واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > صنعت - کرهجنوبی یکی از موفقترین کشورهای در حال توسعه دنیاست. این کشور اکنون از سوی بانک جهانی به عنوان کشوری با درآمد سرانه هنگفت شناخته میشود. شیوا سعیدی: کرهجنوبی یکی از موفقترین کشورهای در حال توسعه دنیاست. این کشور اکنون از سوی بانک جهانی به عنوان کشوری با درآمد سرانه هنگفت شناخته میشود. اولین موفقیت کرهجنوبی، ارتقا این شاخص و رساندن آن به مرز 20 هزار دلار در سال 2006 و سپس تداوم آن در سالهای بعد بود (به غیر از سال 2009 که در پی بحران اقتصادی جهان کاهش یافته بود) به نحوی که این میزان در سال 2010 حدود 30 هزار و 200 دلار در برآورد شده است. رشد بخش صنعتی اصلیترین محرک توسعه اقتصادی است. در سال 1987 صنایع کارخانه ایی این کشور به طور تقریبی 30 درصد تولید ناخالص ملی و25 درصد نیروی کار را به خود اختصاص دادند. با توجه به تشویق داخلی و کمکهای خارجی، صنعتگران در سئول فناوریهای مدرن را به سرعت در ساخت تجهیزات به کار گرفتند که این امر، تولید کالا به خصوص کالاهایی که برای فروش در خارج تولید میشد را افزود و توسعه اقتصادی در کرهجنوبی را گستردهتر کرد. صنعت چهره این کشور را دگرگون کرد و میلیونها کارگر را به مراکز کارخانهای در شهرها کشاند. یکی از تحلیلگران اقتصادی خاور دور در این باره معتقد است که در کرهجنوبی، سیاست یارانهای بین بخشها در داخل بنگاهها بود. هنگامی که شرکتها وارد بازار جدید صادراتی میشدند، مانند ساخت کشتی که به طور عامدانه توسط دولت تسهیل میشد، از شرکتهای چند منظوره انتظار میرفت که از رانت انحصاری که با عنوان موانع واردات شناخته میشد، استفاده و آن را به عنوان سرمایه در گردش برای توسعه بخشهای جدید به کار گیرند. دولت همچنین به شرکتهایی که به بازار جدید، صادراتی وارد میشدند حمایتهای مکملی را ارائه میکرد. کرهجنوبی همچنین تاییدی بر الگوهای تغییرات ساختاری توسعه است. به طور ویژه، رشد کرهجنوبی طی نسل قبل، نشاندهنده رشد سریع بهرهوری در بخش کشاورزی، جابهجایی نیروی کار از کشاورزی به صنعت و رشد مداوم موجودی سرمایه، آموزش و مهارت وگذار جمعیتی از سطح باروری بالا به پایین است این تغییرات هنگامی روی داد که درآمد سرانه کرهجنوبی در کل دوره 90-1965 در حدود 7 درصد بود و کشوری در حال رشد به حساب میآمد. حتی در دوره 2002-1990، به عنوان یک اقتصاد بالقوه مطرح بود که در زمان بحران مالی آسیایی در سالهای 98-1997 نرخ 8/5 درصدی رشد اقتصادی داشت. کرهجنوبی هم چنین در اواخر دهههای 1940 و 1950 کرهجنوبی برنامه اصلاحات ارضی را به مرحله اجرا گذاشته بود و به این ترتیب کشاورزی در این کشور نیز مورد غفلت قرار نگرفت. ویتوریو کوربو و سنگ ماک سو اشاره میکنند که اقتصاد کرهجنوبی به عنوان یک واردکننده انرژی از تکانههای 1973 و1979 آسیب دید و کسری حساب جاری این کشور در سال 1980 به 7/8 درصد درآمد ناخالص ملی رسید. لیکن با افزایش نرخ بهره حقیقی از سال 1979 کرهجنوبی تعدیل را آغاز کرد. بهرغم نگرانیهایی که نسبت 50 درصدی بدهی به درآمد ناخالص ملی ایجاد کرده بود، هیچ گاه شکی در توانایی کشور برای بازپرداخت بدهیها وجود نداشت. تا سال 1985 کرهجنوبی توانسته بود کسری حساب جاری را به 1/1 درصد درآمد ناخالص ملی کاهش دهد و سپس در سال 1986 به مازاد آن را به 8/2 درصد برساند. در سالهای اخیر، سهم سرمایهگذاری در درآمد ملی در بین بالاترین کشورها بوده است و این امر یک موضوع اساسی در توضیح رشد سریع این کشور است. روند توسعه در صنایع مختلف در 1989 میلادی کرهجنوبی دچار رکود اقتصادی شد که عامل اصلی آن کاهش ناگهانی صادرات و سفارشهای خارجی بود. این امر بخش صنعتی کره را بسیار نگران کرد. تحلیلهای وزارت بازرگانی این کشور نشان داد که صادرات کم نتیجه مشکلات زیرساختی در اقتصاد کشور است مثلا دستمزدهای کلان کارگرها، تظاهراتهای متداوم و نرخ بهره