تاكتيك‌هاي شكنجه سيا را كاخ سفيد تاييد كرده بود

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: تاكتيك‌هاي شكنجه سيا را كاخ سفيد تاييد كرده بود
سياسي. آمريكا. بوش. شكنجه
نيويورك - دولت جرج بوش رييس جمهوري آمريكا در سال‌هاي ‪ ۲۰۰۳‬و ‪ ۲۰۰۴‬دو يادداشت محرمانه به سازمان سيا ارسال كرده است كه در آنها صريحا استفاده از تاكتيك‌هاي بازجويي سازمان سيا از جمله تاكتيك واتر بوردينگ عليه مظنونان عضويت در گروه القاعده تاييد شده است.

اين اسناد پس از آن تهيه شده بود كه مقامات اطلاعاتي آمريكا نگران شده بودند در صورت افشاي جزئيات اين برنامه، عكس العمل‌هاي سياسي شديدي به راه افتد.

روزنامه آمريكايي واشنگتن پست روز چهارشنبه به نقل از چهار تن از مقامات دولت بوش و سازمان‌هاي اطلاعاتي اين كشور كه در جريان اسناد بوده اند، نوشت اين يادداشت‌هاي محرمانه كه پيش از اين وجود آنها افشاء نشده بود، بيش از يك سال پس از آغاز بازجويي‌هاي مخفيانه سازمان سيا توسط جرج تنت رييس وقت اين سازمان درخواست شده بودند.

باوجودي كه وكلاي وزارت دادگستري آمريكا از سال ‪ ۲۰۰۲‬روش‌هاي بازجويي سازمان سيا را تاييد كرده بودند، ولي مقامات ارشد سازمان سيا با اين مساله كه سياستگذاران كاخ سفيد هيچگاه به صورت كتبي اين برنامه را تاييد نكرده‌اند مشكل داشتند.

به گفته منابع، اين يادداشت‌ها نخستين (و براي سال‌ها تنها) ابراز موافقت محسوس دولت با استفاده سازمان سيا از روش‌هاي خشن براي استخراج اطلاعات از رهبران دستگير شده القاعده بوده است. در بهار سال ‪ ۲۰۰۲‬چند تن از مقامات كاخ سفيد، از جمله كاندوليزا رايس كه در آن زمان مشاور امنيت ملي آمريكا بود و ديك چني معاون رييس جمهوري آمريكا، هر كدام به صورت جداگانه توسط تنت و معاونانش در جريان اين اقدامات قرار گرفته بودند.

رايس ماه گذشته طي بيانيه‌اي خطاب به محققان كنگره اين جلسات توجيهي را تاييد كرده بود و تصديق كرده است كه مدير وقت سازمان سيا كاخ سفيد را تحت فشار قرار داده بود تا اين سياست را رسما تاييد كند.

به گفته مقامات سابق اطلاعاتي آمريكا، درخواست‌هاي مكرر براي دريافت مجوز كتبي نشانگر افزايش نگراني‌ها در داخل سازمان سيا بود زيرا آنها نگران بودند دولت ممكن است پس از آن از تصميمات كليدي در مورد چگونگي رفتار با رهبران دستگير شده القاعده فاصله گيرد. نگراني‌ها پس از افشاي بدرفتاري با زندانيان زندان ابوغريب در عراق و تشديد تنش‌ها بين دولت و مشاوران اطلاعاتي آن در مورد چگونگي انجام جنگ عراق بيشتر شده بود.

واشنگتن پست به نقل از يكي از مقامات ارشد اسبق اطلاعاتي آمريكا كه در جريان اين مسائل بوده ‪ ;lt‬نوشته است اين مساله در تمامي جلسات روزمره مطرح مي‌شد ، ما آن را از افسران منطقه‌اي خود مي‌شنيديم و پيش از اين نگران بوديم كه در نهايت مقصر شناخته شويم.

جان رادسون از وكلاي دفتر مشاوره عمومي سازمان سيا تا سال ‪ ۲۰۰۴‬نيز اظهار داشت بحث در مورد اين مساله را به خاطر مي‌آورد ولي هيچگاه شخصا يادداشت‌هايي را كه سازمان سيا در پاسخ به نگراني‌هاي خود دريافت كرده بود را مشاهده نكرده است. به گفته رادسون، بحث سر اين بود كه آيا ما به اندازه كافي از پوشش فوقاني برخوردار هستيم يا خير.

به نوشته واشنگتن پست، تنت نخستين بار در ژوئن ‪ ۲۰۰۳‬كاخ سفيد را تحت فشار قرار داده بود تا موافقت خود را كتبا اعلام نمايد. تنت اين اقدام را در جلسه‌اي كه با حضور اعضاي شوراي امنيت ملي، از جمله رايس، برگزار شده بود انجام داده بود و چند روز بعد او به خواسته خود رسيد و يادداشت كوتاهي را مبني بر تاييد روش‌هاي بازجويي سازمان سيا توسط دولت دريافت كرد.

