چرا باید فیلم جدایی نادراز سیمین رابه مخاطبان توصیه کرد؟

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: «جدایی نادر از سیمین» دو سه ماهی است چنان بر سر زبان.ها افتاده است که انگار تصنیفی عامه پسند، تکیه کلام، ترجیع بند نام تیم فوتبال، ضرب المثل یا چیزی در این مایه.هاست. اما نه!
فیلم «جدایی نادر از سیمین» آخرین ساخته اصغر فرهادی که دست بر قضا جوایزی چند از جمله چند قلاده خرس از برلیناله ۶۱ برای سینمای ایران به ارمغان آورد این روزها حسابی نقل محفل منتقدان سینمایی است. عده ای آنچنان مشتاق فیلم که حتی منتظر جدایی نادر از سیمین هستند و عده ای غمگنانه اصلا راضی به جدایی نیستند. با این همه موعد اکران نوروزی فرا رسید و «جدایی نادر از سیمین» در کنار چهار فیلم دیگر به نمایش درآمد. رقیب اصلی «جدایی نادر از سیمین»، قسمت سوم از تریولوژی «اخراجی.ها» است. بنا به آمار رسمی .و غیر رسمی .فروش فیلم «اخراجی.ها۳» خیلی بیشتر از فیلم جدید فرهادی بوده است. چنین شرایطی از اکران چند سال پیش بین دو فیلم «روسری آبی» و «عینک دودی» پیش آمده بود. اما آن زمان این «روسری آبی» بود که گیشه را فتح کرد و کمدی «عینک دودی» زمین خورد. اما این روزها همه کمدی نگاه می.کنند. به نظر می.رسد از یک سو بی.توجهی به نوع دیگری از سینما -که شامل سینمای فرهادی هم می.شود – نوعی اعتراض مدنی است و مردم آمادگی خندیدن به هر چیزی را دارند و از سوی دیگر تغییر خاستگاه مخاطب و به نوعی نزول سطح تقاضاهای ایشان موجب فراهم شدن فرآورده.های فرهنگی بی.ارزش می.شود. در این زمانه کمتر مخاطب عامی .را می.بینید که از سینما بیرون بیاید و در حالی که دست.هایش را در جیبش فرو کرده با ژستی عمیق بگوید؛ «فیلم فرهادی میزانسن.ها و دکوپاژ خوبی داشت و به این دلیل این فیلم را دوست داشتم و به شما نیز توصیه می.کنم!» تمام این تفاسیر این سئوال را پیش می.آورد که در شرایط فعلی؛ «چرا باید فیلم «جدایی نادر از سیمین» را به مخاطبان توصیه کرد؟» سعید قطبی زاده، کیوان کثیریان و امیر قادری سه نفر از منتقدان سینمایی از «جدایی نادر از سیمین» و پاسخ به این پرسش می.گویند.
مهمترین محصول سینمایی سال گذشته
سعید قطبی زاده
مرور کارنامه اقتصادی سینمای ایران در دهه اخیر حاکی از آن است که رده.های اول جدول پر فروش سینمای ایران عموما به فیلم.ها و آثار بی ارزش اختصاص دارد. حال اگر امکانی برای اکران نوروزی یک فیلم خوب مانند «جدایی نادر از سیمین» فراهم شده است این وظیفه رسانه.هاست که به تماشاگران سینما توصیه کنند که این نوع ازسینما هم قابل تماشا است. چرا که تماشاگران سینما یعنی انبوه کسانی که سود اقتصادی یک فیلم را تضمین می.کنند در این سال.ها عادت به تماشای فیلم.های نه چندان قابل اعتنا کرده اند. چرا که تلقی این گروه از مخاطبان از سینما فیلمی .شبیه به «اخراجی.ها» است. به واقع این توصیه رسانه.ها به تماشای فیلم فرهادی فقط نباید شامل فیلم «جدایی نادر از سیمین» که دعوت به نوع دیگری از سینما باشد.
