واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: مقدمه
شناخت حقیقت و ماهیت جهان و انسان همیشۀ تاریخ ، آرزو و هدف همۀ انسانها ، اعم از دانشمندان علوم مادی و حکمای الهی و حتی انسانهای عادی بوده است . الهیّون با اعتقاد بر " من عرف نفسه عرف ربه " راه شناخت خالق هستی را شناخت اشرف مخلوقات یعنی انسان میدانستند ، مادیون نیز با اتکاء به علوم جدید طبیعی ومادی ، برای جهان و انسان تعاریفی داشته و دارند . حکمای الهی بویژه محمد ابن ابراهیم شیرازی مشهور به ملاصدرا ، که حضرت امام خمینی (ره) ایشان را سرآمد اهل توحید دانسته (مقاله لقاء الله در کتاب رساله لقاء الله میرزا جواد ملکی تبریزی ، ص 258) و در این مرقومه حکمت و مکتب فلسفی ایشان به عنوان مرجع ، مورد استناد قرار گرفته است ، برای پیشگیری از انتقادی که ممکن بود با توسل به علوم طبیعی و مادیگرایانۀ جدید از قبیل داروینیسم ، علیه حکمت انجام گیرد ، الهیات را از طبیعیات جدا ساختند تا دیگر ، مباحث حکمت الهی در گزند حمله نظریات علوم طبیعی قرار نگیرد و براین اساس ، در مقدمه کتاب رساله سه اصل از انتشارات مولی – تاریخ نشر مکرر بهار 1360 ( که در این منظومه هرگاه اشاره به کتاب رساله سه اصل شود منظورهمین کتاب است) ، آمده است :
" آخوند (ملاصدرا) مطالب و مباحث حکمت را بطریقی ترتیب داد که میتوان الیهات را از طبیعیات ارسطوئی و نجوم بطلمیوسی تفکیک نمود و نیز علم النفس را از مبحث طبیعیات جدا و به الهیات منتقل ساخت . این امر حائز اهمیت فوق العاده است ، از آنجا که در اثر تحولاتی که معاصران ملاصدرا در اروپا ایجاد نمودند اصول و علوم طبیعی و نجوم قدیم بتدریج فراموش گردید و این علوم از اعتبار ساقط گشت و نظر جدیدی در باره عالم طبیعت ظهور نمود که در اندک مدتی عالمگیر گشت و آنقدر مورد پسند و قبول همگی قرار گرفت که با اتکای به آن حکمت مشائی که در مغرب زمین تا آن عصر حکمفرما و مبنی بر طبیعیات قدیم بود مطرود گشت و نفوذ خود را در محافل علمی از دست داد .
گرچه این تحولات تا قرنی پیش به ایران سرایت ننمود ، گویا آخوند از طریق کشف و شهود وقوع این تغییرات اساسی را پیش بینی کرده بود و برای پیش گیری از انتقادی که ممکن بود با توسل به علوم طبیعی جدید علیه حکمت انجام گیرد ، مقدمات جدا نمودن الهیات را از طبیعیات فراهم ساخت تا دیگر مباحث حکمت الهی در گزند حمله نظریات زودگذر علوم طبیعی قرار نگیرد . " (کتاب رساله سه اصل – ص 26)
این انفکاک علوم الهی از طبیعی هنوز همچنان به قوت خود باقیست . و دانشمندان هریک از این دو گروه ، از وارد شدن به حوزۀ دیگری پرهیز مینمایند .
ولی با توسعه علم و فن آوری ، کشف حقایق علمی تازه و پیدایش وسایل ارتباط جمعی جدید از قبیل تلویزیون و ماهواره و اینترنت ، که باعث میشود در کمتر از ساعتی تمام مردم دنیا مرتاضی را که چندی پیش بمدت 2 ساعت در هوا و در حالت نشسته مقابل کاخ سفید آمریکا تحصن نموده بود ، ببینند ، و بهمین سیاق همۀ مردم دنیا در کمترین زمانی از کلیه وقایع علمی و اتفاقات خارق العاده مطلع شوند ، شرایطی فراهم آمده که به نظر میرسد آشتی و نزدیکی این دو دامنه علم که در حقیقت ، بنا به مصلحتی ، تفکیک شده بودند ، لازم و به مصلحت علم و بشریت است . چرا که شاهدیم علیرغم تسلط عمیق و شدید علم بر همه ارکان جوامع امروز ، بشر نتوانسته ماوراء طبیعت را فراموش کند و حتی بتدریج گرایش ها به آشنائی با توانائی هائی که از ماوراء ماده نشأت میگیرد فزونی مییابد ، بطوریکه اکثر رمانها ، فیلم های سینمائی و تلویزیونی ، اتفاقات و داستان هائی که عرضه میشود ، بیانگر قدرت های خارج از محدودۀ ماده بوده و حتی برای آدم آهنی ها و ربات های آهنی نیز آرزوی احساسات عاطفی و انسانی میگردد . از طرفی حکمت و فلسفه الهی نیز که از علم حقیقی ، کامل ولایزال الهی نشأت گرفته ، دارای آنچنان قوام علمی هست که از ورود به حیطه علوم طبیعی خشنود باشد و در این مرقومه نزدیکی نظرات حکیمانه و فلسفی ملاصدرا به یافته های علمی جدید ، به خوبی نشان داده خواهد شد .