مقامات دولت بوش وجود چنين يادداشت‌هايي را تاييد كرده‌اند ولي نه آنها و نه مقامات اسبق اطلاعاتي بخاطر محرمانه بودن اين يادداشت ها، حاضر به تشريح جزئيات آن نبودند. تمامي منابع خبري نيز بخاطر اينكه اجازه صحبت كردن در مورد اين مسائل را نداشته‌اند از افشاي نام خود جلوگيري كرده اند.

اين در حالي است كه درخواست دوم تنت براي دريافت موافقت كتبي كاخ سفيد كه در ژوئن ‪ ۲۰۰۴‬صورت گرفته بود نيز نشان‌دهنده نگراني‌هاي رو به افزايش مقامات اين سازمان بوده است كه به تازگي شاهد فرياد علني مردم نسبت به رسوايي ابوغريب بودند.

مقاماتي كه در آن زمان سمت‌هاي ارشدي را برعهده داشتند نيز در مورد وخيم شدن روابط بين سازمان سيا و كاخ سفيد بر سر جنگ عراق سخن گفته اند.

اين اختلافات باعث شده بود برخي اعتقاد پيدا كنند سازمان سيا به مدرك صريح تري مبني بر حمايت دولت نيازمند است.

به گفته دومين مقام اسبق ارشد اطلاعاتي، سازمان سيا در آن زمان براي توصيف جنگ عراق از كلمه شورش استفاده مي‌كرد و به همين علت كاخ سفيد با بدبيني به اين سازمان مي‌نگريست.

اين در حالي است كه تا يك ماه قبل هم دولت بوش هيچگاه به صورت علني تصديق نكرده بود كه سياستگذاران آن در جريان تاكتيك‌هاي بخصوصي (از جمله واتر بوردينگ) كه سازمان سيا عليه مظنونان ارشد القاعده استفاده كرده است بوده اند.

خانم رايس كه هم اكنون وزير امور خارجه آمريكا است در اظهارات نادر ماه گذشته خود به نمايندگان كنگره اينگونه نشان داده است كه كاخ سفيد در ابتدا نسبت به طرح جنجالي سازمان سيا براي بازجويي از مظنونان القاعده مضطرب بوده است.

به گفته رايس، پس از مطلع شدن در مورد تاكتيك‌هاي واتر بردينگ و مشابه آن در اوايل سال ‪ ،۲۰۰۲‬چند تن از مقامات كاخ سفيد موثر و ضروري بودن و قانوني بودن اين اقدامات را مورد سئوال قرار داده بودند. نگراني هاي وي باعث شد تحقيقاتي توسط واحد جنايي وزارت دادگستري انجام شود كه ايا اين تكنيك‌ها قانوني است يا خير.

ولي ظاهرا هر شبهه‌اي كه در فصل بهار آن سال وجود داشته است پس از آن برطرف شده است. به گفته مقامات پيشين و كنوني سازمان سيا، هيچگاه در حضور آنها چنين ابراز ترديدهايي صورت نگرفته بوده است.

اين مقامات در مصاحبه‌هايي كه با خبرنگار روزنامه واشنگتن پست انجام داده‌اند چندين سري جلسات توجيهي خصوصي در مورد اين برنامه با اعضاي تيم امنيت ملي دولت، از جمله رايس و چني، را يادآوري كرده اند. پس از آن هم يكسري جلسات رسمي با حضور گروه بزرگ تري از مقامات برگزار شده بود كه در آنها جان اشكرافت وزير دادگستري وقت آمريكا، البرتو گونزالس مشاور وقت كاخ سفيد و دونالد رامسفلد وزير وقت دفاع آمريكا حضور داشتند. هيچكدام از اين مقامات به خاطر ندارند كه جرج بوش در هيچ كدام از اين جلسات حضور داشته باشد.

به نوشته واشنگتن پست، چند مورد از اين جلسات مهم پيش از اين در مقاله‌هاي خبري و كتاب‌هاي مختلف تشريح شده بود ولي خانم رايس ماه گذشته به نخستين مقام در سطح كابينه دولت تبديل شد كه به صورت علني مطلع بودن كاخ سفيد در مراحل اوليه از اين برنامه را تاييد كرده است.

رايس در پاسخي كتبي به سئوالات مطرح شده توسط كميسيون نيروهاي مسلح مجلس سنا گفته بود توصيف روش‌هاي بازجويي سازمان سيا توسط تنت باعث شد او تحقيقات بيشتري را انجام دهد تا ببيند ايا اين برنامه قوانين آمريكا يا معاهدات بين‌المللي را نقض كرده است يا خير. تاريخ نامه رايس ‪ ۱۲‬سپتامبر بوده است كه در اواخر ماه گذشته منتشر شده بود.

