ابیانه موزه سرخ

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: پلکانی به درون تاریخ
ابیانه در زاویه شمال غرب کوه کرکس و منتهی الیه رودخانه برز واقع شده است. فاصله آن تا جاده نطنز کاشان 22 کیلومتر است .خانه های این روستا بر روی دامنه شمالی دره با شیبی تند و سرسبزی که از سنگ های رسوبی سبز رنگ است واقع شده اند.خانه ها از رنگ سرخ منحصر به این محل و با اسلوب ساختمانی خاص در سطحی محدود به صورت پلکانی و مسلط بر یکدیگر بنا شده اند. بر بالای ساختمان این دیواره سنگی زیبایی ، دیواره شمالی روستا را تشکیل داده است که ساختمان این دیواره سنگی و هماهنگی رنگ آن با ساختمان خانه ها برای هر گردشگری جالب توجه است . موقعیت طبیعی روستا به شکل یک بشقاب گود بیضی شکل است که اطراف آن را رشته کوههای دیواره مانند احاطه کرده اند.آب و هوای روستا ییلاقی و زمستان آن طولانی است ، البته هوا در سراسر سال لطافت خاصی دارد.قدمت فرهنگ و زبان مردم ابیانه به دوران هخامنشیان و ساسانیان می رسد.
ابیانه پلکانی است به درون تاریخ ، در خانه های قدیمی آن هنوز ظروف سفالی با قدمتی چند صد ساله وجود دارد. سبک خانه سازی در این روستا به دوره صدر اسلام تا زمان صفویه و پس از آن پیوند می خورد.مصالح به کار رفته در ساختمان های ابیانه ، چوب درخت چنار ، خاک رس قرمز ، خشت ، آجر و سنگ است .
برخی از اماکن و بناهای تاریخی ابیانه شامل موارد زیر هستند:
آتشکده هارپک : این آتشکده در وسط روستا قرار دارد و مربوط به عهد هخامنشی است. بر خلاف اسلوب ساختمان های محل ، این بنا از پایه تا پوشش سقف با طاق ضربی و با سنگ لاشه و گچ ساخته شده که به همین دلیل در 50 سال اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است.
قلعه ها :
ابیانه شامل سه محله به نام های پایین هر ده ، سیمان و پل است . این محله ها قلعه های استحفاظی دارند که اینک نیمه مخروبه باقی مانده اند. قلعه پایین هر ده صخره ایی است و فقط از طرف در ورودی راه آمد و شد دارد که در مواقع اضطراری پناهگاه مناسبی است. محله پل و سیمان بطور مشترک یک قلعه دارند که بر ستیغ کوه سنگی ساخته شده است. بر دامنه جنوبی روستا ، قلعه یاله همونه دیده می شود. قلعه مخروبه دیگری به نام قلعه نزاتون نیز در سمت شرق در باغ های روستا قرار دارد.
مسجد برزله و مسجد حاجتگاه ، امامزاده ابیانه ، خانقاه نیز از آثار دیدنی این شهر محسوب می شوند.