واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: گرمی و سردی مزاج از طب سنتی تا پزشكی مدرن یكی از پژوهشگران پزشكی كشورمان در تحقیقاتی بیسابقه با بررسی و مقایسه خصوصیات فیزیولوژیک و ایمونولوژیک افرادی كه در طب سنتی از آنها به عنوان سرد مزاج و گرم مزاج یاد میشود نشان داد، این تقسیمبندی كه صدها سال پیش انجام شده دارای پایهای كاملا علمی است كه میتوان از آن در تشخیص و درمان بیماریها و برگرداندن تعادل به عملکرد بدن بهره گرفت. دکتر شهرام شهابی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و مجری طرح كه در تحقیقات خود دریافته افراد گرممزاج دارای فعالیت سیستم عصبی سمپاتیك محیطی بیشتر و فعالیت سمپاتیك فوق كلیوی، كورتیكوستروئید فوق كلیوی و سیستم عصبی پاراسمپاتیك (عصب واگ) كمتری نسبت به افراد سرد مزاج هستند با اشاره به اینكه انواعی از طبهای سنتی موجود در دنیا از جمله طب سنتی ایرانی (Traditional Iranian Medicine)، افراد را به دو گروه كلی سرد مزاج و گرم مزاج تقسیم میكنند، اظهار كرد: از نظر طب سنتی، از آنجا كه انسان معتدل به طور مطلق به ندرت وجود دارد، بیشتر افراد گرفتار غلبه كم و بیش یكی از مزاجهای گرم یا سرد هستند. وی با بیان این مطلب که بر اساس مطالب كتابهای مربوط به طب سنتی ایرانی از جمله كتاب قانون ابن سینا و نیز انواع دیگری از طب های سنتی مانند طب سنتی یونانی، طب سنتی چینی، طب سنتی عربی و...، افراد به چهار مزاج گرم و خشك، گرم و مرطوب، سرد و خشك و سرد و مرطوب تقسیم می شوند كه از این بین دو مزاج گرم و سرد مزاج های اصلی را تشكیل می دهند، تصریح كرد: افراد گرم مزاج معمولا افراد پرانرژی، پركار، فعال و برونگرا هستند كه احساسات خود را سریع بروز میدهند به طوریکه افراد گرم و خشك تحریك پذیری فوقالعادهای دارند وخیلی زود خشمگین میشوند. در افراد گرم مزاج معمولا سوزش اندامها واحساس حرارت ناگهانی بدون علت مشاهده میشود. نبض افراد گرم مزاج سریع می زند و رگها، برجسته و فراخ است به طوری كه افراد گرم و مرطوب، رنگ چهرهشان به دلیل فراوانی خونی كه در رگها وارد می شود به سرخی گرایش دارد. بدن افراد گرم مزاج در هوای سرد به راحتی با عوامل فیزیكی و فیزیولوژیك گرم میشود اما خنك شدن بدن آنها در هوای گرم به راحتی قابل انجام نیست. افراد گرم مزاج معمولا غذاهای گرم مزاج (از نظر طب سنتی) را به خوبی تحمل نمی کنند. این پژوهشگر افزود: از طرف دیگر در بین افراد دارای مزاج سرد، سستی، ناتوانی، كمبود انرژی و احساس ضعف شایع است؛ به طوری كه افراد سرد و مرطوب، كند، بی حال و بی حوصله بوده و تمایل چندانی به انجام كار ندارند و افراد سرد و خشك به ندرت تا پایان روز انرژی كافی برای انجام كار دارند. به طور كلی افراد سرد مزاج درونگرا بوده و احساسات خود را كمتر بروز میدهند . افراد سرد و مرطوب تحریك پذیری پایین دارند و بی خیال و غیر حساسند. نبض درآنها آرام بوده ورگها باریك است، خون اندكی در آنها جریان دارد به طوری كه سفیدی و رنگ پریدگی در افراد دارای مزاج سرد و مرطوب كاملا مشهود است. بدن افرادی كه دچار غلبه سردی مزاج هستند در هوای سرد به راحتی با عوامل فیزیكی و فیزیولوژیك گرم نمیشود و سرما تا مدت زیادی در بدن این افراد باقی می ماند. افراد سرد مزاج معمولا غذاهای سرد مزاج (از نظر طب سنتی) را به خوبی تحمل نمی کنند. این متخصص ایمونولوژی در ادامه با بیان تعریفی كه از این مزاجها در طب های سنتی از جمله طب سنتی ایرانی انجام شده است، تاكید كرد: دراین پژوهش سعی شده مشخص شود آیا افرادی كه از لحاظ طب سنتی به گرم مزاج و سرد مزاج تقسیم بندی میشوند از نظر علم جدید و مدرن امروز نیز با هم تفاوتی دارند یا نه! از آنجا كه پاسخ بدن به استرسها از طریق سه سیستم یعنی اعصاب سمپاتیك، اعصاب پاراسمپاتیك وغدد فوق كلیوی صورت میگیرد كه تحریك هر كدام از این سیستمها اثرات متفاوتی روی هوموستاز (حفظ تعادل اعمال بدن) در بدن داشته و عملکرد آنها نقش مهمی در حفظ تعادل اعمال بدن دارند، در این پژوهش سعی شد نشان داده شود که فعالیت این سیستم ها در بدن افراد گرم مزاج و سرد مزاج چه تفاوتهایی با یكدیگر دارند. وی گفت: منبع اصلی ترشح هورمون نوراپی نفرین، سیستم عصبی سمپاتیك و منبع اصلی ترشح هورمونهای