بالا. سیستمهای اتوماتیک در کارخانهها برای کاهش وابستگی به نیروی کار و افزایش تولید با تعداد کمتری کارگر و همین طور بهبود سطح رقابت ایجاد شدند. تخمین زده شده که بیش از 66 درصد کارخانههای کرهجنوبی فقط نیمی از سرمایههای خود را برای تجهیز کارخانهها به سیستمهای خودکار استفاده کردند. از سوی دیگر سرمایهگذاری از آن زمان تاکنون در سطح بالایی بوده، اما سرمایهگذاری به عنوان سهمی از درآمد ناخالص ملی در سال 1965 هنوز کمتر از سطح مرحله خیزش، یعنی کمتر از 15درصد بود. ولی این سهم به طور ناباورانهای تا سال 1990 به 37درصد افزایش یافت و در اوایل سال 2000 در سطح 28درصد باقی ماند. در 1990 کارخانههای کرهجنوبی تغییری چشمگیر در برنامههای آتی تولید خود در صنایع فناوری نوین را به وجود آوردند. در ژوئن 1989 گروههای مقامات دولتی، دانشمندان و تجار جلسههای برنامه ریزی تولید برای کالاها با روباتهای صنعتی، ابزارهای میکرو الکترونیک، تجهیزات شیمی و فضایی برگزار کردند. در هر حال این تغییر به معنای کاهش ناگهانی در صنایع سنگین مانند اتومبیل و کشتیسازی نبود. این صنایع در دهه80 میلادی صنعتهای برتر کشور محسوب میشدند. به استثنای صنایع معدنی دیگر صنعتها در مناطق شهری شمال غرب و جنوب شرقی کره متمرکز بودند.صنایع سنگین معمولا در جنوب کشور متمرکز بود. کارخانههای پایتخت یعنی سئول بیش از 25 درصد ارزش افزوده تولید کارخانهها در 1978 را تشکیل دادند. هم چنین کارخانههای سئول به همراه کارخانههای ایالت کیونگی، بیش از 46 درصد محصولات کارخانهای کره را تولید میکردند. در این کارخانهها 48 درصد جمعیت 1/2 میلیونی کارگران کره حضور داشتند.صنعت فولاد در 1989 کرهجنوبی به دهمین تولید کننده بزرگ فولاد در جهان تبدیل شد و 3/2 درصد فولاد مورد نیاز جهان را تامین میکرد. در 1988 کرهجنوبی تولید فولاد خام خود را به 3/19 میلیون تن افزایش داد که نشان دهنده رشدی 8/14 درصدی آن در طول یکسال بود. تقاضای داخلی برای محصولات فولادی با 5/8 درصد افزایش از 15 به 3/16 میلیون تن در همان بازه زمانی رسید. تقاضای داخلی 70 درصد کل تقاضای موجود برای این صنعت را تشکیل میدادند. این میزان فولاد در اتومبیل و کشتیسازی و ساخت قطعات الکترونیکی به کار میرفت. رشد صنعت فولاد در دهه 1970 میلادی پس از روی داد که دولت کارخانه POSCO را برای کمک به صنایع در حال رشد خود ایجاد کرد. در 1988 صنعت فولاد کرهجنوبی شامل 200 کارخانه فولاد بود. با این روند پیش بینی میشد تولید آهن وفولاد دراوایل دهه 1990 میلادی رشد قابل توجهی داشته باشد. صنایع الکترونیکی در 1989 میلادی کرهجنوبی تولیدکننده بزرگ محصولات الکترونیکی مانند تلویزیون رنگی، ضبط صوت، مایکروویو، رادیو، ساعت، کامپیوتر و ویدئو کاست بود. در 1988 صنعت الکترونیک این کشور 23 میلیارد دلار کالا تولید کرد. که به نسبت سال پیش از آن 35 درصد افزایش یافته بود و بدین ترتیب رتبه ششم بزرگترین تولید کننده ابزارهای الکترونیک جهان را به خود اختصاص دهد. ارزش کلی قطعات و تجهیزات (مانند نیمه رساناها) در 1988 به 7/9 میلیارد دلار رسیده بود و تولید کالاهای الکترونیکی در 1988 به 6/4 میلیارد دلار رسید(20 درصد کل تولیدات کشور). صادرات کالاهای الکترونیک در اواخر دهه 80 میلادی به بیش از 15 میلیارد دلار رسید که به نسبت سال قبل از آن 40 درصد افزوده شده بود و به صنعت برتر صادراتی کشور تبدیل شد. هر چند کالاهای الکترونیکی کرهجنوبی پایه قیمتی مناسبتری از کالاهای ژاپن داشتند اما این صنعت همچنان به اجزایی وابسته بود که از ژاپن وارد میشد. برخی شرکتهای کرهجنوبی با همتایان خارجی خود ادغام شدند تا به فناوریهای پیشرفته دست یابند. در اواخر دهه 80 شرکتهای الکترونیکی برتر این کشور (سامسونگ، ال جی، گلد استار و هیوندایی) کارخانههایی را در سراسر جهان (آلما، انگلیس، ترکیه و ایرلند) تاسیس کردند. در دهه 90 تغییرات چشمگیری در