گل مژه يك آبسه كوچك است كه بر اثر عفونت يا التهاب ريشه مژه يا غدد مترشحه چربى در پلك بوجود مى آيد گل مژه، زنگ خطر ايمنى بدن

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: گل مژه يك آبسه كوچك است كه بر اثر عفونت يا التهاب ريشه مژه يا غدد مترشحه چربى در پلك بوجود مى آيد گل مژه، زنگ خطر ايمنى بدن
[مريم بهريان ]

گل مژه يا هوردئولوم (hordeolum) به التهابات غدد لبه پلك چشم اطلاق مى شود كه غالباً به صورت توده اى متورم، قرمزرنگ و دردناك در مجاورت لبه پلك ظاهر مى شود.
احتمال ابتلا به اين عارضه شايع، در تمام سنين وجود دارد. اگرچه در اكثر افراد، اين بيمارى پس از چند روز بهبود پيدا مى كند، اما مراجعه به پزشك و رعايت نكات بهداشتى و دارويى براى پيشگيرى و درمان آن ضرورى است.
علائم
دكتر مدرس زاده، فوق تخصص و جراح چشم درباره تعريف اين بيمارى مى گويد: گل مژه به طور كلى به يك آبسه كوچك با سر زردرنگ گفته مى شود كه بر اثر عفونت يا التهاب ريشه مژه ها يا غدد مترشحه چربى پلك ايجاد مى شود.
دكتر محسن بهمنى كشكولى، فوق تخصص و جراح پلاستيك چشم هم درباره انواع گل مژه مى گويد: در علم پزشكى گل مژه به دو نوع عفونى و غيرعفونى تقسيم مى شود. نوع غيرعفونى آن، تنها توده چربى متورم و قرمز رنگى است كه بدون ايجاد درد يا ناراحتى در ناحيه خارجى پوست ظاهر شده و پس از چند روز به خودى خود درمان مى شود، اما در نوع عفونى پلك با ورم، درد و قرمزى همراه است. احساس سنگينى و درد، سوزش، خارش و خروج ترشحات چركى از توده متورم، از علائم ابتلا به اين بيمارى است. در مراحل پيشرفت بيمارى ، ايجاد ناراحتى و درد هنگام پلك زدن، خارش شديد در ناحيه داخلى چشم، حساس شدن چشم به نور و پيدايش لكه هاى زرد رنگ هنگام ديد، از ديگر علائم ابتلا به گل مژه است. تارى ديد از عوامل معمولى گل مژه نيست، اما اگر گل مژه نسبتاً بزرگ باشد با فشار روى قرنيه، مى تواند باعث ايجاد تارى ديد شود.
دكتر مدرس زاده تجمع تعداد زيادى غده چربى را كه موجب توليد اشك در چشم مى شوند، علت اصلى پيدايش گل مژه در پشت پلك مى داند. وى معتقد است: عفونت يا التهاب غدد مترشحه چربى كه اكثراً در اثر تماس دست آلوده با چشم ايجاد مى شود، علت اصلى ابتلا به گل مژه است.
دكتر بهمنى كشكولى نيز درباره علت ابتلا به اين بيمارى مى گويد: عدم خروج طبيعى چربى و ايجاد واكنش در داخل پوست منجر به پيدايش نوع عفونى يا غيرعفونى آن مى شود. نوجوانانى كه در سن بلوغ بوده و مستعد ابتلا به شوره در ناحيه سر يا مژه يا ابرو هستند، بيشتر در معرض ابتلا به گل مژه قرار دارند. همچنين تغييرات هورمونى در افراد مبتلا به ديابت و بلفاريت (نوعى بيمارى التهاب در پلك) در ابتلا به اين بيمارى بى تأثير نيست. بروز مداوم اين بيمارى نشانه ضعف در سيستم ايمنى بدن است و در صورت ابتلاى مكرر به گل مژه بويژه از نوع عفونى آن، مراجعه به پزشك و درمان ريشه اى آن ضرورى است.
تحقيقات نشان مى دهد، افراد مبتلا به چربى خون بالا، در مقايسه با سايرين بيشتر در معرض ابتلا به گل مژه يا ديگر بيمارى هاى التهابى واقع در پلك چشم قرار دارند. انتقال بيمارى از طريق باكترى اى به نام استافيلوكوك از طريق تماس دست آلوده با چشم يا استفاده از لوازم آرايشى مشترك يا حساسيت زا نيز امكان پذير است.
دكتر بهمنى كشكولى، احتمال ابتلا به گل مژه را در فصل تابستان و در افرادى كه سابقه ابتلا به بيمارى هاى حساسيتى دارند، بيشتر مى داند.
درمان
اكثر گل مژه ها ظرف چند روز به تدريج بهبود پيدا مى كنند و حتى ممكن است بدون درمان بهبود يابند. اما توصيه اكثر متخصصان چشم پزشك جدى گرفتن بيمارى و مراجعه سريع به پزشك متخصص است.
دكتر مدرس زاده در اين باره مى گويد: استفاده از كمپرس گرم در چند روز اول بيمارى موجب تسكين درد مى شود و بيمارى با مراجعه به پزشك و استفاده از آنتى بيوتيك هاى موضعى بهبود پيدا مى كند. دكتر بهمنى كشكولى تجويز آنتى بيوتيك هاى وريدى، پمادهاى موضعى و قطره هاى چشمى را از روش هاى درمان كلى و شايع اكثر گل مژه ها ذكر مى كند و معتقد است: در اكثر موارد، روش هاى نامبرده مؤثر است و بيمار ظرف مدت دو تا سه ماه بهبود پيدا مى كند.
