گفتگو با ويليام شاتنر سفر بي‌مقصد

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: گفتگو با ويليام شاتنر سفر بي‌مقصد
جام جم آنلاين: ويليام شاتنر يكي از بهترين بازيگران قديمي سينما و تلويزيون است كه به دليل حضور در نقش اصلي مجموعه علمي تخيلي «سفرهاي ستاره‌اي» (كه در ايران با نام «پيشتازان فضا» پخش شد)‌ شهرت خيلي زيادي دارد. او در اين مجموعه نقش كاپيتان كرك، فرمانده سفينه فضايي اينتر پرايز را بازي كرد كه همراه همكاران ماجراجويش به سفر فضايي پرماجرايي مي‌رود و در هر قسمت مجموعه با يك ماجراجويي هيجان‌انگيز تازه روبه‌رو مي‌شود.

شاتنر هنوز هم يكي از چهره‌هاي مطرح و مهم دنياي سرگرمي است. او به دنبال موفقيت عظيم مجموعه سفرهاي ستاره‌اي، در 7 قسمت از مجموعه فيلم سينمايي سفرهاي ستاره‌اي هم بازي كرد كه همگي جزو كارهاي پربيننده بوده‌اند.

در كنار فيلم‌هاي مختلف سينمايي كه بازي كرده، در يك مجموعه پليسي و درام ديگر به نام «تي‌جي‌هاكر» هم نقش اصلي را داشته است؛ البته اين مجموعه نتوانست موفقيت كار علمي تخيلي او را تكرار كند و هنوز هم تماشاگران او را با نام كاپيتان كرك مي‌شناسند.

شاتنر درطول سال‌هاي فعاليت‌ خود با بازيگران بزرگي مثل اسپنسر تريسي، برت لنكستر، مارلين ديتريش، جودي گارلند، رابرت دنيرو و بن‌استيلر همبازي بوده است. از كارهاي جديد تلويزيوني‌اش بايد از درام حقوقي «بوستون» ياد كرد كه براي آن 2 جايزه بازيگري مراسم امي و گلدن گلوب (كره طلايي)‌ را به دست آورد. وي كه مقيم كاليفرنياست به پرسش‌هايي درباره زندگي و كارنامه هنري‌اش پاسخ مي‌دهد.

وقتي در مجموعه سفرهاي ستاره‌اي بازي مي‌كرديد، اسباب بازي‌هاي متعدد و متنوعي داشتيد كه زندگي‌تان را راحت‌تر به جلو ببرند. اين اسباب‌بازي‌ها كه همه برگرفته از ماجراهاي اين مجموعه فيلم بودند، به آينده مربوط مي‌شدند و با يك نگاه آينده‌نگرانه ساخته شده بودند. آيا دوست داريد آنها را در زندگي واقعي امروزي خود داشته باشيد؟

اگر يادتان باشد در مجموعه ما وسيله‌اي داشتيم كه آدم‌ها و اشيا را از نقطه‌اي به نقطه‌اي ديگر منتقل مي‌كرد. اين وسيله كه خيلي مورد پسند تماشاگران بود آدم‌ها و اشيا را به صورت مولكول درمي‌آورد تا بتواند آنها را براحتي به اينجا يا آنجا منتقل كند. خيلي دلم مي‌خواست اين وسيله را در عالم واقعيت مي‌داشتم تا بتوانم به كمك آن ترافيك سنگين شهرها را حل كنم.

چرا كاراكتر كاپيتان كرك در دل قصه مجموعه اينقدر مرموز است؟ راز رابطه او با برخي آدم‌ها در چه بود؟

فكرنمي‌كنم اين‌طور كه شما مي‌گوييد، باشد. در عين حال، هيچ رازي هم در نوع رابطه او با آدم‌هاي دور و برش وجود نداشت، اين درست است كه او آدم موفقي بود و فكر نمي‌كنم هيچ كسي بتواند موفقيت خاص او را تكرار كند. اگر آدمي بخواهد تبديل به او شود بايد تمام لوازم امكانات و تجهيزات وي را در اختيار داشته باشد. انجام اين كار هم خيلي سخت است.

