاي شرقي و نيز درگيري ها در كوزو، مسكو سعي كرده است تا روابط خود را با كشورهاي آمريكاي لاتين بويژه كوبا و ونزوئلا تقويت كند.
سردي اين روابط پس از حمله روسيه در ماه اوت(18 مرداد) به گرجستان بيش از پيش ملموس شد زيرا اين اقدام از سوي آمريكا به شدت محكوم گرديد و روسيه آن را نوعي دخالت از سوي غرب در امور اين كشور تلقي كرد. بروز جنگ در گرجستان شكاف ميان دو كشور را وسيع تر كرد چرا كه روسيه معتقد بود طراح اصلي و پشت پرده حمله نظامي گرجستان به اوستياي جنوبي كسي جز آمريكا نمي تواند باشد.
مقامات مسكو بر اين عقيده اجماع نظر دارند كه آمريكا همواره ادعاي تمايل به بهبود روابط با مسكو دارد و سالهاست كه براي حذف رقيب ديرينه خود يعني روسيه تلاش مي كند. به گفته كارشناسان سياسي در مسكو، آمريكا همواره سعي دارد به تضعيف روسيه در همه عرصه ها بويژه سياست و امنيتبپردازد.
مشكل اصلي مسكو با واشنگتن، اتخاذ سياست يك جانبه گرايي آمريكا در اقصي نقاط جهان از جمله اروپا و در دوره حاكميت جرج بوش و تيم نو محافظه كاران در كاخ سفيد بوده كه باعث به خطر انداختن منافع روسيه شده است.
ادامه اختلاف مسكو و واشنگتن بر سر مساله قفقاز، موافقت آمريكا بر سر پيوستن اوكراين و گرجستان به ناتو و استقرار طرح سپر دفاع ضد موشكي و سامانه راداري در كشورهاي اروپاي شرقي است كه هيچ يك از دو كشور حاضر به عقب نشيني از مواضع خود در اين خصوص نيستند.
ديدار مدوديف و بوش در آخرين روزهاي كاري وي (بوش) در حاشيه اجلاس "اپك" در پرو نيز نتوانست روابط سرد مسكو و آمريكا را بهبود بخشد و روسيه در اين شرايط انتظار دارد تا رئيس جمهوري بعدي آمريكا بتواند در سياست هاي يك جانبه گراي اين كشور تغييري اعمال كند.
برخي تحليلگران معتقدند، گرچه "باراك اوباما" رئيس جمهوري آتي آمريكا شعار "تغيير" را در دستور كار خود قرار داده اما با توجه به چالش هاي موجود و نقض حقوق بشر و دمكراسي توسط مقامات كاخ سفيد و اقتدارگرايي روسيه در عرصه بين المللي، اتخاذ چنين سياست هاي كمي دور ذهن است.
سفر رييس جمهوري روسيه به منطقه آمريكاي لاتين به لحاظ زماني و نيز همزماني آن با انتقال قدرت از دولت جمهوريخواه به دولت دمكرات در آمريكا از ويژگي هاي خاصي برخوردار شده است. مدوديف در اين سفر سعي دارد از يكسو روابط مسكو با كشورهاي ونزوئلا، كوبا و برزيل را بيش از پيش بهبود بخشد و از طرفي ديگر سعي دارد به مقامات آمريكايي بفهماند كه روسيه اهداف بزرگي را در عرصه سياست خارجي در سر مي پروراند و آن، رسيدن به يك اقتدار بين المللي است.
اين سفرها گرچه به منظور توسعه و گسترش روابط روسيه و تلنگر زدن به مقامات كاخ سفيد درخصوص حوزه هاي تحت نفوذ آنها صورت گرفته اما مقامات كرملين درخصوص اهداف سفر مدوديف به كشورهاي آمريكايي اعلام كرده‌اند كه اين سفر سياسي نيست و با هدف گسترش حضور روسيه در آمريكاي لاتين و منطقه "آسيا - اقيانوسيه" و كاستن از تاثيرات بحران اقتصادي كنوني انجام گرفته است. بحران كنوني اقتصادي نيز سبب شده تا روسيه بيش از پيش براي حضور در بازارهاي آسيايي و آمريكاي لاتين تلاش كند زيرا ركود اقتصادي در آمريكا و كشورهاي اروپايي بيشتر به چشم مي خورد.
مقامات روسي معتقدند كه در دوره كنوني و با توجه به بحران هاي موجود در بازار اقتصادي يا بايد بسترهاي جديد پيدا كرد و يا جايگاه خود را در بازارهاي كنوني حفظ و ثبات بخشيد. مدوديف در ديداري سه روزه از برزيل با "لوئيس ايناسيو لولا داسيلوا" رييس جمهوري اين كشور ديدار كرد و درخصوص همكاري هاي نظامي، انرژي و دفاعي گفت وگوهايي صورت گرفت.
