ناگفتههاي زودپز

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: 14توصيه ايمني براي خريد، استفاده و نگهداري از زودپز

سرعت در آشپزي، به ويژه براي خانم‏هاي شاغل و آنهايي که وقت چنداني براي آشپزي ندارند و در ضمن به تغذيه سالم اهميت مي‏دهند و دلشان مي‏خواهد خودشان آشپزي کنند، خيلي مهم است. به همين دليل، هر وسيله‏اي که بتواند سرعت آشپزي را بالا ببرد و به تهيه غذا در زمان کمتر کمک کند به شدت مورد استقبال قرار مي‏گيرد و طرفداران زيادي پيدا مي‏کند. نمونه اين وسايل که در بيشتر آشپزخانه‏ها پيدا مي‏شود و زياد هم از آن استفاده مي‏شود زودپز است؛ ديگي که غذا را با کمک فشار بخار آب و در زمان کمي مي‏پزد. اما نکته‏اي که بايد به آن توجه داشت، انتخاب نوع مناسب و ايمن زودپز به هنگام خريد، طريقه صحيح استفاده و رعايت نکات ايمني براي پيشگيري از حوادث احتمالي است. در اين صورت مي‏توان با خيال راحت از زودپز استفاده کرد و از فوايد آن که يکي از آنها سرعت در آشپزي است، بهره برد.
تاريخچه زودپز

دنيس پاپن، فيزيکدان فرانسوي در سال 1679 ديگ زودپز را اختراع کرد. اولين زودپزهاي آلومينيومي در سال 1915 ساخته شدند و در سال 1937 شخصي به نام آلفرد فيشلر زودپز کوچکي را براي مصرف در آشپزخانهها به بازار آورد. بعد از آن، ديگ‏هاي زودپز به دليل بالا بردن سرعت آشپزي مورد استقبال قرار گرفتند اما به دليل ضعف‏هاي موجود در طراحي حوادثي نيز در آشپزخانه‏ها به وجود آوردند. بسياري از افراد ممکن است به دليل حوادثي که در اين باره شنيده‏اند، از استفاده از زودپز بترسند اما امروزه با رعايت نکات ايمني در طراحي اين وسايل ميزان ايمني بالا رفته و به طور گسترده از آن استفاده ميشود. زودپزهاي جديد در مقايسه با زودپزهاي قديمي ايمني بيشتري دارند.
زودپزها چهطور کار مي‏کنند؟

در ديگ‏هاي زودپز، مواد غذايي در يک ظرف در بسته و تحت فشار پخته مي‏شوند. با اين روش، سرعت پخت را افزايش پيدا ميکند و غذا در زمان کوتاه‏تري آماده ميشود. هر مايعي در يک دماي خاص به جوش ميآيد و اين دما که به دماي جوش معروف است، براي آب 100 درجه سانتيگراد است. نقطه جوش مايعات با بالارفتن فشار افزايش مي‏يابد و با پايين آمدن فشار کاهش پيدا ميکند، در واقع اساس کار ديگ‏هاي زودپز هم همين است. وقتي غذا را همراه مقداري آب در داخل ظرف ميريزيم و به آن حرارت ميدهيم، آب شروع به جوشيدن و بخار شدن ميکند. به تدريج بخار آب در داخل ظرف بيشتر ميشود و موجب بالا رفتن فشار داخل ظرف ميشود، در نتيجه، نقطه جوش آب با افزايش فشار بالا ميرود و به 130 درجه سانتيگراد ميرسد. قرار گرفتن مواد غذايي در دماي بالا سرعت طبخ را بالا برده و موجب مي‏شود تا غذا در زمان کوتاه‏تري بپزد.