سال‌هاي زيادي است كه در تلويزيون مشغول كار هستيد. سفرهاي ستاره‌اي در زمان نمايش خود سر و صداي خيلي زيادي به پا كرد. فكر مي‌كنيد اين مجموعه يكسري تابوها و مرزها را درهم شكست؟

بله. من هم فكر مي‌كنم اين مجموعه حكم يك انقلاب و دگرگوني را در كارهاي تلويزيوني داشت. اين مجموعه در آن دوران تاثير عظيمي روي تمام كارهاي تلويزيوني گذاشت. تاثير قاطع و بزرگ آن بر مردم عادي را نيز نمي‌توان منكر كرد. پس از موفقيت كلان سفرهاي ستاره‌اي بود كه خيلي‌ها به فكر توليد كارهاي علمي تخيلي افتادند. از سوي ديگر، بازيگران اين مجموعه دعوت به حضور در كارهاي ديگر شدند و فيلم‌هاي تلويزيوني زيادي درباره آنها ساخته شد.

در مجموعه بوستون در نقش دني كرين سيگار مي‌كشيد و خيلي زياد غذا مي‌خوريد و اين كاراكتر در نقطه مقابل كاپيتان كرك قرار دارد. چقدر از خود شما در اين كاراكتر است و برعكس؟

يك بازيگر هنگام ايفاي نقش بايد در قالب آن كاراكتر قرار گيرد و كارهايي انجام دهد كه او در زندگي معمولي‌اش انجام مي‌دهد. من جلوي دوربين و در نقش دني كرين آن كارهايي را انجام مي‌دهم كه به صورت طبيعي از او خواسته شده است.

قرار نيست اين كاراكتر آن طوري باشد كه مثلا من هستم يا كاپيتان كرك. با هر تغيير نقشي، نوع كار من هم در مقام بازيگر تغيير مي‌كند. خودم شخصا مخالف استعمال دخانيات هستم. سال‌هاست كه ورزش مي‌كنم، ولي وقتي كاراكترم در يك كار هنري ايجاب كند كه سيگار بكشم، اين كار را مي‌كنم.

زوج شما و جيمز اسپادر در بوستون خيلي خوب است و استقبال تماشاگران از آن نشان مي‌دهد ارتباط كاري و حرفه‌اي شما دو نفر در اين مجموعه خيلي خوب از كار درآمده است. آيا شما در بيرون از دنياي مجموعه دوستاني صميمي هستيد؟ زيرا اين‌طور به نظر مي‌رسد كه خيلي هواي يكديگر را داريد.

درست حدس زده‌ايد. ما دوستاني صميمي و نزديك هستيم. او را تحسين مي‌كنم و احساسم مي‌گويد بازيگر خيلي خوبي است. اين‌جور دوستي‌‌ها در پشت دوربين، به واقعي‌تر و ملموس‌تر شدن صحنه‌هايي كه فيلمبرداري مي‌شود كمك زيادي مي‌كند. برعكس آن هم صادق است.

نقش شما در بوستون هم با شوخ‌طبعي همراه است و هم با جديت، در عين حال او كمي هم از بيماري آلزايمر رنج مي‌برد. چه تحقيقي در اين ارتباط كرديد و واكنش او نسبت به بيماري چقدر در قصه فيلمنامه توضيح داده شده بود؟

آلزايمر يكي از بدترين بيماري‌هايي است كه گريبان نوع بشر را گرفته است، در كمتر فيلم يا مجموعه‌اي هم به آن پرداخته شده است. خيلي خوشحالم كه كاراكترم در مجموعه، اين مشكل را مطرح مي‌كند. در اين بيماري، شما بتدريج خودتان را گم مي‌كنيد و از دست مي‌دهيد، در حالي كه هنوز زنده هستيد. بازي در چنين نقشي خيلي راحت نبود، زيرا پيچيدگي‌هاي خاص خودش را داشت. در قصه فيلمنامه، توضيح زيادي در اين باره داده شده بود و من خودم چون به موضوع علاقه‌مند بودم، تحقيق مفصلي درباره‌اش كردم. به ديدن چند دكتر متخصص رفتم و بيمارستان‌هاي مختلفي را ديدم. با بيماران آلزايمري و خانواده‌هايشان صحبت كردم. حتي فكر كردن درباره اين موضوع هم آدم را مي‌ترساند. همه اينها كمك كرد تا بتوانم جلوي دوربين اين نقش را بهتر بازي كنم.

