تعبير قرآن درباره مرگ

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: عقايد> مرگ و زندگى پس از آن> ماهيت مرگ

--------------------------------------------------------------------------------

تعبير قرآن درباره مرگ
آيات عموم كه از آنهامى‏شود تفسير مرگ را از زبان قرآن دانست، يكى آن آياتى است كه از مرگ‏به «توفى‏» تعبير مى‏كند كه اين آيات زياد است: «الذين تتوفيهم الملائكة ظالمى انفسهم‏» (1) .

الذين تتوفيهم الملائكة‏طيبين (2) .

الله يتوفى الانفس حين موتها و التى لم‏تمت فى منامها (3) .

و هو القاهر فوق‏عباده و يرسل عليكم حفظة حتى اذا جاء احدكم الموت توفته رسلناو هم لا يفرطون (4) .

خدا قاهر است در بالاى بندگان و براى شما نگهبانان‏مى‏فرستد تا آن وقتى كه مردن يكى از شما مى‏رسد، همان رسل و فرستاده‏هاى ما او را توفى مى‏كنند(مى‏ميرانند).

حتى اذا جائتهم رسلنايتوفونهم (5) .

اعبد الله‏الذى يتوفيكم (6) .

و قالواء اذا ضللنا فى الارض ائنالفى خلق جديد بل هم بلقاء ربهم كافرون.قل يتوفيكم ملك الموت‏الذى وكل بكم (7) .

از اين آيات زياد داريم كه مرگ را تعبير به «توفى‏» كرده‏است. «توفى‏» از ماده «وفى‏» است، همان ماده‏اى كه وفا و استيفا از آن ماده است. «توفى‏» از ماده فوت نيست.ما فارسى‏زبان‏ها گاهى فوت را با وفات مرادف خيال مى‏كنيم.فوت از دست رفتن است، اگر تعبير فوت مى‏كرد، مرگ به همان معناى تباهى‏و تمام شدن و از دست رفتن بود.وفات از ماده وفا و استيفاست و به اتفاق تمام لغتها «توفى‏» يعنى استيفا كردن و تحويل گرفتن يك‏چيز بتمامه. «الله يتوفى الانفس حين موتها» يعنى خدا نفسها را در وقت مردن بتمامه و بكماله مى‏گيرد، و همچنين‏آيات ديگرى كه در اين زمينه هست همان مفهوم قبض را مى‏دهد.در قرآن كلمه «قبض‏» نيامده و ما در عرف خودمان مى‏گوييم‏عزرائيل روح را قبض كرد، قابض الارواح است، ولى قبض با توفى كه در قرآن آمده هر دو يك معنى را مى‏دهند.

در يكى از اين آيات مساله خواب را با مردن دريك رديف مى‏شمارد، مى‏فرمايد: «الله يتوفى الانفس حين‏موتها و التى لم تمت فى منامها» خدا نفسها را در وقت مردن و[نفس]

.................................................. ............ 1.نحل/28. 2.نحل/32. 3.زمر/42. 4.انعام/61. 5.اعراف/37. 6.يونس/104. 7.سجده/10 و 11.

صفحه : 647
زنده‏ها را كه هنوزنمرده‏اند در وقت‏خوابيدن مى‏گيرد، آن كه مرد ديگر نفسش برنمى‏گرددو آن كه خوابيده است آن را دو مرتبه مى‏فرستد.معلوم مى‏شود از نظر قرآن يك‏چيزى هست كه نام او «نفس‏» است. «فيمسك التى قضى عليها الموت‏» آن كه حكم مرگ بر او شده است، نگهش مى‏دارد «و يرسل الاخرى‏الى اجل مسمى‏» (1) و آن ديگرى(يعنى خوابيده)را مى‏فرستد تا يك وقت مقدر و تعيين شده كه آن هم براى هميشه بايد گرفته شود.

خود خوابيدن را باز اگر ما از نظر جسمانى در نظربگيريم يك حالت‏خيلى عادى است.اگر چه من نمى‏دانم و در بعضى كتابها خوانده‏ام كه هنوز راز خوابيدن هم صددر صد كشف نشده است تا چه رسد به راز خواب ديدن، ولى خواب از نظر اصول جسمانى جز قطع يك سلسله روابط چيزى‏نيست.اما قرآن خواب را كه در آن حال شعور انسان ضعيف شده و در يك حدى[از بين]رفته، يك نوع عقب بردن و عقب‏كشيدن همان نفس مى‏داند، جدا كردن آن نفس مى‏داند و بيدارى را مساوى با بازگشتن همان نفس(آن چيزى كه خودش اسمش را نفس گذاشته است).

اين يك سلسله آيات‏است.حالا شما راجع به اين آيات تامل كنيد، ببينيد اين آيات را مى‏شودطور ديگرى تفسير كرد كه مفهومش اين نباشد كه مردن بيرون‏بردن و تحويل گرفتن يك چيز است از انسان يا نه؟ظاهرش كه اين است.

استاد شهيد مرتضى مطهرى مجموعه آثار جلد 4 صفحه 645

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 622]