زودپز و 14 توصيه ايمني

ديگ‏هاي زودپز با فشار بخار آب کار مي‏کنند و در صورتي كه بخار نتواند از ظرف خارج شود، زودپز تبديل به يك ------ شده و منفجر مي‏شود. براي پيشگيري از چنين حوادثي در خانه بهتر است نکات ايمني را فراموش نکنيد. براي انتخاب زودپز ايمن و مناسب و آشنايي با طريقه صحيح استفاده از اين وسيله، به اين نکات توجه کنيد:
1 هنگام خريد زودپزهاي استاندارد را انتخاب کنيد. در ميان زودپزهاي استاندارد انواعي که مجهز به سيستم‏هاي ايمني بيشتر و امکان برنامه‏ريزي پخت هستند گزينه‏هاي بهتري هستند. محصولاتي که به وسيله شرکت‏هاي معتبر ساخته شده و داراي نشان استاندارد هستند هنگام ساخت دستورالعمل‏هاي ايمني را رعايت کرده و آزمايش‏هاي ايمني را انجام داده‏اند.
2 هنگام خريد از فروشنده بخواهيد تا طرز استفاده صحيح از محصول را به طور کامل به شما آموزش دهد. توضيحات او را به دقت گوش دهيد و هر سوالي براي‏تان پيش آمد بپرسيد.
3 قبل از استفاده دستورالعمل و دفترچه راهنماي محصول را به دقت بخوانيد. هر وسيله‏اي دستورالعمل استفاده مخصوص به خودش را دارد. مثلا در دفترچه راهنماي برخي زودپزها نوشته يکسوم ظرف را آب کنيد و در برخي ديگر اين مقدار تا نيم يا دوسوم حجم ظرف متغير است.
4 زودپزهاي مجهز به قفل ايمني را انتخاب کنيد. در برخي از زودپزهاي قديمي اين امکان وجود داشت که بعد از بالا رفتن فشار بخار داخل ظرف، در زودپز به طور ناگهاني باز شود و ايجاد حادثه کند. با در نظر گرفتن نکات ايمني، زودپزهاي جديد طوري طراحي شده‏اند که مجهز به قفل داخلي هستند و تا زماني که بخار آب داخل ظرف وجود دارد امکان باز شدن در وجود ندارد.
5 زودپزها در طرح‏ها و اندازه‏هاي مختلف در بازار وجود دارد. بهتر است زودپزهايي را انتخاب کنيد که يک دسته بلند در يک سمت و دسته کوتاهي در سمت ديگر دارند چون در اين صورت امکان باز و بسته کردن در راحت‏تر بوده و حمل و نقل و جا به جا کردن ظرف بهتر انجام مي‏شود. در ضمن بلند بودن دسته موجب مي‏شود دسته ظرف خيلي داغ نشود و هنگام برداشتن ظرف ناگهان از دست‏تان رها نشود. البته براي پيشگيري از چنين اتفاقي توصيه مي‏شود براي برداشتن و جا به جا کردن زودپز پس از پخت غذا حتما از دستکش و دستگيره آشپزي استفاده کنيد.
6 زودپزهاي مجهز به شير خروج بخار اضطراري را انتخاب کنيد. در اين زودپزها موارد ايمني در نظر گرفته شده و در صورت زياد شدن فشار بخار، در زودپز جدا نمي‏شود و محتويات ظرف در آشپزخانه پخش نمي‏شود. براي پيشگيري از اين اتفاق يک شير خروج فشار اضطراري در نظر گرفته شده است که در صورت بالا رفتن بيش از حد فشار فعال مي‏شود. در اين زودپزها نشانه اوليه بالا رفتن بيش از حد فشار صدايي شبيه سوت است که فرد را از خطر مطلع مي‏کند. در صورت عدم توجه افراد و ادامه اين روند شير خروج فشار اضطراري فعال مي‏شود.
7 به هيچ وجه مواد غذايي با دانه‏هاي ريز و غذاهايي که هنگام پخت ايجاد لعاب و يا کف مي‏کنند را در زودپز نپزيد چون ممکن است ذرات غذا همراه کف بالا آمده و روزنه خروج فشار را مسدود کنند. نمونه اين غذاها انواع غلات مانند بلغور گندم و جو پرک شده، ماکاروني و رشته فرنگي، سيب و حبوبات دانه‏ريز هستند.
8 پس از اتمام پخت و خاموش کردن شعله گاز سوپاپ اطمينان را براي خروج بخار آزاد کنيد. درب زودپز را قبل از توقف کامل و پايين آمدن سوپاپ اطمينان باز نكنيد.
9 بدنه ديگ‏هاي زودپز معمولا از جنس استينلس استيل يا همان فولاد ضدزنگ يا آلياژي از آلومينيوم است. انواع اين استيل به دليل مقاومت بالا، توزيع حرارت و سياه نشدن مناسب‏تر هستند.
10 در محل اتصال درپوش به بدنه زودپز، حلقهاي لاستيکي وجود دارد که از خارج شدن بخار آب جلوگيري ميکند. مطمئن شويد که حلقه لاستيكي ديگ سالم است و در جاي خود محكم شده است. فاسد بودن، پاره بودن و درست قرار نگرفتن حلقه لاستيکي ممکن است موجب سر رفتن غذا و خاموش شدن شعله گاز شود.
11 روي درپوش زودپز يک دريچه اطمينان وجود دارد. وقتي فشار بخار آب به حدي ميرسد که ظرف نميتواند آن را تحمل کند، اين دريچه باز ميشود تا بخار آب از آن خارج شود. قبل از بستن در زودپز سوپاپ يا دريچه اطمينان و روزنه خروج بخار را بررسي کنيد و از باز بودن آن مطمئن شويد.
12 پس از هر بار استفاده از زودپز دريچه اطمينان و حلقه لاستيکي را به دقت بشوييد. در صورت لزوم و وجود پارگي و خرابي، حلقه لاستيکي را تعويض کنيد.
13 هرچند وقت يكبار پيچ دسته زودپز را سفت كنيد. در صورت شل بودن پيچ دستهها، ممكن است هنگام حمل زودپز از دست شما رها شود و خطر سوختگي و آسيبديدگي به وجود بيايد.
14 اگر در زودپز نياز به تعمير داشت، آن را سريع تعمير كنيد و تا قبل از آن، از زودپز استفاده نكنيد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 236]