و نیز چون قوانین ، معلومات و یافته های علمی ، اکثراً با عرضه یک تئوری یا فرضیه ، آغاز شده و سپس دانشمندان با تحقیق پیرامون آن تئوری و کشف و پیدا شدن قوانین علمی جدید ، از مجهول به معلوم رسیده اند ، لذا نوشته حاضر ، بدون هرگونه ادعائی در مورد ارزش و اعتبار آن ، تحت عنوان فرضیه و به نام فرضیه ملائکه ، به پیشگاه همه مسلمانان ، الهیون و دانشمندان عرضه میشود ، تا شاید مبنائی باشد برای بررسی ها و حرکت های بیشتر در این زمینه .
لازم می بینم در ابتدا با دو گروه سخن داشته باشم :
اول با علماء الهی و بخصوص علمای اسلام و تشیع –
خدمت این عزیزان عرض میکنم که ، اعتقادات دینی و مذهبی ما شیعیان براساس قبول حقانیت قرآن ، رسالت پیامبر اکرم (ص) و امامت ائمۀ معصومین علیهم السلام ، نیاز به استفاده از چنین فرضیه هائی ندارد ولی :
- چون هستند علما و تحصیلکرده هائی که در پی یافتن مستندات علمی برای اعتقادات قلبی میباشند تا اینگونه اعتقادات ، برایشان بهتر قابل قبول و درک باشد ، و
- از آنجا که در صحنۀ علم و با مشاهده و مطالعه بعضی داده ها میتوان برای کشف مجهولات علمی فرضیه یا تئوری عرضه کرد و بدیهی است که فرضیه فقط فرضیه بوده و هر کس میتواند آنرا بررسی ، نقد ، کلاً رد و یا کلاً یا بعضاً تأیید نماید و در صورتیکه فرضیه در حیطه علم باقی بماند ، بررسی های آینده صحت و سقم آن را آشکار خواهد کرد ، و طبق فرمایشات علامه طباطبائی در تفسیر المیزان " تنها کاری که از فرضیه های علمی بر میاید این است که میتواند بیانات علمی را که در اطراف یک موضوعی مورد بحث قرار میگیرد توضیح بدهد و علت آنها را بیان کند و فرض چنین فرضیه هائی در یک علم و ارزش آنها در همان علم منافاتی با اعتبار حقایق بقینی و حتی امکانات ذهنی ندارد " (تفسیر المیزان جلد 2 ص 155)
- با توجه به مجهولاتی که درمورد ماده و انسان در حیطۀ علم وجود دارد و در این حالت هر کسی میتواند با ارائه فرضیه تلاش نماید تا آیندگان را به یافتن واقعیت کمک کند ، و
- از آنجا که اسلام و قرآن نیز از علوم معمول دانشگاهی جدائی ندارد و در قرآن نیز به تفکر ، تفحص و تعقل برای کشف حقایق تأکید مؤکد شده است از جمله تحقیق و بررسی در مورد آغاز آفرینش و چگونگی پیدایش نشأۀ آخرت (قل سیروا فی الارض فانظروا کیف بدا الخلق ثم الله ینشیء النشأة الاخرة – بگو در زمین سیر و سفر کنید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است و سپس نشأۀ آخرت را پدید می آورد - سورۀ عنکبوت ، آیۀ 20) که به موضوع مورد این بحث بسیارنزدیک است ،
لذا این مرقومه تقدیم و عاجزانه از همۀ عزیزان تقاضا دارم با ارشاد حقیر و ارائه پیشنهاد برای رفع اشکالات و نواقص و تکمیل مطالب ، در این امر خطیر ، و ارشاد همه تشنگان حقیقت ، شریک و سهیم باشند .
دوم با علماء و دانشمندان دانشگاهی –
این عزیزان نیز باید بدانند که حقیر قصد تبلیغ مذهب را نداشته و فقط براساس برداشتهای علمی و دینی خود این فرضیه را عرضه نموده ام و تقاضا دارم اجازه دهند این مطالب بصورت یک تئوری و فرضیه علمی مورد بحث و بررسی قرارگیرد و اینجانب را کمک و ارشاد نمایند .
مهمترین مراجعی که در تحقیقات مربوط به این فرضیه بصورت نقل مستقیم یا برداشتهای کلی مورد استناد و استفاده قرار گرفته است عبارتند از :
1. قرآن مجید به ترجمه بهاء الدین خرمشاهی .
2. تفسیر ارزشمند المیزان بقلم استاد علامه طباطبائی و با چاپ مرکز نشر فرهنگی رجاء
3. کتاب عرشیه تألیف حکیم ملا صدرای شیرازی با ترجمه و تصحیح غلامحسین آهنی چاپ 1341
4. کتاب رسالۀ سه اصل تألیف حکیم ملا صدرای شیرازی از انتشارات مولی ، چاپ مکرر بهار 1360
5. کتاب هستی شناسی در مکتب صدر المتألهین تآلیف استاد جعفر سبحانی .
6. کتاب رسالۀ لقاء الله از عارف و فقیه فقید میرزا جواد ملکی تبریزی با ترجمه و توضیح سید احمد فهری .
7. کتاب اسرار الصلوة از عارف و فقیه فقید میرزا جواد ملکی تبریزی .
8. کتب حضرت امام خمینی (ره) بویژه مصباح الهدایة الی الخلافة و ولایة ، سر الصلوة .
9. كتاب حدود و تعريفات از ابن سينا ترجمۀ محمد مهدي فولادوند از انتشارات سروش .
10. کتاب فیزیولوژی انسانی گایتون .
11. کتاب مبانی فیزیک نوین از ریچارد وایدز و رابرت سلز ، ترجمۀ علی اکبر بابائی و مهدی صفا اصفهانی .
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 282]