چگونه مي‌توانيد اين‌طور خوب بين فعاليت‌هاي خيرخواهانه و حضور در ميدان مسابقه‌هاي اسبدواني ارتباط برقرار كنيد؟

برنامه زندگيم بسيار منظم است و از سال‌ها قبل تا امروز كاملا روي برنامه زندگي كرده‌‌ام. برخي مخالف اين كار هستند و مي‌گويند آدم مثل آدم آهني مي‌شود، ولي من صددرصد با اين نظريه مخالفم. شما وقتي آدمي پركار و پرجنب و جوش هستيد، مجبوريد با يك برنامه‌ريزي دقيق جلو برويد. در غير اين صورت همه چيز به هم مي‌ريزد و رشته كار از دست شما در مي‌‌رود. در طول زندگيم هميشه آن چيزهايي را كه دوست داشته‌ام با جديت دنبال كرده‌‌ام. بازيگري عشق بزرگ زندگيم است. پس از آن اسب‌سواري را خيلي دوست دارم. حضور در مسابقه‌هاي اسبدواني هم يكي ديگر از علايق من است. در همان حال، اقدامات خيرخواهانه و مردمي را دوست دارم و در اين نوع فعاليت‌هاي خوب اجتماعي شركت مي‌كنم. هدفم كسب شهرت به عنوان يك آدم خيرخواه نبوده است. نيازي به آن ندارم. اين حركت از صميم قلبم است و دوست دارم اين كار را انجام دهم. از همان سال‌هاي نخست موفقيت عظيم مجموعه سفرهاي ستاره‌اي به اين كار علاقه‌مند شدم و تا امروز با جديت آن را دنبال مي‌كنم. به اعتقاد من، هر هنرمندي در كنار فعاليت‌هاي حرفه‌اي خود بايد در فعاليت‌هاي اجتماعي هم شركت كند و شهرت و محبوبيت خود را در خدمت اقدامات خيرخواهانه و اجتماعي قرار دهد. من از آن دسته بازيگراني هستم كه در لحظه زندگي مي‌كنم و روي هر حركت و فعاليتم تمركز دقيقي دارم.

آيا تا به حال نقشي بوده كه از رد كردن پيشنهاد بازي در آن افسوس بخوريد؟

حقيقت را بخواهيد، هيچ‌وقت به نقش‌هايي كه بازي در آنها را رد كرده‌ام، فكر نمي‌كنم. معمولا بيشتر نقش‌هايي را كه تاكنون به من پيشنهاد شده بازي كرده‌‌ام. سازندگان فيلم‌ها مثل اين كه با روحيات من آشنا هستند و هميشه با پيشنهادهايي سراغم مي‌آيند كه مي‌دانند بازي در آنها را رد نمي‌كنم. بيشتر نقش‌هايي را هم كه بازي كرده‌ام، دوست دارم و شايد تعداد كمي از پيشنهادهايي را كه قبول كرد‌ه‌ام دوست نداشته باشم و از بازي در آنها احساس رضايت نكنم.

عجيب‌ترين هديه‌اي كه تا امروز از يكي از هوادارانتان گرفته‌ايد، كدام بوده است؟

يك بار يكي از هوادارانم با شوق پاكت نامه‌اي به دستم داد و وقتي آن را باز كردم خالي بود! احساس كردم او آنقدر ذوق‌زده بود كه يادش رفته بود نامه‌اش را داخل آن بگذارد. هوادار بخت برگشته احتمالا تا مدت‌ها منتظر جواب آن نامه بوده است!

در تمام اين سال‌ها به دليل شهرت زياد جلوي چشم مردم بوده‌ايد و آنها تمام كارها و حركات شما را دنبال كرده‌اند. اين جور زندگي كردن چگونه است و در ارتباط با آن چه حس و حالي داريد؟

خب، خوب نيست. شما در هر قدمي كه بر مي‌داريد مي‌بينيد همه دارند شما را نگاه مي‌كنند. انگار كه هزاران چشم مراقب شماست. در اين حالت ديگر زندگي آرام و راحتي نداريد. براي همين است كه بيشتر هنرمندان در خلوت خود زندگي مي‌كنند و كمتر در انظار عمومي ظاهر مي‌شوند. خبرنگاران و عكاسان جنجالي و سمج هم كه به گونه ديگري براي ما مزاحمت ايجاد مي‌كنند.

فعاليت اين گروه طي سال‌هاي اخير گسترش زيادي پيدا كرده‌اند و مزاحمت‌هايشان حتي تا داخل منازل ما هم ادامه دارد.

سال‌هاي متمادي و زيادي است كه در كار هنر هستيد و بالا و پايين‌هاي زيادي را تجربه كرده‌ايد. چه انگيزه‌اي باعث مي‌شود به فعاليت خود ادامه دهيد و مثل برخي همكارانتان خود را بازنشسته نكنيد؟ از برخي از آنها در حال حاضر هيچ نام و نشاني نيست!

