چالش‌هاي توسعه اينترنت بي‌سيم در كشور

واضح آرشیو وب فارسی:ايتنا: چالش‌هاي توسعه اينترنت بي‌سيم در كشور
به هر حال مزايده وايمكس با تمام اما و اگرهايش برگزار شد و برندگان آن هم با هر سختي توانستند شرايط مد نظر را تامين كنند. سوالي كه در اين بين از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است، به زمان ارايه اين سرويس از سوي برندگان و قيمت نهايي براي مصرف‌كننده است؟ آيا شركت‌هاي حاضر تدابيري براي جذب كاربر انديشيده‌اند؟ آيا قيمت نهايي و تمام شده اين سرويس مي‌تواند از اينترنت پرسرعتي كه اين روزها بعد از چند سال توانسته اندك مخاطبي را به خود اختصاص دهد پيشي گيرد؟

چالش‌هاي توسعه اينترنت بي‌سيم در كشور
م. ر. بهنام رئوف - دنياي اقتصاد
وايمكس (WiMax) سيستم ارتباطي و ديجيتالي بي‌سيم است كه به‌عنوان پروتكل 16/802 شناخته شده است و جايگزيني مناسب براي شبكه‌هاي بي‌سيم نواحي شهري محسوب و امكان دستيابي به بي‌سيم باند پهن را فراهم مي‌سازد. وايمكس در سال 2001 ميلادي، با هدف انتقال داده به صورت بي‌سيم معرفي شده و فن‌آوري آن شباهت‌هاي زيادي به واي فاي دارد اما هم سرعت انتقال و هم گستره آن از واي فاي بيش‌تر است.وايمكس همچنين پهناي باند ميانگين70 Mbps و در بهترين حالت Mbps 286 را پشتيباني مي‌كند. مشتركي كه از سرويس پهن باند وايمكس استفاده مي‌كند، ماژولي را كه قابليت استفاده توسط دستگاهي مانند لپ‌تاپ يا دستگاهي كه فرستنده - گيرنده دارد، دريافت مي‌كند. مشترك مي‌تواند با سرعتي بين صفر تا 60 كيلومتر در ساعت بدون كاهش كارآيي حركت داشته باشد.

فازي كه به گفته بسياري از منتقدان اين طرح در آينده‌اي نه چندان دور با شكست روبه‌رو خواهد بود و آينده‌اي مبهم را پيش روي ارايه اين سرويس در كشور قرار خواهد داد. شايد محتوم بودن اين پروژه سبب شود كه طي چند ماه آينده زمزمه‌هايي از سوي بخش دولتي براي ارايه اين سرويس (همچون ارايه اينترنت پر سرعت) در محافل مخابراتي نيز شنيده شود. به هر حال نتايج مزايده وايمكس با بازگشايي پاكات پيشنهادي براي 30 استان كشور، دوشنبه گذشته يعني 13آبان مشخص شد و كنسرسيوم مبين پايا در 30 استان، ايرانسل در استان‌هاي تهران، آذربايجان شرقي، اصفهان، خراسان رضوي، فارس و خوزستان، اسپادان در اصفهان و رايانه دانش گلستان در استان گلستان به عنوان برندگان اين مزايده اعلام شدند. پيش از اين قرار بود در هر استان سه مجوز و در كل كشور 90 مجوز اپراتوري وايمكس به شركت‌هاي علاقه‌مند به سرمايه‌گذاري در اين فناوري ارائه شود اما به گفته صاحب‌نظران شرايط نامناسب مندرج در اسناد مزايده باعث شد تا استقبال درخور توجهي از اين مزايده صورت نگيرد كه اعلام نتايج آن يعني تنها 4 شركت براي 30 استان مي‌تواند گواه بر اين ادعا باشد.

