کوتاه و خواندنی در ارتباط با بیماریهای قناری

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

مقدمه

بطور کلی قناری ها نسبت به ساير پرندگان کمتر دچار بيماری می شوند . پرنده ای که جای مناسب داشته باشد و به خوبی تغذيه و نگهداری شود به ندرت نيازی به دارو و درمان پيدا خواهد کرد . در چنين شرايطی , قناری حتی در قفس نيز احساس رضايت خواهد کرد . مسلما به عنوان يک اصل کلی , پيشگيری بهتر از درمان می باشد ولی حتی با رعايت همه نکات بهداشتی , باز حوادث و بيماری ها اتفاق می افتند لذا بايد مراقب باشيد و با ديدن اولين علائم غير طبيعی به دکتر دامپزشک مراجعه نمائيد . لازم به يادآوري است که درمان بيماريها بايد توسط شخصی انجام گيرد که در اين زمينه تجربه کافی دارد چرا که برخی از مواقع مصرف داروهای اشتباه ويا مقدار نامناسب از داروهای موثر موجب عدم درمان يامسموميت دارويی پرنده خواهد شد . بدتر از اين حالتی است که شما بيماری را به صورت ناقص درمان کنيد و پرنده به ظاهر سالم شود ولی در عين حال عامل بيماری را به تناوب و يا بطور دائم از طريق ترشحات و يا مدفوعش درمحيط پخش کند و موجب بيمار شدن ساير پرندگان , حيوانات و حتی انسان گردد . نکته ديگر اينکه با مصرف نادرست داروهای مختلف امکان دارد که عامل بيمار نيز دارای مقاومت دارويی گشته و ديگر به هیچ آنتی بيوتيکی حساس نباشد و شما پرنده هايتان را ازدست بدهيد .

عفونت با باکتری ای کولای ( e.coli infection )

عامل اين بيماری اشرشياکولای است و بين بسياری از گونه های پرندگان مشترک بوده و باعث بيماری ميشود . برخی از انواع آن قدرت بيماريزايی شديدی دارند و ساير انواع آن در تحت شرايط خاص مانند همراه شدن با شاير بيماريهای ويروسی و باکتريايی و يا شرايط بد نگهداری همراه با استرس های زياد بيماريزا می گردند .
علائم بيماری بسته به حاد بودن و يا تحت حاد بودن بيماری متفاوت است . در صورتی که باکتری وارد خون شود , موجب کز کردن پرنده و مرگ سريع او می گردد ولی اگر باکتری در اندامهای مختلف جايگزين شود موجب عوارض متفاوتی می گردد . گاهی اوقات وارد دستگاه تنفس شده و عوارض تنفسی می دهد که معمولا ناشی از تهويه بد محل نگهداری پرنده و گرد و خاک زياد می باشد اگر در مفاصل موضعی شود تورم مفصل و پادرد ايجاد می کند . در صورتی که وارد مجرای تخم شود موجب چسبندگی تخم و عفونت مجرا و نهايت مرگ می شود در دستگاه گوارش اسهال ايجاد می کند . در جوجه ها يا موجب تلفات قبل از خروج تخم می شود و يا جوجه به دنيا آمده ضعيف و کوچک بوده , دچار اسهال شده و بزودی تلف می گردد .

سالمونلوز (salmonellosis)