حرفه بازيگري را هميشه به صورت سفري ديده‌ام كه هيچ مقصدي ندارد. در اين سفر، راهي كه مي‌روم و تجربه‌هايي كه كسب مي‌كنم مهم‌تر از مقصد است. در حقيقت اين خود سفر است كه برايم اهميت دارد و نه مقصد. سال‌ها قبل اين سفر بي‌انتها را شروع كردم. نمي‌دانم مقصد كجاست و چه زماني قرار است به آنجا برسم. من فقط در حال قدم زدن هستم.

شما ريشه‌هاي تئاتري داريد و در برادوي روي صحنه رفته‌ايد. نمي‌خواهيد مثل برخي همكاران خود صحنه تئاتر معتبر وست اند لندن را هم تجربه كنيد؟

هرچيزي امكان‌پذير است. شايد روزي در وست‌اند لندن هم روي صحنه بروم. من هنوز خيلي جوانم و آرزوهاي زيادي دارم! اميدوارم پيشنهاد يك كار خوب را از كارگردانان معتبر تئاتر انگليس دريافت كنم و در يك نمايش انگليسي ظاهر شوم. هواداران زيادي آنجا دارم كه نامه و ايميل برايم مي‌فرستند. بازي در يك نمايش انگليسي باعث مي‌شود ديدار تازه‌اي هم با آنها بكنم. البته خودتان مي‌دانيد كه تئاتر در مقايسه با سينما وقت بيشتري مي‌گيرد، بخصوص اگر قرار باشد من كاليفرنيا را ترك كنم و راهي يك كشور ديگر بشوم. با اين‌حال، خيلي دوست دارم وست اند لندن را هم تجربه كنم.

در قسمت جديد مجموعه فيلم سفرهاي ستاره‌اي حضور نداريد؟

متاسفانه خير. اميدوار بودم به عنوان بازيگر مهمان، نقش كوتاهي در آن داشته باشم و دعوت نكردن از من شگفت‌زده‌ام كرد. درست است كه من در 3 قسمت قبل اين مجموعه فيلم مردم و ديگر دليلي براي حضورم در قسمت‌هاي بعدي نيست، اما در قسمت‌هاي جديد به بهانه‌هاي مختلف، من يك حضور افتخاري در فلاش‌بك‌ها داشته‌ام. حقيقت را بخواهيد، با تهيه‌كنندگان و سازندگان فيلم تماس گرفتم و گله‌ام را خيلي روشن و شفاف به آنها گفتم.

به من توضيح دادند بهانه خوبي براي حضور افتخاري‌ام در داخل قصه فيلم پيدا نكرده‌اند. به هر حال، اميدوارم قسمت جديد فيلم با استقبال عمومي روبه‌رو شود و جبران شكست تجاري قسمت قبلي را بكند.

كار جديد چه داريد؟

يك فيلم كمدي ترسناك تين‌ايجري به نام «هاروين» دارم كه نوعي شوخي با هالووين و فيلم‌هايي است كه در ارتباط با اين جشن ترسناك ساخته شده‌اند. اين فيلم صحنه‌هاي ترسناك آن فيلم‌ها را به مسخره مي‌گيرد و با اين كار بيننده‌اش را به خنده مي‌اندازد. قرار است هاروين براي كريسمس اكران عمومي شود.