از سوی دیگر به همان اندازه که دیدن فیلم «جدایی نادر از سیمین» به نفع اقتصاد سینمای ایران است تماشای فیلم «اخراجی.ها ۳» هم همین نتیجه را خواهد داشت اما قیاس این دو فیلم از پایه و اساس غلط است. فیلم «اخراجی.ها ۳» با توجه به فضای تبلیغاتی که برایش فراهم شده است، تماشاگر برای تماشای آن عطش دارد، حتی نام این فیلم هم نوعی تبلیغ برای این فیلم به شمار می.رود. اما در مورد فیلم فرهادی این اتفاقات رخ نمی.دهد. این فیلم در شرایطی ساخته شد که برخی فیلم.ها دچار اصلاحات و ممیزی شدند. اما به دلیل تیزهوشی فرهادی – تا آنجا که من می.دانم –این فیلم بدون اصلاحیه نمایش داده شد. «جدایی نادر از سیمین» به دلیل افتخارات جهانی که برای سینمای ایران به دست آورده است به موقعیتی همه جانبه می.رسد و باید دیده شود. در آخرین رویدادهای بین المللی سینمای ایران، این فیلم در سایت معتبر سینمایی imdb رتبه قابل توجهی از لحاظ کاربری به ذست آورده است. همه این مسائل دست به دست هم داده اند تا مهمترین محصول سینمای ایران در سال ۸۹ هم برای مردم و هم برای منتقدان جذاب باشد.
هنر فرهادی و لذت تماشاگر
کیوان کثیریان
در فیلم « جدایی نادر از سیمین» فرهادی جدا از جزئیات فنی که قابل توجه است، برای مخاطب عام این مضمون فیلم است که او را درگیر می.کند. هنر فرهادی در این است که فیلم اش قابل باور و لمس برای تماشاگر است که ناخودآگاه او را به داخل پرده هول می.دهد و انگار که در لوکیشن تماشاگر حضور دارد و نفس می.کشد. مهمتر از همه این.ها فیلمنامه فیلم فرهادی است. قصه «جدایی نادر از سیمین» قصه امروز آدم.های جامعه ماست که آرزوها و دغدغه.ها و ترس.ها و نگرانی.های قابل درک در موقعیت.های مختلف دارند. قصه آدم.های فیلم قصه همه ماست و ما با آن احساس نزدیکی می.کنیم. فرهادی به مخاطبش نگاه از بالا ندارد و تلاش نمی.کند او را شیرفهم کند و قصه ای ساده که موقعیت.های پیچیده ای دارد را برای مخاطب فراهم می.کند. فیلم «جدایی نادر از سیمین» شبکه ای از دو راهی.هاست، مانند دو فیلم «درباره الی…» و «چهارشنبه سوری». این موقعیت پیچیده بین دو وضعیت راست گفتن و دروغ گفتن، پنهان کردن حقیقت یا پنهان نکردن حقیقت است که دائما شخصیت.ها در حال انتخاب میان آن.ها هستند. تک تک آدم.های فیلم حتی بچه خدمتکار نیز با مفهوم دروغ گفتن و پنهان کردن حقیقت آشنا هستند. نادر و سیمین و فرزاد آن.ها نیز در موقعیتی هستند که گاه با راست گفتن ممکن است ضرر کنند و گاه با دروغ گفتن ممکن است منفعت ببرند و یا برعکس. این.ها به شخصیت.ها بعد می.دهد. با تمام این.ها تماشاگر باید این فیلم را ببیند چرا که قصه خودش است. بحث ما این روزها این است که سینمای امروز ما آیینه زندگی قشر متوسط و فرودست جامعه نیست و این فیلم این امتیاز را دارد. «جدایی نادر از سیمین» ویژگی.های مثبت بسیار و جزییات جذاب زیادی دارد که تماشاگر با دیدن فیلم از آن.ها لذت کامل خواهد برد.
تصویری از انسان دست و پا بسته
امیر قادری
فیلمی. مثل فیلم «جدایی نادر از سیمین» امتیازات بسیاری دارد اما به نظر من اصلا قابل مقایسه با اثر قبلی فرهادی «درباره الی…» نیست. « جدایی نادر از سیمین» فیلمی .است که یک ذهن هوشمند می.تواند از میانه داستان دست فیلمساز را بخواند و مسیر را تا پایان فیلم پیش ببرد که در فیلم «درباره الی…» این اتفاق رخ نداد. این اما دلیلی نیست که نخواهیم آنرا به عامه مردم پیشنهاد کنیم، مشکل اینجاست که فیلم آنقدر راه را بسته و انسان را دست و پا بسته در برابر شرایط جامعه تصویر می.کند که فکر نمی.کنم هیچ انسانی بخواهد چنین موقعیتی را برای خود متصور شود. حرف آخری که می.خواهم بزنم یک سلیقه شخصی است نه بحث تئوریک؛ در شریط فعلی ترجیح می.دهم فیلمی .را به تماشاگران توصیه کنم که انرژی داشته باشد و امید به تغییر اوضاع. این البته به معنی فیلم «به به از این آفتاب عالم تاب» نیست اما معتقد به فیلمی .هستم که به انسان آزاد باور بیشتری داشته باشد.
مرجع: کافه سینما

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 407]