اين بيماری در اثر تعداد زيادی از گونه های مختلف باکتری از جنس سالمونلا ايجاد می شود.اکثر گونه های اين باکتری بين حيوانات مختلف و حتی انسان مشترک می باشند و درجات مختلف بيماری را ايجاد می کنند . اين بيماری ممکن است از سه راه مختلف پرنده را مبتلا کند .
الف- آلودگی موجود در غذای مصرفی پرنده ( خصوصا تخم مرغ ) .
ب- آلودگی غذای پرنده با مدفوع جوندگان و يا فضولات پرندگان مبتلا .
ج- تماس مستقيم با پرنده تازه خريداری شده ای که يا درد وره کمون بيماری است و يا به صورت ناقل به ظاهر سالم ميکروب را از خود دفع می کند .
به ندرت نيز انتقال بيماری از طريق دست انسانهای مبتلا به سالمونلا و يا گزش انگل های خارجی مانند کک ها اتفاق افتاده است . در اين ارتباط نکته بهداشتی بسيار مهم اين است که برخی از انواع سالمونلا در پرنده ايجاد بيماری نکرده و از طريق مدفوع به محيط خارج وارد گشته و در صورتی که با مواد غذايی مورد مصرف انسان تمای پيدا کند موجب مسموميت های شديد غذايی تا حد مرگ می شود. علائم بيماری ناشی از اکثر سالمونلا های مختلف در انسان شامل عوارض گوارشی و مسموميت غذايی می باشد بجز گونه های خاص سالمونلا که در انسان ايجاد بيماری تب روده ( حصبه ) می کند . در قناری بسته به گونه سالمونلای عامل بيماری , سن پرنده مبتلا و شرايط نگه داری , علائم درمانگاهی می تواند متفاوت باشد . اکثرا در جوجه قناری ها موجب مرگ و مير در روزهای اول بعد از خروج از تخم ويا حتی درون تخم و گاهی به هنگام خروج از تخم می شود معمولا هنگامی که قناری ماده به اين بيماری مبتلا می شود , اکثر جوجه هايش ردون تخم از بين می روند و کمتر از%20 درصد آنها سالم به دنيا خواهند آمد . جوجه های مبتلا يی که از تخم خارج شده اند , کوچک و ضعيف بوده و اکثر آنها دچار اسهال می باشند . در شکلهای ديگر بيماری که پرنده بعد از خروج از تخم مبتلا می شود , ممکن است عوارضی چون خمودگی - چرت زدن - اسهال - بی اشتها يی و پف کردن را از خود نشان دهد . همچنين چند ساعت قبل از مرگ دچار لرزش - تشنج و غش شده و بالاخره تلف می شود . درمان بايد براساس کشت ميکروبی و آنتی بيوگرام انجام شود تا موثرترين داروی ممکن بکار رود .

عفونت با کمپيلوباکتر ( campylobacter infection )

عامل ايجاد اين بيماری در پرندگان کمپيلوباکترژوژنای است . راه ابتلا از طريق دهان بوده و جهت ايجاد بيماری نياز به عوامل مستعد کننده از جمله ساير عفونتها و يا استرس ها دارد . اين باکتری در انسان نيز موجب ناراحتی های گوارشی می شود . علائم بيماری شامل بی اشتها يی - اسهال و لاغری تدريجی است .

پاستورلوز( pasteurellosis )

عامل ايجاد کننده آن باکتری پاستولامالتوسيدا می باشد . عامل بيماريزا می تواند از طريق دستگاه تنفسی جراحات جلدی وارد بدن شود و موجب بيماری گردد . اين بيماری از جمله بيماری هايی است که بين پرندگان مختلف مشترک بوده و اکثر پرندگان به آن مبتلا می گردند . معمولا انتقال بيماری از طريق پرنده های ناقل به ظاهر سالم ويا جوندگان خصوصا موش رخ می دهد علائم بيماری بسته به ميزان مقاومت پرنده و قدرت بيماريزايی ميکروب می تواند متفاوت باشد . در شکل فوق حاد بيماری , پرنده بطور ناگهانی تلف می شود و از زمان کسل شدن پرنده تا تلف شدن او بيش از چند ساعت نمی گذرد و در طی اين زمان پرنده چشمهايش را بسته - پف کرده و هيچ عکس العملی نسبت به محيط اطراف خود ندارد . حتی بعضی اوقات مرگ هنگام پرواز يا در حال غذا خوردن و در حاليکه پرنده به ظاهر سالم می باشد اتفاق می افتد . در اشکال خفيف تر بيماری عوارض تنفسی مثل ناله کردن خفيف و يا ريزش اشک و ترشحات از چشم وبينی مشاهده می شود . گاهی اسهال نيز وجود دارد .