در صورت عدم بهبود، پزشك ناچار به انجام جراحى مى شود. تخليه گل مژه ها از طريق جراحى به دو روش تزريق مواد كورتونى و ايجاد برش كوچك در ناحيه پلك و تخليه چرك انجام مى شود. در روش اول (تزريقى) كورتون ممكن است باعث ايجاد لكه هاى بى رنگ در سطح پوست يا ايجاد عوارض پوستى ديگر شود، به همين علت استفاده از روش دوم، رايج تر است. متخصصان فشار توده متورم و سعى در خارج كردن چرك را موجب گسترش عفونت به بافت هاى مجاور و حتى ورود عفونت به مغز مى دانند و انجام اين عمل توسط بيماران را خطرناك ذكر مى كنند. دكتر بهمنى توصيه مى كند، براى تسكين درد و كاهش التهاب مى توان از قرار دادن يك حوله تميز و آب ولرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقيقه، چهار تا پنج بار در روز استفاده كرد. استفاده از قطره هاى آنتى بيوتيكى يا آنتى بيوتيك هاى خوراكى در افراد بزرگسال بى تأثير است، اما در كودكان، تجويز آنتى بيوتيك هاى خوراكى در گل مژه هاى غيرعفونى براى پيشگيرى از عفونى شدن آن، اهميت دارد. استفاده نكردن از لوازم آرايشى در طول دوره درمان ضرورى است.
پيشگيرى
در افرادى كه بطور مرتب در ناحيه پشت پلك آن ها گل مژه ايجاد مى شود، رعايت نكات بهداشتى و عوامل پيشگيرى كننده ضرورى است. دكتر بهمنى، استفاده از عينك آفتابى يا عدم تماس دست با چشم در محيط هاى آلوده را به افراد مستعد پيشنهاد مى كند و معتقد است: استفاده از لوازم آرايشى استاندارد و غيرمشترك مخصوص چشم مانند ريمل يا خط چشم كه تماس مستقيم با ريشه مژه ها دارند، ضرورى است. توصيه مى شود از مواد آرايشى كهنه، آلوده يا غيراستاندارد خوددارى كرده و هميشه آن ها را تميز نگه داريد.
همچنين رعايت بهداشت چشم و پلك ها توصيه مى شود. شست وشوى منظم پلك ها با آب ولرم و شامپوى بچه مى تواند از ابتلاى مكرر بيمارى پيشگيرى كند. دكتر مدرس زاده درمان نكردن بموقع اين بيمارى ساده را منجر به گسترش عفونت به رگ هاى لنفى يا حدقه چشم مى داند و معتقد است: مراجعه زودهنگام به پزشك، موجب بهبود سريع بيمارى مى شود، اما در صورت درمان نشدن بموقع، گل مژه تبديل به كيست شده و ممكن است به جراحى و تخليه نياز پيدا كند. بطور كلى متخصصان به افراد مستعد آكنه و شوره سر، مصرف نكردن غذاهاى پرچرب، سرخ كرده و شيرينى جات را توصيه مى كنند.
شال زيون و گل مژه
شال زيون از انواع توده هاى ايجاد شده در لبه پلك است كه ظاهرى شبيه به گل مژه دارد.
دكتر بهمنى كشكولى، شال زيون را از انواع گل مژه هاى غيرعفونى مى داند و در اين باره مى گويد: شال زيون برجستگى كوچكى است كه در لبه پلك و در زير پوست بر اثر انسداد مجراى خروجى غدد ترشح كننده چربى پلك ايجاد مى شود و از لحاظ زيبايى ظاهرى مشكل آفرين است و در اكثر موارد با درد يا قرمزى همراه نيست. اندازه برجستگى ها ثابت نيست و ممكن است كوچك يا بزرگ شود. بطور كلى درمان اين بيمارى از طريق جراحى امكان پذير است، اما در اكثر موارد پس از گذشت چند ماه، اندازه آن كوچك شده و ناپديد مى شود. معمولاً عدم درمان شال زيون كوچك مشكلى براى بيمار ايجاد نمى كند و تنها از لحاظ ظاهرى و زيبايى، مشكل ساز است. اما شال زيون هاى بزرگ ممكن است به قرنيه فشار آورده و موجب تارى ديد شوند. توصيه دكتر بهمنى به افرادى كه در سنين ۵۰ تا ۶۰ سالگى قرار دارند آن است كه در صورت ابتلاى مكرر به گل مژه در فاصله زمانى كوتاه و بدون سابقه قبلى، سريعاًبه پزشك معالج مراجعه كنند. دكتر بهمنى معتقد است: گاهى اوقات وجود گل مژه هاى مكرر ممكن است علائمى از ابتلا به تومورهاى بدخيم باشد، از اين رو مراجعه زودهنگام به پزشك و در صورت لزوم نمونه بردارى ضرورى است. استفاده از جوشانده برگ گردو يا گل گندم به صورت كمپرس نيز در درمان گل مژه مؤثر است.
چهارشنبه 24 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 806]