در نشست گفتمان‌سازي در رسانه‌هاي جهاني مطرح شد: بايد برروي تداخل فرهنگي در رسانه‌ها كار شود صنايع رسانه‌يي به گفتمان‌هاي حاكم نهاد مي‌بخشد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: در نشست گفتمان‌سازي در رسانه‌هاي جهاني مطرح شد: بايد برروي تداخل فرهنگي در رسانه‌ها كار شود صنايع رسانه‌يي به گفتمان‌هاي حاكم نهاد مي‌بخشد
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: رسانه

نشست گفتمان‌سازي در رسانه‌هاي جهاني با حضور اساتيد و صاحبنظران ارتباطات در دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات برگزار شد.

به گزارش خبرنگار رسانه‌ي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي اين مراسم محمد سطاني‌فر به‌عنوان دبير همايش به حاضران خيرمقدم گفت و پس از آن مهدي محسنيان‌راد - استاد دانشگاه - به ارايه‌ي مقاله باعنوان آسيب‌شناسي مخاطب بيداري براي رسانه‌ها و فن‌آوري‌هاي نوين در كشورهاي در حال توسعه پرداخت.

او گفت: همزمان با شكل‌گيري اصطلاح مخاطبان ناهمگن براي رسانه‌ها، نظريه‌ي تزريقي با گلوله جادويي شكل گرفت كه به موجب آن مخاطبان رسانه‌ها، موجوداتي بدون اراده در مقابل تزريقات حاوي تبليغات رسانه‌ها محسوب مي‌شدند و گويي هر پيام به مثابه يك گلوله بود كه به سمت مخاطب شليك مي‌شد و او را مورد هدف قرار مي‌داد.

محسنيان‌راد همچنين تاكيد كرد: در رسانه‌ها بايد روي تداخل فرهنگي و نه تهاجم فرهنگي كار انجام شود.

يونس شكرخواه سخنران ديگر نشست بود كه با بيان اين كه مقوله‌ي گفتمان را به دليل تفاوت استفاده كردن از آن در سطوح مختلف نمي‌توان آسان تعريف كرد تصريح كرد: در روايت‌ها به معناي كنترل در فرآيند معناسازي براي مخاطب نيز مي‌توان از گفتمان استفاده كرد.

او ادامه داد: با وجود اين كه رسانه‌هاي بين‌المللي سيطره‌ي بيش‌تري دارند اما گفتمان خاص آن‌ها نيست و رسانه‌هاي محلي نيز مي‌توانند گفتمان داشته باشند.

وي گفتمان در زبان‌شناسي را واحدي بزرگ‌تر از تك جمله دانست و با اشاره به گفتمان در سطح ارتباطات بين فردي اظهار كرد: اين گفتمان به تحليل جنبه‌هاي كلامي و غيركلامي اشاره مي‌كند. در عين حال بافت تعامل را نيز در نظر مي‌گيرد؛ تحليل گفتمان زبان‌شناسي مورد قبول زبان‌شناسان نيست.

او همچنين اظهار كرد: سه سطح صوتي، نحوي و معنايي در زمان وجود دارد. اما تحليل گفتمان انتقادي از اين سه سطح عبور مي‌كند، گسترده‌تر نگاه مي‌كند و زير چتر فرهنگ مي‌برد.

شكرخواه با بيان اين كه برخي معتقدند رسانه‌ها زبانشان شكل دهنده جهان است، تصريح كرد: صنايع رسانه‌يي به گفتمان‌هاي حاكم نهاد مي‌بخشد. اگر صحبت از گفتمان مي‌كنيم بايد استفاده درست آن را بدانيم و نه استفاده‌هاي غلطي كه مصطلح شده است.

وي افزود: گفتمان‌ها خود را از چند دريچه به ما نزديك مي‌كنند يكي اينكه پديده‌ها را طوري به ما جلوه مي‌دهند كه ما به درون آن پي نبريم و دوم نگرشي است كه باورهاي خود را بدون اينكه ما متوجه شويم به ما مي‌گويند و ما از طريق واژه‌ها مي‌توانيم به اين مساله پي ببريم.

اين روزنامه‌نگار گفت: هرموني نيز در بحث گفتماني جاي مي‌گيرد، رسانه‌ها سعي مي‌كنند نقش كليدي ايفا كنند در ساختن اجماع و توافق عمومي بر سر يك موضوع؛ آنچه كه ما مي‌بينيم واقعيت‌هاي رسانه‌يي شده‌اند و در مجاري فرستنده شكل گرفته و به دست ما مي‌رسد.

او تاكيد كرد: در دنياي گفتمان بايد به اين كه يك معني با رد ديگر معاني خود را اثبات مي‌كند و نه با تاثير خود مد نظر قرار دهيم. در تعامل با رسانه مخاطب هم شكل مي‌دهد و هم شكل مي‌گيرد.

وي در پايان خاطر نشان كرد: شايد بتوانيم تمام صحبت‌هاي انجام شده در گفتمان را در وب و سايبر تعميم دهيم. در اين فضا مطالب پي در پي يكديگر را تكميل مي‌كنند.

سعيدرضا عاملي - استاد دانشگاه - نيز در اين نشست به ارايه‌ي مقاله‌اي در حوزه‌ي گفتمان پرداخت و گفت: بحث در گفتمان‌سازي رسانه‌يي جرات زيادي مي‌خواهد زيرا همه فكر مي‌كنند جهان بدون توطئه است و همه در آرامش زندگي مي‌كنند. در شرايطي كه نظريه توطئه خود در اين دنياي قدرت يك توطئه است.