مزايده بدون متقاضي
شنيده‌ها حاكي از آن است كه اكثر فعالان بازار مخابرات ايران از مزايده وايمكس كه توسط سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي برگزار شده است استقبال مناسبي نكرده اند و دليل عمده اين عدم استقبال را بالا بودن رقم حق امتياز عنوان كرده اند. در اين مزايده كه به‌صورت استاني برگزار شد هر شركت متقاضي بايستي براي استان‌هاي مختلف كشور از حدود 20 ميليارد تومان (استان‌هاي بزرگ مانند تهران) تا چند صد ميليون تومان براي استان‌هاي كوچك حق امتياز پرداخت نمايد. با توجه به اينكه وايمكس عمدتا براي ارايه خدمات اينترنت پرسرعت و خدمات تلفني و انتقال داده‌ها خواهد بود و در همه اين عرصه‌ها هم مجوزهاي ديگري صادر شده و هم شركت مخابرات ايران براي ارايه آن دورخيز كرده است، لذا به نظر نمي‌رسد در كوتاه مدت درآمدهاي انتظاري جوابگوي اين مبالغ پرداختي باشد.

از سويي ديگر عدم ارايه چشم‌اندازي مشخص از سوي برگزاركنندگان مزايده و نيز شكست پروژه اينترنت پرسرعت در جذب مخاطب به دليل قيمت تمام شده بالا به همراه برخي از محدوديت‌هاي اعمال شده، باعث شد تا آينده ارائه اين خدمات براي بخش خصوصي‌اي كه با زحمت مي‌تواند رقم‌هاي سنگين تضمين و سرمايه گذاري را تامين كند با ابهام روبه‌رو باشد. از سوي ديگر با نگاهي گذرا به سابقه و عملكرد برندگان نهايي اين مزايده اين نتيجه مشخص مي‌شود كه هيچ يك از شركت‌هاي برنده، حداقل تجربه‌اي در ارايه خدمات اين چنيني نداشته و شايد همين مساله باشد كه آينده اين طرح را با شك و شبهه مواجه ساخته است.

بهمن برزگر از كارشناسان مخابراتي در اين باره مي‌گويد: در اين مزايده سياست‌هاي اعمال شده و متعاقب آن مدل انتخاب اپراتورها به گونه‌اي بوده كه از قبل احتمال داده مي‌شد كه استقبال مناسبي از آن به‌عمل نيايد چرا كه نحوه انتخاب برندگان به‌صورت استاني (و نه ملي) باعث مي‌شود كه شركت‌هاي سرمايه‌گذار خارجي و داخلي خود را فضاي رقابت در 30 استان حس كنند و اين به هزينه‌ها مي‌افزايد و همچنين باعث مي‌شود تا شركت‌ها نگران باشند كه به راحتي نتوانند خدمات سراسري ارايه دهند.
او ادامه مي‌دهد كه مبالغ كف حق امتيازها كه در اسناد مزايده منتشر شد مبالغ نسبتا بالايي بوده كه نتيجه آن بالا رفتن هزينه سرمايه‌گذاري و تعرفه ارايه خدمات نهايي است و اين به تنهايي باعث مي‌شود تا تعداد زيادي از فعالان بازار از ورود به اين مسابقه صرف نظر نمايند.

برزگر در ادامه به حضور موازي بخش خصوصي در برخي از خدمات جانبي اين مزايده اشاره مي‌كند و مي‌گويد: خدماتي كه در شبكه وايمكس درنظر گرفته شده است كليه خدمات انتقال صوت، انتقال داده پرسرعت، اينترنت پرسرعت، VOIP و... را شامل مي‌شود كه قبلا توسط رگولاتوري پروانه‌هاي مجزايي بر اي اين خدمات صادر شده است. اين تداخل بازار ارايه خدمات هم باعث مي‌شود تا متقاضيان وايمكس به حداقل ممكن كاهش يابد.

