زندگي نخبگان (10) آيت الله شهيد قاضي طباطبايي

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: زندگي نخبگان (10) آيت الله شهيد قاضي طباطبايي
جام جم آنلاين: 10 آبان ماه سالروز شهادت آيت الله قاضي طباطبايي توسط اعضاي گروهك ضدانقلابي فرقان است. آيت‌الله شهيد قاضي طباطبايي در دهم آبان 1358 مصادف با عيد سعيد قربان، نماز عيد را اقامه كرد. وي در خطبه نماز گفت: مرا تهديد به قتل مي‌كنند، من از شهادت نمي‌ترسم و آماده‌ام. از خدا مي‌خواهم.

در همان روز، بعد از اقامه نماز مغرب و عشاء در راه مراجعت به منزل توسط يكي از اعضاي گروهك فرقان در خيابان مورد حمله قرار گرفت و به شهادت رسيد و نامش به عنوان اولين شهيد محراب در كنار نام شهداي انقلاب اسلامي به ثبت رسيد و گروهك فرقان مسئوليت اين ترور را بر عهده گرفت.

طلايه دار شهداى محراب حضرت آيت الله حاج سيد محمد علـى قاضـى طباطبايـى در سال 1289هـ . ش در تبريز پا به عرصه وجـود نهاد پـدر ايشان آيت الله حاج سيد محمـد باقر قاضـى طباطبايـى بود. نزد پدر گراميشان و عموي فاضل خود آيت الله سيد اسدالله قاضـى طباطبايـى تحصيلات ابتدايى و علـوم مقدماتـى را فرا گرفت. سپـس براى تكميل تحصيلات در مدرسه علوم ديني تبريز (مـدرسه طالبيه) ثبت نام نمود. تا سال 1316 هـ .ش، در تبريز مشغول به تحصيل و در 29 سالگي براي گذراندن سطـوح عالى حوزه به قـم عزيمت و بمدت يازده سال از محضر اسـاتيـد طـراز اول حـوزه علميه قم بهره هاى فراوانى برد.

شهيد آيت‌الله محمدعلي قاضي طباطبايي تفسير «جوامع‌الجامع» طبرسي را تصحيح و بر آن مقدمه و شرح نوشته است كه اين امر نشان دهنده قدرت علمي اوست.

سالشمار زندگي شهيد آيت الله قاضي طباطبايي:

1289- در شهر تبريز متولد شد.

1296- شروع به كسب علوم ديني در مدرسه علوم ديني طالبيه تبريز .

1305- در سن 16 سالگي بخاطر مبارزات سياسي بهمراه پدرش به تهران تبعيد شد .
- در همين سال بهمراه پدرش به مشهد تبعيد شد.

1309- ازدواج با دختر عموي خويش . ( صبيه حضرت آيت الله حاج ميرزا اسدالله قاضي )

1316- در سن 29 سالگي پس از پايان دوره سطوح مقدماتي براي تكميل تحصيل خود راهي قم شد.
- اولين اجازه روايت توسط مرحوم شيخ آقا بزرگ طهراني صادر گرديد.

1322- دومين اجازه روايت توسط مرحوم(( حاج شيخ مرتضي تبريزي )) مشهور به (( چهرگان )) صادر شد.
- سومين اجازه روايت وي از سوي پدرش، ميرزا باقر آقا قاضي طباطبايي صادر شد.

1326- دريافت چهارمين اجازه روايت از بانوي مجتهده، سيده جليله علويه هاشميه.
- پنجمين اجازه روايت توسط آيت‌الله شيخ عبدالنبي عراقي (اراكي) به وي داده شد.

1327- پس از يازده سال اقامت در قم راهي عراق و شهر نجف شد.

1328- ششمين اجازه روايت و درجه اجتهاد از طرف آيت‌الله سيد محمد حجت كوه كمري به ايشان اعطا گرديد.
- دريافت هفتمين اجازه روايت از آيت‌الله سيد صدرالدين معروف به(( صدر )) صاحب كتاب«المهدي».