او در رابطه بين نگاه وحشت و تصوير وحشت با طرح اين سوال كه تصوير چيست؟ ادامه داد: تصوير در لغت به معناي همانندي و شباهت يك مفهوم در فضا است. ضمن اين كه علاوه بر جنبه‌ي فيزيكال جنبه‌ي منتال هم دارد.

وي با بيان اين كه يونسكو در تحقيقي گفته است كه 92 درصد غربي‌ها براي دفعه‌ي اول با نگراني به ايران مي‌آيند در رابطه با معرفت‌شناسي و تصوير تفكر آمريكا مركزي و نگاه به جهان افزود: معرفت‌شناسي بعدي بزرگ‌تر و عميق‌تر از فرآيند عمل است. چيزي كه در نگاه

آمريكا گرايانه وجود دارد از نظر معرفت شناسي «نه» بزرگي دارد. يكي از جهاني شدن‌هايي كه با انقلاب اسلامي ايران شكل گرفت جهاني شدن معكوسي بر خلاف تفكر آمريكايي بود.

وي در بيان هدف از ايران هراسي در صنعت رسانه‌يي ابراز كرد: اين كار با هدف سياست جداسازي بر مبناي ديگرسازي، مشروعيت به جنگ در صورت ضرورت و تخريب دروني ايرانيان و متوقف كردن نهضت‌هاي انقلابي در جهان است. زيرا ايران مي‌توانست بسياري از جوامع را بر عليه سلطه برانگيزاند كه ايران وحشت را ايجاد كردند.

به گفته‌ او با دو نوع انديشه لحظه‌يي و تدبيري مواجهيم. در انديشه‌ لحظه‌يي هدف رسانه كساني هستند كه جز جامعه تفكر لحظه‌يي هستند و سريع تصميم مي‌گيرند. زماني اين نوع انديشه توسعه پيدا مي‌كند كه شرايط به صورت مكرر به تصوير رسانه‌يي تكرار مي‌شود. انديشه لحظه‌يي به صورت ناخودآگاهي شكل مي‌گيرد اما در انديشه تدبيري جريان فكر وجود دارد.

او بنيان تبعيض‌هاي اجتماعي را تبعيض تصويري دانست و اظهار كرد: رسانه اگر بتواند يك تصوير تبعيض‌آميز ايجاد كند ما را در ساختاري قرار مي‌دهد كه بايد در آن نفس بكشيم.

وي در پايان تاكيد كرد: لودگي كه در صحنه رسانه به نمايش گذاشته مي‌شود بسيار بد است. جامعه بايد به ثمر رسيدن تلاش‌ها و موفقيت‌ها را ببيند. رسانه‌اي كه هميشه اعتياد و ترس را به نمايش مي‌گذارد نگران كننده است.

ضيايي پرور - مدرس ارتباطات - نيز با ابراز تعجب از اينكه با وجود حاكميت محافظه‌كاران بيش‌ترين ميزان وبلاگ‌ها بدون نام فارسي مربوط به محافظه‌كاران و بيش‌ترين آن‌ها مربوط به اصلاح‌طلبان است گفت: وبلاگهاي فارسي بازتاب دهنده گفتمانهاي سياسي حاكم بر جامعه در فضاي مجازي هستند.

ساروخاني - استاد دانشگاه - نيز در بيان اين كه گفتمان چيست؟ تصريح كرد: وقتي مي‌گوييم گفتمان آن جان مايه اصلي است كه از درون آن انواع شاخه‌ها بيرون مي‌آيد و دومين شرط پاسخ به اين سوال صحت است. آيا مي‌توانيم بگوييم محور اصلي كلام را به درستي استخراج كرديم و به آن وفادار بوده‌ايم؟

او با بيان اين كه در فلسفه‌ي گفتمان پديدارشناسي و ساختارگرايي را داريم افزود: در تحليل گفتمان مي‌توانيم فراتر از متن عمل كنيم و آزاد باشيم. جلو رفتن، ساختار شكني كردن و احيانا متن ايجاد كردن در تحليل محتواي كيفي صورت مي‌گيرد.

وي افزود: در تحليل، محتواي كمي روشي سوخته است زيرا پرسوناژها را درنظر نمي‌گيريم. در تحليل گفتماني پرسوناژ‌ها را تحليل و به آن‌ها دقت مي‌كنيم.

حسينعلي افخمي - رييس گروه ارتباطات دانشگاه علامه - ديگر سخنران نشست روز گذشته بود كه قرار بود كه در مقاله گفتمان‌هاي سياسي و كمپين رسانه‌يي به ايراد سخن بپردازد اما به دليل اين كه به فهم صحيحي از گفتمان‌سازي نرسيده است گفت: مقاله را در وقتي ديگر تمام كرده و ارايه مي‌دهد.

او افزود: اگر بخواهيم گفتمان را در حوزه‌ي كمپين سياسي بررسي كنيم بايد بگوييم زماني ممكن است كه ساخت قدرت متضادي در جامعه داشته باشيم زيرا يكي از معاني گفتمان پيدا كردن معناي پنهان است.

وي با بيان اين كه مي‌خواهيم از تحليل متن به مخاطب شناسي برسيم تصريح كرد:‌ آنچه ما در تحليل گفتمان‌هاي سياسي رسانه‌ها در حوزه‌ي مطبوعات انجام مي‌دهيم جواب درستي به ما نمي‌دهد و در نهايت به تبيين متن مي‌رسد.

فريدون وردي‌نژاد نيز طي سخناني به تاثير قدرت به گفتمان رسانه‌يي اشاره كرد؛ در اين نشست از پرفسور علي سميعي با حضور اساتيدي چون فرهنگي، شكرخواه، محسنيان راد تقدير شد.

انتهاي پيام
يکشنبه 26 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 314]