برزيل توافقنامه اي را به ارزش 300 ميليون دلار براي خريد 12 بالگرد نظامي M1_35 با روسيه به امضا رساند. همچنين در اين ديدار مقرر شد تا همكاري هاي تجاري ميان دو كشور تا سال 2010 ميلادي به 10 ميليون دلار افزايش يابد.در سفر مدوديف به ونزوئلا نيز كه از سرسخترين دشمنان آمريكا تلقي مي شود يك تفاهم نامه همكاري هسته اي و استفاده صلح آميز و غيرنظامي ميان مقامات دو كشور به امضا رسيد همچنين امضاي تفاهمنامه هايي در زمينه هاي نفتي، همكاري هاي صنعتي و حذف رژيم رواديد براي شهروندان دو كشورمورد توافق قرار گرفت.
رييس جمهوري روسيه پس از ديدار با همتاي ونزوئلايي خود در يك برنامه خبري، اين ديدار را مثبت ارزيابي كرد و اظهار داشت كه همكاري هاي دو كشور به شكل چشمگيري افزايش يافته و چشم اندازهاي خوبي براي توسعه اين همكاري ها وجود دارد.
ونزوئلا از سال 2005 ميلادي تحت رهبري "هوگو چاوز" رابط خود با مسكو را حفظ كرده و به عنوان يكي از خريداران اصلي تسليحات از اين كشور تلقي مي شود، ونزوئلا تاكنون چهار ميليارد و 400 صد ميليون دلار تسليحات از روسيه خريداري كرده است.
در اين سفر، روسيه در پاسخ به حضور ناوهاي آمريكا در آب هاي گرجستان اقدام به اعزام چند فروند ناو روسي با حدود يكهزار و 600 نظامي روس به آب هاي درياي كارائيب كرده تا به اتفاق 700 نظامي ونزوئلا مانور مشتركي را برگزار كنند. اين مانور آشكارترين نمونه قدرت نمايي روسيه پس از 20 سال در منطقه كارائيب و در نيم كره غربي جهان به محسوب مي شود.
رئيس جمهوري روسيه با هدف تجديد هم پيماني مسكو با هاوانا در طي دوران جنگ سرد كه با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي به فراموشي سپرده شده بود به اين كشور نيز سفر كرد. در ديدار مقامات كوبا و روسيه قرار شد دو كشور در زمينه انرژي هسته اي، اكتشاف نفت و گاز در خليج مكزيك با يكديگر همكاري كنند همچينين مسكو در نظر دارد تا سلاح، خودرو و ديگر تجهيزات صنعتي خود را به كوبا و كشورهاي آمريكاي لاتين به فروش برساند.
در سفر رييس جمهور روسيه به پرو كه با هدف شركت در نشست مجمع همكاري اقتصادي آسيا - اقيانوس آرام (آپك) صورت گرفت، رؤساي جمهوري آمريكا و روسيه نيز با يكديگر ديدار كردند. در اين ديدار كه در حاشيه نشست اجلاس اپك صورت گرفت، درخصوص بحران مالي در جهان، جنگ گرجستان و استقرار بخش هايي از سامانه دفاع موشكي در اروپاي شرقي توسط آمريكا گفت وگوهايي صورت گرفت.
روسيه پس از سرد شدن روابطش با غرب بويژه آمريكا بر سر مناقشه گرجستان و طرح سپر موشكي آمريكا روابط خود را با ونزوئلا و كوبا تقويت كرده است. ونزوئلا قصد دارد براي تقويت توان دفاعي خود در برابر تهديدهاي كشورهايي مانند آمريكا و عليرغم مخالفت هاي جرج بوش همچنان به خريد سلاح از روسيه و چين ادامه دهد.

*** آمريكا نگران است يا بي تفاوت؟
گرچه آمريكا وانمود مي كند كه از ورود رقيب سنتي (روسيه) به حيات خلوط خود يعني كشورهاي آمريكاي لاتين نگراني به دل راه نمي دهد اما "كاندوليزا رايس" وزير خارجه اين كشور در يك برنامه خبري به برگزاري رزمايش مشترك دريايي ميان ونزوئلا و روسيه اعتراض كرد.
مدوديف در سفر به كشورهاي آمريكاي لاتين قصد داشت تا به مقامات آمريكايي بفهماند كه اگر آنها اجازه نفوذ در كشورهاي مرزي و به اصطلاح حيات خلوت آنها را دارند، روسيه نيز مي تواند در منطقه اي كه آمريكايي ها به طور سنتي آن را منطقه نفوذ خود مي دانند، سياست هاي خود را دنبال كند.بسياري از تحليلگران معتقدند اين حركت مسكو تغييري تازه در معادلات سياسي قدرت ها تلقي مي شود، تغييري كه نشانه اي از جنگ سرد را به همراه دارد.
مدوديف در آخرين روزهاي زمامداري بوش وارد حياط خلوت آمريكا شده است تا به رييس جمهوري آمريكا بفهماند كه اگر سامانه سپر موشكي و راداري در اروپا نصب شود روسيه نيز مي تواند عكس العمل نشان دهد و اقدامات دهه 60 ميلادي را تكرار كند. شواهد حاكيست كه روسيه براي بدست آوردن قلمرو قديمي خود گام هاي مثبتي را برداشته و ظهور دولت هاي چپگرا در آمريكاي لاتين بستر را براي مسكو هموار كرده است.
يکشنبه 10 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 138]