1329- اخذ هشتمين اجازه روايت از آيت‌الله ميرزا محمد طهراني عسكري.
- نهمين اجازه روايت و درجه اجتهاد توسط آيت‌الله شيخ محمد حسين كاشف الغطا به وي داده شد .

1330- پس از 3 سال اقامت در نجف به تبريز بازگشت.
- دريافت دهمين اجازه روايت از آيت‌الله سيد عبدالحسين شرف الدين عاملي.
- در همين سال 20 نفر از مراجع بزرگ جهان شيعه به او اجازه اجتهاد داده بودند.

1331- اخذ يازدهمين اجازه روايت و درجه اجتهاد را آيت‌الله سيد محسن طباطبايي حكيم. آيت‌الله قاضي از ايشان دو اجازه دارند؛ اجازه اول، وكالت‌نامه به سال 1331 هـ ش و اجازه اجتهاد و وكالت‌نامه در امور حسبيه به سال1338 هـ ش صادر شده است.

1333- دريافت دوازدهمين اجازه روايت و درجه اجتهاد از آيت‌الله سيد محمد جواد طباطبايي تبريزي.

1341- پس از طرح لوايح ششگانه شاه با ساماندهي جوانان مبارز نسبت به توزيع اعلاميه هاي امام ( ره ) و ديگر آيات عظام و آگاهي مردم اقدام مي نمود.

1342- انتشار و توزيع اعلاميه معروف ( آذربايجان به پا مي خيزد ) پس از حمله دژخيمان پهلوي به مدرسه فيضيه قم.
- تحريم انتخابات و ايراد سخنراني و مطالب تند پيرامون انتخابات و طرح لوايح ششگانه شاه .

1343- سيزدهمين اجازه روايت و وكالت‌نامه در امور حسبيه را آيت الله سيد محمد هادي ميلاني صادر نمودند.
- كسب چهاردهمين اجازه روايت از حضرت امام خميني‌(ره).
- اخذ پانزدهمين اجازه روايت و درجه اجتهاد از سوي آيت الله ميرزا حسن بجنوردي.

1344- در بيست و چهارم شهريور ماه در حالي به تبريز بازگشت كه از طرف ساواك ممنوع الكلام شده بود.

1346- طي حكمي بعنوان نماينده امام (ره) در استان آذربايجان منصوب شدند.

1347- بخاطر فعاليت و سخنراني هاي سياسي ( روز عيد فطر ) در خصوص مسائل زنان، بانك ملي اقليتهاي مذهبي، فرقه هاي ضاله و اسرائيل و تصميم كميسيون امنيت اجتماعي استان بمدت 6 ماه به بافت كرمان تبعيد.
- نوشتن سفرنامه بافت در زماني كه ايشان در تبعيد به سر مي برد.
- نوشتن كتاب ( الفوائد و فيها الفوائد و النفائس ) در ايام تبعيد در بافت.
- نگارش رساله با موضوع ( اثبات وجود امام (ع) دركل زمانها ) در ايام تبعيد در بافت.

1348- شانزدهمين اجازه روايت و وكالت(هم در روايت و هم در تعيين وكالت تامه ايشان در آذربايجان ) را آيت الله سيد ابوالقاسم خويي صادر نمود .
- ارسال نامه به به دانشگاه الازهر و دعوت از ايشان براي تدريس توسط اين دانشگاه .
- اخذ هفدهمين اجازه روايت از آيت الله سيد محمد‌رضا گلپايگاني ( هم اجازه روايت و هم وكالت تامه در امور حسبيه ).
- دريافت هجدهمين اجازه روايت از آيت الله سيد شهاب‌الدين مرعشي نجفي .( هم اجازه روايت و هم وكالت در اموري كه نياز به اجازه حاكم شرع دارد ).
- كسب نوزدهمين اجازه روايت از آيت‌الله سيد محمود شاهرودي.
- دريافت بيستمين و آخرين اجازه روايت از پسر عمو و استاد بزرگوارش( مفسر بزرگ قرآن مجيد ) علامه سيد محمد حسين طباطبايي(ره).
- بازگشت به تبريز در آذرماه پس از اتمام دوران تبعيد.
- انتشار كتابي بنام ( روضات الجنان ) حاوي سئوالات آيت الله سيد محمد تقي آل هاشم و پاسخهاي ايشان.