اپی نفرین و كورتیزول، غدد فوق كلیوی است؛ از طرف دیگر، سیستم عصبی سمپاتیك به دو بخش سیستم عصبی سمپاتیك مربوط به اعصاب محیطی سمپاتیك وسیستم عصبی سمپاتیک مربوط به غدد كلیوی تقسیم بندی میشود. سیستم عصبی پاراسمپاتیك نیز مربوط به تحریك اعصاب واگ است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه توضیح داد: از طرفی پاسخهای ایمنی نیز که نقش مهمی در حفظ تعادل اعمال بدن دارند به دو دسته كلی T Helper ۱) TH۱) و T Helper ۲ )TH۲) تقسیم میشوند كه انحراف پاسخ ایمنی به سمت TH۱ باعث تقویت پاسخ ایمنی سلولی و انحراف پاسخ ایمنی به سمت TH۲ باعث تقویت پاسخ ایمنی هومورال، تولید آنتی بادی و همچنین واكنشهای آلرژیك میشود. دكتر شهابی افزود: در این طرح فعالیت سیستم های یاد شده (سیستم عصبی سمپاتیك محیطی، سیستم عصبی سمپایتك غدد فوق كلیوی، سیستم عصبی پاراسمپاتیك و ترشح کورتیزول توسط غدد فوق کلیوی و همچنین انحراف پاسخهای ایمنی به سمت TH۱ و TH۲ در افراد گرم مزاج و سردمزاج مورد بررسی قرار گرفت. وی خاطر نشان كرد: نتایج این مطالعه که برای نخستین بار در دنیا روی افراد گرم مزاج و سرد مزاج جهت ارزیابی سیستم نورواندوکرین و الگوی سایتو کاینی (TH۱/TH۲) پاسخهای ایمنی انجام شد، دلالت بر این داشت که كه افراد گرممزاج دارای فعالیت سیستم عصبی سمپاتیك محیطی بیشتر و فعالیت سمپاتیك فوق كلیوی، فعالیت كورتیكوستروئید فوق كلیوی و فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیك (عصب واگ) كمتری نسبت به افراد سرد مزاج هستند. همچنین تمایل الگوی سایتوكاینی در آنها نسبت به افراد سرد مزاج، بیشتر به سمت TH۲ می باشد. دکتر شهابی اظهار كرد:علاوه بر آن، با افزایش نسبت شدت گرمی مزاج به شدت سردی آن، فعالیت سیستم عصبی سمپاتیك محیطی افزایش می یابد. همچنین هنگامی که مزاج به سمت شدیدا گرم یا شدیدا سرد میل میکند، انحراف سیستم ایمنی به سمت پاسخ های TH۲ افزایش می یابد اما این افزایش هنگام میل به سمت مزاج شدیدا گرم بسیار بیشتر از هنگامی است که مزاج به سمت شدیدا سرد میل می کند. وی افزود: این پژوهش اولین تحقیقی است که در مورد اساس علمی تقسیم بندی افراد به گرم مزاج و سردمزاج نه تنها در طب سنتی ایرانی، بلكه در تمامی طبهای سنتی که به این تقسیم بندی باور دارند، انجام شده است. متاسفانه در این زمینه تا به حال كارعلمی صورت نگرفته بود و برای توجیه تفاوت افراد گرم مزاج و سرد مزاج، تنها یك سری پیشنهادهای تئوریك مطرح شده بود. در حالی كه مشخص شدن اساس علمی تفاوت افراد سرد مزاج و گرم مزاج (مانند مشخص شدن اساس علمی دیگر اصول طب سنتی ) این امکان را فراهم می کند تا طب مدرن در تشخیص و درمان بیماریها و برگرداندن تعادل به عملکرد بدن از طب سنتی نیز کمک بگیرد. دكتر شهابی با اشاره به اینكه متاسفانه امروزه موضوع تقسیم بندی افراد به گرم مزاج و سردمزاج در كتابهای مرجع پزشكی جایگاهی ندارد و با عنوان نداشتن اساس علمی، تعدادی از پزشكان، وجود این تفاوت را رد می كنند، ابراز امیدواری كرد كه این بررسی بتواند شروعی برای انجام كارهای تحقیقاتی دیگر در این زمینه و از طرفی باعث معرفی طب سنتی ایرانی در جهان شود و این طب سرنوشتی مانند طب سوزنی چینی پیدا کند كه با مشخص شدن میزان قابل توجهی از اساس علمی و مکانیسم عمل طب سوزنی توسط تحقیقات علمی، این طب ازحالت منطقهیی خود به یك علم پزشكی مدرن و جهانی تبدیل شد وبیتردید جایگاه امروز خود را در جهان مدیون تحقیقات علمی است كه روی آن انجام شده است. به گفته وی، عدم مشخص شدن اساس علمی مزاج های گرم و سرد (مانند دیگر مفاهیم طب سنتی ایرانی) از یک سو باعث شده است که درمانهای طب سنتی ایرانی هنوز بر پایه تجربه، آزمون و خطا و مراجعه به متون باقیمانده از گذشتههای بسیار دور باقی بماند و از سوی دیگر باعث بی اعتنایی طب نوین به توانایی های درمانی طب سنتی ایرانی شده است. گفتنی است، بودجه این طرح تحقیقاتی توسط مركز تحقیقات ایمونولوژی، آسم وآلرژی دانشگاه علوم پزشكی تهران فراهم شده و نتایج آن برای چاپ در مجله معتبر علمی Journal of Alternative and Complementary Medicine مورد پذیرش قرار گرفته است. گزارش: خبرگزارى ايسنا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 710]