عفونت استرپتوکوکی ( streptococcus infections )

عامل آن باکتری استرپتوکوکوس می باشد و در همه جا حتی گرد و غبار موجود در هوا نيز وجود دارد و معمولا در مواقعی که عفونتهای ويروسی و يا ساير بيماری ها پرنده را ضعيف کند بعنوان يک ميکروب فرصت طلب موجب بيماری ميگردد . اکثرا در طول دوران جنينی و یا ده روز اول پس از خروج جوجه از تخم موجب تلفات می گردد. به ندرت نيز در پرندگان مسن تر ايجاد بيماری می کند در بين پرندگان و پستانداران مشترک می باشد ولی به طور کلی در پرندگان اهميت کمتری دارد .
علائم بيماری متفاوت بوده و عوارض مختلفی ايجاد می کند . مثل آبسه های پوستی - زخمهای چرکی - آندوکارديت وجتاتيو بر روی دريچه های قلب - تورم مفاصل - لنگش و بالاخره آبسه کف پايی . گاهی ميکروب وارد خون شده و در طی يک يا دو روز موجب مرگ سريع همراه با عوارضی همچون افزايش تعداد تنفس در ساعات پايانی عمر پرنده - پف کردن - اسهال و بستن چشم ها می شود . در قناری ممکن است تلفات خيلی زياد باشد . بعضی وقت ها پرنده دچار عوارض عصبی و افزايش تحرک می شود و به نظر هيجان زده می آید , به طوری که خودش را به اطراف زده و در اثر جراحات بوجود آمده و يا ضربه و خونريزی داخلی تلف می گردد .

ليستريوز( listeriosis )

اين بيماری دراثر باکتريی بنام ليستريامونوسيتوژنز بوجود آمده و در بسياری از انواع پرندگان و پستانداران ايجاد عوارض می کند . ولی در بين پرندگان , قناری نسبت به اين بيماری حساس تر است . انسان نيز نسبت به اين باکتری حساس بوده و گاهی دچار مننژيت می شود . معمولا باکتری از راه دهان وارد بدن شده و بيماريزا می گردد . خوشبختانه نسبت به انواع ضدعفونی کننده های رايج حساس می باشد و به سرعت از بين می رود . اين بيماری در شکل حاد موجب تلف شدن پرنده ظرف مدت يک تا دو روز می شود . در مواقعی که دوره بيماری طولانی تر می شود , عوارض عصبی مانند لرزش و پيچش گردن و فلجی نيز بروز می کند .

بيماری اريزيپلاس ( erysiplas )

اين بيماری در اثر باکتريی به نام اريزيپاوتريکس ايجاد می شود .خوک و بوقلمون حساس ترين حيوانات نسبت به اين باکتری می باشند ولی در قناری نيز اين بيماری مشاهده می شود . در انسان نيز گاهی اين باکتری در اثر ورود از راه زخم های پوستی موجب واکنشهای موضعی می شود . جوندگانی مثل موش يا حشرات گزنده نيز می توانند عامل بيماری را منتقل کنند . معمولا باکتری به طور آزاد در خاک مرطوب و يا آب های راکد کم عمق وجود داشته ئ تکثير پيدا می کند . در مجموع اين بيماری برای قناری خطر جدی ندارد و راه انتقال آن از طريق دهان است . معمولا علائم بيماری شامل بی اشتهايی - کز کردن - ضعف و اسهال سبز متمايل به زرد می باشد که خيلی سريع منتهی به مرگ می شود .

بيماری های مايکوپلاسمايی ( mycoplasmosis )

عامل آن مايکوپلاسما می باشد که از نظر طبقه بندی پست تر از باکتری ها قرار می گيرد و فاقد ديواره سلولی بوده ولی در روی برخی از محيط های کشت آزمايشگاهی رشد می کند . در مقابل ضدعفونی کننده ها ی مختلف و خشکی محيط بسيار حساس بوده و ظرف چند ساعت در محيط خارج از بدن موجود زنده از بين می رود . بدين خاطر برای انتقال اين بيماری نياز به تماس نزديک بين پرنده آلوده با پرنده حساس می باشد . این ميکروب از طريق تخم نيز منتقل شده و در بين آنها ايجاد مرگ و مير می کند . معمولا برای بيماريزا شدن نياز به عوامل مستعد کننده ای مثل ساير ويروس ها و باکتری ها دارد . علائم بيماری شامل مشکلات تنفسی - خرخر کردن - آبريزش از چشم و بينی تورم مزمن ملتحمه چشم و سينوس تحت چشمی و مفاصل می باشد .در جوجه ها نيز موجب افزايش مرگ و مير می گردد .

