روح تشنه كودك

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

پدر، تشويق و تأييد كودك
در تربيت كودك بايد به اصول تربيتي، مربيان و اولياي آگاه بوده و به آن توجه كنند. آن اصول تربيتي عبارتند از:

صميمي بودن با كودك
جدي بودن در اجراي ضوابط
كنترل طفل در همه امور براي صيانت و رشد او
كودك براي شناخت وضع موجود و رفتارش نياز به تأييد دارد. اگر رفتار كودك كه مناسب بوده، مورد تشويق قرار گيرد، طفل خود به خود تشويق مي شود كه عملش را تكرار كند.

كودك نياز به تأييد دارد، هم براي تثبيت رفتار و هم براي اينكه نسبت به خود اعتماد و اطمينان پيدا كند. اين تائيد پدر و مادر بايد جنبه هايي چون زيبايي، عقل، هوش، فهم و درك او را در برگيرد. تأييد پدر مي تواند به صورتهاي مختلفي باشد . از جمله: تحسين، تشويق، اظهار لبخند، در بغل گرفتن و بوسيدن و...

اگر تأييد كودك به روش صحيحي باشد باعث مي شود تربيت و سازندگي مطلوبي در كودك بوجود آيد. كودك لذت تشويق را احساس مي كند و وجود آن (تأييد و تشويق) فرزند را شاداب مي كند. پس والدين بايد هنگامي كه طفل، كار خوبي انجام مي دهد او را مورد تشويق قرار دهند.

پدر و بازي كودك

الف) قرآن و مسأله بازي كودك
از آنجا كه طفل انرژي هاي فراواني دارد، بايد اين انرژيها آزاد شود و كودك چاره اي جز بازي كردن ندارد. بسياري از والدين توقع دارند كه فرزندشان در يك گوشه بنشيند و با خود بازي كند، اما اين توقع صحيحي نمي باشد زيرا موجب مي شود كه كودك به انزوا و گوشه گيري مبتلا شود.

كودك ضمن بازي با دوستانش، استعدادهايش كشف مي شود زيرا بعضي از دوستانش از او باهوش تر هستند. بزرگسالان يعني پدر و مادر بايد خود را تا سرحد بچگي پايين آورده و با او بازي كنند و با بازي كردن خود با فرزند، رضايت او را حاصل كنند. بازي كردن والدين با فرزندان، باعث مي شود كه آنها، آرام آرام تجارب خود را به فرزندان منتقل كرده و دست آنها را گرفته و از نردبان ترقي و كمال بالا ببرند.
قرآن كريم درباره بازي كودكان مي فرمايد:
«قالوا يا ابانا مالك لاتأمنا علي يوسف و انا له لناصحون- ارسله معنا غدا يرتع و يلعب و انا له لحافظون» (يوسف/11و12)
«گفتند: پدر چرا درباره يوسف از ما ايمن نيستي؟ بااينكه ما خيرخواه او هستيم. او را فردا با ما بفرست تا بگردد و بازي كند و ما نگهبان او هستيم.»

با دقت در اين آيه متوجه مي شويم كه: بزگسالان نبايد مانع گردش و بازي خردسالان شوند بلكه بايد از حال آنها غفلت نكرد و همواره حافظ و نگهبان آنها باشند. مقصود از بازي هاي هدف دار و خالي از فساد و زاينده آثار خستگي و ملال است و چنين بازيهايي براي كودكان بسيار مفيد است.

ب ) بررسي سيره پيشوايان در مورد بازي كودك:
بعد از قرآن، منبع موثق فرهنگ اسلامي، روايات است. در روايات به بازي كودكان بها داده شده است و رهبران ديني در راه اهميت دادن به بازي كودكان پيشقدم بوده و بزرگسالان را موظف كرده كه نه تنها مانع و سد راه بازي كودكان نباشند بلكه خود نيز همبازي آنها شوند. زيرا هر اندازه كودك از بازيهاي سالم بهره مند شود از لحاظ جسمي و روحي از رشد بهتر و مفيدتري برخوردار خواهد شد. ائمه (عليه السلام) بازي را وسيله اي براي پرورش شخصيت مي دانستند.

ج )وسايل بازي
دنياي امروز نسبت به كودكان بها داده و براي آنها وسايل سرگرمي فراهم نموده است. دستور بزرگان در مورد كودكان تا هفت سالگي اين است كه بگذاريد بازي كنند و مانعي در سر راه آنها ايجاد نكنيد.

