كنگره بين‌المللي بزرگداشت ملامحسن فيض كاشاني/ 4محسن جهانگيري:ملامحسن فيض كاشاني عارف وحدت وجودي بود

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: كنگره بين‌المللي بزرگداشت ملامحسن فيض كاشاني/ 4محسن جهانگيري:ملامحسن فيض كاشاني عارف وحدت وجودي بود
گروه انديشه: مرحوم فيض كاشاني عارف وحدت وجودي بود، ولي متصوف جاهل نبود و آن‌جايي كه انتقاد از متصوفه كرده، منظورش متصوفه جاهل بوده است كه حتي خود صوفيان هم از آن‌ها انتقاد كرده‌اند.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، «محسن جهانگيري»، استاد دانشگاه تهران، در كنگره بين‌المللي «بزرگداشت ملامحسن فيض كاشاني»، ضمن بيان مطلب فوق گفت: موضوع صحبت من اين است كه فيض كاشاني پيرو محيي‌الدين ا‌بن عربي است. من معتقدم كه مرحوم فيض يك عارف وحدت وجودي و پيرو ابن‌عربي و البته شارح شيعي ابن‌عربي است.

اين استاد فلسفه و عرفان، شارح شيعي را در كلام فوق تبيين كرد و گفت: اين‌كه مي‌گويم شارح شيعي؛ يعني وقتي مسئله امامت پيش ‌مي‌آيد هيچ پيرو شيعي از پيروان ابن‌عربي از بعضي از سخنان ابن‌عربي خوششان نمي‌آيد. تنها شخصيتي را كه در اين‌باره من استثنا ديدم كه با تندي نسبت به اين مسئله برخورد نمي‌كند، ملاصدرا است.

استاد جهانگيري تصريح كرد: ملاصدرا وقتي در مسئله‌اي عبارات ابن‌عربي را بيان مي‌كند به همان عبارات استناد مي‌كند و با عناويني با شكوه هم‌چون «المكاشف الصمداني ...» از او ياد مي‌كند و گرنه بقيه علما هم‌چون سيدحيدر آملي و مرحوم فيض كاشاني و ... اين‌گونه نيستند.

وي در ادامه سخنانش افزود: مرحوم فيض كاشاني در كتاب «كلمات المكنونه» همان حرف‌هاي ابن‌عربي را مي‌زند اما در كتاب «بشارت‌الشيعه» با آن‌كه از علم و معرفت و دقت ابن‌عربي سخن‌ها مي‌گويد اين كلمات را درباره او مي‌نويسد كه عجيب است: فهذا شيخ هم الاكبر محيي‌الدين ابن عربي ... من رؤساي اهل معرفتهم قال في فتوحاته فاني لم اسئل الله ان يعرفني امام زماني و لو كنت سألته لعرفني ...».

استاد جهانگيري به كلام مرحوم فيض درباره اين عبارت ابن‌عربي اشاره كرده و تصريح كرد: مرحوم فيض كاشاني مي‌گويد: «اين چه حرف زشتي است كه ابن‌عربي مي‌گويد من از خدا نخواستم امام زمانم را به من بشناساند، گويا او نشنيده است كه «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية»». آن امام زماني كه ابن‌عربي معتقد است، متفاوت است با آن امام زماني كه ما به آن اعتقاد داريم. منظور ابن‌عربي از امام زمان همان قطب و قطب اعظم است.

اين استاد فلسفه و عرفان افزود: در اين‌جا مرحوم فيض از ابن‌عربي انتقاد تندي مي‌كند و آن هم در مورد امامت است، همان كاري كه ديگران كردند. اما ابن‌عربي در جامعه اسلامي مخصوصا در جامعه ايراني شيعي نفوذ عجيبي داشته و دارد.

استاد جانگيري با بيان اين مطلب كه مرحوم فيض كاشاني «كلمات الكمنونه» را درست به سبك «نقد النصوص» عبدالرحمن جامي نوشته، اذعان كرد: حتي عبارات و اشعار و مطالب، همان است و مرحوم فيض همه را قبول كرده است. در يكي از كلمات كه مربوط به تنزيه و تشبيه است اين مسئله را طرح مي‌كند كه از مسائل وحدت وجود است و 12 حديث را در تأييد آن آورده است.

وي اذعان كرد: اين‌كه مرحوم فيض گفته است كه من فيلسوف، متكلم، عارف و... نيستم و آن‌چه را مي‌گويم كه قرآن و حديث مي‌گويد؛ يعني آن‌چه كه امامان شيعه قبول دارند من هم قبول دارم. حالا اگر ابن‌عربي هم گفته، خوب مورد قبول من است.

وي در پايان سخنانش گفت: مرحوم فيض عارف وحدت وجودي بوده، ولي متصوف جاهل نبوده است و آن‌جايي كه انتقاد از متصوفه كرده همين متصوفه جاهل است كه حتي خود صوفيان هم از آن‌ها انتقاد كردند. اما آن‌جا كه تصوف را با آيه و حديث تأييد مي‌كند، مقصود همان تصوف راستين است كه منطبق آيات و احاديث است.
چهارشنبه 15 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 343]