واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: سقوط
درباره علل سقوط سلطنت پهلوی سخنان بسیاری گفته و نوشته شده است. حلقه وصل و نقطه تلاقی همه این سخنان چند عاملی بودن این پدیده است، به عبارت دیگر تمام تحلیلها و بررسیها نشان می.دهد كه سقوط سلطنت پهلوی، به سان سایر رویدادهای اجتماعی و سیاسی، حادثه.اي چند عاملی است. «وابستگی» و «سلطه» دو روی سكه.ای است كه از عوامل اصلی برچیده شدن نظام شاهنشاهی با ادعای قدمت 2500 ساله در ایران شمرده می.شود. در مباحث علوم سیاسی وابستگی را «عدم استقلال» دانسته.اند. این تعریف، به خوبی تفاوت ماهیت «وابستگی و سلطه» را با تعامل سالم سیاسی و اجتماعی در نظام بین.الملل نشان می.دهد.
وابستگی حكومت پهلوی به بلوك غرب از بدو تأسیس تا انجام خود، بر هیچ مورخی پوشیده نیست. روی كار آمدن اولین شاه این سلسله با دخالت مستقیم بریتانیا، و به دست عوامل سیاسی و نظامی آنان صورت گرفت؛ هنگامی نیز كه وی به دلیل تحلیلهای غلط از اوضاع جنگ جهانی دوم، نیم نگاهی به دول محور به ویژه حكومت رایش سوم داشت، همانها كه وی را بر اریكة قدرت شاهی نشانده بودند، به زیر كشیدندش و از كشور تبعیدش كردند و پسر را جانشین پدر ساختند.
توافق متفقین، همراه با حمایتهای انگلستان و نيز تعهد شاه جوان به قرار داشتن در مسیر تعیین شده، بار دیگر شاهی را در ایران بر تخت نشاند كه از ابتدای فرمانداریش وام.دار غربیان به ویژه انگلستان بود؛ اما وام.داری مطلق او به انگلستان تا كودتای 28 مرداد 1332 بیشتر دوام نیافت. بازگشت شاه و همسرش از غرب كه پس از فرارشان از كشور در پی كودتا صورت مي.گرفت، دوره.اي را در كشور رقم زد كه سلطه سياسي غرب بر ايران، به ویژه وابستگی به ایالات متحده مهم.ترین نشان آن است؛ هرچند انگلستان هیچگاه صحنه منافع اقتصادی را در ایران ترك نكرد و تنها با پیروزی انقلاب اسلامی بود كه پایان شاهنشاهی و پایان وابستگی سیاسی و سلطه.پذیری در حاكمیت و آغاز استقلال سیاسی به مفهوم واقعی خود رخ نمود.
در اين رابطه مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي ميزبان دو نشست علمي تحت عنوان «سقوط» بوده است. همايش اول «سقوط» در اسفند 1382 از سوي مؤسسه مزبور و با همكاري سازمان فرهنگي و هنري شهرداري تهران (فرهنگسراي انقلاب) در محل فرهنگسراي هنر برگزار شد. اين همايش به موضوعات مختلفي پرداخت و عوامل متعدد سياسي و اقتصادي و فرهنگي كه در سقوط رژيم پهلوي نقش داشت، توسط صاحبنظران، نويسندگان و انديشمندان به صورت مقالات مستند به همايش ارائه شد، از 60 مقاله رسيده به همايش 28 مقاله برگزيده شد و از بين اين تعداد 16 مقاله در روز همايش قرائت گرديد. اين مقالات سپس در پايان كنفرانس و به ترتيب حروف الفباء نام خانوادگي نويسندگان به صورت كتابي با نام «سقوط» در قريب 900 صفحه انتشار يافت و در اختيار محققان و پژوهشگران قرار گرفت.
همايش دوم «سقوط» در روز يكشنبه اول بهمن 1385 در تالار علامه اميني دانشگاه تهران برگزار شد. اول بهمن آغاز سالروز شمارش معكوس سقوط رژيم شاه و ماه پيروزي، براي برگزاري همايش انتخاب شده بود پيش از آغاز اين ماه، نشانه.های هزیمت هميشگي بر رخسار حكومت نمایان. شده بود و در داخل و خارج كشور شمارش معكوس برای رسیدن به پایان دو هزار و پانصد سال سلطنت و نزديك به يكصدسال سلطه و وابستگي آغاز گرديده بود.
مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي در برگزاري اين دور از همايش از همكاري مراكز و مؤسسات زير برخوردار بود:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 173]