يك رويداد ارتباطي ثبت شده است

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از نقد كتاب «مباني زبان‌شناسي متن»/2 «متن» يك رويداد ارتباطي ثبت شده است
خبرگزاري فارس: نگار داوري اردكاني گفت: «متن» يك رويداد ارتباطي ثبت شده است حال ممكن است اين رويداد ثبت شده نوشتاري يا شفاهي باشد.
به گزارش خبرنگار فارس، يكصد و نود و پنجمين نشست سراي اهل قلم با موضوع نقد و بررسي كتاب «مباني زبان شناسي متن» تأليف پرويز البرزي برگزار شد.
نگار داوري اردكاني در اين نشست گفت: مباني زبان‌شناسي متن نخستين كتابي است كه به شكل كاربردشناسي در حوزه زبان‌شناسي به تأليف درآمده است.
داوري اردكاني در ادامه نشست و پس از سخنان مؤلف كتاب گفت: اتفاق نظري درباره مسئله «گفتمان» وجود ندارد. شايد يكي از اختلاف‌نظرهاي كه بنده و آقاي دكتر پرويزي در كتاب «مباني زبان شناسي متن» داريم اين است كه به عقيده من تحليل «گفتمان» يك اصطلاح شاملي نسبت به «زبان‌شناسي متن» است.
وي ادامه داد: در واقع تحليل «گفتمان» يك اصطلاح كلي‌تر است كه در درون خودش زبان‌شناسي متن را هم جاي مي‌دهد. اگر بخواهيم بگوييم «تحليل گفتمان» چيست بايد عرض كنم هماهنگونه كه در كتاب آمده: «بررسي واحدها يا عناصر زباني بزرگتر از جمله» است. حال اين عناصر بزرگتر از جمله مي‌تواند پاراگراف، فصلي از كتاب يا يك كتاب باشد.
اين مدرس دانشگاه درادامه با اشاره به مشخصات «تحليل گفتمان» گفت: تحليل گفتمان دو بعد «زبان شناختي» و «غيرزبان شناختي» دارد يعني يك جزيي از تحليل گفتمان بعد «زبان شناختي» يك متن است و جزء ديگر تحليل «غيرزبان شناختي» يك متن است.
وي مسئله مهم در تحليل گفتمان را تأثير عناصر بافتي بر واحد زباني برزگتر از جمله دانست و افزود: در بعضي از متون آمده كه «گفتمان» فقط معاني «مكالمه» دارد و اين درحالي است كه وقتي چند متن را مي‌خوانيم متوجه مي‌شويم كه گفتمان فقط مكالمه و شفاهي نيست و به همين دليل است كه مي‌گوييم «زبان شناختي متن» زيرشاخه‌اي از «تحليل گفتماني» است.
داوري اردكاني در قياس «لانگ» و «پارول» ادامه داد: در واقع در اين مبحث مطرح شده در مسئله زبان شناسي متن و تحليل گفتماني اگر بخواهيم به مثابه «لانگ» و «پارول» بنگريم بايد بگوييم نسبت گفتمان به متن اين است كه «گفتمان» اعم از همه متون چه شفاهي و چه نوشتاري است و واژه‌اي كلي است كه متن را در درون خودش قرار مي‌دهد.
اين مدرس دانشگاه ضمن اشاره به تعريف «متن» در كتاب مورد بحث اظهار داشت: «متن» يك رويداد ارتباطي ثبت شده است حال ممكن است اين رويداد ثبت شده نوشتاري يا شفاهي باشد.
داوري ادامه داد: به نظر من گاهي «تحليل‌ گفتمان» و «زبان‌شناسي متن» مساوي مي‌شوند مگر آنكه بخواهيم بگوييم «زبان‌شناسي» متن فقط به ابعاد زباني متن توجه مي‌كند كه البته قاعدتا هم بايد اين گونه باشد. چرا كه ما وقتي «زبان شناسي متن» را جزيي از «تحليل گفتمان» مي‌گوييم بايد بار زبانشناسي آن نسبت به تحليل هاي بافتي و غيرزباني بيشتر باشد.
در حالي كه در تحليل گفتمان به همان اندازه كه ما مشخصه‌هاي زباني يك متن را مورد بررسي قرار مي‌دهيم به همان اندازه هم مشخصه‌هاي بافتي و حاشيه‌اي آن مورد بررسي قرار مي‌گيرد.
اين مدرس دانشگاه در پايان گفت: متن گفتمان تحقق يافته و ابزاري است براي تهيه «گفتمان» چرا كه اگر ما متن را نداشته باشيم نه مي‌توانيم عناصر زباني آن را مورد بررسي قرار دهيم و نه مي‌توانيم تأثير عوامل بافتي را بررسي كنيم.
پرويز البرزي در ادامه جلسه و در پاسخ به مباحثي كه نگار داوري اردكاني مطرح كرد گفت: «زبان شناسي متن» يك سويه است و «پارول» را مورد نشانه قرار داده است . «زبان شناسي متن»‌با «لانگ» سورسور كاري ندارد. در واقع زبان شناسي متن «پارول» يا همان «گفتار» را نشانه گرفته است حالا مي‌تواند نوشتاري يا گفتاري باشد اما در هر دو حال يكسويه است. حال اين تمايزي كه دكتر داوري بين «گفتمان» و «متن» قائل شدند از نقطه نظر من «گفتمان» همان «متن» است اما «دوسويه». يعني اگر ما بياييم parole و discourse را دوجانبه كنيم گفتمان حاصل مي‌شود.
داوري اردكاني پاسخ داد: در تعريف شما در كتاب«مباني زبان شناسي متن» آمده : ماهيت متن به گونه‌اي است كه ما نمي‌توانيم آن را محدود كنيم حالا اگر بخواهيم از جنبه‌اي متن را محدود كنيم ممكن است سخن شما به يك اعتبار صحيح باشد. اما به هر حال درصد صفحه از اين كتاب مسائل بافتي و تأثير آن بر متن مورد بررسي قرار گرفته است و به نظر من هر متني يك مخاطب دارد و از اين جهت است كه ما بايد «متن» را زيرشاخه‌اي از «گفتمان» قرار دهيم. به اين دليل كه وقتي حتي كتابي نوشته مي‌شود مخاطباني براي آن فرض شده و اين دليل بر دو سويه بودن متن است.
پرويزي در ادامه اين بحث ادامه داد:‌ يك سويه بودن در نظر من بدون مخاطب بودن نيست بلكه «في البراهه پاسخ دادن» در آن وجود ندارد. در واقع متن فقط زباني نيست بلكه context هم همراه آن است.
انتهاي پيام/
يکشنبه 3 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 139]