سفر به ناشناخته‌ها

اولين قسمت مجموعه تلويزيوني «سفرهاي ستاره‌اي» سال 1966 روي آنتن رفت. اين مجموعه از همان اولين قسمت خود، تماشاگران خيلي زيادي پيدا كرد و خيلي زود به يكي از پربيننده‌ترين كارهاي تلويزيوني در سراسر جهان تبديل شد. جين رادنبري، خالق اين مجموعه ماجراجويانه علمي تخيلي تمام عوامل موفقيت يك كار پرطرفدار را در دل اين مجموعه ريخته بود. در كنار قصه‌هاي جذاب و سرگرم‌كننده، صحنه‌پردازي‌هاي باشكوه و كاراكترهاي بانمك كمك مي‌كردند تا هر قسمت اين مجموعه بسياري از بينندگان تلويزيوني را جذب خود كند. ويليام شاتنر و ليونارد نيموي در نقش كاپيتان كرك و آقاي اسپاك (با آن گوش‌هاي دراز و ابروهاي كشيده)‌ 2 بازيگر اصلي مجموعه بودند كه سوار بر سفينه خوش آب و رنگ اينتر پرايز، در هر قسمت راهي يك ماجراجويي شگفت‌انگيز فضايي مي‌شدند. حتي لباس متحد تمام سرنشينان سفينه هم زيبا و منحصر به فرد بود. سفينه اينتر پرايز هر بار سرنشينان خود را به مكان‌هايي مي‌برد كه تا پيش از اين پاي هيچ بشري به آن نرسيده بود. در دل قصه سفرهاي ستاره‌اي يك سري احتمالات علمي و پيشگويانه مطرح شد كه مثل افسانه‌هاي ژول ورن حكم تخيل را داشتند و با گذشت زمان يك به يك رنگ واقعيت به خود گرفتند. آخرين پيشگويي اين مجموعه دهه شصتي، تلفن‌هاي همراه بود كه نزديك به يك دهه است. در عالم واقعيت همراه بسياري از آدم‌ها به چشم مي‌خورد. موفقيت عظيم مجموعه در سال 1966 باعث شد تا پس از پايان يافتن قسمت سيزدهم، بلافاصله توليد قسمت‌هاي جديد آن آغاز شود. عمر اين مجموعه همچنان ادامه يافت و طي دهه‌هاي بعد، گروه سازنده مجموعه (در جلو و پشت دوربين)‌ مثل يك خانواده به توليد قسمت‌هاي جديد ادامه دادند. وضعيت به گونه‌اي شد كه عوامل مجموعه بجز اين كار، تا سال‌ها نمي‌توانستند در كار ديگري ظاهر شوند. خيلي زود اسباب‌بازي‌هاي سفرهاي ستاره‌اي به بازار آمد، لباس‌هاي فضايي بازيگران در فروشگاه‌ها در معرض فروش قرار گرفت و قصه‌هاي كميك استريپي آن به صورت كتاب و پاورقي مجلات چاپ شد. سفرهاي ستاره‌اي خيلي زود به يك مجموعه كلاسيك تبديل شد و باشگاه طرفداران آن شكل گرفت. اين باشگاه در حال حاضر ميليون‌ها عضو در سراسر جهان دارد. موفقيت عظيم مجموعه باعث شد تا در اوايل دهه 80 اولين قسمت سينمايي آن توليد شود.

موفقيت فيلم، راه را براي توليد قسمت‌هاي بعدي آن هموار كرد و تا امروز تنها مجموعه‌اي است كه بيشترين تعداد قسمت‌هاي سينمايي ساخته شده دارد، چند سال قبل سري جديد مجموعه تلويزيوني سفرهاي ستاره‌اي توليد شد كه نتوانست موفقيت قسمت‌هاي قبلي را تكرار كند.

همين باعث شد خيلي زود پخش آن قطع شود. با وجود اين هنوز هم تماشاگران تلويزيوني خاطره خوش قسمت‌هاي قبلي و قديمي اين مجموعه را همراه خود دارند. اين مجموعه بيشترين شهرت را براي ويليام شاتنر و ليونارد نيموي آورد. شاتنر كه سال 1925 ميلادي به دنيا آمده است، سابقه بيش از نيم قرن حضور فعال هنري را در 2 دنياي سينما و تلويزيون دارد.

او كه سابقه كار تئاتري هم دارد، از سوي بسياري به عنوان كاپيتان كرك شناخته مي‌شود و به اين اسم او را صدا مي‌زنند. از اولين قسمت سينمايي سفرهاي ستاره‌اي در سال 1979 او با پروژه سينمايي آن هم همكاري داشت و 4 سال قبل در هشتمين قسمت آن كشته شد.

به اين ترتيب، حضور كامل او در اين مجموعه فيلم قطع شد و اينتر پرايز يك فرمانده جديد (با بازي پاتريك استوارت)‌ پيدا كرد. خود شاتنر هم از اين كه او را كاپيتان كرك صدا كنند، ناراحت نمي‌شود. او كه در كانادا به دنيا آمده و مدرك دانشگاهي خود را نيز از آنجا گرفته اوايل دهه 60 راهي لس‌آنجلس شد و هدف اصلي‌اش بازيگري بود.

وقتي براي بازي در سفرهاي ستاره‌اي دعوت شد، اصلا فكر نمي‌كرد اين مجموعه با چنين موفقيت عظيمي روبه‌رو شود و شهرتي عالم‌گير برايش فراهم كند. از نوجواني به ورزش هم علاقه خاصي داشت و در كنار اسب سواري به تنيس هم علاقه‌مند است.

گياهخوار است و فرانسوي و اسپرانتو را خيلي خوب صحبت مي‌كند. نويسنده فيلمنامه بعضي از قسمت‌هاي مجموعه سفرهاي ستاره‌اي بوده است و تمام بدلكاري‌هاي مجموعه و نسخه‌هاي سينمايي آن را خودش بازي كرده است.

مترجم: كيكاووس زياري‌
منبع: cinema.com
دوشنبه 22 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 248]