عفونت استافيلوکوکی ( staphylococcus infection )

مهمترين گونه بيماريزای اين باکتری استافيلوکوکوس اورئوس می باشد. باکتری های موجود در اين خانواده درهمه جا از جمله گرد و غبار موجود در هوا پراکنده هستند . اکثر پرندگان سالم نيز در سطح پوست يا مخاط دستگاه تنفس يا گوارش يافت می شود و بعنوان يک باکتری عفونت زای فرصت طلب مطرح می باشد که در شرايط مستعد بيماريزا می گردد . جراهات پوستی و استرسهای طولانی از عمده ترين عللی است که باکتری را بيماری زا می کند . اين ميکروب نسبت به خشکی محيط مفاوم بوده و بدين ترتيب مدتها می تواند خارج از بدن موجود زنده بطور فعال باقی بماند . معمولا بيماری بطور انفرادی بروز کرده و بندرت همه گير می شود . بسته به شرايط مختلف علائم بيماری بسيار متفاوت می باشد يکی از بزرگترين مشکلاتی که اين ميکروب ايجاد می کند افزايش تلفات جوجه ها در هنگام خروج از تخم و يا چند روز بعد از آن می باشد که معمولا در اثر عدم پاکيزگی لانه ها و يا استفاده نا صحيح و بی رويه آنتی بيوتيکهای مختلف در قناری ماده ( بعنوان پيشگيری کننده از بيماری های مختلف ) رخ می دهد . در این حالت عدم جذب کيسه زرده و يا تورم ناحيه ناف ديده خواهد شد .حالت ديگر ناشی از ورود باکتری به خون می باشد که موجب خمودگی - بی اشتهايی - ژوليدگی پرها و پف کردن و در نهايت مرگ می شود .گاهی افتادن بند های انگشتان پا و يا ناخن آنها بعلت عفونت به اين باکتری می باشد . برخی مواقع عوارض عصبی از جمله لرز - برگشتن سر به طرف عقب و تشنج نيز قبل از مرگ ديده می شود . در حالاتی که عفونت از طريق خون و یا زخم پوستی به مفاصل برسد مومجب تورم و تجمع چرک فيبرينی در آنها شده و در مراحل پيش رفته موجب عفونت استخوان ها نيز می گردد . مواقعی که عوامل مستعد کننده و يا زخمهای پوستی حضور داشتته باشند اين باکتری موجب تورم جلد همراه با چرک می شود و در ناحيه کف پا ايجاد آبسه کرده و سبب پادرد و لنگش می گردد .

بيماری تورم عفونی پيش معده ( infections proventriculitis )

اين بيماری در اثر باکتری درشتی به نام مگا باکتر که به خانواده لاکتو باسيلاسه تعلق دارد بوجود می آيد و در قناری - فينچ - مرغ عشق و برخی طوطی های کوچک ديده شده است . بيشتر مواقع اين باکتری در طول دوران توليد مثل و پرورش جوجه ها مسئله ساز می شود ولی تقريبا هميشه با يک عامل مستعد کننده مثل تراکم زياد يا سوء تغذيه همراه است . تنها نشانه بيماری از دست دادن تدريجی و بسيار آهسته وزن بدن است بطوری که طی مدت دوازده تا هجده ماه پرنده را از پا در می آورد عامل بيماری از طريق فضولات در محيط پخش می شود و از راه خوراکی سايرپرنده ها را مبتلا می کند . در کالبد گشايی زخم يا تورم پيش معده در ناحيه اتصال آن با سنگدان قابل مشاهده است که می تواند همراه يا بدون خونريزی باشد .