1350- صدور اطلاعيه و مشروعيت دادن به جواناني كه به اتهام انجام عمليات نظامي عليه حكومت در تبريز دستگير شده بودند.

1352- ارائه تحقيق درباره اولين اربعين سيدالشهدا (ع) كه اين تحقيق يكي از مهمترين تاليفات ايشان بشمار مي رود.

1356- در بيست و نهم بهمن ماه بهمراه آيت الله سيد حسن انگجي اعلام عزاي عمومي نمود و براي گراميداشت اربعين شهداي قم در جلوي مسجد ميرزا يوسف با مردم تبريز دست به اجتماع عظيمي زد.
- انتشار چاپ دوم تحقيق در موضوع ( ارث زن از دارايي شوهر ) در جواب يكي از وكلاي تبريزي كه مطالبي را خلاف حقوق اسلامي مطرح كرده بود.

1357- رفتن به پادگان تبريز و صدور حكم تير براي كساني كه به پادگانها يورش برده بودند و قصد داشتند با بدست آوردن اسلحه دست به آشوب و هرج و مرج در شهرها بشوند.

1358- در مردادماه، برپايي اولين نماز جمعه تبريز را تدارك ديد.
- در 27 مردادماه و در روز جهاني قدس، تدارك عظيم ترين تظاهرات مردمي آذربايجان را در حمايت از مردم فلسطين فراهم نمود.
- در دهم آبانماه با شليك 3 گلوله از طرف گروه افراطي و منافق فرقان به لقاء الله پيوست.

پيام امام خميني به مناسبت شهادت آيت الله قاضي طباطبائي:

بسم الله الرحمن الرحيم

انالله و انا اليه راجعون

با كمال تاسف، ضايعه ناگوار شهادت عالم مجاهد حجت الاسلام و المسلمين آقاي حاج سيد محمد علي قاضي طباطبائي رحمت الله عليه را به عموم مسلمانان متعهد و علماي اعلام مجاهد و مردم غيور مجاهد آذربايجان و خصوص بازماندگان اين شهيد سعيد تسليت عرض و از خداوند متعال صبر انقلابي براي مجاهدين راه حق و اسلام خواستارم.

ملت عزيز برومند ايران و آذربايجانيان غيرتمند عزيز بايد در اين مصيبت هاي بزرگ كه نشانه شكست حتمي دشمنان اسلام و كشور و عجز و ناتواني و خود باختگي آنان است‚ هر چه بيشتر مصمم و در راه هدف اعلاي اسلام و قرآن مجيد بر مجاهدات خود افزوده و از پاي ننشينيد تا احقاق حق مستضعفين از جباران زمان بنمايند. عزيزان من در انقلابي كه ابر قدرت ها را به عقب رانده و راه چپاولگري آنان را از كشور بزرگ بسته است، اين ضايعات و ضايعات بالاتر اجتناب ناپذير است. ما بايد از كنار اين وقايع با تصميم و عزم و خونسردي بگذريم و به راه خود كه راه جهاد في سبيل الله است، ادامه دهيم. شهادت در راه خداوند، زندگي افتخار آميز ابدي و چراغ هدايت براي ملت هاست. ملت هاي مسلمان از فداكاري مجاهدين ما در راه استقلال و آزادي و اهداف توسعه اسلام بزرگ الگو بگيرند و با پيوستن به هم سد استعمار و استثمار را بشكنند، به پيش به سوي آزادگي و زندگي انساني بروند.

از خداوند متعال عظمت اسلام و مسلمين و رحمت و مغفرت براي شهداي راه حق و شهيد سعيد طباطبائي خواستارم.

والسلام عليكم و رحمت الله و بركاته

روح الله الموسوي الخميني

11/8/1358

آثار علمي:( منبع آثار: سايت پژوهشكده باقرالعلوم ).