صنعتی الکترونیک به وجود آمده بود. در 1989 کرهجنوبی برخی از مزایای قیمتی کالاهای خود برای مشتریانش در آسیای جنوب شرقی را از دست داد. کشتیسازی دردهه 70 و 80 میلادی کره به تولید کننده برتر کشتیهای نفتکش، سوپرتانک، و پایههای دریایی حفاری نفت تبدیل شد. بزرگترین سازنده کشتی در این کشور هیوندایی بود که در نیمه دهه 70 یک کشتی با ظرفیت 1 میلیون تن را ساخت. این صنعت در میانه دهه 80 میلادی دچار رکود شد که دلیلش رکود بازار نفت جهان بود. در اواخر دهه 80 میلادی این صنعت با کاهش ناگهانی سفارشات روبرو شد. این کاهشها ناشی از اعتراضات به دولت سئول برای فراهم نکردن کمک مالی و نرخ جدید واردات قطعات ژاپنی بود. درهر حال صنعت کشتیسازی کرهجنوبی در اوایل دهه90 میلادی گسترش یافت. قطعات اتومبیل و اتومبیلسازی صنعت اتومیبلسازی یکی در دهه 80 میلادی رشد کرده و صادرات آن افزوده شد. در اواخر همین دهه ظرفیت تولید موتور از 1984 به بعد 5 برابر شده است و در 88 میلادی میزان تولید آن به فراتر از یک میلیون قطعه رسید. سرمایه گذاری کل این صنعت در سال 89 میلادی فراتر از 3 میلیارد دلار بود. در 1985بیش از 263هزار خودروی سواری در این کشور تولید که که این رقم در سال 89 به 846 هزار خودرو رسید که 83 درصد این خودروها به آمریکا فرستاده شدند. در سالهای پایانی دهه 80 میلادی دلیل عمده رشد صنعت خودروسازی صادرات به کشورهای دیگر بود. در هرچند که در 1988 میزان صادرات 5/28 درصد کاهش یافت. با این حال رشد صنعت ادامه یافت و این بار دلیل آن تقاضا در داخل بود. در 1989برای نخستین بار پس از 4 سال صادرات خودرو دو برابر شده و تقاضای داخلی حتی بیشتر از میزان تقاضای خارجی بود. در دهههای 70 و 80 میلادی صنعت خودروسازی کرهجنوبی تحت نظارت دولت بوده و راههایی برای جلوگیری از رقابت بیش از حد در این صنعت طراحی شد. تسلیحات کرهجنوبی یکی از مهمترین تولید کنندگان اسلحه چه در داخل و چه در سطح جهان است. در دهه 60 میلادی این کشور برای تهیه تسلیحات خود به آمریکا وابسته بود. اما پس از جنگ ویتنام این کشور ساخت اسلحه را خود آغاز کرد. تجهیزات جنگی فضایی با همکاری آمریکا تولید میشد. صادرات اسلحه در 1983 به975 میلیون دلار رسد اما در سالهای بعدی کاهش یافت و در 1988 به 50 میلیون دلار رسید. نساجی و کفش محصولات نساجی، کفاشی و چرمی در دهه 80 میلادی 24 درصد کالاهای تولید این کشور را تشکیل میدادند. بیش از 10هزار کارخانه نساجی و کفاشی در 1978میلادی در کرهجنوبی فعالیت میکردند.در دهه 80 میلادی صنعت نساجی نقشی اساسی در صادرات سئول داشت و 9/11 میلیارد دلار یا 6/19 درصد درآمد کل صادرات را به خود اختصاص داده بود. دولت 66 پروژه به قیمت 4/38 میلیون دلار را در 1978 میلادی تصویب کرد. بیشتر این سرمایه گذاریها در حوزه دریای کاراییب و آسیای جنوب شرقی انجام شد. صنعت پتروشیمی صنعت شیمی از دهه 70 میلادی تولید و کارخود را آغاز کرد. هرچند که برای مواد خام و فناوری نوین این کشور به واردات خود وابسته بود اما صنعت شیمی این کشور بسیاری از محصولات میانی براس صنایعی همچون نساجی، پلاستیک، کائوچو بازیافتی، کفشهای لاستیکی و رنگ را فراهم کرده و کرهجنوبی را درزمینه کودهای تقویتی خودکفا کرد. این کودهای شیمیایی اکنون به صنعت بزرگی تبدیل شدهاند که درصد بالایی از نیاز داخلی کشور را تامین میکنند. در 1987 میزان صادات محصولات شیمیایی و داروی 27 درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش یافت اما این صنعت فقط 8/2 حجم کل صادرات کشور را تشکیل میدهد در حالیکه 2/11 درصد از واردات به محصولات شیمیایی مربوط است. صنعت شیمی این کشور در اوایل 90 میلادی گسترش یافته و ظرفیتهای جدیدی برای تحقیق و توسعه محصولات و تجهیزات نوین به وجود آمد * منابع: www.country-studies.com وال استریت ژورنال /36
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 621]