ويروس آبله canary pox

يکي از مهمترين بيماري هايي که درطول سال باعث نابودي قناريها ميشود بيماري آبله است و کما بيش بسياري ازما با آن برخورد داشته ايم و نشانه هاي آن را ميدانيم . با اين وجود اگر زماني اين بيماري گريبان پرندههاي ما را بگيرد بازهم به د ليل نداشتن آگاهي کافي وکم باوري از اقدام بموقع خود داري ميکنيم . بيماري آبله مانند بسياري از بيماريهاي ديگر قابل درمان ميباشد و ما ميتوانيم با واکسيناسيون بموقع ازنابودي پرندههاي خود جلوگيري کنيم . با توجه به اينکه اين بيماري در ايران شايع ميباشد نبايد بنشينيم ود ست روي دست بگذاريم . شما ميتوانيد همه ساله جوجه هاي خود را قبل از اينکه دراثر بي احتياطي درچار بيماري شوند جهت پيشگيري از اين بيماري واکسينه نماييد. شنيده شده افرادي بعداز واکسيناسيون پرنده هاي خود ادعا نموه اند که واکسيناسيون باعث بيماري واز بين رفتن قناريهاي آنها شده است . اين گفته صحيح نيست زيرا که اين آقايان خود از آن دسته افرادي بوده اند که د يراقدام به واکسيناسيون نموده اند و خود عامل مرگ پرنده ها بوده اند . اگر پرنده ها آلوده شده باشند واکسيناسيون باعث شد ت بيماري خواهد شد . زمانيکه ويروس در ميان پرنده هاي شما وجود دارد و درحال تکثير ميباشد واکسيناسيون نيز خطر ناک است اما بهترازاين است که صبر کنيم تا پرنده ها يکي يکي از بين بروند زيرا اين صبر کردن در مدت کوتاهي پايان نمييابد وشما ميبايست مد تها به انتظار مرگ پرندههاي خود بنشينيد دليل اين انتظار شيوع کند بيماري ميباشد.اين بيماري بعضي موارد بصورت پنهان و بدون علا مت درگله وجود دارد يا زماني بصورت نشانه هاي بيماري تنفسي نمايان ميگرد د وگاهي با مرگ يکي دو پرنده درظاهر پايان مييابد و شما فکرميکنيد که آسوده شده ايد در صورتي که اينطور نيست زيرا ويروسها درانتظار فرصت مناسب و قدرتي مضاعف به حيات پنهان خود ادامه ميدهند تا دراولين فرصت پرندههاي شما را از پاي دراورند و بطور طبيعي اين فرصت را استرس ها به آنها ميدهند يعني اگر ويروس آبله بعد از شايع شدن درگله درفصل تابستان نتواند خسارت قابل توجهي به شما وارد آورد مطمئنا با شروع فصل بلوغ پرندهها و جفتگيري آنها به سراغ قناريهاي شما خواهد آمد ( آيا ميدانيد که استرس زمان جفت اندازي وجفتگيري تا چه حد است ) .

يکبار واکسيناسيون هر پرنده کافي ميباشد و پرنده واکسينه شده در سال آينده نياز به واکسيناسيون مجد د ندارد . در صورتي که پرندههاي خود را واکسينه نماييد درسال آينده تنها جوجه هاي شما نياز به واکسينه شدن دارند و براي قناريهاي کهنه شما که در سال گذشته واکسينه شده اند هيچ مشکلي پيش نخواهد آمد .لازم است تذکر دهم که اگر از واکسن تنها بعنوان پيشگيري استفاده کرده باشيد تا يکماه تحت هيچ شرايطي نبايد قناري واکسينه شده را جهت فروش عرضه نماييد و درصورتي که پس از مشاهده بيماري قناريها را واکسينه کنيد حد اقل تا سه ماه بعد از واکسيناسيون اجازه فروش پرندهها را نخواهيد داشت .

نشانه هاي بيماري آبله عبارتند از :
عوارض تنفسي
زخم در اطراف چشمها و نوک پرنده
زخم در ناحيه مخرج پرنده
وجود برجستگيهاي کرم رنگ در ناحيه شکم و سينه پرنده
وجود لکه هاي چرکي در دهان و حلق پرنده

www.persian-canaries.com

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 740]