آن شهيد بزرگوار بدليل تسلطي كه به زبان عربي داشت مقالاتي به زبان عربي براي مجلات كشورهاي عربي نيز مي نگاشت. مقالات زيادي از ايشان در مجلات مصر چاپ شده است، مطالعات تبليغاتي ايشان به تصريح دوستان و آشنايان كم نظير و اطلاعات ادبي ايشان بسيار وسيع بود. آثار قلمي با ارزشي از ايشان به يادگار مانده است كه برخي از آنها ذيلا ذكر مي گردد:

1. الاجتهاد و التقليد (عربي، خطي)

2. الفوائد (فقهي، تاريخي)

3. خاندان عبدالوهاب (فارسي، خطي)

4. كتاب في علم الكلام (عربي، خطي)

5. فصل‌الخطاب في تحقيق اهل الكتاب (عربي، خطي)

6. السعاده في الاهتمام علي الزياره (عربي، خطي)

7. اجوبه الشبهات الواهيه (فارسي، خطي)

8. رساله في اثبات وجود الامام «ع» في كل زمان (عربي، خطي)

9. سفرنامه بافت (فارسي، خطي)

10. المباحث الاصوليه (عربي، خطي)

11. حاشيه بر كتاب رسائل شيخ انصاري «ره»

12. حاشيه بر كتاب مكاسب شيخ انصاري «ره»

13. حاشيه بر كتاب كفايه‌الاصول آخوند خراساني

14. تقريرات اصول آيت‌الله حجت كوه‌كمري

15. قضا در اسلام

16. صدقات اميرالمؤمنين و صديقه طاهره «عليهم السلام»

17. ذكر حديقه الصالحين در (الذريعه الي تصانيف الشيعه) شيخ آقا بزرگ تهراني.

18. رساله در دلالت آيه‌ تطهير بر اهل بيت «عليهم‌‌السلام»

19. رساله در اوقات نماز

20. رساله در مباهله

21. رساله في مساله الترتب

22. رساله در نماز جمعه

23. تعليقات بر كتاب الفردوس الاعلي تأليف علامه شيخ محمد حسين كاشف‌الغطاء (عربي، مطبوع)

24. تحقيق درباره اربعين حضرت سيد‌الشهداء (ع) (فارسي، مطبوعات)

25. تعليقات بر كتاب انوار نعمانيه تأليف سيد نعمت‌‌الله جزايري (عربي، مطبوع)

26. مقدمه و تعليق بر تفسير جوامع الجامع طبرسي (عربي، مطبوع)

27. تعليقات بر كتاب اسلام صراط مستقيم (فارسي، مطبوع)

28. تعليقات بر كتاب كنزالعرفان (عربي، خطي)

29. مقدمه بر كتاب صحائف‌الابرار كاشف الغطاء (عربي، مطبوع)

30. آثار تاريخي آيت‌الله العظمي حكيم (فارسي، مطبوع)

31. مقدمه بر تنقيح الاصول مرحوم حاج ميرزاآقا، متوفي در شهريور

32. مقدمه بر كتاب مرآت الصلوه

33. پيشگفتار بر علم امام علامه طباطبايي

34. مقدمه بر كتاب معجزه و شرائط آن

35. مقدمه بر كتاب جنه‌‌المأوي اثر كاشف الغطاء (عربي، مطبوع)

36. پاورقي بر تعليقات كتاب اللوامع الالهيه في المباحث الكلاميه اثر جما‌ل‌الدين مقداد بن عبدالله الاسدي السيوري الحلي (عربي، مطبوع)

37. اضافات و تعليقات بر كتاب (انيس الموحدين) ملا محسن نراقي.

38. تحقق در ارث زن از دارائي شوهر (فارسي، مطبوع)

39. علم امام عليه‌‌السلام (فارسي، مطبوع)

40. مقدمه بر العقائد الوثنيه في‌الديانه النصرانيه (عربي، مطبوع)

41. ترجمه مسائل قندهاريه از فارسي به عربي اثر كاشف‌الغطاء

42. مقدمه بر تاريخ ابن ابي الثلج بلخي (عربي، خطي)

43. مقالات متعدد چاپ شده در مجلات عربي

44.مراسلات با مرحوم علامه كاشف الغطاء

تهيه و تنظيم : محمد شكراله زاده
جمعه 10 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 360]