وايمكس با كدام پهناي باند
همانطور كه اشاره شد يكي ديگر از دلايلي كه باعث عدم اقبال نسبت به اين مزايده شده است محدوديت‌هاي موجود بر سر ارايه پهناي باند است. عباس پورخصاليان در اين باره مي‌گويد: وزير ارتباطات همواره قول داده و مي‌دهد كه محدوديت ارايه پهناي باند 128 كيلو بيتي رفع خواهد شد ولي نمي‌شود.
در نتيجه پس انتظار معجزه از وايمكس داشتن، بيهوده است. او مي‌گويد: تا وقتي كه به هر دليل و علت، براي اكثريت مردم، پهناي باند، محدود مي‌شود و براي اقليتي، پهناي باند، بدون محدوديت، واگذار مي‌شود، آنچه عميق تر و عريض و طويل تر مي‌شود شكاف ديجيتالي است، اين در حالي است كه در سال 2003 در اجلاس جهاني جامعه اطلاعات، رييس‌جمهور و وزير ارتباطات وقت، بر مبارزه با شكاف ديجيتالي صحه گذاشتند و پر كردن آن را وظيفه خود دانستند. دو سال بعد (2005) وزير فعلي ارتباطات نيز با شركت و حضور خود در اجلاس جهاني جامعه اطلاعات، بر همان وظيفه، صحه گذاشت.

تجهيزات وايمكس در گرو تحريم‌كنندگان
از ديگر مشكلات پيش روي ارايه اين سرويس به‌زعم كارشناسان بخش خصوصي، توليد انحصاري تجهيزات اين فناوري در اختيار برخي از برندهاي مطرح غربي است. كارشناسان در اين باره مي‌گويند: همه شركت‌هاي خوب توليدكننده از قبيل موتورولا، آلكاتل و... به سختي با ما همكاري مي‌كنند در نتيجه به ناچار براي تهيه تجهيزات مورد نياز بايد به سراغ چيني‌ها برويم. آنها مي‌گويند: شركت‌هاي آمريكايي پيشگام سرويس‌ها و تكنولوژي‌هاي بي‌سيم هستند كه متاسفانه با ما همكاري نمي‌كنند در نتيجه به سراغ فروشندگان درجه 2 مي‌رويم و از آنجايي كه هنوز اين جنس نوبر است و به توليد انبوه نرسيده در نتيجه خريد و انتقال آن به داخل كشور بسيار گران تر از آنچه تصور مي‌شود براي بخش خصوصي تمام خواهد شد.

حق امتياز
مبالغ پايه حق امتياز براي هر استاني به طور مجزا تعيين شده كه در مزايده به شركت‌هاي متقاضي داده شده است. 40 درصد حق امتياز، در زمان صدور پروانه و باقي مانده آن در طول 6 سال با اقساط مساوي دريافت خواهد شد. بيشترين حق امتياز مربوط به استان تهران است كه تقريبا 21 ميليارد تومان بوده و كمترين آن مربوط به خراسان جنوبي، كهكيلويه و بويراحمد و ايلام است كه تقريبا 400 ميليون تومان در نظر گرفته شده است. همچنين براي شركت در مزايده متقاضيان بايد 10درصد قيمت پيشنهادي در مزايده را به عنوان تضمين بپردازند. در واقع زمان تحويل مدارك بايد ضمانت نامه 10درصدي را هم ارائه دهند كه اين 10 درصد فقط براي ضمانت شركت در مزايده است و بعد از اعلام نتيجه آزاد خواهد شد.

نتيجه
به هر حال مزايده وايمكس با تمام اما و اگرهايش برگزار شد و برندگان آن هم با هر سختي توانستند شرايط مد نظر را تامين كنند. سوالي كه در اين بين از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است، به زمان ارايه اين سرويس از سوي برندگان و قيمت نهايي براي مصرف‌كننده است؟ آيا شركت‌هاي حاضر تدابيري براي جذب كاربر انديشيده‌اند؟ آيا قيمت نهايي و تمام شده اين سرويس مي‌تواند از اينترنت پرسرعتي كه اين روزها بعد از چند سال توانسته اندك مخاطبي را به خود اختصاص دهد پيشي گيرد؟ و در نهايت هم اگر برندگان مزايده همانند ساير برندگان ديگر مزايده‌ها نتوانند شرايط نهايي و مورد نظر وزارت را تامين كنند آيا باز هم بخش دولتي نجات‌دهنده برنامه‌هاي محقق نشده خواهد بود؟
يکشنبه 19 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايتنا]

[مشاهده در: www.itna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 88]