مقامات اطلاعاتي كنوني و پيشين آمريكا كه در جريان جلسات توجيهي تشريح شده توسط تنت بودند گفته‌اند تنت نيز موافق بهبود تكنيك‌هاي بازجويي بوده است. به گفته آنها اين تكنيك‌ها پس از آن توسط افسران سازمان سيا طراحي شده بود كه زين العابدين محمد حسين نخستين مظنون عالي رتبه القاعده (معروف به ابوزبيده) از همكاري با بازپرسان خودداري كرده بود. به گفته يكي از مقامات ارشد اسبق اطلاعاتي، سازمان سيا در آن زمان، و هم اكنون، اعتقاد داشت اين برنامه مفيد بوده و به نجات جان‌ها كمك كرده است ولي از نظر سازمان سيا شرايط اينگونه بود كه ما تنها در صورتي خواستار اين برنامه هستيم كه شما به صورت كتبي نه تنها به ما اعلام كنيد اين اقدام قانوني است، بلكه اعلام كنيد اين جزء سياست‌هاي دولت است.

به گفته يكي از مقامات مطلع دولت، سازمان سيا چنان برنامه متقاعد كننده‌اي را مطرح كرده بود كه هيچ كس اين سئوال را مطرح نكرد كه ايا اين روش‌ها براي جلوگيري از حملات تروريستي بيشتر ضروري هستند يا خير. به گفته وي سازمان سيا كاخ سفيد را تحت فشار قرار داده بود. آنها مي‌گفتند اين تنها راه دريافت اطلاعاتي است كه ما به دنبال آن هستيم و ما فكر مي‌كنيم حملات ديگري ممكن است عليه آمريكا صورت گيرد. آنها تصميم گيرندگان را در وضعيت دشواري قرار دادند و تصميم‌گيري را در مسيري بسيار سريع قرار دادند ولي به گفته عده‌اي ديگر كه در آن جلسات حضور داشته اند، تنت به نظر مي رسيد بيشتر از آنكه بخواهد دولت را مجبور به پذيرش سياستي كند كه وكلاي دولت پيش از اين مجوز آن را داده بودند به فكر محافظت از مقامات زير دست خود بود.

يكي از مقامات ارشد سازمان سيا مي‌گويد اينكه مي‌گويند شخصي از سازمان سيا آمد و به همه نهيب زد بسيار مسخره است. سازمان سيا درك كرده بود كه اين مساله جنجالي است و در صورتي كه به صورت علني مطرح شود شديدا مورد انتقاد قرار خواهد گرفت ولي باتوجه به رويه آن زمان و اين اعتقاد كه حملات بيشتري ممكن است صورت گيرد، آنها احساس كردند بايد هر كاري را كه مي توانند براي جلوگيري از وقوع حملات انجام دهند.

بخشي از نگراني‌هاي سازمان سيا بخاطر نبود مجوز بخصوص رييس جمهور براي برنامه بازجويي‌ها بوده است. جرج بوش در تاريخ ‪ ۱۵‬سپتامبر ‪ ۲۰۰۱‬نامه محرمانه‌اي كه توسط كاخ سفيد تهيه شده بود را امضاء كرد كه به سازمان سيا مجوز گسترده اي، از جمله كشتن و دستگيري اعضا، را براي انجام جنگ عليه القاعده داده بود ولي در آن يادداشت اشاره نشده بود كه به هنگام بازجويي چگونه رفتاري بايد با اين مظنونان دستگير شده انجام گيرد.

تا بهار ‪ ،۲۰۰۴‬نگراني‌ها در بين مقامات سازمان سيا چند برابر شده بود كه بخشي از علت آن بخاطر تغيير ديدگاه وكلاي دولت در مورد اين بود كه چه اقداماتي ممكن است شكنجه تلقي گردد. اين مساله باعث شد تنت براي دومين بار از دولت بخواهد كتبا اين روش‌ها را مورد تاييد قرار دهد. البته اين بار واكنش كاخ سفيد بسيار محتاطانه تر بود.

به گفته دو تن از مقامات اسبق اطلاعاتي، اين بار خصوصا وزارت دادگستري بسيار محتاط بود. آنها مي‌گفتند نيازي نيست كه اين موافقت به صورت كتبي اعلام گردد.

به اين ترتيب تنت و معاونانش يك بار ديگر در جلسه‌اي توجيهي موضع خود را در جلسه‌اي در ژوئن ‪ ۲۰۰۴‬در برابر تيم امنيت ملي كاخ سفيد مطرح كردند . اين قرار بود يكي از آخرين جلسات اينچنيني براي تنت باشد كه در آن زمان برنامه خود براي كناره‌گيري از سمت رياست سازمان سيا اعلام كرده بود.

جين ماير نويسنده كتاب طرف تاريك كه در كتاب خود به تشريح اين جلسه توجيهي پرداخته است مي‌گويد گزارش‌هاي ترسيمي بازجويي‌ها باعث شده بود برخي از افراد حاضر در اين جلسه احساس ناراحتي كنند به گونه‌اي كه اشكرافت در آن جلسه گفته بود تاريخ قضاوت دلپذيري از ما نخواهد داشت.
پنجشنبه 25 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 140]