حال سؤال اين است كه چگونه بگذاريم بازي كنند؟ به چه چيز سرگرم شوند؟ چرا بعضي از كودكان بهانه گير مي شوند؟ آيا كودك را بايد با نقل و شيريني يا توسري ساكت كرد؟ يا با هيچ كدام؟
بايد روح تشنه كودك را با همبازي و اسباب بازي اشباع كرد. كودكان انسان هاي رشيد و بالغ فردا هستند و هر كدام در آينده مسئوليتهايي را عهده دار مي شوند. در كودكستان ها و پاركها همه نوع وسايل بازي وجود دارد ولي در منازل تنوع اسباب بازيها كمتر است. از طرفي بهترين روش بازي همان روش پيامبر (صلي الله عليه و آله) بود كه خود همبازي كودكان مي شدند و از اين رهگذر ايده هاي تربيتي خود را اعمال و پياده مي نمودند.

حال علت اينكه پيامبر همبازي حسنين (عليه السلام) مي شدند به خاطر اين بود كه نگذارند كودكان ناباب با آنها بازي و معاشرت كنند. اسباب بازي كودكان بايد متناسب با رشد عقلي آنها باشد، مثلاً كودكان بين 6-3 سال به اسباب بازي هايي كه بشود آنها را ساخت و دوباره خراب كرد مانند الگوهاي خانه سازي علاقه بيشتري دارند.

د ) فوايد بازي با كودك:
كودك از شش ماهگي متوجه افراد و اشيائي مي شود كه در اطرافش مي باشد. بازي كودك از سه ماهگي پررنگ تر شده و تا پايان جواني و حتي سالهاي بعد ممكن است ادامه داشته باشد.
بازي كودكان بين 7-3 سال به منزله شغل آنهاست و آنها را نبايد از بازي كردن محروم كنيم.

فوائد بازي كودك:
اين فوائد عبارتند از:
1- از لحاظ جسماني موجب هماهنگي عضلات و اعضاي بدن مي شود.
2- تمايلات طفل را متعادل مي كند و از پرخاشگري هاي او جلو گيري مي كند.
3- عاملي است براي تفكر و خلاقيت.
4- بسياري ازاصول ارزشمند اخلاقي را به هنگام بازي مي آموزد.

ه ) نقش پدر در بازي با كودك:
پدران به نحو مشخصي بيشتر از مادران در بازي هاي بدني نظير بالا انداختن يا بالا بردن شركت مي كنند اما مادران در بازي هاي تماشايي شركت مي كنند. بازي محبوبي كه مادران انجام مي دهند اين است كه اسباب بازي ها را به او نشان داده و سپس به منظور تحريك آن را تكان مي دهند.

بازي هايي كه پدران و مادران انجام مي دهند تأثير به سزايي بر رشد اجتماعي و شناختي آينده كودك دارد. بعضي از بازي ها تأثيرات كوتاه مدت دارند و هدف از اين بازي ها آن است كه توجه كودك را جلب كنند و تعامل اجتماعي ميان والدين و كودك را حفظ نمايند. تماشا و لمس كردن اسباب بازي ها، بالا رفتن و بالا پريدن از اين نوع بازي ها هستند يعني تأثيرات كوتاه مدت دارند. بعضي از بازي ها هم تأثيرات بلند مدت دارند مثلاً بازي هاي چنگ زدني و پس گرفتني. اين بازي ها مي تواند به يادگيري نوزاد كمك كند، تا وسايل بيشتر و محيط هاي وسيع تري را كاوش و تجربه نمايد.
بازي هاي چهره به چهره مي تواند به كودك مهارت هاي نوبتي را بياموزد و درس هاي اوليه كنترل محيط اجتماعي را به او ياد دهد.

بچه ها از بازي با پدر و مادر چه چيزهايي ياد مي گيرند؟
توانايي خواندن پيام هاي عاطفي، همبازي و ارسال پيام هاي عاطفي واضح براي تداوم موفقيت آميز بازي ضروري است.
عواطف ديگران را رعايت مي كند.
مهارت هاي عاطفي خود را اصلاح مي كند.

حضرت علي (عليه السلام) مي فرمايند:
«من كان له ولد صبا»
(هر كس كودكي دارد بايد با او بازي كند.)

پدر با كودك بازي مي كند، با او انس برقرار مي سازد، شوخي مي كند، اورا شاداب و با نشاط مي سازد. كودك در ضمن بازي كردن، درون خود را كشف كرده و ناراحتي هايش از بين مي رود.
در سلسله مقالات بعدي ، به بررسي مباحث مربوط به " روش هاي عملي در تربيت " خواهيم پرداخت .

منبع : برگرفته ازبرخي متون تحقيقاتي مدرسه علميه نرجس – با تغيير و تلخيص

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 109]